ZESTAW 4

1.

Po torze wygiętym jak na rysunku

zsuwa się bez tarcia klocek o masie
. Obliczyć z jakiej wysokości
klocek musi się zsunąć, aby nie
oderwał się w najwyższym punkcie
pętli?

2. Kulka o małym promieniu (punkt materialny) i masie ześlizguje się bez tarcia po powierzchni dużej
kuli o promieniu . Podać, w którym miejscu i z jaką prędkością mała kulka oderwie się od dużej
(wskazówka: skorzystać z zasady zachowania energii).

3. Po równi pochyłej o wysokości h = 1 m i długości zbocza s = 10 m ześlizguje się ciało o masie m = 1 kg.
Znaleźć: energię ciała u podnóża równi, prędkość ciała u podnóża równi, odległość przebytą przez ciało
wzdłuż poziomego odcinka drogi do chwili zatrzymania się. Współczynnik tarcia wzdłuż całej drogi uważać
za stały i równy f = 0,05.

4. Po równi pochyłej o wysokości h = 1 m i długości zbocza = 10 m ześlizguje się ciało o masie = 1 kg.
Znaleźć energię kinetyczną ciała u podnóża równi. Współczynnik tarcia μ = 0,05.

5. Siła zachowawcza = (2 + 4) N ( w metrach) działa na ciało o masie = 5 kg. Wyznaczyć pracę tej
siły na drodze od = 1 m do = 5 m.

6. Rozważ ruch pełnego, jednorodnego walca (obręczy, kuli), o masie m i promieniu r staczającego się bez
poślizgu z wierzchołka zbocza o wysokości h oraz kącie nachylenia α do poziomu . Policz przyspieszenie
oraz prędkość w dowolnej chwili czasu. Następnie porównaj czas staczania się walca z czasem ruchu kuli
(obręczy). Prędkość początkowa w każdym przypadku wynosi 0.

8. Obliczyć moment bezwładności jednorodnego pręta o masie M i długości L względem osi prostopadłej do
niego i przechodzącej przez: a) koniec pręta, b) środek pręta.

9.

Koło zamachowe o masie przymocowane jest współśrodkowo

do krążka o promieniu i masie . Krążek wprawiany jest w
ruch obrotowy za pomocą opuszczającego się w dół ciężarka o
masie , przywiązanego do nawiniętego na krążek sznurka. Po
jakim czasie prędkość koła zamachowego będzie równa ?
Przyjąć, że koło zamachowe jest obręczą o promieniu .

10. Na bębnie o promieniu jest nawinięty sznur, na którego końcu przywiązany jest odważnik o masie .
Obliczyć moment bezwładności bębna, jeżeli odważnik ruszył z miejsca i opadł o odcinek h w ciągu czasu
.
ZESTAW 5

1. Pręt o długości leży na doskonale gładkim

stole. Pręt ma masę i może się poruszać w
dowolny sposób po powierzchni stołu. Krążek
hokejowy o masie m poruszający się z
szybkością v zderza się sprężyście z prętem.
a) Jakie wielkości są zachowane w tym
zderzeniu? b) Jaka musi być masa krążka, aby
pozostał on w spoczynku bezpośrednio po
zderzeniu?

2. Dwa ciała o jednakowych masach, które traktujemy jako punkty materialne znajdujące się w tych samych
odległościach od osi obrotu, wirują ze stałą prędkością . Z jaką prędkością wirowałby układ tych ciał,
gdyby w trakcie obrotów odskoczyły one na odległość 2 ?

3. Poziomo ustawiony pręt o długości mogący się obracać wokół osi poziomej przechodzącej przez koniec
pręta i prostopadłej do niego puszczono swobodnie. Obliczyć wartość prędkości liniowej końca pręta przy
przejściu przez położenie równowagi.

4. Walec stalowy o masie M =120 kg i promieniu r = 20 cm toczy się bez poślizgu po poziomym podłożu z
prędkością v = 5 m/s. Obliczyć jaką pracę należy wykonać, aby walec zatrzymać.

5. Jakie jest przyspieszenie grawitacyjne na planecie, której promień i średnia gęstość są dwa razy większe
od promienia i średniej gęstości Ziemi?

6. Dwa punkty materialne o masach m i M znajdują się początkowo w spoczynku w nieskończonej

odległości od siebie. Obliczyć względną prędkość ich zbliżania się wywołanego przyciąganiem
grawitacyjnym w chwili, gdy znajdują się one w odległości d od siebie.

