OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (przedmiot lub grupa przedmiotów)

Nazwa modułu Przedmioty

Algebra i geometria Algebra liniowa
Algebra z teorią liczb
Geometria

Nazwa jednostki prowadzącej moduł

Instytut Matematyki

Poziom kształcenia
Kierunek Specjalność Specjalizacja Semestr/y Forma studiów
i profil kształcenia

Informatyka Programowanie - 2, 3, 5 SPS stacjonarne/

praktyczny niestacjonarne

Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących)

dr Irena Domnik, dr Beata Kloskowska, dr Zofia Lewandowska, dr Małgorzata Turowska
Liczba godzin
Liczba
N S
punktów
(nauczyciel) (student)
ECTS
Formy zajęć
studia studia studia studia
stacjonarne niestacjonarne stacjonarne niestacjonarne
Algebra liniowa 55 33 70 92 5
(W) wykład 20 12 30 38 2
Przygotowanie do zaliczenia 15 21
z oceną
(CAU) ćwiczenia audytoryjne 35 21 40 54 3
Przygotowanie do zajęć 35 40
Przygotowanie do kolokwium 30 39
Algebra z teorią liczb 50 30 55 75 4
(W) wykład 15 9 15 21 1
Przygotowanie do zaliczenia 15 21
z oceną
(CAU) ćwiczenia audytoryjne 35 21 40 54 3
Przygotowanie do zajęć 25 32
Przygotowanie do kolokwium 20 25
Geometria 35 21 90 104 5
(CL) ćwiczenia laboratoryjne 20 12 55 63 3
Przygotowanie projektów 35 33
w GeoGebra
Przygotowanie do zajęć 20 30
(CAU) ćwiczenia audytoryjne 15 9 35 41 2
Przygotowanie rozwiązań zadań 20 21

Przygotowanie do kolokwium 15 20
Razem 140 84 215 271 14
Metody dydaktyczne
 (W) wykład: wykład problemowy, wykład problemowy wspomagany pokazem multimedialnym
 (CAU) ćwiczenia audytoryjne: ćwiczenia praktyczne - rozwiązywanie zadań, metoda problemowa, praca w grupach,
giełda pomysłów (burza mózgów), tekst programowany na platformie e-learningowej
 (CL) ćwiczenia laboratoryjne: metoda projektu, ćwiczeniowa w laboratorium komputerowym
Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi
A. Wymagania formalne: matematyka z zakresu szkoły ponadgimnazjalnej
B. Wymagania wstępne: wiadomości i umiejętności z algebry liniowej oraz geometrii analitycznej i elementarnej na
poziomie szkoły ponadgimnazjalnej
Cele przedmiotu
 Zapoznanie się z podstawowymi pojęciami i zagadnieniami algebry liniowej oraz metodami ich rozwiązywania.
Nabycie umiejętności obliczania wyznaczników, wykonywania działań na macierzach, rozwiązywania układów
równań liniowych oraz ich interpretowania w terminach wektorów i przekształceń liniowych. Nabycie umiejętności
sprowadzania macierzy, przekształceń liniowych oraz form kwadratowych do postaci kanonicznej.
 Poznanie podstawowych własności grup, pierścieni i ciał oraz metod rozwiązywania typowych problemów algebry
abstrakcyjnej z nimi związanych. Nabycie umiejętności dostrzegania struktury grupowej (pierścienia, ciała)
w zbiorach znanych obiektów algebraicznych i wyrażania faktów elementarnej teorii liczb w terminach grup
i pierścieni.
 Poznanie podstawowych pojęć geometrii analitycznej na płaszczyźnie i w przestrzeni. Poznanie krzywych stopnia
drugiego, w szczególności okręgu, elipsy, hiperboli i paraboli. Umiejętność rozwiązywania zadań metodą
współrzędnych.
 Poznanie programu GeoGebra, wykorzystanie programu do wizualizacji pojęć i zależności geometrycznych.

Treści programowe

Algebra liniowa
Ciało liczb zespolonych - postać algebraiczna i trygonometryczna, pierwiastki stopnia n z liczby zespolonej. Grupa
pierwiastków z jedynki. Elementarna teoria przestrzeni liniowych: przestrzeń, podprzestrzeń, liniowa zależność wektorów,
wymiar, baza. Teoria macierzy: operacje na macierzach, rząd macierzy. Układy równań liniowych: niesprzeczność,
rozwiązalność, twierdzenie Kroneckera-Capellego, metoda eliminacji Gaussa. Wyznaczniki: definicja, własności, przykłady
obliczania. Zastosowania wyznaczników w do rozwiązywania układów równań liniowych. Odwzorowania liniowe: definicja,
przykłady, obraz, jądro, podstawowe własności, macierz przekształcenia liniowego, przestrzenie odwzorowań liniowych.

