CPAP46371732912200
CPAP46371732912200
CPAP46371732912200
Research Article
Receive Date:
00/00/0000
Accept Date: Introduction: Marital burnout is one of the significant challenges in married life that can negatively
00/00/0000 affect the quality of relationships and the mental health of couples. With the increasing rate of divorce
and marital dissatisfaction, investigating this issue has gained special importance. This study aims to
examine the role of sexual health literacy in predicting marital burnout among married women, with an
emphasis on the mediating role of sexual satisfaction.
Method: This descriptive study used a correlational research design. The sample consisted of 212
married women from Kermanshah city in 2022, selected through convenience sampling. Data were
collected using the Pines Marital Burnout Scale (1996), Masoumi et al.’s Sexual Health Literacy Scale
(2019), and Hudson et al.’s Sexual Satisfaction Index (1981). Data analysis was conducted using SPSS-
24 and AMOS-24 software.
Results: The findings revealed that sexual health literacy had a positive and significant effect on sexual
satisfaction (β = 0.68) and a negative and significant impact on marital burnout (β = -0.85). Additionally,
sexual satisfaction had a negative and significant effect on marital burnout (β = -0.45, P < 0.05).
Bootstrap test results indicated that sexual health literacy indirectly influenced marital burnout through
the mediating role of sexual satisfaction (β = 0.37). Sexual satisfaction played a mediating role between
these two variables. The results also showed that the total effect of sexual health literacy on sexual
satisfaction was significant (β = 0.64).
Discussion and Conclusion: This study demonstrated that sexual health literacy, through increasing
sexual satisfaction, leads to a reduction in marital burnout. Therefore, improving sexual health literacy
can be used as an effective strategy to enhance marital relationships and prevent marital burnout. It is
recommended that educational and counseling programs related to sexual health be designed and
implemented for married women to improve the quality of marital relationships through increased
awareness.
Keywords Marital Burnout, Married Women, Sexual Health Literacy, Sexual Satisfaction
0
Extended Abstract
Introduction
Marital burnout has been recognized as one of the major challenges in family relationships and marriage [6]. This phenomenon,
defined as a deep dissatisfaction and depletion in marital relationships, can have widespread impacts on family life structure and
quality [7]. Marital burnout can lead to a decrease in overall satisfaction with marital life [8]. This condition may cause either
spouse to feel that the relationship has reached a point where it can no longer continue as it should [9]. One of the most
significant factors contributing to and exacerbating marital burnout is the lack of sexual health literacy among couples [10].
Sexual health literacy refers to a set of knowledge, skills, and attitudes that enable individuals to have a proper understanding of
their sexual health and make informed decisions about their sexuality, sexual relationships, and sexual choices [12].
One of the most critical mediating factors between sexual health literacy and marital burnout is sexual satisfaction, which is
recognized as a key determinant in enhancing the quality of marital life [19]. This concept refers to the level of contentment and
satisfaction an individual feels with their sexual experiences within the marriage relationship [20]. In modern societies, marital
burnout has emerged as a major challenge in couples' relationships, potentially leading to reduced marital satisfaction, infidelity,
and family breakdown [9]. Sexual health literacy is recognized as a key factor in improving sexual life quality and reducing
marital tensions [11]. Sexual satisfaction, acting as a mediator, plays a crucial role in alleviating marital burnout and
strengthening the emotional and physical bond between partners [24]. This study explores these factors to offer solutions for
enhancing the psychological and physical well-being of couples and improving the quality of marital relationships.
Method
This study, in line with its descriptive objective, was conducted using a correlational method based on structural equation
modeling (SEM). The statistical population consisted of 212 married women from Kermanshah in 2022. Due to the COVID-19
pandemic and the need for social distancing, the researchers distributed the research questionnaires via Google Forms and made
them accessible to married women in Kermanshah between June and August 2022. A total of 240 participants responded to the
questionnaires, but after applying the exclusion criteria, 212 were selected as the final sample, and 28 were excluded.
The inclusion criteria included being married for at least two years, aged between 20 to 40, having access to the Internet, and not
suffering from psychological or physical conditions that could limit participation. The exclusion criteria included random
answering of questions and incomplete questionnaire submissions. To ensure ethical standards, participants first filled out a
consent form. They were also informed about the purpose and importance of the study, the principle of confidentiality, and that
their data would be analyzed in aggregate form before answering the questions.
The tools used for data collection included a demographic checklist, the Marital Burnout Questionnaire, the Sexual Satisfaction
Scale, and the Sexual Health Literacy Scale. In this study, both descriptive and inferential statistical analysis methods were used.
Descriptive statistics, such as mean and standard deviation, were calculated, and inferential statistics were employed to assess
Pearson correlations and test the structural equation model of the study variables using SPSS and Amos software, version 24.
Results
An analysis of the demographic information of the participants showed that the mean age (standard deviation) of the women was
31.24 (±5.67). 58% of them had one child, and the majority (62%) held a bachelor's degree. Additionally, 45% of the married
women had 5 years of marital experience. Although 240 participants took part in the study, 212 data points were suitable for
analysis. Based on descriptive statistics and Pearson correlation coefficients, skewness and kurtosis indices were within the
acceptable range of -2 to 2, indicating that the data were normally distributed [37].
The results of Pearson correlation analysis showed a significant negative correlation between marital burnout and sexual health
literacy (r= -0.57) and sexual satisfaction (r = -0.69). Additionally, there was a significant positive correlation between sexual
health literacy and sexual satisfaction (r = 0.52, P<0.01). To examine the mediating role of sexual satisfaction in the relationship
between sexual health literacy and marital burnout among married women, structural equation modeling and the bootstrapping
test were used. Before conducting these analyses, the Durbin-Watson test reported a desirable autocorrelation in the residuals
(1.92), which falls within the acceptable range of 1.50 to 2.50, confirming the assumption of no autocorrelation. Also, there was
no multicollinearity between the predictor variables, as the tolerance value for both predictor and mediator variables was 0.98,
and the variance inflation factor for both was calculated to be 1.48 [38].
The results of direct, indirect, and total effects in the model showed that sexual health literacy had a significant positive effect on
sexual satisfaction (β= 0.68) and a significant negative effect on marital burnout (β= -0.85). Furthermore, sexual satisfaction had
a significant negative effect on marital burnout (β= -0.45, P < 0.05). The results of the bootstrapping test also indicated that
sexual health literacy, with the mediating role of sexual satisfaction, had a significant indirect effect on marital burnout (β=
0.37), confirming that sexual satisfaction plays a mediating role between these two variables. Moreover, the total effect of sexual
health literacy on sexual satisfaction was significant (β= 0.64). The goodness-of-fit indices derived from the structural equation
modeling showed that the proposed model, after modifications and removing outliers, had an acceptable fit with the collected
data (χ2/df = 3.02, CFI= 0.96, RMSEA= 0.07), indicating that the proposed model has a desirable fit [38].
Conclusion
1
The present study aimed to examine the mediating role of sexual satisfaction in the relationship between marital burnout and
sexual health literacy among married women in Kermanshah. The findings revealed that women with higher levels of sexual
health literacy experienced lower levels of marital burnout. The results indicate that sexual health literacy directly influences
women’s sexual satisfaction, which plays a crucial mediating role in reducing marital burnout [18]. Married women with higher
sexual health literacy tend to have greater sexual satisfaction due to their increased awareness of sexual relationships and
hygiene [10]. This satisfaction directly contributes to improved marital communication and reduces the likelihood of
experiencing marital burnout [17].
Furthermore, the study showed that women with an optimal level of sexual health literacy experienced higher sexual satisfaction
[28]. This result suggests that greater awareness and knowledge of sexual health can significantly improve sexual satisfaction.
