Systemy CAD

W4
 Plan zajęć

 Etapy cyklu życia wyrobu

 Istota komputerowego wspomagania
projektowania
 Zastosowanie systemów komputerowego
wspomagania projektowania
 Czynnik czasu w projektowaniu
 Komputerowe wspomaganie cyklu
produkcyjnego
 Metoda wariantowa projektowania

2
 Etapy cyklu życia wyrobu
Wielkość sprzedaży

Wprowadzenie Wzrost Dojrzałość Spadek Czas

3
 Istota komputerowego wspomagania projektowania

CAD - komputerowo wspomagane projektowanie – proces

użytkowania zbioru metod i środków informatycznych
(komputerowych) wzmacniających możliwości twórcze
konstruktora czy projektanta.

W ujęciu systemowym KWP jest systemem złożonym

z trzech podsystemów:
• projektanta, tzn. użytkownika systemu,
• sprzętu komputerowego (hardware),
• oprogramowania (software).

4
Projektanci - posługujący się sprzętem
komputerowym w celu wspomagania procesu
projektowania, powinni mieć odpowiednio wysokie
kwalifikacje, ich współpraca powinna mieć
charakter interaktywny.

5
Sprzęt komputerowy – stosowany w systemie CAD
powinien przewyższać parametrami komputery
osobiste. Duża moc obliczeniowa jest potrzebna do
przetwarzania skomplikowanych, złożonych
obrazów oraz do symulacji. Urządzeniami
wyjściowymi są duże plotery.

6
Oprogramowanie – aby projektant mógł się
posłużyć sprzętem komputerowym potrzebne jest
oprogramowanie.

Istnieją programy różnej klasy w zależności od

potrzeb i możliwości finansowych różnych grup
użytkowników (cena waha się od kilkudziesięciu
tys. do stu tysięcy zł).

7
CAM (Computer Aided Manufacturing) – komputerowe
wspomaganie wytwarzania, z wykorzystaniem obrabiarek
sterowanych numerycznie (NC - numerical control) i
obrabiarek sterowanych mikroprocesorami (CNC – computer
numerical control)

CAM wykorzystuje utworzone w środowisku CAD projekty i

generuje bezpośrednio kod sterujący maszyną, tokarką,
frezarką itd. Generowanie kodów odbywa się na podstawie
zadanej geometrii obrabianego przedmiotu.
Niektóre programy mają możliwość wizualizacji obróbki oraz
możliwość pomiaru detalu, sprawdzenie jego chropowatości.

8
MasterCAM
EdgeCAM
AlphaCAM
DelCAM

9
CAP (Computer Aided Planning) – komputerowe
wspomaganie planowania. Wspomaga projektowanie
technologiczne, obejmujące opracowanie dokumentacji
technologicznej z uwzględnieniem modelu geometrycznego
przedmiotu, jego stanów pośrednich, narzędzi,
oprzyrządowania, rodzaju maszyny i parametrów obróbki.

CAPP (Computer Aided Production Planning) – komputerowe

wspomaganie planowania procesu technologicznego.
W zakresie zastosowań CAPP mieszczą się wszystkie metody i
techniki technologicznego przygotowania produkcji
realizowanej w konwencjonalnych technologiach,
wspomaganych technikami komputerowymi i systemami
ekspertowymi.

10
CAE (Computer Aided Engineering) – łączne określenie
komputerowego wspomagania prac inżynierskich, tzw.
systemów łącznych: CAD, analizę pola (MES - metodę
elementów skończonych), obsługę eksperymentu,
komputerowe sterowanie obiektami, edytory tekstów, bazy
danych i inne.

CACE (Computer Aided Cost Evaluation) – systemy

wariantowania kosztów i optymalizacji

11
Ansys
Femap
MSC Nastran
MSC Visual Nastran 4D

12
CAQ (Computer Aided Quality) – komputerowe wspomaganie
zarządzania jakością. Metody i techniki komputerowego
wspomagania projektowania, planowania i realizacji
procesów pomiarowych, a także procedur kontroli jakości.

CIM (Computer Integrated Manufacturing) – komputerowo

zintegrowane wytwarzanie. Najbardziej rozwinięta
koncepcja produkcji, integrująca programy w obszarach
zarządzania, planowania, projektowania konstrukcyjnego i
technologicznego, programowania urządzeń sterowanych
numerycznie, nadzoru ich funkcjonowania oraz sterowania
produkcją z uwzględnieniem gospodarki zasobami
magazynowymi, transportem bliskim i logistyką.

13
CAT (Computer Aided Testing) – sterowany komputerowo
proces kontroli technicznej w procesie wytwarzania.
System CAT umożliwia kontrolę jakości w trakcie procesów
technologicznych oraz kontrolę gotowych wyrobów.

