SKUPOVI BROJEVA

1. Prikaži na brojevnom pravcu sljedeće skupove:

a) 𝐴 = ⟨ − 1, + ∞⟩ ;
b) 𝐵 = [− 3, 2⟩ ∪ ⟨0, + ∞⟩ ;
c) 𝐶 = ⟨ − 5, 10] \ {− 1, 0, 1} .
2. Na brojevnom pravcu prikaži skupove 𝐴∪𝐵, 𝐴∩𝐵, 𝐴\𝐵 ako su zadani:
a) 𝐴 = {1, 3, 5, 7}, 𝐵 = {3, 7, 9, 17} ;
b) 𝐴 = ⟨ − 1, 1] , 𝐵 = [0, 2⟩ ;
c) 𝐴 = ⟨ − 3, − 2⟩, 𝐵 = [− 2, + ∞⟩ .
𝐶
3. Prikaži 𝐴∩𝐵∩𝐶, (𝐴∪𝐵) , (𝐴∩𝐵)\𝐶, (𝐴∪𝐶) ∩ 𝐵 ako su zadani:
a) 𝐴 = ⟨ − 4, 0], 𝐵 = [− 1, 4⟩, 𝐶 = [− 2, 1] ;
b) 𝐴 = ⟨ − 100, − 30], 𝐵 = [− 20, 0⟩, 𝐶 = ⟨ − 10, + ∞⟩ .

RJEŠENJA – SKUPOVI BROJEVA

2.

a) 𝐴∪𝐵 = {1, 3, 3, 5, 7, 7, 9, 17}, 𝐴∩𝐵 = {3, 7}, 𝐴\𝐵 = {1, 5}

b) 𝐴∪𝐵 = ⟨ − 1, 2⟩, 𝐴∩𝐵 = [0, 1⟩, 𝐴\𝐵 = ⟨ − 1, 0⟩
c) 𝐴∪𝐵 = ⟨ − 3, + ∞⟩, 𝐴∩𝐵 = ∅, 𝐴\𝐵 = ⟨ − 3, − 2⟩

3.

𝐶
a) 𝐴∩𝐵∩𝐶 = [− 1, 0], (𝐴∪𝐵) = ⟨ − ∞, − 4]∪[4, + ∞⟩, (𝐴∩𝐵)\𝐶 = ∅, (𝐴∪𝐶) ∩ 𝐵 = [− 1, 1]
𝐶
b) 𝐴∩𝐵∩𝐶 = ∅, (𝐴∪𝐵) = ⟨ − ∞, − 100]∪⟨ − 30, − 20⟩∪[0, + ∞⟩, (𝐴∩𝐵)\𝐶 = ∅, (𝐴∪𝐶) ∩ 𝐵 = ⟨ − 1

JEDNADŽBE

Riješi jednadžbe u sljedećim zadacima.

1. a) − 𝑥 + 2 = 3
b) 4𝑥 − 1 = 0
c) 2𝑥 − 15 − 3𝑥 = 6𝑥 − 22
d) 7𝑥 − 4(1 + 𝑥) =− 𝑥 + 4(𝑥 − 1)
e) 2 + 5𝑥 − 2(𝑥 − 1) = 3𝑥 + 2

2 2
2. a) (𝑥 − 1) − 2(𝑥 − 3) = 𝑥 + 3𝑥 − 5(𝑥 + 1)
b) 3 − 2(2 − (1 − 3 + 4(𝑥 − 1) + 3) − 5) = 3𝑥 − 2
2 2 2
c) (2 − 𝑥) + (𝑥 − 2)(𝑥 + 2) = (𝑥 − 2) + (− 𝑥 − 2)

𝑥 2 𝑥−2
3. a) 5
+ 15 = 3
5−𝑥 2𝑥+1 𝑥−1 𝑥−2
b) 2
− 3 + 6 = 4
 5 7+20𝑥
c) 3𝑥 − 2
− 2
=− 7𝑥
2
(𝑥−1) 2 5𝑥−1
4. a) 2
= (𝑥 + 3) − 2
5 2𝑥+3 2𝑥 2
b) 𝑥−3
− 2 =− 3𝑥+9
+ 3
𝑥 −9

2
5. a) (𝑥 + 3) = 0
2
b) 𝑥 − 4 = 0
2
c) 2𝑥 = 9
2
d) − 𝑥 − 5 = 0
2
e) 𝑥 − 5 = 0
2
f) 5 − 𝑥 = 0
2
g) 𝑥 = 0
2
h) 3𝑥 + 6 = 0
2
i) − 2(𝑥 − 1) = 0

2
6. a) 4𝑥 + 4𝑥 + 1 = 0
2
b) 𝑥 − 2𝑥 = 3
2 1 1 1
c) 𝑥 + 2
𝑥= 6
+ 3
𝑥
2
d) 𝑥 − 4𝑥 + 13 = 0

7. a) (𝑥 − 1)(𝑥 + 4) = 0
b) 5(2𝑥 − 1) ( 𝑥
2 )
+3 =0
c) 2(𝑥 + 1)(𝑥 − 5) − (𝑥 + 1)(𝑥 − 3) = 0
d) 7(𝑥 − 2)(5𝑥 + 1) = 5𝑥 + 1

4 2 1
8. a) 𝑥 + 𝑥 + 4
=0
4
b) 𝑥 − 1 = 0
4 2
( )
c) 2 𝑥 − 1 − 12 =− 2(𝑥 + 1) + 4𝑥
4 3 2
d)* 𝑥 − 10𝑥 + 35𝑥 − 50𝑥 + 24 = 0

