Araling Panlipunan 145 148

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 3

Araling Panlipunan

Jared d. paculan 10 - Einstein

Mga Gabay Na Tanong (p. 145)


1. Paano nabuo ang mga dinastiyang politikal sa Pilipinas?

❖ Sa Pilipinas, ang mga political dynasties ay mababakas sa principalia o dating datu


noong panahon ng kolonyal na pamumuno ng mga Espanyol.
Bago nasakop ng Espanya ang Pilipinas, ang datu ang namamahala sa isang barangay
o nayon. Hindi na itinuring na pinuno ang datu nang simulan ng mga Kastila ang
pananakop sa Pilipinas. Dumating ang Gobernadorcillo. Ang mga tungkulin ng
gobernadorcillo ay halos magkapareho sa mga tungkulin ng mga datu, ngunit isa sa
kanilang mga responsibilidad ay kabilang na ang pangongolekta ng buwis mula sa mga
mamamayan. Naging eksklusibo ang pulitika nang dumating ang mga Amerikano.
Tanging mayayaman at mayayamang Pilipino lamang ang karapat-dapat na bumoto
noong panahon ni Taft. Nang makamit ng Pilipinas ang kasarinlan, ang mga boto para
sa mga posisyon ay dominado pa rin ang mga miyembro ng mas mayayamang, mataas
na uri, at karamihan sa kanila ay kabilang sa parehong pamilya at angkan.

2. Paano nabuo ang kultura ng dinastiyang politikal mula sa sistema ng pagsusunod-sunod na


pamamahala?

❖ Matagal nang kasama sa sistemang pampulitika ng Pilipinas ang mga political


dynasties. Pagkatapos ng Rebolusyong Pilipino, nang maitatag ang Unang Republika
ng Pilipinas, nagsimulang umusbong ang mga political dynasties. Ang impluwensya
ng mga peninsulares, o aristokrasya na ipinanganak sa Kastila, ay bumaba nang pabor
sa ika-19 na siglo sa pagbaba ng kapangyarihang pang-ekonomiya ng Espanya at
internasyonal na prestihiyo, ang paglawak ng impluwensyang British at Amerikano sa
buong mundo, at ang pampulitikang agos ng umuusbong na nasyonalismo sa mga anak
ng burgis na may karapatan sa ekonomiya. Ang mga nakaligtas na miyembro ng
Spanish o Spanish-sanctioned landholding elite at ang bagong umakyat na elite na
mangangalakal, na pangunahin ay mga dayuhang expatriate o nagmula sa Chinese, ay
bumuo ng isang de facto na aristokrasya upang punan ang vacuum ng kapangyarihan
na iniwan ng mga Espanyol pagkatapos ng kanilang pagkatalo sa Espanyol-Amerikano.
digmaan. The families of Marcos, Aquino, Binay, Macapagal, Duterte, and Roxas are
notable political dynasties in the Philippines.
Mga Gabay na Tanong (p.148 A)

1. Anong larawan ng mga partido politikal sa Pilipinas ang nakikita sa inyong lokalidad?

❖ Ang Liberal Party (LP) ay ang larawan ng mga political party sa Pilipinas na aking
nakakaharap sa aking lokalidad. Noong 1946, ito ay itinatag. Si Edcel Lagman ang
pinuno sa opisina ngayon. Si Francis Pangilinan ang chairman. Liberal na ideolohiya
ang nagpapatibay sa partido.

2. Bakit mahalaga ang suporta at katapatan sa pagpapanatili ng kapangyarihan sa politika?

❖ Ang suporta at katapatan ay mahalaga para sa pagpapanatili ng kapangyarihang


pampulitika dahil ang panunungkulan ay batay sa katatagan ng mga tagasuporta. Ang
mga anak o kapatid, asawa, at iba pang mga kamag-anak ay mga kandidato para sa
posisyon kapag ang mga tagasuporta ay natiyak at ang termino ay nag-expire.

3. Maaari kayang dahil sa mga pagpapahalagang Pilipino ang pagdami ng mga dinastiyang
politikal? Ano-ano ang mga pagpapahalagang ito?