Additionally, the findings highlight the important mediating role of sexual satisfaction in the relationship between sexual health
literacy and marital burnout [30]. This means that increasing women’s awareness and knowledge of sexual health can reduce
marital burnout by enhancing sexual satisfaction [27].
In summary, this study shows that increasing women’s awareness and knowledge of sexual health can significantly improve
their sexual satisfaction and reduce marital burnout. The findings highlight the importance of educational and counseling
programs that equip married women with essential sexual health information and skills, contributing to better marital
relationships and overall family life. It is recommended that targeted educational initiatives be developed to enhance sexual
health literacy, ultimately strengthening relationships and reducing marital issues.
Ethical Considerations
Compliance with ethical guidelines: This study was conducted by the ethical standards of the Ethics Committee of Tarbiat
Modares University, Tehran, and the Declaration of Helsinki. Informed consent was obtained from all participants before their
inclusion in the study
Funding: This research received no specific grant from public, commercial, or not-for-profit funding agencies.
Conflict of interest: The authors declare that they have no conflict of interest.
Authors’ contribution: M.N. contributed to the study design and drafting of the manuscript. F.E. supervised the research,
conducted data analysis, and revised the manuscript critically. P.A. assisted with methodology, data interpretation, and final
manuscript review. All authors approved the final version of the manuscript.
2
دوفصلنامه علمی «روانشناسی بالينی و شخصيت»
مقاله پژوهشی
.1کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی ،دانشکده علوم انسانی ،دانشگاه تربیت مدرس ،تهران ،ایران
.2استادیار گروه روانشناسی ،دانشکده علوم انساانی ،دانشاگاه تربیات مادرس ،تهاران ،ایاران (نویسانده
مسئول)
.3استاد گروه روانشناسی ،دانشکده علوم انسانی ،دانشگاه تربیت مدرس ،تهران ،ایران
چکیده
تاریخ دریافت:
۰۰۰۰/۰۰/۰۰
مقدمه :دلزدگی زناشویی یکی از چالشهای مهم در زندگی مشترک است که م یتوان د ب ر کیفی ت رابط ه س تمت
نارا ایتی زناش ویی ،بررس ی ای ن موا و از اه ی ت ی ژهای ر انی ز جین تأثیر منفی بگذارد .با افزایش نرخ ط ت تاریخ پذیرش:
برخوردار است .هدف این پژ هش بررسی نقش سواد ستمت جنسی در پیشبینی دلزدگی زناش ویی در زن ا متأه ب ب ا ۰۰۰۰/۰۰/۰۰
تأکید بر نقش میانجیگری راایت جنسی است.
روش :ر ش این پژ هش توصیفی طرح پژ هش از نو طرحهای ه بستگی بود .ن ونه مورد بررسی 212نفر از زن ا
متاهب شهر کرمانشاه در سال 1041بود که به ر ش ن ونهگیری در دسترس انتخاب شدند .جهت گردآ ری اطتعات از
مقیاس دلزدگی زناشویی پاینز ( ،)1۹۹۱مقیاس سواد ستمت جنس ی مصو ومی ه ک ارا ( ،)19۹1مقی اس را ایت
ه کارا ( )1۹11استفاده شد .برای تحلیب دادهه ا از نرماف زار AMOS-24 SPSS-24اس تفاده جنسی هادسو
شد.
نتایج :یافتههای بهدست آمده نشا داد که سواد ستمت جنسی بر راایت جنسی ( )β=4/۱1اث ر مبب ت مصن ادار ب ر
دلزدگی زناشویی ( )β=-4/18اثر منفی مصنادار دارد؛ ه چنین راایت جنس ی ب ر دلزدگ ی زناش ویی ( )β=-4/08اث ر
منفی مصنادار دارد ( .)P>4/48نتایج آزمو بوت استرپ نشا داد که سواد ستمت جنس ی ب ا نق ش می انجی را ایت
جنسی بر دلزدگی زناشویی ( )β=4/93اثر غیرمستقیم مصنادار دارد ،در اقع میتوا گف ت را ایت جنس ی ب ین ای ن د
متغیر نقش میانجی دارد .نتایج نشا داد که اثر کب سواد ستمت جنسی بر راایت جنسی ( )β=4/۱0مصنادار است.
بحث و نتيجهگيری :این پژ هش مشخص کرد که سواد ستمت جنسی از طریق افزایش راایت جنسی ،ب ه ک اهش
دلزدگی زناشویی منجر میشود .بنابراین ،ارتقای سواد ستمت جنسی میتواند به عن وا ی ک راهب رد م رثر ب رای بهب ود
3
ر ابط زناشویی پیشگیری از دلزدگی زناشویی استفاده ش ود .پیش نهاد م یش ود ک ه برنام ههای آموزش ی مش ا رهای
مرتبط با ستمت جنسی برای زنا متأهب طراحی اجرا گردد تا از طریق افزایش آگاهی ،کیفیت ر ابط زناشویی بهب ود
یابد
کلیدواژهها
کليد واژهها :دلزدگی زناشویی ،راایت جنسی ،سواد ستمت جنسی ،زنا متأهب
دکتر فروغ اسرافيليان [email protected] پست الکترونیکی
نویسنده مسئول
4
(زودآیند ویرایش نشده) پيشبينی دلزدگی زناشویی بر اساس سواد سالمت جنسی در زنان متأهل :با نقش ميانجیگری ..نجفی و (همکاران)
مقدمه
بس یار مهم ی را در ام روزی ،نق ازدواج و خانواده به عنوان دو مفهوم کلیدی در ساختارهای اجتماعی و فرهنگ ی جوام
شکلگیری و رشد ارتباطات انسانی و اجتماعی ایفا میکنند ] .[1خانواده به عنوان یک واحد اجتماعی اساس ی ،زمین های را ب رای
تبادل عاطفی ،پشتیبانی معنوی ،و توسعه فردی ارائه میدهد که اهمیت آن به وضوح در امر تقوی ت ارتباط ات ف ردی و اجتم اعی