1
9. a) 𝑥 + 𝑥
=− 2
2 2
b) 1 − 𝑥
+ 2 =0
𝑥
3 2 2
c) 1 + 2(𝑥 − 3) + 𝑥
=− 6 + 𝑥
(𝑥 + 1)

3 2
10. a) − 𝑥 + 𝑥 + 2𝑥 = 0
3 2
b) 2𝑥 + 7𝑥 + 7𝑥 + 2 = 0
3 2
c) 𝑥 − 3𝑥 − 4𝑥 + 12 = 0
 2
11. a) 𝑥 − 4𝑥 = 0
3 2
b) 𝑥 + 𝑥 − 20𝑥 = 0
4 3 2
c) 𝑥 − 5𝑥 − 26𝑥 + 120𝑥 = 0

2 2
12. a) (𝑥 − 2) + 3(2(𝑥 − 5) + 𝑥) − 5(𝑥 − 1) + 7𝑥 + 1 = 0
3 2 1
b) (𝑥 − 4) + (𝑥 − 4) + (𝑥 − 4) = 0
3 2
c) 𝑥 − 𝑥 − 𝑥 + 1 = 0

2
3 1 1 2𝑥
13. a) 𝑥−5
+ 2 = 2 − 3 2
𝑥 +10𝑥+25 𝑥 −25 𝑥 +5𝑥 −25𝑥−125
2𝑥 3 𝑥+2
b) − 𝑥−1
+ 𝑥−5 = 𝑥
3 2
( )
c) 3 𝑥 + 1 − 4𝑥 + 2 = 7𝑥(𝑥 − 1) − 4𝑥

14. a) 𝑥 − 3 + 𝑥 + 1 = 0
b) 𝑥 − 3 + 𝑥 + 1 = 2
c) 𝑥 − 3 + 𝑥 + 1 = 𝑥 + 2

RJEŠENJA – JEDNADŽBE

1
1. a) 𝑥 =− 1 b) 4
c) 1 d) 𝑥∈𝑅 e) 𝑥∈∅
2. a) 𝑥 = 6 b) − 1 c) − 2
4
3. a) 𝑥 = 3
b) 2 c) nema rješenja tj. 𝑥∈∅
4. a) 𝑥 =− 3 b) − 18
3 2
5. a) 𝑥1,2 =− 3 b) 𝑥1,2 = ±2 c) 𝑥1,2 = ± 2
d) 𝑥1,2 = ± 5𝑖

e) 𝑥1,2 = ± 5 f) 𝑥1,2 = ±5 g) 𝑥1,2 = 0 h) 𝑥1,2 = ± 2𝑖

i) 𝑥1,2 = 1
1 1 1
6. a) 𝑥1,2 =− 2
b) 𝑥1 = 3, 𝑥2 =− 1 c) 𝑥1 =− 2
, 𝑥2 = 3
d) 𝑥1,2 = 2±3𝑖
1
7. a) 𝑥1 = 1, 𝑥2 = 4 b)𝑥1 = 2
, 𝑥2 =− 6 c) 𝑥1 =− 1, 𝑥2 = 7
1 15
d) 𝑥1 =− 5
, 𝑥2 = 7
2
8. a) 𝑥1,2 = ± 2
𝑖 b) 𝑥1,2 = ±1, 𝑥3,4 = ±𝑖

c) 𝑥1,2 = ± 3𝑖, 𝑥3,4 = ± 2 d) 𝑥∈{1, 2, 3, 4}

9. a) 𝑥1,2 =− 1 b) 𝑥1,2 = 1±𝑖 c) 𝑥 =− 1

10. a) 𝑥∈{− 1, 0, 2} {
b) 𝑥∈ − 2, − 1, −
1
2 } c) 𝑥∈{±2, 3}
11. a) 𝑥∈{0, 4} b) 𝑥∈{− 5, 0, 4} c) 𝑥∈{− 5, 0, 4, 6}
5 7± 3𝑖
12. a) 𝑥1 = 2
, 𝑥2 = 3 b) 𝑥∈{4, 2
} c) 𝑥1,2 = ±1
 1
13. a) 𝑥1,2 =− 3±3𝑖 b) 𝑥1 = 0. 6085, 𝑥2 =− 4, 1085 c) 𝑥∈{− 3
, 2±𝑖}
2
14. a) 𝑥∈∅ b) 𝑥 = 3 c) 𝑥 = 3
21

NEJEDNADŽBE

𝑥 2𝑥
1. a) − 𝑥 − 2≤3 b) 3
−4>0 c) 7
+ 1≥ − 3𝑥 + 5
d) 3𝑥 − 1 > 3𝑥 − 1 e) 2𝑥 − 5≤5 − 2𝑥 f) 1 − 3𝑥≤1 − 3𝑥

3𝑥+7 1 3𝑥−1 𝑥 2𝑥
2. a) 𝑥 − 5 − 2
<5 b) 2
+ 3
≥ 6
− 3
2
c) 3(𝑥 − 1) + 5𝑥 + 12≤3(𝑥 − 1)(𝑥 + 2) − 4
1 1 5𝑥
d) 3
(𝑥 + 1) + 2
(3𝑥 − 1) > 3

𝑥+1 𝑥+2 3
3. a) 2−𝑥
≤0 b) 1−𝑥
≥1 c) − 𝑥−5
>0
3
d) − 2 >0
(𝑥−5)