7. Jaki jest stosunek energii kinetycznej ciała okrążającego Ziemię w odległości r od jej środka do jego
energii potencjalnej.

8. Obliczyć promień orbity satelity geostacjonarnego.

9. W chwili, gdy rakieta znajdowała się na wysokości h = Rz, wyłączono silniki. Co wskaże umieszczona w
rakiecie waga sprężynowa, na której położono ciało o masie m = 10 kg?

10. Określić masę Ziemi na podstawie okresu T i promienia r orbity Księżyca dookoła Ziemi. T = 27.4 dni,
r = 385 000km.

11. Dwa satelity Ziemi poruszają się po orbitach kołowych. Pierwszy porusza się po orbicie o promieniu R,
a drugi po orbicie o promieniu 2R. Czas obiegu pierwszego satelity wynosi T. Obliczyć czas obiegu
drugiego satelity.

12. Na dnie szerokiego naczynia znajduje się cienka warstwa rtęci. Jaki kształt przyjmie rtęć, jeżeli naczynie
znajdzie się w stanie nieważkości?
ZESTAW 6

1. Wewnątrz obręczy o promieniu R ślizga się bez tarcia ciężarek. Znaleźć okres drgań dla jego wychylenia
oraz prędkość przy założeniu, że amplituda drgań jest niewielka.

2. Ciężarek w kształcie walca pływa pionowo na granicy dwóch cieczy, tak że granica rozdziału ośrodków
znajduje się w połowie jego wysokości. Znaleźć okres drgań ciężarka dla małych wychyleń. Siły tarcia
zaniedbać.

3. Winda porusza się w kierunku pionowym początkowo z przyspieszeniem a1, przez czas t1, a następnie z
opóźnieniem a2 przez czas t2. W windzie znajduje się wahadło matematyczne o długości L. Ile drgań
wykona ono podczas ruchu windy?

4. Przyjmując, że wychylenie w ruchu harmonicznym dane jest wzorem x = 2a sin3πt, oblicz amplitudę,
prędkość kątową, okres, prędkość maksymalną i maksymalne przyspieszenie w tym ruchu.

5. Oblicz okres drgań obręczy ( tarczy, którą oś obrotu przebija w połowie promienia R) zawieszonej na
gwoździu. Promień obręczy R.

6. Fala poprzeczna biegnąca wzdłuż sznura jest wyrażona równaniem y = 10 sin(2πt-0,3x), gdzie x i y są
wyrażone w metrach a t w sekundach. Obliczyć okres fali, jej długość i prędkość oraz maksymalną prędkość
poprzeczną cząstki sznura.

7. Jaka jest maksymalna prędkość cząsteczek wody, kiedy przez wodę przechodzi fala podłużna o
amplitudzie A = 0,2 mm i długości λ = 10 m? Prędkość rozchodzenia się fali w wodzie v = 1450 m/s.

8. Znając graniczne częstotliwości dźwięków słyszalnych przez ludzkie ucho ( 20 Hz – 20 kHz) oceń
rozmiary piszczałek organowych zakładając, że tony najniższe wytwarzane są przez piszczałki zamknięte,
natomiast tony najwyższe przez piszczałki otwarte.

9. Długość struny wynosi L0. O jaką długość x należy skrócić strunę, aby uzyskać dźwięk o częstotliwości 3
razy większej?

10. Do rurki w kształcie litery U nalano wody i cieczy o nieznanej gęstości. Poziomy cieczy w obu
ramionach różniły się o d, a wysokość nieznanej cieczy wynosiła l. Wyznacz gęstość nieznanej cieczy.

11. Ciało pływa w cieczy o gęstości ρc = 4/5 [g/cm^3] zanurzając się do 3/5 swojej objętości. Obliczyć
gęstość ciała.

12. Obliczyć ciśnienie słupa wody o wysokości h = 10 cm w układzie SI.

13. Przez rurę o średnicy D = 10 cm jest pompowana nieściśliwa ciecz ze średnią szybkością v = 10 cm/s.
Ze względu na konieczność naprawy krótki odcinek rury został zastąpiony przez rurkę o średnicy
dwukrotnie mniejszej. Jaka jest prędkość cieczy na naprawianym odcinku?