قابل توجه است ] .[2ازدواج به عنوان رویدادی که انسانها را به ایجاد یک واحد خانوادگی متصل میکن د ،از ابت دای ت اریخ بش ر
تاکنون به عنوان پایهای برای توسعه جوام تلقی میشود .در سالهای اخیر ،تحوالت جامعهشناختی و فرهنگی ،همچون تغیی ر در
خ انوادگی و وظیفهمندیهای زن و مرد ،و تغییر در الگوهای زندگی ،ب ه اال ه ای جدی دی در رواب نگرشها به ازدواج ،نق
ازدواج منجر شده است ] .[3ستونهای یک خانواده و زندگی سالم بر روی صداقت ،محبت ،عشق و تعهد استوار است .ای ن اص ول
اساسی به عنوان پایههای محکم هر رابطه زناشویی عمل میکنند و برای حفظ و تقویت این رابطه ضروری هستند .اگر ه ر ی ک از
این ستونها داار لغزش شوند ،زن یا شوهر ممکن است نسبت به یکدیگر احساس دلزدگی پیدا کنند ] .[4این دلزدگی م یتوان د
به شکلهای مختلفی از جمله احساس بیتفاوتی ،بیعالقگی ،یا حتی بیاعتمادی ظاهر شود .در این شرای ،ممک ن اس ت زوج ین
نتوانند به زندگی عادی خود بازگردند و رابطهشان تحت تاثیر قرار گیرد ].[5
خ انوادگی و ازدواج م ورد در رواب در دهههای اخیر ،مسائل مرتب با دلزدگی زناشویی به عنوان یکی از اال ه ای ب زر
توجه قرار گرفته است ] .[6این پدیده که به عنوان کاستی و نارضایتی عمیق در رابطه زناشویی تعریف میشود ،م یتوان د ت ثثیرات
رض ایت کل ی از زن دگی زناش ویی گستردهای بر ساختار و کیفیت خانواده داشته باشد .دلزدگی زناشویی میتواند منجر به ک اه
شود ] .[7این وضعیت ممکن است باعث شود که هر یک از اعضای زندگی زناشویی احساس کنند که رابطه آنها به نقطهای رسیده
که دیگر نمیتواند به شکلی که باید ادامه پیدا کند .تا جاییکه اعضای زندگی زناشویی نمیتوانن د ب ه درس تی ب ا یک دیگر ارتب ا
برقرار کنند و ممکن است در حل مشکالت و اتخاذ تصمیمات مشترک ناتوان باشند .دلزدگی زناشویی به مرور زمان ارتبا عاطفی
کانون خانواده را مورد هدف قرار میدهد ] .[8این ممکن است منجر به احساس تنهایی و ایزوله شدن هر یک از زوج ین زناش ویی
بشود .افرادی که احساس دلزدگی زناشویی میکنند ممکن است احساس کنند که نیازهای عاطفی و جنسی آنها در رابطه نادرست
احتمال خیانت در رابطه منجر شود ].[9 تثمین میشود که این میتواند به افزای
مهمی ایفا میکند ،کمبود سواد س المت جنس ی زوج ین از جمله مهمترین عواملی که در ایجاد و تشدید دلزدگی زناشویی نق
است ] .[11سواد سالمت جنسی به مجموعهای از دان ها ،مهارتها و نگرشهایی اطالق میشود که ف رد را ق ادر م یس ازد ت ا درک
درستی از سالمت جنسی خود داشته باشد و تصمیمهای آگاهانهای در ارتبا با جنس یت ،ارتباط ات جنس ی ،و انتخابه ای جنس ی
جنسی ،حفاظ ت خود اتخاذ کند .سواد سالمت جنسی شامل آگاهی از زندگی جنسی ،ارزیابی رفتارهای جنسی ،ارتباطات بهبودبخ
از سالمت جنسی ،و تشخیص و درمان مشکالت جنسی است ] .[11سواد سالمت جنسی اهمیت بس زایی در بهب ود کیفی ت زن دگی
جنسی افراد دارد و میتواند به پیشگیری از مشکالت روانی و جسمی مرتب با جنسیت کمک کند .این سواد نه تنها به ف رد بلک ه ب ه
جامعه به طور کل نیز سود میرساند زیرا ارتقای سالمت جنسی از تاثیر مستقیم بر خوش بختی و رف اه اف راد دارد و از ط رف دیگ ر از
و مشکالت جنسی و اختالالت روانی مرتب با آن جلوگیری میکند ] .[12کمبود س واد س المت جنس ی ب ه معن ای نداش تن دان
زناش ویی داش ته اطالعات کافی درباره مسائل مرتب با سالمت جنسی است و میتواند تثثیرات منفی زیادی بر زندگی فردی و رواب
5
(زودآیند ویرایش نشده) دوفصلنامه علمی روانشناسی بالينی و شخصيت
Journal of Clinical Psychology & Personality
زناش ویی احتمال خیانت در رواب باشد .این کمبود میتواند منجر به مشکالت جدی از جمله ارتبا ضعیف ،سوء تفاهمها ،و افزای
شود ].[13
زوجهایی که سواد سالمت جنسی کمی دارند ،ممکن است نتوانند نیازها و خواستههای جنسی خود را به درستی بی ان کنن د ی ا
زبان مشترکی برای صحبت درباره مسائل جنسی نداشته باشند ،که این امر منج ر ب ه س وء تفاهمه ا و تن ه ای زی ادی در خ انواده
میشود ] .[14بر اساس مطالعات گذشته زوجینی که سواد سالمت جنسی کمی دارند ،ممکن است نتوانند مش کالت جنس ی خ ود را
به درستی تشخیص دهند و راهحلهای مناسب برای آنها پیدا کنند ] .[15نتایج مطالعه شهراهم انی و همک اران ] [16نش ان داد ک ه
میانگین سواد سالمت جنسی در زوجهای ایرانی در سطح مطلوبی قرار دارد .عوامل مرتب با سواد سالمت جنسی شامل خودکارآمدی
و نگرش جنسی ،توانایی تشخیص مناب معتبر ،احساس شرم برای کسب اطالعات جنسی ،حمای ت اجتم اعی و نگ رش جنسی ،دان
رخشایی و همکاران ] [17کیفی مش خص ک رد ک ه زن ان ناب ارور ایران ی ب ا خانواده نسبت به مسائل جنسی بودند .یافتههای پژوه
کمبود اطالعات در مورد مسائل جنسی مانند ارخه پاسخ جنسی ،پیشگیری از عفونتهای مقاربتی و تثثیر ناباروری بر زندگی جنس ی
مواجه هستند .موان اصلی در جستجوی اطالعات شامل خجالت ،حریم خصوصی و نبود مراکز تخصص ی ب ود .نت ایج مطالع ه م روری
کم ی درب اره س المت جنس ی لیریوس و همکاران ] [18نشان داد که جوانان از زمینههای فرهنگی و زبانی متنوع در اس ترالیا دان
دارند و نگرشهای آنها تحت تثثیر خانواده و فرهنگ است" .سکوت" یا نبود گفتوگوی باز بزر ت رین م ان س واد س المت جنس ی
آنهاست و دسترسی به اطالعات نیز محدود است.