(𝑥+3)(𝑥−4) 3 2 𝑥−3 2
4. a) 𝑥
>0 b) − 𝑥−1
+ 𝑥+1
≤0 c) 2 + 𝑥−1
<0
(𝑥−1)
(𝑥−3)(𝑥−4)(𝑥−5)
d) (𝑥+6)(𝑥+7)
≤0

2 2
𝑥 +𝑥−6 𝑥 +4𝑥−5 𝑥
5. a) 1+𝑥
≤0 b) 𝑥−3
≥0 c) 2 ≥0
𝑥 +3𝑥−4
2
𝑥 −3𝑥
d) 2 <0
𝑥 −9

2 2 2
6. a) 𝑥 + 𝑥 − 6≤0 b) − 6𝑥 + 13𝑥 − 5≥0 c) − 𝑥 − 𝑥 + 2≤0
2
d) 𝑥 + 4𝑥 > 5

𝑥 2 2
7. a) 𝑥−1
− 𝑥
≤0 b) − 2(𝑥 − 1) + 3𝑥 + 5 < 2(𝑥 − 1) + 7(𝑥 + 1)

1 3 𝑥
8. a) 2𝑥+2
+ 2 ≥ 2
𝑥 +4𝑥+4 2𝑥 −8
3 2
𝑥 −2𝑥 −𝑥+2
b) 2 ≥0
𝑥 −𝑥−6

RJEŠENJA – NEJEDNADŽBE

28
1. a) 𝑥∈[− 5, + ∞⟩ b) ⟨12, + ∞⟩ c) [ 3
, + ∞⟩
5
d) 𝑥∈∅ d) ⟨ − ∞, 2
] e) 𝑥∈𝑅
1
2. a) 𝑥∈⟨ − 27, + ∞⟩ b) [− 9
, + ∞⟩ c) [7, + ∞⟩ d) ⟨1, + ∞⟩
1
3. a) 𝑥∈⟨ − ∞, − 1] ∪ ⟨2, + ∞⟩ b) [− 2
, 1⟩ c) ⟨ − ∞, 5⟩ d) 𝑥∈∅
 4
4. a) 𝑥∈⟨ − 3, 0⟩ ∪ ⟨4, + ∞⟩ b) [− 5, − 1⟩ ∪ ⟨1, + ∞⟩ c) ⟨ 3 , + ∞⟩
d) ⟨ − ∞, − 7⟩ ∪ ⟨ − 6, 3] ∪ [4, 5⟩
5. a) ⟨ − ∞, − 3] ∪ ⟨ − 1, 2] b) [− 5, 1] ∪ ⟨3, + ∞⟩ c) ⟨ − 4, 0] ∪ ⟨1, + ∞⟩
d) ⟨ − 3, 0⟩
1 5
6. a) [− 3, 2] b) [ 2 , 3
] c) ⟨ − ∞, − 2] ∪ [1, + ∞⟩
d) ⟨ − ∞, − 5⟩ ∪ ⟨1, + ∞⟩
7. a) 𝑥∈⟨ − 1, 0⟩ b) 𝑥∈𝑅\{− 1}
8
8. a) 𝑥∈[− 7
, 2⟩ b) ⟨ − 2, − 1] ∪ [1, 2] ∪ ⟨3, + ∞⟩

JEDNADŽBE S APSOLUTNOM VRIJEDNOSTI

1. a) |2 − π| =? b) |3 − ( 2 + 1 − 𝑒)| =?
c) | 5 − 4 + 3| =? d) |( 7 − 2)( 7 + 2)| =?

2. a) |𝑥 + 3| = 2 b) |𝑥 − 1| =− 5 c) |2𝑥 − 5| − 3 = 0
d) |3𝑥 + 6| = 0

|2 |
3. a) 𝑥 − 4 = 6 | 2
b) − 𝑥 + 2 = 7 | | 2
c) 𝑥 − 2𝑥 = 1 |
2
d) |4𝑥 + 4𝑥 + 3| = 1

4. a) ||𝑥| − 1| = 5 b) |3 − |𝑥| + 2𝑥| = 3

c) ||𝑥| + 2𝑥| = 2 d) |2|𝑥|− 3𝑥 + 2| = 2

2
5. a) 𝑥 + |𝑥| − 6 = 0 b) |𝑥 − 2| = 𝑥
2
c) |𝑥 + 2| − 5𝑥 = 10 d) 𝑥 + 6|𝑥| + 9 = 0

6. a) |𝑥 − 3| − |𝑥 + 2| = 3 b) |𝑥 − 2| − |𝑥 + 5| = 7
|𝑥−1| |𝑥−1|
c) |𝑥+3|
=0 d) |𝑥+3|
=2

2
1 𝑥−1 1 2−𝑥
7.* a) 5
𝑥+1
≤25 b) (0. 3)
𝑥 −|𝑥|
≤0. 09 c) 9 •
𝑥
( )
3
3
> 27 • ( )
9
𝑥 0 −5𝑥 𝑥 𝑥
d) 2 ∙2 ∙2 < 128 e) 2 < 5 f) 3 > 4

RJEŠENJA – JEDNADŽBE S APSOLUTNOM VRIJEDNOSTI

1. a) π − 2 b) 2 + 𝑒 − 2 c) 5 + 3 − 2 d) 5
2. a) 𝑥1 =− 1, 𝑥2 =− 5 b)𝑥∈∅ c) 𝑥1 = 1, 𝑥2 = 4 d) 𝑥 =− 2