14. Ciało w kształcie sześcianu o krawędzi a = 0.5m znajduje się w wodzie. Jaką pracę L należy wykonać,
aby unieść to ciało powoli, ruchem jednostajnym, pionowo ku górze na odległość s = 3m?
Gęstość ciała ρc =1250 kg/m3, a gęstość wody ρw = 1000 kg/m3.
 ZESTAW 7
1. W ciągu jednego obiegu silnik Carnota wykonał pracę 3×104 J i zostało przekazane chłodnicy ciepło 7×104 J.
Sprawność silnika wynosi:
A. 40%, B. 30%, C. 70% , D. 43%.

2. W przemianie izotermicznej gazu doskonałego

A. ciepło dostarczone częściowo zamienia się w energię wewnętrzną gazu, częściowo na pracę wykonaną
przeciwko siłom zewnętrznym,
B. gaz nie pobiera ciepła z otoczenia,
C. ciepło pobrane jest zużyte na pracę wykonaną przeciwko siłom zewnętrznym,
D. ciepło dostarczone zamienia się w energię wewnętrzną gazu.

3. W których spośród wymienionych przemian gazowych gazu doskonałego jego przyrost temperatury jest
proporcjonalny do wykonanej nad nim pracy?
A. izochorycznej i adiabatycznej B. izobarycznej i izotermicznej
C. adiabatycznej i izobarycznej D. izochorycznej i izotermicznej .

4. Ciał A o wyższej temperaturze T A zetknięto z ciałem B o temperaturze niższej T B. W wyniku wymiany ciepła
między tymi ciałami:
A. różnica miedzy energiami wewnętrznymi obu ciał mogła ulec zwiększeniu,
B. temperatury obu ciał oraz ich energie wewnętrzne wyrównały się,
C. każde z nich ma taką samą temperaturę T = (TA + TB)/2,
D. różnica między energiami wewnętrznymi obu ciał na pewno zmniejszyła się, chociaż nie zawsze do zera.

5. W przemianie izochorycznej gazu doskonałego

A. ciepło dostarczone częściowo zamienia się w energię wewnętrzną gazu, częściowo na pracę wykonaną
przeciwko siłom zewnętrznym,
B. gaz nie pobiera ciepła z otoczenia,
C. ciepło pobrane jest zużyte na pracę wykonaną przeciwko siłom zewnętrznym,
D. ciepło dostarczone zamienia się w energię wewnętrzną gazu.

6. W których spośród wymienionych przemian gazowych gazu doskonałego jego przyrost temperatury jest
proporcjonalny do wykonanej nad nim pracy?
A. izochorycznej i adiabatycznej B. izobarycznej i izotermicznej
C. adiabatycznej i izobarycznej D. izochorycznej i izotermicznej .

7. W słoneczny, letni dzień z dna jeziora o głębokości h = 10 m unosi się pęcherzyk gazu o objętości Vp.
Objętość tego pęcherzyka Vk (tuż pod powierzchnią wody) będzie:
A. Vk = 2 Vp B. Vk nieco większe od 2 Vp C. Vk = Vp D. Vk nieco większe od Vp.

8. Który z poniższych sądów jest fałszywy? W warunkach, w których obowiązuje równanie stanu gazu
doskonałego:
A. tylko niektóre cząsteczki danego gazu mają w określonej chwili jednakowe energie kinetyczne B. wszystkie
cząsteczki danego gazu poruszają się w określonej temperaturze z jednakowymi prędkościami C. wszystkie
kierunki ruchu cząsteczek są równouprawnione D. cząsteczki wywierają na siebie wzajemnie siły tylko w
chwili zderzeń.

9. Do wody o masie m1 = 0,56 kg i temperaturze t1 = 1600C wrzucono kawałek lodu o masie m2 = 0,08 kg i
temperaturze t2 = 00C. Temperatura wody po stopieniu się lodu zmniejszyła się do t 3 = 400C. Jakie jest ciepło
topnienia lodu?

10. Pod ruchomym tłokiem znajduje się gaz doskonały o objętości V1 = 2 dm3. Temperatura gazu wynosi t1 =
200C. O ile wzrosła temperatura gazu, jeżeli po ogrzaniu zajął objętość V2 = 3 dm3?

11. W naczyniu o objętości V = 10-2 m3 znajdują się: m1 = 2 g helu oraz m2 = 1 g wodoru (H2). Oblicz ciśnienie,
jakie panuje we wnętrzu naczynia, jeżeli temperatura gazów t = 100 0C. Masa molowa helu μ1 = 4 g/mol, masa
molowa wodoru μ2 = 2 g/mol.