یکی از مهمترین عواملی که می تواند به عنوان یک متغیر میانجی بر سواد سالمت جنسی و دلزدگی زناش ویی اثرگ ذار باش د،
رضایت جنسی است که یکی از عوامل کلیدی و تعیینکننده در ارتقای کیفیت زندگی زناشویی شناخته میشود ] .[19این مفه وم
به میزان خشنودی و رضایتی اشاره دارد که فرد از تجربههای جنسی خود در رابطه ب ا همس رش احس اس م یکن د ] .[21س واد
سالمت جنسی به افراد کمک میکند تا آگاهی بیشتری در مورد نیازها و انتظارات جنسی خود و همسرشان داشته باشند ،که ای ن
جنس ی ب ه ک اه رضایت جنسی منجر شود .آگاهی در زمینه بهداشت و رواب امر میتواند به بهبود ارتباطات جنسی و افزای
تن ها و سوءتفاهمهای جنسی کمک کرده و کیفیت زندگی زناشویی را ارتقا م یده د .در نتیج ه ،س واد س المت جنس ی نق
به ایجاد احساس نزدیکی کلیدی در دستیابی به رضایت جنسی و بهبود رابطه زناشویی دارد ] .[21تجربههای جنسی رضایتبخ
صمیمیت ب ین و پیوند عاطفی قویتر بین زن و شوهر کمک میکند .این پیوند عاطفی میتواند به بهبود تعامالت روزمره و افزای
اعتماد و صمیمیت در رابطه کمک میکند ] .[22وقتی زوجین از رواب جنسی خ ود زوجین منجر شود .رضایت جنسی به افزای
راضی هستند ،احساس اعتماد و اطمینان بیشتری نسبت به یکدیگر پیدا میکنند .این اعتماد به آنها اجازه میدهد ت ا ب ه راحت ی
مشکالت و نیازهای خود را بیان کنند و از برقراری ارتبا موثرتر برخوردار شوند ].[23
مییاب د وقتی زوجین از نظر جنسی رضایت دارند ،احتمال بروز اختالفات و درگیریهای مرتب ب ا نیازه ای جنس ی ک اه
دلزدگ ی زناش ویی منج ر ش ود .تجرب ههای جنس ی تن ها میتواند به بهب ود کل ی کیفی ت رابط ه و ک اه ] .[24این کاه
احساس خوشبختی و بهب ود کیفی ت خ واب منج ر ش ود ] .[25همچن ین ،ای ن استرس ،افزای میتواند به کاه رضایتبخ
اض طراب و تجربهها به ترشح هورمونهای مثبتی مانند اکسیتوسین و اندورفین کمک میکنند که به بهبود حال عمومی و کاه
افسردگی کمک میکنند .وقتی زوجین از نظر جنسی راضی هستند ،احتمال ادامه و پای داری رابط ه بیش تر اس ت ] .[26رض ایت
جنسی به زوجین انگیزه میدهد تا برای حفظ و تقویت رابطهشان تالش کنند و در مواجهه ب ا مش کالت و اال ه ا ،ب ه یک دیگر
تعیینکنن دهای در پایبند بمانند ] .[27به همین دالیل ،رضایت جنسی به عنوان یکی از عوامل مه م در زن دگی زناش ویی ،نق
تن ها و تعارض ات ،بهب ود اعتماد و صمیمیت ،کاه کیفیت و پایداری رابطه دارد ] .[28از طریق تقویت ارتبا عاطفی ،افزای
6
(زودآیند ویرایش نشده) پيشبينی دلزدگی زناشویی بر اساس سواد سالمت جنسی در زنان متأهل :با نقش ميانجیگری ..نجفی و (همکاران)
سالمت جسمی و روانی ،و پایداری رابطه ،رضایت جنسی میتواند بهبود اشمگیری در زندگی زناشویی ایجاد کند ] .[29به همین
رضایت جنسی باید یکی از اولویتهای اصلی زوجین در حفظ و تقوی ت رابط ه دلیل ،توجه به مسائل جنسی و تالش برای افزای
زناشویی باشد ].[31
در سالهای اخیر ،دلزدگی زناشویی به عنوان یکی از اال های اصلی رواب زوجین به ویژه در جوام مدرن مورد توجه ق رار
احتم ال خیان ت و فروپاش ی رضایت کل ی از زن دگی زناش ویی و اف زای گرفته است ] .[8این پدیده که میتواند منجر به کاه
خانواده شود ،نیازمند بررسی عوامل موثر بر آن است .سواد سالمت جنسی به عنوان یکی از متغیره ای اساس ی در بهب ود کیفی ت
تن های زناشویی شناخته شده است ] .[11رضایت جنسی نیز به عنوان یک متغیر میانجی میتواند نق زندگی جنسی و کاه
ب ا ه دف بررس ی دلزدگی زناشویی و تقویت ارتبا عاطفی و جسمی بین زوجین داشته باشد ] .[24این پژوه مهمی در کاه
این متغیرها ،به دنبال ارائه راهکارهایی برای بهبود سالمت روانی و جسمی زوجین و ارتقاء کیفیت رواب زناشویی است.
ش
-1مد م وم پژوه
روش
نوع پژوهش
با توجه به هدف توصیفی به روش همبستگی از نوع معادالت ساختاری انجام شده است که در آن دلزدگی زناشویی به این پژوه
عنوان متغیر پی بین ،سواد سالمت جنسی به عنوان متغیر مالک و رضایت جنسی به عنوان متغیر میانجی است.
شرکتکنندگان
شامل 212نفر از زنان شهر کرمانشاه در سال 1411بود. الف) جامعه آماری :جامعۀ آماری پژوه
را در گوگل ف رم ب) نمونه پژوهش :با توجه به همهگیری کووید 19-و رعایت فاصله اجتماعی پژوهشگران پرسشنامههای پژوه
قرار دادند و به صورت در دسترس برای زنان متاهل شهر کرمانشاه در بازه زمانی خرداد تا مرداد 1411ارسال کردند .ب رای تعی ین
تعداد نمونه مورد نیاز در پژوه های مبتنی بر مدل معادالت ساختاری ،معیارهای مختلفی مورد توج ه ق رار م یگیرن د .یک ی از
معیارهای رایج ،نسبت تعداد نمونه به تعداد پارامترهای مدل است .به طور کلی ،حداقل نسبت 5به 1یا 11به 1توصیه م یش ود
و با در نظر گرفتن پیچیدگی مدل ،تعداد 211نفر به عنوان نمون ه آم اری ] .[31با توجه به تعداد پارامترهای مدل در این پژوه
پاس خ حاضر 241به پرسشنامهه ای پ ژوه مناسب انتخاب شد تا تحلیلها دارای اعتبار و قدرت آماری کافی باشند .در پژوه
دادند ،اما در انتها 212نفر به عنوان نمونه نهایی انتخاب شدند و 28نفر با بررسی مالکهای خروج از مطالعه کنار گذاشته ش دند.
دارای حداقل دو سال سابقه تاهل ،دامنه سنی 21تا 41س ال ،دسترس ی ب ه اینترن ت ،ع دم اب تال ب ه مش کالت روانش ناختی و
در نظر گرفته شد .همچن ین م الکه ای جسمانی محدودکننده (خود اظهاری شرکتکننده) به عنوان مالکهای ورود به پژوه
خروج از مطالعه شامل شانسی جواب دادن (دروغسنج) به سواالت و نیمهکاره رها کردن پرسشنامه ب ود .ب ه منظ ور رعای ت نک ات
اخالقی در ابتدا شرکتکنندگان رضایتنامه را تکمیل نمودند .همچنین قبل از پاسخ دادن به سؤاالت ب رای ش رکتکنن دگان ه دف و
اهمیت پژوه ،اصل رازداری و محرمانه ماندن اطالعات شخصی و انجام تحلیل به صورت کلی بیان شد.
ابزارهای پژوهش
7
(زودآیند ویرایش نشده) دوفصلنامه علمی روانشناسی بالينی و شخصيت
Journal of Clinical Psychology & Personality
ابزارهای به کار برده شده در جم آوری اطالعات در این پژوه ،اکلیست جمعیتشناسی ،پرسشنامه دلزدگی زناشویی ،مقیاس
رضایت جنسی و مقیاس سواد سالمت جنسی بود.
)1پرس نامه اطالعات جمعیتشناس :این پرسشنامه اطالعاتی در مورد جنس ،سن ،تحصیالت ،م دت زم ان ازدواج و تع داد
فرزندان بود.
)2پرس نامه دلزدگ زناشوی ( :)MBSاین پرسشنامه توس پاینز ( )1996ساخته شده و شامل 21گویه اس ت ک ه نش ان
دهندهی نشانگان دلزدگی است ] . [32این پرسشنامه دارای سه مولفه خستگی عاطفی ،خستگی روانی و خستگی جسمی است .در
این مقیاس نمرات باالتر نشان دهنده دلزدگی بیشتر است و حد باالی نمره 147و حد پایین نمره 21 ،است .برای تفسیر نم رهه ا
باید آنها را تبدیل به درجه کرد که این عمل از طریق تقسیم نمودن نمرههای حاصل شده از پرسشنامه بر تعداد سؤاالت به دس ت
میآید .در تفسیر نمرهها ،درجه بیشتر از 5نشانگر لزوم کمک فوری ،درجه 5نشان دهنده وجود بحران ،درج ه 4نمای انگر حال ت
دلزدگی ،درجه 3نشان دهنده خطر دلزدگی و درجه 2و کمتر از آن نیز نشان دهنده وج ود رابط ه خ وب اس ت .ض ریب پای ایی
بازآزمایی این پرسشنامه برای یک دوره یک ماهه ،1/89برای ی ک دوره دو ماه ه 1/76و ب رای ی ک دوره اهارماه ه 1/66ب ود و
ضریب آلفای کرونباخ آن نیز بین 1/91تا 1/93گزارش شده اس ت ] .[32در داخ ل کش ور نی ز ،ارزی ابی ض ریب اعتب ار مقی اس
دلزدگی زناشویی نشان داد که دارای یک همسانی درونی بین متغیرها در دامن ه 1/89و 1/85اس ت .همس انی درون ی ب ا آلف ای
حاضر نیز ضریب آلفای کرونب اخ ای ن مقی اس کرونباخ سنجیده شده که بین 1/91تا 1/94به دست آمده است ] .[33در پژوه
1/81تا 1/86گزارش ش د .تحلی ل ع املی تثیی دی نش ان داد ک ه م دل پیش نهادی ب ا ش اخصهای ب رازش مناس ب از جمل ه،
RMSEA=1/16 ،GFI=1/91 ،CFI=1/92از برازش مطلوبی برخوردار است .این نتایج بیانگر تثیید ساختار عاملی مدل است.