3. a) 𝑥 = ± 10 b) 𝑥 = ±3 c) 𝑥∈{1± 2, 1} d) 𝑥∈∅
 2
4. a) 𝑥 = ±6 b) 𝑥1 =− 2, 𝑥2 = 0 c) 𝑥1 =− 2, 𝑥2 = 3
d) 𝑥1 = 0, 𝑥2 = 4
5. a) 𝑥 = ±2 b) 𝑥 = 1 c) 𝑥 =− 2 d) 𝑥∈∅
6. a) 𝑥 =− 1 b) 𝑥∈⟨ − ∞, − 5] c) 𝑥 = 1 {
d) 𝑥∈ − 7, −
5
3 }
7. a) 𝑥∈⟨ − ∞, 1] b) 𝑥∈⟨ − ∞, − 2] ∪ [2, + ∞⟩ c) 𝑥∈⟨ − ∞, − 4⟩
7
d) 𝑥∈⟨ − 4
, + ∞⟩ e) 𝑥∈⟨ − ∞, 5 ⟩ f) 𝑥∈⟨4 , + ∞⟩

NEJEDNADŽBE S APSOLUTNOM VRIJEDNOSTI

1. a) |𝑥|≤2 b) |𝑥|≥3 c) |𝑥|≤ − 5

2
d) |𝑥| >− 4 e) |𝑥| < 2
f) |𝑥| > 10

3 1 1 1
2. a) ||𝑥 − 2
|>
| 5
b) |2𝑥 + 1| ≥ 3
c) ||𝑥 + 𝑒
|< 2
| d) 3≥ − |𝑥 + 3|

3. a) |𝑥 − π| + |𝑥 + 𝑒| < 0 b) 2|𝑥 − 1| + 3|𝑥 + 5|≥2

c) |𝑥 − 2| + |𝑥 − 3|≤1 d) |𝑥 + 2| − | 2 − 𝑥| <− 2

2−𝑥 𝑥−7
4. a) || 𝑥−3 || < 2 b) || 5−𝑥 ||≥0
|𝑥+4|
c) 2|𝑥 − 3| <− 2|𝑥 + 3| + |𝑥 − 1| d) |𝑥−1|
> 13

|2 |
5. a) 𝑥 − 2𝑥 < 3𝑥 | 2
b) 𝑥 − 4 > 2𝑥 + 3 |
2 | 2+𝑥−𝑥2 |
c) |𝑥 − 5𝑥 + 6| > |𝑥 − 3| d) | 𝑥+3 |≥1
| |

RJEŠENJA – NEJEDNADŽBE S APSOLUTNOM VRIJEDNOSTI

1. a) 𝑥∈[− 2, 2] b) 𝑥∈⟨ − ∞, − 3] ∪ [3, + ∞⟩ c) 𝑥∈∅ d) 𝑥∈𝑅

2 2
e) 𝑥∈⟨ − , 2 ⟩ f) 𝑥∈⟨ − ∞, −
2
10⟩ ∪ ⟨10, + ∞⟩
13 17 2 1
2. a) 𝑥∈⟨ − ∞, 10 ⟩ ∪ ⟨ 10 , + ∞⟩ b) ⟨ − ∞, − 3
] ∪ [− 3
, + ∞⟩ c)
1 1
⟨ − 2 − 𝑒 , 2 − 𝑒 ⟩ d) 𝑥∈𝑅
2
3. a) 𝑥∈∅ b) 𝑥∈𝑅 c) 𝑥∈[2, 3] d) ⟨ − ∞, − 2
⟩
8 9 17
4. a) 𝑥∈⟨ − ∞, 3
⟩ ∪ ⟨4, + ∞⟩ b) 𝑥∈𝑅 c) 𝑥∈∅ d) 𝑥∈⟨ 14
, 12
⟩
5. a) ⟨0, 5⟩ b) ⟨ − ∞, − 1 + 6⟩ ∪ ⟨3, + ∞⟩ c) ⟨ − ∞, 1⟩ ∪ ⟨3, + ∞⟩

d) ⟨ − ∞, 1 − 3]∪[1 + 3, + ∞⟩ \ {− 3}

UREĐENI PAR I KARTEZIJEV PRODUKT SKUPOVA

1. Odredi 𝐴×𝐵 ako su zadani:

a) 𝐴 = {− 1, 0, 1} i 𝐵 = {− 2, − 1, 0, 1, 2}
 2 3 2
b) 𝐴 = {𝑥∈𝑅 : 𝑥 + 𝑥 − 6 = 0} i 𝐵 = {𝑦∈𝑅 : 𝑦 − 5𝑦 + 4𝑦 = 0}
c) 𝐴 = {𝑥∈𝑅 : |2𝑥 − 1| = 5} i 𝐵 = {𝑦∈𝑅 : |𝑦 + 2| = 3}
2
d) 𝐴 = {𝑥∈𝑅 : 𝑥 − 2|𝑥| + 1 = 0} i 𝐵 = {𝑦∈𝑅 : 𝑦≥ − 2 𝑖 |𝑦 − 1| − |𝑦 + 2| = 3}
e) 𝐴 = {𝑥∈𝑅 : |𝑥 − 1| < 2} i 𝐵 = {𝑦∈𝑅 : |𝑦 + 2| > 3}
2
f) 𝐴 = {𝑥∈𝑅 : |𝑥|≤3} i 𝐵 = {𝑦∈𝑅 : 𝑦 < 9}
2
g) 𝐴 = {𝑥∈𝑅 : 2𝑥 + 1≥7} i 𝐵 = {𝑦∈𝑅 : 𝑦 − 3𝑦 + 2 = 0}