❖ Ang pag-usbong ng mga political dynasties sa Pilipinas ay maaaring maiugnay sa ilang


mga pagpapahalagang Pilipino tulad ng prestihiyo, koneksyon at network, pagkilala sa
pangalan at legacy. Ang mga pagpapahalagang ito ay nagbibigay ng kalamangan sa
mga pamilyang pampulitika kapag tumatakbo para sa opisina.

4. Ano ang papel na ginagampanan ng mga partido politikal? Sa iyong palagay, kailangan
paba ang mga partido politikal? Ipaliwanag ang iyong sagot.

❖ Ang mga partidong pampulitika ay nagbibigay ng mga organisasyon, pamumuno, mga


forum at mekanismo para sa adbokasiya sa pulitika at pagkamit ng layunin. Ang mga
partidong pampulitika ay nagbibigay din ng pagkakataon sa mga kandidato na ipakita
ang kanilang plataporma at gawain sa kampanya sa publiko. Sa aking palagay,
kailangan pa rin ang mga partidong pampulitika upang mapabuti ang sistemang
pampulitika at palakasin ang demokrasya.
5. Maliban sa katapatan, paano mapananatili ng isang pamilya ang kontrol sa kapangyarihan?

❖ May bentahe sila sa pagkakaroon ng higit na kapangyarihan dahil mayroon silang


paraan upang maimpluwensyahan ang iba sa pamamagitan ng kayamanan. Ang pagbuo
ng mga ugnayan sa mayayamang pamilya upang makatanggap ng suportang pinansyal
ay isang kinakailangang bahagi ng pag-iipon ng kayamanan. Ang mga materyal ng
kampanya tulad ng mga poster, advertisement, at brochure ay nagpapakita ng mga
resulta ng epektibong komunikasyon. Ang pagiging miyembro ng isang partidong
pampulitika ay nagtitiyak din ng suporta at koneksyon sa isang pinuno, ngunit habang
siya ay isang miyembro ng partido.

Mga Gabay Na Tanong (p. 148 B)


1. Ano-ano ang dalawang uri ng dinastiya?

❖ Ang dalawang uri ng dinastiya sa Pilipinas ay ang Payat na dinastiya (Thin dynasty)
at Matabang dinastiya (Fat dynasty).

2. Ano ang pagkakaiba ng dalawang uri ng dinastiya?

❖ Ang payat na dinastiya ay ang uri ng dinastiya na nakabatay sa magkakasunod na


henerasyon; ang tungkulin ay salit-salit na hawak ng dalawang miyembro ng angkan.
Taliwas sa matabang dinastiya, na nagpapahintulot sa angkan na humawak ng
maraming posisyon nang sabay-sabay.

3. Paano tumatakbo ang makinarya ng isang matabang dinastiya?

❖ Ang angkan ay humahawak ng ilang mga posisyon nang sabay-sabay. Ang pagtutok sa
checks and balances ay kinakailangan dahil hawak nila ang kapangyarihan at
tinututulan ang pagsulong nito pabor sa kanilang sariling mga interes.

4. May dinastiyang politikal ba sa inyong lokalidad? Anong uri ito?

❖ Sa aking kapitbahayan, mayroong isang political dynasty na tinatawag na Espina Clan.


Naniniwala ako na ang ganitong uri ng dinastiya ay isang matabang dinastiya dahil
pitong miyembro ng angkan ng Espina ang naglalaban para sa iba't ibang elective na
posisyon sa lalawigan ng Biliran. Tiyak na magpapatuloy ang dinastiyang Espina sa
bahaging ito ng rehiyon ng Silangang Visayas.

5. Sa iyong palagay, bakit kaya may dinastiyang politikal?

❖ Ang political dynasty ay karaniwan sa ating bansa dahil ang mga tao ay ibinoboto ang
mga pamilyang napakaimpluwensya at mayayaman. Ito ay isang problema sa pulitika
na naroroon pa rin sa kasalukuyan at walang batas naipasa na ang pagbabawal sa
political dynasty.

You might also like