Algebra z teorią liczb

Podzielność w zbiorze liczb całkowitych, liczby pierwsze, twierdzenie Euklidesa. Definicje i własności NWD i NWW.
Algorytm Euklidesa. Zasadnicze twierdzenie arytmetyki. Równania postaci ax+by=c. Kongruencje: definicja i własności,
klasy reszt i układy reszt, pierścień klas reszt; kongruencje liniowe, chińskie twierdzenie o resztach. Funkcja Eulera i jej
własności; zredukowane układy reszt. Twierdzenie Eulera i małe twierdzenie Fermata. System liczbowy o podstawie n.
Twierdzenie Wilsona i twierdzenie odwrotne. Zasadnicze pojęcia teorii grup: aksjomaty grupy, przykłady (grupy liczbowe,
grupy izometrii, grupy macierzy, grupa punktów krzywej eliptycznej), rząd grupy, podgrupy, warstwy, twierdzenie
Lagrange'a. Grupa permutacji. Rozkład permutacji na iloczyn cykli rozłącznych i na iloczyn transpozycji, znak permutacji.
Pojęcie rzędu elementu grupy, własności, przykłady. Grupy cykliczne - definicja, przykłady, podstawowe twierdzenia,
klasyfikacja grup cyklicznych. Pierścień wielomianów. Algorytm dzielenia z resztą, pierwiastki wielomianu i ich krotność.

Geometria
Wektory: norma wektora, kąt między wektorami. Iloczyny: skalarny, wektorowy, mieszany. Układ współrzędnych
na płaszczyźnie. Ogólna postać równania krzywej stopnia drugiego. Trójwymiarowa przestrzeń euklidesowa. GeoGebra -
podstawowe narzędzia i funkcje programu. Wykorzystanie programu GeoGebra do wizualizacji problemów i zadań
geometrii analitycznej.

Efekty kształcenia Sposób zaliczenia oraz formy i podstawowe

kryteria oceny/wymagania egzaminacyjne
Wiedza
W_01 podaje przykłady i kontrprzykłady ilustrujące konkretne pojęcia A. Sposób zaliczenia
algebry i geometrii z zakresu omawianych treści kształcenia. (W) – zaliczenie z oceną
W_02 ma wiedzę w zakresie podstaw algebry liniowej, w (CAU) – zaliczenie z oceną
(CL) – zaliczenie z oceną
szczególności metod rozwiązywania równań
W_03 zna narzędzia programu GeoGebra oraz sposoby prezentacji B. Sposoby weryfikacji i oceny efektów
wybranych zagadnień geometrii w tym programie. (W) Wykład – zaliczenie pisemne – pytania
otwarte i zamknięte – efekty: W_01, W_02, K_01
Umiejętności
U_ 01wykonuje działania na liczbach zespolonych (CAU) Ćwiczenia audytoryjne
U_02 umie posługiwać się rachunkiem macierzowym i stosować go do - kolokwia pisemne – pytania otwarte - efekty:
problemów liniowych i rozwiązywania układów równań W_01, U_01, U_02, U_03, U_04, U_05, U_06,
U_03 oblicza wyznaczniki, korzystając z własności macierzy i U_07, U_08, K_01
wyznaczników
U_04 rozwiązuje równania w różnych strukturach algebraicznych (CL) Ćwiczenia laboratoryjne
U_05 posługuje się własnościami liczb całkowitych i pierwszych, - projekty – efekty: W_03, U_09, K_01
algorytmem Euklidesa i potrafi wyznaczać NWD i NWW dowolnego
Maksymalna liczba punktów to a. Ocena K z zaliczenia
skończonego układu liczb całkowitych dla rozwiązania praktycznych pisemnego, kolokwium, domowej pracy kontrolnej jest
problemów wyliczona według zasady:
U_06 wyznacza pierwiastki wielomianów i ich krotności K  [0% a, 50% a) niedostateczna
U_07 rozwiązuje zadania dotyczące figur płaskich i przestrzennych K  [50%a, 60%a) dostateczna
K  [60% a, 70% a) dostateczna plus
metodą współrzędnych
K  [70% a, 80% a) dobra
U_08 wykorzystuje program komputerowy GeoGebra do dynamicznej K  [80% a, 90% a) dobra plus
wizualizacji pojęć i zależności geometrycznych K  [90% a, 100% a] bardzo dobra
Oceną zaliczenia wykładu jest ocena z zaliczenia
Kompetencje społeczne pisemnego.
K_01 zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego
kształcenia, jest otwarty na poszukiwanie niestandardowych rozwiązań. Ocena zaliczenia ćwiczeń (CAU) jest obliczona
jako średnia arytmetyczna ocen z kolokwiów
pisemnych.