{
h) 𝐴 = 𝑥∈𝑅 :
1
(𝑥−2)
2 }
≥9 i 𝐵 = {𝑦∈𝑅 : |𝑦 − 2| < 𝑦 + 1}

2. Skiciraj u koordinatnoj ravnini skup 𝑃 ako je zadan:

2
a) 𝑃 = {(𝑥, 𝑦) ∈ 𝑅 : 𝑦 = 2|𝑥 + 3|}
2
b) 𝑃 = {(𝑥, 𝑦) ∈ 𝑅 : 𝑦 < 2|𝑥 + 3|}
{ 2 1 𝑥
c) 𝑃 = (𝑥, 𝑦) ∈ 𝑅 : 2 𝑦≥|| 2 − 4|| }
2 2
d) 𝑃 = {(𝑥, 𝑦) ∈ 𝑅 : 𝑦≤2𝑥 − 11𝑥 + 15}
2 2
e) 𝑃 = {(𝑥, 𝑦) ∈ 𝑅 : 𝑦≥ − 3𝑥 + 6𝑥}
2 𝑥
f) 𝑃 = {(𝑥, 𝑦) ∈ 𝑅 : 𝑦 > 15 }
2 2
g) 𝑃 = {(𝑥, 𝑦) ∈ 𝑅 : 𝑦 ≤6𝑥}
2 2 2
h) 𝑃 = {(𝑥, 𝑦) ∈ 𝑅 : (𝑦 + 1) + 𝑥 > 4 }

3. U koordinatnoj ravnini nacrtaj skupove 𝑃, 𝑄, 𝑃∩𝑄 𝑖 𝑃\𝑄 ako su zadani:

2 2 2 2 2 2
a) 𝑃 = {(𝑥, 𝑦) ∈ 𝑅 : 121𝑥 − 25𝑦 ≥3025} i 𝑄 = {(𝑥, 𝑦) ∈ 𝑅 : 121𝑥 + 49𝑦 ≤5929}
2 2 2 2 2
b) 𝑃 = {(𝑥, 𝑦) ∈ 𝑅 : 𝑥 − 6𝑥 + 𝑦 + 4𝑥 + 4≤0} i 𝑄 = {(𝑥, 𝑦) ∈ 𝑅 : 𝑦≤𝑥 − 6𝑥 + 8}
2 2
c) 𝑃 = {(𝑥, 𝑦) ∈ 𝑅 : 𝑦≥𝑥 + 1} i 𝑄 = {(𝑥, 𝑦) ∈ 𝑅 : 𝑦≤ − 3𝑥 + 2}
{
d) 𝑃 = (𝑥, 𝑦) ∈ 𝑅 : 𝑦 <
2 1
𝑥−1 } i 𝑄 = {(𝑥, 𝑦) ∈ 𝑅 2
: 𝑦 > |𝑥 − 1|}

FUNKCIJE

1. U koordinatnoj ravnini skiciraj graf funkcije 𝑓 ako je funkcija zadana analitički:

2 1
a) 𝑓(𝑥) = {𝑥 − 3, 𝑥≤1 − 2𝑥, 𝑥 > 1 b) 𝑓(𝑥) = {𝑥 + 2𝑥, 𝑥≤0 2
𝑥, 𝑥 > 0

c) 𝑓(𝑥) = {𝑥 + 1, 𝑥≤ − 1 0, − 1 < 𝑥≤1 − 𝑥 + 1, 1 < 𝑥≤2 𝑥 − 3, 𝑥>2

2. Za zadanu funkciju 𝑓 i točku 𝑥∈𝑅 odredi funkcijsku vrijednost 𝑓(𝑥) ako je:

3 2
a) 𝑓(𝑥) = 𝑥 + 2𝑥 − 𝑥 − 5 , 𝑓(0), 𝑓(− 2), 𝑓(3), |𝑓(1) − 𝑓(2)| = ?
2𝑥−3
b) 𝑓(𝑥) = 2−𝑥
, 𝑓(0), 𝑓(2), 𝑓(− 4) =?
2
c) 𝑓(𝑥) = 2− 𝑥
, 𝑓(1), 𝑓(2), 𝑓( 2) =?

3. Koliko je |𝑓(π) + 𝑔(2)| ako su zadane:

 3
a) 𝑓(𝑥) = sin 𝑠𝑖𝑛 𝑥 − 4 , 𝑔(𝑥) = 𝑥
2 2 𝑥+(𝑥+1)
b) 𝑓(𝑥) = 𝑥 + π𝑥 − 2π , 𝑔(𝑥) = 3
c) 𝑓(𝑥) = cos 𝑐𝑜𝑠 𝑥 ∙ cos 𝑐𝑜𝑠 3𝑥 ∙ cos 𝑐𝑜𝑠 5𝑥 ,
𝑔(𝑥) = sin 𝑠𝑖𝑛 ( 1
4 )
π𝑥 • sin 𝑠𝑖𝑛 ( 3
4 )
π𝑥 • sin 𝑠𝑖𝑛 ( 5
4
π𝑥 )
4. Ako je 𝑓 ( 2𝑥−1
1−𝑥 ) = 𝑥 , koliko je 𝑓(− 1) i 𝑓( 3) ?