رضایت جنسی )3مقیاس رضایت جنس ( :)ISSاین پرسشنامه بوسیله هادسون ،هریسون و کراسکاپ ( )1981جهت سنج
ارائه شد .این پرسشنامه 25سوالی که با استفاده از ابزار زمینهیابی بدون نام با استفاده از کامپیوتر ساخته ش ده اس ت ،ب ه منظ ور
رضایت جنسی افراد بزرگسال طراحی شده است ] .[34مواردی که برخی از پرس های این شاخص میسنجد ،عب ارت از سنج
لذت و رضایت از رواب جنسی ،بر آورده کردن رضایت جنسی طرف مقابل ،اجتناب و مالل آوربودن فعالی ت جنس ی اس ت .نم ره
گذاری به صورت لیک رت از 1ت ا 5اس ت .ض منا عب ارات 25 ، 24 ، 21 ، 18 ، 15 ، 14 ، 11 ، 9 ، 8 ، 7 ، 6 ، 5، 4ب ه ص ورت
جنس ی ،نگ رش جنس ی ،کیفی ت رواب معکوس نمره گذاری میشود .این پرسشنامه اهار عامل دارد که شامل تمایل به رواب
جنسی و سازگاری جنسی است .پاسخ شرکتکننده به هر گویه در سطح یک مقیاس 7درجهای بین 1تا 6مشخص میشود و در
هادس ون و همک اران مجموع نمره شرکتکنندگان در کل تست بین 1تا 151در نوسان است .ضریب پایایی این مقی اس توس
( )1981با استفاده از آلفای کرونباخ 1/92بدست آمد ] .[34همچنین نکونام و همک اران ] [35ض ریب پای ایی ای ن مقی اس را ب ا
استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 1/84بدست آورد و روایی محتوایی این مقیاس را نیز تایید کرد .در مطالعه پ ی رو نی ز ،ض ریب
آلفای کرونباخ برای نمره کل ،تمایل به رواب جنسی ،نگرش جنسی ،کیفیت رواب جنسی و س ازگاری جنس ی ب ه ترتی ب ،1/86
1/89 ،1/78 ،1/81و 1/91گزارش شد .تحلیل عاملی تثییدی نشان داد که م دل پیش نهادی ب ا ش اخصهای ب رازش مناس ب از
جمله RMSEA=1/16 ،GFI=1/91 ،CFI=1/91 ،از برازش مطلوبی برخوردار است .این نتایج بیانگر تثیید س اختار ع املی م دل
است.
)4مقیاس سواد سالمت جنس ( :)SHELAاین مقیاس یک مقیاس 41سوالی است که توس معصومی و همکاران ()1398
در نمونه ایرانی طراحی و روانسنجی شده است ] .[36این مقیاس به صورت طیف 5درج های لیک رت طراح ی ش ده اس ت .ای ن
8
(زودآیند ویرایش نشده) پيشبينی دلزدگی زناشویی بر اساس سواد سالمت جنسی در زنان متأهل :با نقش ميانجیگری ..نجفی و (همکاران)
مقیاس شامل اهار خرده مقیاس مهارت دستی ،مهارت خواندن و درک کردن ،مهارت تحلی ل و ارزی ابی و مه ارت ک اربرد اس ت.
نتایج ارزیابی روایی صوری کیفی توس کاربران نهایی پرسشنامه بیانگر ارتبا و تناسب گویه ها ب ا موض وع م ورد پ ژوه ،درک
صحیح گویه ها توس پاسخ دهندگان و عدم ابهام و یا دشواری در درک گویه ها بود .بنابر تجمی نظرات پنل خبرگ ان 12 ،گوی ه
از 51گویه طراحی شده حذف شد و تعداد گویههای پرسشنامه به 38گویه تقلیل یافت .همچنین براساس پیشنهاد متخصصان دو
گویه اضافه شد .بنابراین تعداد کل گویه های پرسشنامه پس از طی مرحله روایی محتوا به 41گویه رسید .نتایج حاصل از بررس ی
روایی محتوای کمی نیز شاخص کل ی روای ی محت وای اب زار روایی محتوای کیفی ابزار منجر به بازنویسی 13گویه شد و در بخ
1/84و نسبت روایی محتوای آن 1/81به دست آمد .نتایج بررسی همسانی درونی خردمقیاس های نسخه 41س ؤالی پرسش نامه
طراحی شده با روش آلفای کرونباخ از همسانی درونی مطلوب خرده مقیاس های این پرسشنامه حکایت داشت .ضرایب آلف ا ب رای
خردمقیاس ها به ترتیب 1/87 ،1/94 ،1/94و 1/84به دست آمد .همچنین شاخص کلی آلفای کرونباخ 1/95به دس ت آم د ک ه
پی رو نیز ضریب آلفای کرونباخ برای اه ار بیانگر سطح مطلوبی از همسانی درونی کلی ابزار طراحی شده است ] .[36در پژوه
خرده مقیاس مهارت دستی ( ،)1/87مهارت خوان دن و درک ک ردن ( ،)1/82مه ارت تحلی ل و ارزی ابی ( )1/84و مه ارت ک اربرد
( )1/86مطلوب به دست آمد .تحلیل عاملی تثیی دی نش ان داد ک ه م دل پیش نهادی ب ا ش اخصهای ب رازش مناس ب از جمل ه،
RMSEA=1/17 ،GFI=1/89 ،CFI=1/94از برازش مطلوبی برخوردار است .این نتایج بیانگر تثیید ساختار عاملی مدل است.
شیوه انجام پژوهش
پس از کسب رضایتنامه آگاهانه از شرکتکنندگان ،نمونهگیری به روش در دسترس انجام شد .لین ک پرسش نامهها از طری ق گوگ ل
فرم برای شرکتکنندگان ارسال شد .شرکتکنندگان تشویق شدند تا در زمانی که دسترسی به اینترنت پایدار و ب دون مش کل دارن د،
و نح وه پاس خدهی ب ه س واالت ارائ ه ش د. به پرسشنامهها پاسخ دهند .در ابتدای پرسشنامه ،توضیحات کامل درباره اهداف پ ژوه
همچن ین ،تض مین محرمان ه ب ودن اطالع ات شخص ی ش رکتکنندگان داده ش د .در پای ان ،اطالع ات تم اس ب ا پژوهش گر ب رای
را دریافت کنند. شرکتکنندگان ارسال شد تا در صورت تمایل ،خالصهای از نتایج پژوه
شیوه تحلی دادهها
حاضر برای تحلیل دادهها از شاخصها و روشهای تحلیل آماری توصیفی-استنباطی استفاده شده است .ب دین ص ورت در پژوه
که از شاخص توصیفی برای بهدست آوردن میانگین و انحراف استاندارد و از آمار اس تنباطی ب رای بررس ی همبس تگی پیرس ون و
با بهرهگیری از نرم افزارهای آماری SPSSو Amosنسخههای 24انجام شد. مدلیابی معادالت ساختاری متغیرهای پژوه
نتایج
ارائه ش ده اس ت .بررس ی اطالع ات جمعی تشناس ی در جدول شماره 1ویژگیهای جمعیتشناختی شرکتکنندگان در پژوه
شرکتکنندگان نشان داد میانگین سنی (انحراف معی ار) زن ان ( 31/24 )5/67ب ود 58 .درص د از آنه ا دارای ی ک فرزن د بودن د،
تحصیالت اکثر آنها ( 62درصد) کارشناسی بود .همچنین 45درصد از زنان متاهل سابقه 5سال زندگی مش ترک داش ند .در ای ن
مطالعه 241نفر مشارکت داشتند ،اما در مجموع 212داده ،قابلیت تحلیل داشتند.