Ocena zaliczenia ćwiczeń (CL) jest obliczona jako

średnia arytmetyczna ocen z projektów.

Końcowa ocena z zaliczenia przedmiotu wyliczona

jako średnia ważona ocen otrzymanych za
poszczególne formy zajęć, dla których wagami są
przypisane im liczby punktów ECTS.

Ocena modułu wyliczona jako średnia ważona ocen

otrzymanych za poszczególne przedmioty, dla
których wagami są przypisane im liczby punktów
ECTS.

Matryca efektów kształcenia

Numer (symbol) Odniesienie do efektów kształcenia Odniesienie do charakterystyki drugiego stopnia

efektu dla programu PRK
kształcenia dla obszaru/obszarów
W_01 K1_W01 P6S_WG
W_02 K1_W01 P6S_WG
W_03 K1_W01 P6S_WG
U_01 K1_U02, K1_U03 P6S_UW
U_02 K1_U02, K1_U03 P6S_UW
U_03 K1_U02, K1_U03 P6S_UW
U_04 K1_U02, K1_U03 P6S_UW
U_05 K1_U02, K1_U03 P6S_UW
U_06 K1_U02, K1_U03 P6S_UW
U_07 K1_U02, K1_U03 P6S_UW
U_08 K1_U02, K1_U03, K1_U04 P6S_UW
K_01 K1_K01 P6S_KK
Wykaz literatury
A. Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu):
1. Banaszak G., Gajda W., Elementy algebry liniowej, cz. 1, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2002.
2. Barannyk L., Jędrzejewski J., Wstęp do algebry liniowej, Wydawnictwo Pomorskiej Akademii Pedagogicznej,
Słupsk 2006.
3. Gleichgewicht B., Algebra, Oficyna Wydawnicza GiS, Wrocław 2002.
4. Jurlewicz T., Skoczylas Z., Algebra liniowa 1, (Definicje, twierdzenia, wzory), Oficyna Wydawnicza GiS, Wrocław
2002.
5. Jurlewicz T., Skoczylas Z., Algebra liniowa 2, (Definicje, twierdzenia, wzory), Oficyna Wydawnicza GiS, Wrocław
2003.
6. Kowalski L., Elementy algebry liniowej z geometrią analityczną dla informatyków, Wydawnictwo BelStudio Sp.
z o.o., Warszawa 2005.
7. Kostrikin A. I., Wstęp do algebry. Podstawy algebry, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
8. Kostrikin A. I., Wstęp do algebry. Algebra liniowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
9. Kostrikin A. I. (red), Zbiór zadań z algebry, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
10. Rutkowski J., Algebra abstrakcyjna w zadaniach, PWN, Warszawa 2000.
11. http://www.geogebratube.org - Repozytorium GeoGebra Tube
12. http://www.geogebra.org/en/wiki/index.php/Polish
B. Literatura uzupełniająca
1. ABC GeoGebry. Poradnik dla poczatkujacych, Oficyna Edukacyjna Krzysztof Pazdro, 2016.
2. Curtis C. W., Linear Algebra: An Introductory Approach, Springer-Verlag New York 1984.
3. Curtis M. L., Abstract Linear Algebra, Springer-Verlag 1990.
4. Kajetanowicz P., Wierzejewski J., Algebra z geometrią analityczną, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
2008.
5. Pobiega E., Skiba R., Winkowska-Nowak K. (red.), Matematyka z GeoGebrą, Wydawnictwo Akademickie Sedno,
2014.
6. Więsław W., Grupy, pierścienia, ciała, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 1983.
7. Winkowska-Nowak K., Skiba R. (red.), GeoGebra: Wprowadzanie innowacji edukacyjnej, Wydawnictwo
Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2011.
8. Winkowska-Nowak K., Pobiega E., Skiba R. (red.), GeoGebra. Innowacja edukacyjna - kontynuacja, Wydawnictwo
Akademickie Sedno, 2013.

Kontakt
dr Zofia Lewandowska
[email protected]