5. Ako je 𝑓 ( )= 𝑥
𝑥+3
5−𝑥
3
, koliko je 𝑓(1), 𝑓(− 2) i 𝑓(0) ?

6. Ako je 𝑓( 𝑥 − 5 + 3) = ln 𝑙𝑛 𝑥 , koliko je 𝑓(1) i 𝑓(3) ?

7. Koristeći linearne transformacije grafa elementarnih funkcija skiciraj u koordinatnoj ravnini grafove
sljedećih funkcija:

2
a) 𝑓(𝑥) = 2(𝑥 − 1) + 3
1
b) 𝑓(𝑥) = 2
|𝑥 + 5| − 1
c) 𝑓(𝑥) = 3(𝑥 − 1) + 2
𝑥+3
d) 𝑓(𝑥) = 5𝑒 −1
e) 𝑓(𝑥) = 4 ln 𝑙𝑛 (2𝑥 + 1)
f) 𝑓(𝑥) =− 2 sin 𝑠𝑖𝑛 (𝑥 − π) + 1
2
g) 𝑓(𝑥) = 𝑥−3
+3
2
h) 𝑓(𝑥) =− 2𝑥 + 8𝑥 − 6

RJEŠENJA – FUNKCIJE

2. a) 𝑓(0) =− 5, 𝑓(− 2) =− 3, 𝑓(3) = 37, |𝑓(1) − 𝑓(2)| = 14

3 11
b) 𝑓(0) =− 2
, 𝑓(2) 𝑛𝑖𝑗𝑒 𝑑𝑒𝑓𝑖𝑛𝑖𝑟𝑎𝑛𝑜, 𝑓(− 4) =− 6
1
c) 𝑓(1) 𝑛𝑖𝑗𝑒 𝑑𝑒𝑓𝑖𝑛𝑖𝑟𝑎𝑛𝑜, 𝑓(2) = 0, 𝑓( 2) =− 2
+ 2− 1
3. a) 1 b) 27 c) 2
4. 𝑓(− 1) = 0, 𝑓( 3) = 3 − 2
5. 𝑓(1) = 1, 𝑓(− 2) = 2197, 𝑓(0) − 27
6. 𝑓(1) = ln 𝑙𝑛 9 , 𝑓(3) = ln 𝑙𝑛 5

KOMPOZICIJA FUNKCIJE

1. Odredi 𝑓∘𝑔, 𝑔∘𝑓, 𝑔∘𝑔 𝑖 𝑓∘𝑓 ako su zadane:

a) 𝑓(𝑥) = 2 𝑥 , 𝑔(𝑥) = (𝑥 + 1)
b) 𝑓(𝑥) = 𝑥 + 2 , 𝑔(𝑥) = 𝑥 − 3
2
c) 𝑓(𝑥) = 𝑥−3
, 𝑔(𝑥) = 4
𝑥+1
d) 𝑓(𝑥) = 2 , 𝑔(𝑥) = 2𝑥
 𝑥−4
2. Ako je (𝑓∘𝑔)(𝑥) = 3𝑥 + 2, a funkcija 𝑓(𝑥) = 3
, koliko je:
a) 𝑔(0) =?
b) 𝑔(− 1) − 𝑔(1) =?
c) |𝑔(2) − 𝑔(− 2)| =?
d) |𝑔(− 4) + 𝑓(4)| =?

2
𝑥
3. Ako je (𝑔∘𝑓)(𝑥) = |𝑥 − 2|, a funkcija 𝑓(𝑥) = 4
, koliko je?
a) (𝑔∘𝑓)(2) =?
b) (𝑓∘𝑔)(9) =?
c) (𝑔∘𝑔)(4) =?
d) 𝑔(0) + 𝑔(1) =?

RJEŠENJA – KOMPOZICIJA FUNKCIJE

1. a) 𝑓∘𝑔 = 2 (𝑥 + 1) , 𝑔∘𝑓 = (2 𝑥 + 1),
4
𝑔∘𝑔 = ((𝑥 + 1) + 1 ), 𝑓∘𝑓 = 2 2 𝑥
b) 𝑥 − 1, 𝑥 − 1, 𝑥 − 6, 𝑥 + 4
2𝑥−6
c) 2, 4, 4, 7−3𝑥
𝑥+1
2 +1
d) 4𝑥, 𝑥 + 2, 1 + (1 + 𝑥 ), 2
2. a) 10 b) − 18 c) 46 d) 26 (𝑔(𝑥) = 9𝑥 + 10)
3. a) 0 b) 4 c) 2 2 − 2 d) 2 (𝑔(𝑥) = |2 𝑥 − 2|)

DOMENA FUNKCIJE

Zadatak - Odredi domenu funkcije:

𝑥−3
1. 𝑓(𝑥) = 5𝑥−2

2. 𝑓(𝑥) = 4 − |2𝑥 − 3|
2
3. 𝑓(𝑥) = ln 𝑙𝑛 (𝑥 − 5𝑥 + 4)
2
(
4. 𝑓(𝑥) = 2𝑥 + 5𝑥 − 12 + ) 𝑥(𝑥−5)
𝑥+6
𝑥
5. 𝑓(𝑥) = ln 𝑙𝑛 𝑥−3
6. 𝑓(𝑥) = (|𝑥 − 2| − 3)
2
ln𝑙𝑛 (−𝑥 +6𝑥−8)
7. 𝑓(𝑥) = 3 2
𝑥 −9𝑥 +23𝑥−15
4 2
8. 𝑓(𝑥) = 𝑥 − 13𝑥 + 36
1
9. 𝑓(𝑥) = sin𝑠𝑖𝑛 (3𝑥−π)
2
−𝑥 +2𝑥+3
10. 𝑓(𝑥) = cos𝑐𝑜𝑠 2𝑥