متغیرهای جمعیتشناخت شرکتکنندگان پژوهش ( 212خانم متاه ) جدو .1آمارههای توصی
درصد فراوان دامنه سن (سا )
9
(زودآیند ویرایش نشده) دوفصلنامه علمی روانشناسی بالينی و شخصيت
Journal of Clinical Psychology & Personality
اع م از می انگین ،انح راف اس تاندارد ،کج ی ،کش یدگی و ض رایب در جدول شماره 2شاخصهای توص یفی متغیره ای پ ژوه
همبستگی پیرسون بین متغیرها ارائه شده است.
و ضرایب همبستگ پیرسون جدو .2آمارههای توصی
رضایت جنس سواد سالمت جنس دلزدگ زناشوی متغیرها
- - 1 دلزدگی زناشویی
- 1 -1/57 ** سواد سالمت جنسی
1 ** 1/52 ** -1/69 رضایت جنسی
83/11 97/48 78/37 میانگین
9/47 11/16 8/16 انحراف استاندارد
1/91 1/63 1/15 کجی
1/54 1/15 1/86 کشیدگی
بر اساس نتایج جدول شماره ،2شاخصهای کجی و کشیدگی نشان داد که همه در محدوده 2الی -2قرار دارن د ،ب ر ای ن اس اس
میتوان گفت دادهها دارای توزی نرمال هستند ] .[37نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که دلزدگی زناش ویی ب ه-
طور منفی و معنادار با سواد سالمت جنسی ( )r=-1/57و رضایت جنسی ( )r=-1/69همبستگی دارد؛ همچنین بین س واد س المت
10
(زودآیند ویرایش نشده) پيشبينی دلزدگی زناشویی بر اساس سواد سالمت جنسی در زنان متأهل :با نقش ميانجیگری ..نجفی و (همکاران)
میانجی رضایت جنس ی جنسی و رضایت جنسی ( )r=1/52همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد ( .)P>1/11جهت بررسی نق
در رابطه بین سواد سالمت جنسی و دلزدگی زناشویی زنان متاهل از مدلیابی معادالت ساختاری و آزم ون ب وت اس ترپ اس تفاده
شد .قبل از اجرای آنها ،مقدار خودهمبستگی در باقیماندهها 1با استفاده از آزمون دوربین واتسون )1/92( 2مطلوب گزارش شد ،با
فرض برقرار است .همچنین ان دخطی (همخط ی) 3ب ین متغیره ای توجه به اینکه در دامنه 1/51الی 2/51قرار دارد ،این پی
بین و میانجی 1/98و مقدار عامل تورم واریانس 4ب رای ه ر پی بین وجود نداشت ،ارا که مقدار تلورانس برای هر دو متغیر پی
دو 1/48محاسبه شد ].[38
11
(زودآیند ویرایش نشده) دوفصلنامه علمی روانشناسی بالينی و شخصيت
Journal of Clinical Psychology & Personality
نتایج جدول 3نشان داد که سواد سالمت جنسی بر رضایت جنسی ( )β=1/68اثر مثبت و معنادار و بر دلزدگ ی زناش ویی (-1/85
= )βاثر منفی و معنادار دارد؛ همچنین رضایت جنس ی ب ر دلزدگ ی زناش ویی ( )β=-1/45اث ر منف ی و معن ادار دارد ()P>1/15؛
می انجی رض ایت جنس ی ب ر دلزدگ ی زناش ویی همچنین نتایج آزمون بوت استرپ نشان داد که سواد س المت جنس ی ب ا نق
میانجی دارد .همچنین نتایج ( )β=1/37اثر غیرمستقیم معنادار دارد ،در واق میتوان گفت رضایت جنسی بین این دو متغیر نق
نشان داد که اثر کل سواد سالمت جنسی بر رضایت جنسی ( )β=1/64معنادار است (.)P>1/15
شاخصهای برازندگی حاصل از مدلیابی معادالت ساختاری در جدول 4نشان میدهد که مدل پیشنهادی پس اص الح و ح ذف
دادههای پرت ،از برازش قابل قبول با دادههای گردآوری شده برخ وردار اس ت ( CFI =1/96 ،2/df=3/12و ،)RMSEA =1/17
بر این اساس می توان گفت که مدل پیشنهادی از برازش مطلوب برخوردار است ] .[38همچن ین در ش کل 1و ج دول 3ض رایب
مسیر مستقیم و غیرمستقیم ارائه شده است.
12
(زودآیند ویرایش نشده) پيشبينی دلزدگی زناشویی بر اساس سواد سالمت جنسی در زنان متأهل :با نقش ميانجیگری ..نجفی و (همکاران)
عالقه و دلبستگی در رواب زناشویی شود ] .[31بنابراین ،سواد سالمت جنسی بهعنوان یک عام ل کلی دی در بهب ود باعث کاه
دلزدگی زناشویی باید در نظر گرفته شود ].[39 رضایت جنسی و بهدنبال آن ،کاه
در واق ،داشتن سواد جنسی میتواند به همسران کمک کند تا مهارتهای الزم برای برقراری ارتباطات جنس ی بهت ری را ی اد
ده د. ده د و در نتیج ه دلزدگ ی زناش ویی را ک اه بگیرند ] .[11این ارتباطات موثر میتواند احساس رضایت جنسی را افزای
افرادی که دارای سواد جنسی هستند ،بهتر میتوانند مشکالت جنسی خود را شناسایی کرده و به درمان و مدیریت آنها بپردازن د
دلزدگی زناش ویی منج ر ش ود ] .[17داش تن رضایت جنسی به کاه ] .[9این میتواند از طریق حل مشکالت جنسی و افزای
سواد جنسی میتواند فرد را به استفاده بهینه از خدمات بهداشت جنسی مانند مشاورههای جنسی و بهداشت جنسی هدایت کن د.