CAx
Zintegrowane wytwarzanie

14
CAD/CAM/CAE
Catia
ProEngineer
Unigraphics
I-Deas

15
 Zastosowanie systemów komputerowego
wspomagania projektowania

Problemy projektowe, które mogą być rozwiązywane za

pomocą komputera, można podzielić na następujące
grupy:
• Przechowywanie informacji
• Modelowanie geometryczne
• Wykonywanie obliczeń
• Badanie i ocena rozwiązań projektowych
• Wspomaganie podejmowania decyzji
• Tworzenie dokumentacji technicznej

16
 Przechowywanie informacji

W procesie projektowania informacje są:

‐ wyszukiwane
‐ gromadzone
‐ przetwarzane
‐ przechowywane

Informacje, przechowywane w bazie danych, dotyczą:

‐ parametrów technicznych
‐ wielkości normatywnych
‐ własności materiałów
‐ warunków realizacji

17
 Modelowanie geometryczne

Systemy CAD pozwalają na szkicowanie i modelowanie

geometryczne. W modelowaniu geometrycznym stosuje
się dwie klasy elementów geometrycznych:
‐ analitycznego opisu, gdzie wymiary el. geom. (punkt,
linia, powierzchnia, bryły) odnoszą się do układu
współrzędnych;
‐ parametrycznego opisu, w którym elementy
geometryczne odnoszą się bezpośrednio do nie do układu
współrzędnych, lecz tylko do atrybutów przypisanych do
elementów (promień, wysokość walca).

Modele geometryczne zapisane cyfrowo w systemach CAD

mogą być przedstawione techniką 2D, 2.5D, 3D.

18
Model 2D
Model 2.5D
Modele 3D
• model krawędziowy (drutowy, szkieletowy)
• model powierzchniowy (surface model, ściankowy) (B-
rep)
• model bryłowy (solid model, objętościowy) (CSG)

19
Model krawędziowy

20
Przykład

21
Model powierzchniowy
B-Rep Boundary Representation

22
Przykład

23
Model bryłowy
CSG Constructive Solid Geometry

B
A

F = (A - C) - B
C
24
Przykład

25
 Dalsze zastosowanie sys. CAD
Wykonywanie obliczeń

Obliczenia w jednym przejściu – opierające się na dużym

zbiorze danych, dotyczą poszukiwanych wielkości takich jak:
przewodnictwo ciepła, siły naprężeniowo-odkształceniowe,
bilanse energetyczne. Mogą być wykonywane obliczenia pól
powierzchni dowolnych obszarów.

Obliczenia iteracyjne – powtarzające się, są wykonywane

przy symulacji, optymalizacji.

W projektowaniu maszyn analiza obliczeniowa dotyczy

obliczeń wytrzymałościowych, do których najczęściej używa
się systemów opartych na metodzie elementów skończonych
(MES).

26
 Badanie i ocena rozwiązań projektowych

Technika „pokrywania” – pozwalająca na warstwowe

nakładanie wybranych obrazów, służy do kontroli urządzenia
składającego się z części

Technika badań interferencyjnych – polega na analizie

złożonych struktur, w których występuje ryzyko zajmowania
jednego miejsca przez różne elementy tych struktur.

27
 Wspomaganie podejmowania decyzji
Wykorzystujące metody sztucznej inteligencji, systemy ekspertowe.
System ekspertowy jest programem komputerowym zastępującym
eksperta w danej dziedzinie (wyciąga wnioski i podejmuje decyzje)
Systemy ekspertowe są oparte na pozyskiwaniu i przetwarzaniu
wiedzy eksperta z danej dziedziny, która jest zapisywana w tzw.
bazie wiedzy (zawiera zbiór reguł „jeżeli..., to”, „if... then”
Pełny system ekspertowy składa się z:
— bazy wiedzy,
— bazy danych
— procedur wnioskowania
— procedury objaśniania (strategię wnioskowania)
— procedury sterowania dialogiem między użytkownikiem i
programem,
— procedury umożliwiającej rozszerzenie oraz modyfikację
wiedzy (pozyskiwanie wiedzy)
28
 Tworzenie dokumentacji technicznej
Końcowy etap projektowania.
Wytwarzanie dokumentacji jest zajęciem pracochłonnym i
nużącym.
Wspomaganie komputerowe w fazie tworzenia dokumentacji
umożliwia:
— tworzenie rysunków technicznych na podstawie geometrycznych
modeli 2D i 3D,
— automatyczną aktualizację rysunku po wprowadzeniu zmian w
modelu,
— automatyczne wymiarowanie,
— tworzenie dowolnych rzutów,
— generowanie powierzchni przekrojów,
— kreślenie z użyciem linii różnych grubości,

29
— kreślenie w jednym kolorze lub kilku kolorach,
— kreskowanie i cieniowanie obiektów,
— przeskalowywanie rysunków,
— tworzenie plików hybrydowych, zawierających dwa
formaty danych: forma rastrowa, wektorowa,
— sortowanie i selekcję,
— tworzenie opisów, tabel, diagramów, list części, zestawień
materiałowych,
— zapisywanie i przechowywanie dokumentacji w postaci
elektronicznej, zarówno w postaci plików, jak i w postaci
baz danych,
— wykonywanie wydruków na drukarce lub ploterze.

30
Przygotowanie danych projektowych
tradycyjnie i wspomagane komputerowo

31
 Czynnik czasu w projektowaniu

Prace twórcze: 5-25%

Krótkie terminy realizacji zamówień
Krótkie terminy wprowadzenia nowych produktów do sprzedaży

32
33