11. 𝑓(𝑥) = 2 cos 𝑐𝑜𝑠 𝑥 − 2

12. 𝑓(𝑥) = 2 sin 𝑠𝑖𝑛 3𝑥 − ( π

3 ) + 3
2𝑥−3
13. 𝑓(𝑥) = arcsin 𝑎𝑟𝑐𝑠𝑖𝑛 5
 𝑥+1 3 2
14. 𝑓(𝑥) = arccos 𝑎𝑟𝑐𝑐𝑜𝑠 3−𝑥
+ 𝑥 − 2𝑥 − 8𝑥
𝑥
15. 𝑓(𝑥) = 3 −9
2
16. 𝑓(𝑥) = 4𝑎𝑟𝑐𝑡𝑔 𝑥 + 4𝑥 + 4 + π ( )
𝑥 2𝑥−1 3−2𝑥
17. 𝑓(𝑥) = 25 • 0. 008 − 0. 04
1
−
18. 𝑓(𝑥) = 𝑒 𝑥 • ln 𝑙𝑛 (𝑥 + 2)
19. 𝑓(𝑥) = 𝑐𝑡𝑔(2𝑥) + arcsin 𝑎𝑟𝑐𝑠𝑖𝑛 (𝑥 − π)
𝑥+5 2𝑥+3
20. 𝑓(𝑥) = 𝑒 −𝑒

RJEŠENJA – DOMENA FUNKCIJE

2
1. 𝐷𝑓 = ⟨ − ∞, 5
⟩ ∪ [3, + ∞⟩
1 7
2. [− 2
, 2
]
3. ⟨ − ∞, 1⟩ ∪ ⟨4, + ∞⟩
4. [− 6, − 4⟩ ∪ [5, + ∞⟩
5. ⟨ − ∞, 0⟩ ∪ ⟨3, + ∞⟩
6. ⟨ − ∞, − 1⟩ ∪ ⟨5, + ∞⟩
7. ⟨2, 4⟩ \{3}
8. ⟨ − ∞, − 3] ∪ [− 2, 2] ∪ [3, + ∞⟩
9. 𝑅 \ { π
3
(𝑘 + 1), 𝑘∈𝑍 }
π 3π
10. [− 1, 3] \ {0, ± 4
,± 4
}
π π
11. [− 4
+ 2𝑘π, 4
+ 2𝑘π], 𝑘∈𝑍
5π 2𝑘π 2π
12. [ 9
+ 3
, 3
(𝑘 + 1)], 𝑘∈𝑍
13. [− 1, 4]
14. [− 2, 0]
15. [2, + ∞⟩
16. 𝑅
9
17. ⟨ − ∞, 8
]
18. ⟨ − 2, + ∞⟩\ {0}
19. [π − 1, π + 1] \{π}
20. ⟨ − ∞, 2]

INVERZNA FUNKCIJA

−1
1. Odredi 𝑓 i𝐷 −1 ako je zadana funkcija:
𝑓
1
a) 𝑓(𝑥) = 𝑥+3
2𝑥−5
b) 𝑓(𝑥) = 4−𝑥
π π
c) 𝑓(𝑥) = 1 − sin 𝑠𝑖𝑛 (𝑥 + 3) 𝑛𝑎 ⎡− , ⎤
⎣ 2 2 ⎦
d) 𝑓(𝑥) = 𝑥 + 10
 𝑥
𝑒
e) 𝑓(𝑥) = 𝑥
𝑒 +2
𝑥
f) 𝑓(𝑥) = ln 𝑙𝑛 𝑥+2

−1
2. Odredi 𝐷𝑓, 𝑓 i𝐷 −1 ako je zadana funkcija:
𝑓
2
a) 𝑓(𝑥) = 𝑥 +4
𝑥−1
b) 𝑓(𝑥) = 2𝑥+3
2
c) 𝑓(𝑥) = 3𝑥
𝑥+7
d) 𝑓(𝑥) = 5
1−sin𝑠𝑖𝑛 𝑥
e) 𝑓(𝑥) = sin𝑠𝑖𝑛 𝑥−3
f) 𝑓(𝑥) = 𝑎𝑟𝑐𝑡𝑔 (𝑥 + 2)

RJEŠENJA – INVERZNA FUNKCIJA

−1 1−3𝑥 −1 5+4𝑥
1. a) 𝑓 (𝑥) = 𝑥
, 𝐷 −1 = 𝑅\{0} b) 𝑓 (𝑥) = 2+𝑥
, 𝐷 −1 = 𝑅\{− 2}
𝑓 𝑓
−1
c) 𝑓 (𝑥) = arcsin 𝑎𝑟𝑐𝑠𝑖𝑛 (1 − 𝑥) − 3 , 𝐷 −1 = [0, 2]
𝑓
−1 2 −1 2𝑥
d) 𝑓 (𝑥) = 𝑥 − 10, 𝐷 −1 =𝑅 e) 𝑓 (𝑥) = ln 𝑙𝑛 1−𝑥
, 𝐷 −1 = 〈0, 1〉
𝑓 𝑓
𝑥
−1 2𝑒
f) 𝑓 (𝑥) = 𝑥 , 𝐷 −1 = 𝑅\{0}
1−𝑒 𝑓