تن های مرتب با جنسیت کمک کنند ک ه از دلزدگ ی زناش ویی جل وگیری این خدمات میتوانند به بهبود رفاه جنسی و کاه
سواد سالمت جنسی میتواند به طور مستقیم و غیرمس تقیم ب ه بهب ود رض ایت جنس ی و ک اه میکند ] .[15بنابراین ،افزای
و آگاهی بیشتری در مورد نیازه ا و خواس تههای جنس ی خ ود ،ق ادر ب ه دلزدگی زناشویی کمک کند ،از آنجایی که افراد با دان
مدیریت بهتر رواب زناشویی خود هستند ].[6
نشان دادند که زنانی که داری سطح مطل وبی از س واد س المت جنس ی برخوردارن د ،رض ایت همچنین یافتههای این پژوه
بیشتر در زمینه سالمت جنسی میتوان د ب ه بهب ود جنسی بیشتری را تجربه میکنند .این نتیجه نشان میدهد که آگاهی و دان
رضایت جنسی کمک کند ] .[27در تبیین این نتایج میتوان اذعان داشت ،سواد سالمت جنسی میتوان د ت ثثیرات مثب ت و قاب ل
توجهی بر رضایت جنسی فرد داشته باشد ] .[22برخورداری از سواد سالمت جنسی به اف راد کم ک م یکن د ت ا درک بهت ری از
نیازها ،خواستهها ،و عوامل مرتب ب ا رض ایت جنس ی داش ته باش ند ] .[16آگ اهی از تغیی رات ب دنی ،فراین دهای بیول و یکی ،و
احساسات جنسی میتواند به فرد کمک کند تا بهترین تصمیمات را در زمینه رواب جنسی و رض ایت جنس ی خ ود بگی رد ].[29
جنس ی بیاموزن د ] .[22ارتباط ات سواد سالمت جنسی میتواند به افراد کمک کند تا مهارتهای ارتباطی بهتری در زمینه رواب
بهبود یافته میتوانند به رضایت جنسی بیشتر منجر شده و احساس نزدیکی و ارتبا عاطفی قویتری را تقویت کنند ].[31
به عبارتی دیگر ،افراد با سواد سالمت جنسی ممکن است بهترین راهحلها را برای مدیریت مشکالت جنسی خ ود شناس ایی و
رضایت جنسی کمک کند ،زیرا مشکالت جنسی ک ه ب ه درس تی اعمال کنند ] .[19این میتواند به بهبود رواب جنسی و افزای
مدیریت شوند ،معموالً بهبود قابل توجهی در رضایت جنسی دارند ] .[28برخورداری از سواد سالمت جنسی به افراد کمک میکند
تا از خدمات بهداشت جنسی بهینه (مانند مشاورههای جنسی ،ارائه اطالعات درباره پیشگیری از بیماریهای جنسی) استفاده کنند
] .[11این خدمات میتوانند به بهبود رفاه جنسی و بهبود کیفیت رواب جنسی کمک کنند .به طور کل ی ،س واد س المت جنس ی
باعث میشود افراد قادر به تصمیمگیری بهتری در مورد زندگی جنسی خود شوند و به ارتقای رضایت جنس ی کم ک کنن د ].[23
این بهبودات به نوبه خود میتواند در بهبود کیفیت زندگی جنسی و عاطفی افراد تثثیرگذار باشد و به رواب زناشویی و خانواده اث ر
مثبتی داشته باشد ].[7
از دیگر سو ،نتایج پژوه ها نشان میدهند که رضایت جنسی به عنوان ی ک متغی ر می انجی ،در ارتب ا ب ین س واد س المت
زنان در زمینه سالمت جنس ی آگاهی و دان بسیار مهمی دارد .این به این معنا است که افزای جنسی و دلزدگی زناشویی نق
دلزدگی زناشویی کمک کند ] .[25زمانی که زنان دارای سواد سالمت جنس ی رضایت جنسی ،به کاه میتواند از طریق افزای
بیشتری هستند و بهترین اطالعات را درباره نیازها و خواستههای جنسی خ ود دارن د ،احتم االً تجرب ه رض ایت جنس ی بیش تری
دلزدگی زناشویی منجر شود و به رواب زناشویی بهتر و پای دارتر خواهند داشت ] .[16این رضایت جنسی بیشتر میتواند به کاه
زنان در زمینه سالمت جنسی از طریق برنامههای آموزشی و مش اورهای م یتوان د کمک کند ] .[31بنابراین ،ارتقاء آگاهی و دان
13
(زودآیند ویرایش نشده) دوفصلنامه علمی روانشناسی بالينی و شخصيت
Journal of Clinical Psychology & Personality
بهبود معناداری در رواب زناشویی آنها ایجاد کند ] .[29این برنامهها میتوانند زنان را تحت آموزش قرار داده و ب ه آنه ا کم ک
کنند تا ارتباطات جنسی بهتری را تجربه کنند و در نتیجه دلزدگی زناشویی کمتری داشته باشند ].[39
زنان در زمینه سالمت جنسی میتواند بهبود قاب ل ت وجهی حاضر نشان میدهد که ارتقاء آگاهی و دان به طور کلی ،پژوه
دلزدگی زناشویی داشته باشد .این یافتهها نشان میدهن د ک ه برنام ههای آموزش ی و مش اورهای در رضایت جنسی آنها و کاه
موثر ،که به زنان متثهل اطالعات و مهارتهای الزم را در ارتبا با سالمت جنسی فراهم م یآورن د ،م یتوانن د در بهب ود کیفی ت
و دان به وضوح نشان میدهد که اف زای بسزایی ایفا کنند .این پژوه رواب زناشویی و بهبود عمومی زندگی خانوادهها نق
نگران یه ا و خ انوادگی و ک اه آگاهی زنان درباره مسائل سالمت جنسی ،میتواند به تقویت ارتباطات زناش ویی ،بهب ود رواب
دلزدگیهای زناشویی منجر شود .بر اساس این پژوه ،توصیه میشود که برنامههای آموزشی متناسب ب ا نیازه ای زن ان متثه ل
در زمینه سالمت جنسی ،به بهبود کلیت زندگی خانوادهها کمک کنند. طراحی و پیادهسازی شوند تا با ارتقاء آگاهی و دان
مالحظات اخالقی
اعتمی ه پيروی از اصول اخالق پژوهش :این مطالصه بر اساس استانداردهای اختقی ک یته اخت دانشگاه تربیت مدرس تهرا
هلسینکی انجام شده است .راایت آگاهانه از ه ه شرکت کنندگا قبب از ر د آنها به مطالصه اخذ شد.
14
) نجفی و (همکاران.. با نقش ميانجیگری:(زودآیند ویرایش نشده) پيشبينی دلزدگی زناشویی بر اساس سواد سالمت جنسی در زنان متأهل
منابع
1. Umberson D, Thomeer MB. Family matters: Research on family ties and health, 2010 to
2020. Journal of Marriage and Family. 2020;82(1):404-19.
2. Olimovich AS. The Role of Parents in the Formation of Young People and the Imagination
of the Family. Journal of Intellectual Property and Human Rights. 2023;2(4):4-8.
3. Katafiasz H, Patton R, Tefteller D, Takeda M. Ethical Decision-Making in Marriage and
Family Therapy: A Review of the Literature. Journal of systemic therapies. 2020;39(4):29-
39.
4. Topkaya N, Şahin E, Terzioğulları Yılmaz C, Aşantuğrul N. Predictors of Couple Burnout
among Turkish Married Individuals. Behavioral Sciences. 2024;14(7):561.
5. Hald GM, Ciprić A, Strizzi JM, Sander S. “Divorce burnout” among recently divorced
individuals. Stress and Health. 2020;36(4):457-68.
6. Omeje GN, Ede MO, Amadi K, Ogbueghu SN, Chinweuba NH, Obeagu EI, Eze E, Areji
AC, Agbo CO, Ekwueme FO. Intervention for burnout and irrational beliefs in parents of
couples seeking a divorce: a critical reflection of Igbo-African marital discord. Medicine.
2023;102(27):e34221.
7. Liu M, Li L, Xiao Y, Wang X, Ye B, Wang X, Geng F. The psychological mechanism
underlying neuroticism on divorce proneness: The chain mediating roles of negative
partner support and couple burnout and the moderating role of economic level. Journal of
Affective Disorders. 2023;327:279-84.
8. Topkaya N, Şahin E, Terzioğulları Yılmaz C, Aşantuğrul N. Predictors of Couple Burnout
among Turkish Married Individuals. Behavioral Sciences. 2024;14(7):561.
