Scribd Logo
Upload

Welcome to Scribd!

  • 38 views

    Baybayin 101

    Uploaded by

    Niel Vincent Catapang

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF, TXT or read online from Scribd

    Baybayin 101

    Uploaded by

    Niel Vincent Catapang
    38 views20 pages

    Copyright

    © © All Rights Reserved

    Available Formats

    PDF, TXT or read online from Scribd

    Did you find this document useful?

    Is this content inappropriate?

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF, TXT or read online from Scribd
    Download as pdf or txt
    38 views20 pages

    Baybayin 101

    Uploaded by

    Niel Vincent Catapang

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF, TXT or read online from Scribd
    Download as pdf or txt
    of 20

    ISANG ARALIN SA PAGSULAT NG

    SINAUNANG PILIPINO: BAYBAYIN

    ᜊᜆ᜔ᜊᜌᜒᜈ᜔
    BAYBAYIN

    • Ang baybayin ay isang papantig, o syllabic na paraan


    ng pagsulat.
    • Ang bawat titik ay katumbas ng isang pantig.
    • Ito ay binubuo ng tatlong (3) mga patinig at labing-
    apat (14) na mga katinig.
    ᜉᜀᜈᜓ ᜅ ᜊ ᜐᜓᜋᜓᜎᜆ᜔ ᜅ᜔ ᜊᜌ᜔ᜊᜌᜒᜈ?᜔
    Paano nga ba sumulat ng baybayin ?
    ANG MGA KATINIG

    ᜊ ᜃ ᜇ ᜄ
    ba ka da/ra ga

    ᜑ ᜎ ha la
    ᜋ ᜈ ᜅ ᜉ
    ma na nga pa

    ᜐ ᜆ ᜏ ᜌ
    sa ta wa ya
    ANG MGA KATINIG
    • Ang bawat titik na katinig (consonant letter) ay isang
    pantig na may kasamang patinig na a. Halimbawa,
    ang titik na ᜊ ay hindi isang b lamang kundi ang
    pantig na ba. Kung isusulat ang salitang basa,
    dalawang titik lamang ang kailangan:

    at hindi apat na titik:


    ANG KUDLIT
    • Ang baybayin ay may mga katangian ng isang
    palapantigan at ng isang alpabeto rin. Ang tawag sa
    ganitong paraan ng pagsulat ay isang abugida.
    Gagamitin pa rin natin ang mga titik na katinig na
    nakahanay sa itaas at lalagyan natin ang mga ito ng
    isang pananda, na tinatawag na kudlit, upang
    mapalitan ang tunog ng nilalamang patinig na a.
    ANG KUDLIT
    • Ang kahulugan ng kudlit ay gurlis o galos at ito nga
    ang anyo ng kudlit noong unang panahon, noong
    inuukit pa ang baybayin sa kawayan. Ngayon,
    sumusulat na tayo sa pamamagitan ng bolpen at
    papel o computer kaya may iba't ibang hugis ang
    panandang kudlit. Karaniwang tuldok ito o maikling
    guhit, o minsan naman, ay may hugis ng letrang v o
    hugis ng ulo ng palaso >. Ang hugis ng kudlit ay
    walang kaugnayan sa pagbigkas ng isang titik; ang
    pagbigkas ay batay sa kinalalagyan ng kudlit.
    ANG KUDLIT
    Kung ang kudlit ay nasa itaas ng titik, ang pagbigkas
    ay I o E. Ganito:
    ANG KUDLIT

    Kung ang kudlit ay nasa ibaba, U o O ang


    dapat bigkasin. Ganito:
    ANG MGA TITIK NA PATINIG

    • Bagama't ang mga kudlit ay karaniwang


    ginagamit upang maipakita ang tunog ng
    mga patinig (vowels), mayroon din
    namang tatlong bukod-tanging titik na
    patinig:
    A E O
    a e/i o/u
    ANG MGA TITIK NA PATINIG
    • Madaling makita na kung may pantig na walang
    katinig, wala itong titik na malalagyan ng isang
    kudlit. Kaya, ang dapat gamitin ay isang titik na
    patinig. Ang mga titik na ito ay hindi nilalagyan ng
    anumang kudlit. Halimbawa:
    MGA KAKAIBANG KATINIG

    • RA = DA ᜇ
    • NGA = ᜅ hindi ᜈg
    hindi:
    MGA BANTAS
    • Ang mga bantas (punctuation) sa baybayin ay isa o
    dalawang guhit na patayo lamang, ||, ayon sa kagustuhan
    ng manunulat. Ang paggamit sa guhit ay katulad ng isang
    kuwit (comma) o tuldok (period).
    ANG KASTILANG KUDLIT +
    • Inimbento ng isang prayleng Kastila na si Francisco Lopez
    ang isang bagong uri ng kudlit noong taong 1620 upang
    malutas ang suliranin sa pagsulat ng mga huling katinig.
    Hugis krus ang kaniyang kudlit at inilagay niya ito sa ibaba
    ng mga titik upang bawiin ang tunog ng patinig.
    Halimbawa:
    ANG KASTILANG KUDLIT +
    • Sa kaliwa, ginamit ang kudlit ni Lopez (+) at pinaghiwalay
    ang mga salita upang madaling basahin. Sa kanan naman,
    makikita ang paraan ng pagsulat ng mga sinaunang
    Filipino.
    PAGSULAT NG PANGALAN
    REPERENSYA
    • Baybayin Handwriting from the 1600s
    http://paulmorrow.ca/handwrit.htm

    • Isang Aralin sa Pagsulat ng mga Sinaunang Filipino


    http://paulmorrow.ca/baybay2.htm

    • Baybayin - Ang Lumang Sulat ng Filipinas


    http://paulmorrow.ca/baybay1.htm
    KARAGDAGANG REPERENSYA

    How do I write my name in baybayin?

    http://paulmorrow.ca/bayname.htm

    You might also like