−1 2
2. a) 𝐷𝑓 = 𝑅, 𝑓 (𝑥) = 𝑥 − 4, 𝐷 −1 = 〈 − ∞, − 2]∪[2, + ∞〉
𝑓
−1
b) 𝐷𝑓 = 𝑅\ − { 3
2 }, 𝑓 (𝑥) =
1+3𝑥
1−2𝑥
, 𝐷 −1
𝑓
= 𝑅\ { }
1
2

−1 𝑥
c) 𝐷𝑓 = 𝑅, 𝑓 (𝑥) = 3
, 𝐷 −1 = [0, + ∞〉
𝑓
−1
d) 𝐷𝑓 = 𝑅, 𝑓 (𝑥) = 𝑥 − 7, 𝐷 −1 = 〈0, + ∞〉
𝑓

e) 𝐷𝑓 = 𝑅 \ { π
2 } −1
+ 2𝑘π, 𝑘∈𝑍 , 𝑓 (𝑥) = arcsin 𝑎𝑟𝑐𝑠𝑖𝑛
3+𝑥
1+𝑥
, 𝐷
𝑓
−1 = 〈 − ∞, − 2]
−1
f) 𝑓 (𝑥) = 𝑅, 𝐷𝑓 = 𝑡𝑔 𝑥 − 2, 𝐷
𝑓
−1 = 𝑅\ ± { π
2
+ 2𝑘π, 𝑘∈𝑍 }
NIZOVI

2𝑛−1
1. Zadan je niz 𝑎𝑛 = 𝑛
i neka je limes 𝐿 = 2. Odredi prirodni broj 𝑛0 tako da vrijedi
|𝑎𝑛 − 𝐿| < ε, ∀𝑛 > 𝑛0, ako je:
a) ε = 0, 01
b) ε = 10
c) ε = 0, 0002

2−4𝑛
2. Dokaži da je broj 4 limes niza 𝑎𝑛 =− 𝑛
.
3. Provjeri kakav je niz, ako je:
−𝑛
a) 𝑎𝑛 = 3 +1
𝑛−3
b) 𝑎𝑛 = 2−5𝑛
𝑛 𝑛−1
c) 𝑎𝑛 = (− 1) • 𝑒
𝑛
d) 𝑎𝑛 = |(− 1) |
e) 𝑎𝑛 = |2𝑛 − 3|
2
f) 𝑎𝑛 = 𝑛 +1

4. Izračunaj limese:
2
5𝑛−7 3 5−𝑛+𝑛
1. 1−2𝑛
2. 2−𝑛
3. 2
3𝑛 −6𝑛
2𝑛+7 2 𝑛−4 3
3 2
4.
2𝑛+5
2
3𝑛 −7𝑛+1
5.
5𝑛 +6𝑛 −7
2
2𝑛 −3𝑛+5
6. ( 5𝑛 )(
3−2𝑛 )
7.
(2𝑛−1)(𝑛+5)
(𝑛+3)(2𝑛−4)
8. ( 2
2𝑛 − 𝑛 − 𝑛
2
) ( 9.
2
𝑛 − 2𝑛 + 3 − 𝑛
3
)
3 3 5𝑛 −3𝑛+1 5𝑛 +2𝑛−3
10. ( 2𝑛 − 3𝑛 − 1 ) 11. 4 2
12. 4 2
𝑛 +2𝑛 𝑛 +3𝑛
5𝑛−3 2− 𝑛+5𝑛
15. ( 𝑛 + 𝑛 − 1)
3
13. 14.
𝑛 +1
4 𝑛+2 𝑛
3 2 𝑛 𝑛 𝑛 𝑛
𝑛 −1 3∙2 −5 3 +15
16. 3
17. 𝑛 𝑛 18. 𝑛 𝑛
𝑛 −1 3 +7 2∙15 −5
2 𝑛 𝑛 𝑛
𝑛 +5𝑛−3 𝑛−3 5 −3
19. 𝑛 𝑛 20. 𝑛 21. 𝑛
2 +5∙3 −1 2 +1 12∙5 + 𝑛
3 𝑛 2𝑛 2𝑛
(
22. 1 − ) 𝑛 (
23. 1 +
5
2𝑛−1 ) (
24. 1 −
3
𝑛−2 )
𝑛+1 𝑛−3 𝑛 2𝑛+5 𝑛+4
25. (1 + ) 26. ( ) 27. ( )
2
𝑛−3 𝑛+4 3+2𝑛
𝑛+5 2𝑛−4
28. ( )3+𝑛

RJEŠENJA – NIZOVI
1. a) 𝑛0 = 100 b) 𝑛0 = 1 c) 𝑛0 = 5000

2. Za svaki ε > 0 je dovoljno uzeti 𝑛0 =

2
ε
da imamo za 𝑛 > 𝑛0 istinitu tvrdnju 𝑎𝑛 − 4 < ε, što je | |
upravo konvergencija zadanog niza prema broju 4.
3. a) padajući b) padajući c) alternira d) konstanta e) bez 𝑎1 rastući f) rastući niz
5 1 1
4. 1. − 2
2. 0 3. 3
4. 0 5. ∞ 6. − 50
7. 1 8. ∞ 9. − 1 10. ∞ 11.
1 1
5 12. ∞ 13. 0 14. 5 15. ∞ 16. 0 17. 0 18. 2
19. − 5
20. 0 21.
1
12
−3 5 −6 2 −7 4
22. 𝑒 23. 𝑒 24. 𝑒 25. 𝑒 26. 𝑒 27. 𝑒 28. 𝑒