9. Lu B, Sun J, Sun F, Yang J, Chen BB. The Association Between Marital Satisfaction and
Parental Burnout: A Moderated Mediation Model of Parents’ and Grandparents’
Coparenting. Journal of Child and Family Studies. 2024;33(4):1172-83.
10. McDaid L, Flowers P, Ferlatte O, Young I, Patterson S, Gilbert M. Sexual health literacy
among gay, bisexual and other men who have sex with men: a conceptual framework for
future research. Culture, health & sexuality. 2021;23(2):207-23.
11. Haruna H, Zainuddin Z, Okoye K, Mellecker RR, Hu X, Chu SK, Hosseini S. Improving
instruction and sexual health literacy with serious games and gamification interventions:
an outlook to students’ learning outcomes and gender differences. Interactive Learning
Environments. 2023;31(4):2392-410.
12. Kaczkowski W, Swartout KM. Exploring gender differences in sexual and reproductive
health literacy among young people from refugee backgrounds. Culture, health &
sexuality. 2020;22(4):369-84.
13. Paschen-Wolff MM, Greene MZ, Hughes TL. Sexual minority women’s sexual and
reproductive health literacy: a qualitative descriptive study. Health Education & Behavior.
2020;47(5):728-39.
14. Scull T, Malik C, Morrison A, Keefe E. Promoting sexual health in high school: A
feasibility study of a web-based media literacy education program. Journal of health
communication. 2021;26(3):147-60.
15
)(زودآیند ویرایش نشده دوفصلنامه علمی روانشناسی بالينی و شخصيت
Journal of Clinical Psychology & Personality
15. Church S, Apay SE, Gurol A, Slaveva Y, Mills R. Student midwives' perspectives of
women's sexual and reproductive health literacy in Turkey. Sexual & Reproductive
Healthcare. 2023;37:100864.
16. Shahrahmani H, Kariman N, Keshavarz Z, Ahmadi A, Nasiri M. Sexual health literacy and
its related factors among couples: A population-based study in Iran. Plos one.
2023;18(11):e0293279.
17. Rakhshaee Z, Maasoumi R, Nedjat S, Khakbazan Z. Sexual health literacy, a strategy for
the challenges of sexual life of infertile women: a qualitative study. Galen medical journal.
2020;9:e1862.
18. Lirios A, Mullens AB, Daken K, Moran C, Gu Z, Assefa Y, Dean JA. Sexual and
reproductive health literacy of culturally and linguistically diverse young people in
Australia: a systematic review. Culture, Health & Sexuality. 2024;26(6):790-807.
19. Mallory AB. Dimensions of couples’ sexual communication, relationship satisfaction, and
sexual satisfaction: A meta-analysis. Journal of Family Psychology. 2022;36(3):358.
20. Dekker A, Matthiesen S, Cerwenka S, Otten M, Briken P. Health, sexual activity, and
sexual satisfaction: Selected results from the German health and sexuality survey (gesid).
Deutsches Ärzteblatt International. 2020;117(39):645.
21. Calvillo C, del Mar Sánchez-Fuentes M, Parrón-Carreño T, Sierra JC. Validation of the
Interpersonal Exchange Model of Sexual Satisfaction Questionnaire in adults with a same-
sex partner. International Journal of Clinical and Health Psychology. 2020;20(2):140-50.
22. Leonhardt ND, Drobenko MA, Raposo S, Muise A, Sisson NM, Impett EA. Gratitude and
sexual satisfaction: Benefits of gratitude for couples and insecure attachment. Journal of
Social and Personal Relationships. 2023;40(12):4124-47.
23. Kılıç D, Armstrong HL, Graham CA. The Role of Mutual Masturbation within
Relationships: Associations with Sexual Satisfaction and Sexual Self-Esteem. International
Journal of Sexual Health. 2023;35(4):495-514.
24. Bigras N, Vaillancourt-Morel MP, Nolin MC, Bergeron S. Associations between
childhood sexual abuse and sexual well-being in adulthood: A systematic literature review.
Journal of child sexual abuse. 2021;30(3):332-52.
25. Thannickal A, Brutocao C, Alsawas M, Morrow A, Zaiem F, Murad MH, Javed Chattha
A. Eating, sleeping and sexual function disorders in women with polycystic ovary
syndrome (PCOS): A systematic review and meta‐analysis. Clinical endocrinology.
2020;92(4):338-49.
26. Mitchell KR, Lewis R, O'Sullivan LF, Fortenberry JD. What is sexual wellbeing and why
does it matter for public health?. The Lancet Public Health. 2021;6(8):e608-13.
27. Karakose S, Urs M, Marshall JE, Ledermann T. Depression, anxiety, stress, and sexual
satisfaction in couples. Journal of sex & marital therapy. 2023;49(6):616-29.
28. Beaulieu N, Bergeron S, Brassard A, Byers ES, Péloquin K. Toward an integrative model
of intimacy, sexual satisfaction, and relationship satisfaction: A prospective study in long-
term couples. The Journal of Sex Research. 2023;60(8):1100-12.
29. Mangas P, Sierra JC, Granados R. Effects of subjective orgasm experience in sexual
satisfaction: a dyadic analysis in same-sex Hispanic couples. Journal of Sex & Marital
Therapy. 2024;50(3):346-68.
30. Kfoury M, Barakat H, Hallit S, Saliba S. Association between endometriosis and sexual
satisfaction among a sample of Lebanese women. BMC Women's Health. 2023;23(1):164.
باکاربرد نرم افزار: محاسبه و توجیه حجم نمونه در پژوه های علوم روانشناختی. رسول، حجتاله؛ روشن اسلی، فراهانی.31
.234-221 :)2(21 ;1411 ، روانشناسی بالینی و شخصیت.G*Power
32. Pines A. Couple burnout: Causes and cures. Routledge; 2013.
16
(زودآیند ویرایش نشده) پيشبينی دلزدگی زناشویی بر اساس سواد سالمت جنسی در زنان متأهل :با نقش ميانجیگری ..نجفی و (همکاران)
.33افضلی گروه ،علی؛ فرخزادیان ،علیاصغر .بررسی اثربخشی درمان فراش ناختی ( )MCTدر تغیی ر س طح رض ایت جنس ی،
رضایت زناشویی و نگران ی از تص ویر ب دنی ( )BICIدر کارمن دان زن متثه ل مب تال ب ه افس ردگی .روانشناس ی ب الینی و
شخصیت.121-113 :)2(16 ;1399 ,
34. Hudson WW, Harrison DF, Crosscup PC. A short‐form scale to measure sexual discord in
dyadic relationships. Journal of Sex Research. 1981;17(2):157-74.
.35نکونام آسیه ،اعتمادی ثریا ،پورنقاش تهرانی سید سعید .بررسی رابطه رضایت جنسی با استرس زناشویی ،رضایت زناش ویی
و عالئم روانشناختی بیماران قلبی بای پس عروق کرونر .مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت26-16: )2( 6 ;1398 .
.36معصومی ،راضیه؛ طاووسی ،محمود؛ زارعی ،فاطمه .سنج سواد سالمت جنسی بزرگساالن ایرانی :طراح ی و روانس نجی
ابزار .حیات.69-56: )1( 25 ;1398 .
;37. Kline RB. Principles and practice of structural equation modeling. Guilford publications
2023.
38. Shi D, Maydeu-Olivares A, Rosseel Y. Assessing fit in ordinal factor analysis models:
SRMR vs. RMSEA. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal. 2020
2;27(1):1-5.
.39غفاری موحد ،مهدیه؛ روشن اسلی ،رسول .بررسی ویژگ ی ه ای روانس نجی پرسش نامه خودارزی ابی مش کالت جنس ی.
روانشناسی بالینی و شخصیت.252-233 :)1(22 ;1413 ،
17