KAALAMAN SA PAGBASA AT PAGSULAT Louela Fait J. Estabas PAGBABASA PAGBABASA
Ang pagbabasa ay interpritasyon ng
mga nakalimbag na simbolo ng kaisipan. Pagpapakahulugan ito ng mga nakatitik na sagisag ng mga kaisipan. kilala bilang "AMA NG PAGBASA"
ayon sa kaniya "ang pagbabasa ay ang
interaksyon ng mambabasa at ang WILLIAM GRAY nakalimbag ng wika na kung saan ang mambabasa ay nagtatangkang bumuong muli ng mensahe mula sa kanyang pagkaunawa sa mensahe ng manunulat" PAGBABASA para sa lubusang pag-unawa ang isang teksto, kailangan ang dating kaalaman ng tagabasa upang maiugnay niya sa kaniyang kakayahang bumuo ng mga konsepto/kaisipan at kasanayan sa pagpoprosesong mga impormasyong masasalamin sa teksto. (Coady 1979) GOODMAN ang pagbasa ay isang sosyokolinggwistik na paraan ng pagbibigay hinuha sa isang kalagayan, nabasa o narinig. Ang pagbabasa ay nagbibigay ng impormasyon na nagiging daan sa kabatiran at karunungan. Ito'y isang aliwan, kasiyahan, pakikipagsapalaran, paglutas TOZE sa mga suliranin at nakapagdudulot ng iba't ibang karanasan sa buhay. Exercise ang pagbasa ay hindi pagbibigay tanong lamang sa mga salitang binabasa kundi pangangatwiran at pag-iisip. (Thorndike)
ang pagbasa ay nakapagpapalawak ng pananaw at paniniwala sa
buhay, nakapagpapatatag sa tao na harapin ang mga di-inaasahang suliranin sa buhay. (Arrogante) ang pagbasa ay dalawang proseso: pag-unawa at bilis. (Holmes)
ang kinalabasang kahulugan mula sa
dalawa ang kailangan sa pagkaunawa ng mambabasa ay pagbasa:mga impormasyong isinasaayos ayon sa layunin ng nakikita at mga impormasyong kanyang pagbasa. (M. Tinker at di-nakikita. (Smith) McCollough) APAT NA 1. Ang pagbasa 2. Ang pag- HAKBANG SA sa akda unawa sa binasa PAGBABASA: AYON KAY 4. Ang pagsasama-
WILLIAM GRAY 3. Ang
sama at pag-uugnay ng mga bagong reaksyon sa kaalaman sa binasa binasa at ng dating kaalaman MGA URI NG PAGBASA MGA URI NG PAGBASA A. Mabilisang pagbasa (skimming) ang pinakamabilis na pagbasa na nakakaya ng isang tao. B. Pahapyaw na Pagbasa - (scanning) tumutukoy sa paghahanap ng isang tiyak na impormasyon sa isang pahina. URI NG PAGBASA C. Pagsusuring Pagbasa – (Analytical reading) nakasalalay sa mga materyales ang gawaing pagsusuri sa pagbasa. Ginagamit ditto ng matalino at malalim na pag-iisip. D. Pamumunang Pagbasa (Critical reading) E. Tahimik na Pagbasa (silent reading) mata lamang ang gumagalaw sa uri ng pagbasang ito URI NG PAGBASA F. Pasalitang pagbasa (oral reading) pagbasa ito sa teksto na inaangkupan ng wastong pagbigkas sa mga salita at sapat na lakas ng tinig G. Masinsinang Pagbasa hindi ito “undertime pressure” na pagbasa. Binibigyan dito ng guro ang mga mag-aaral ng sapat na panahon upang maisa-isang basahin at mapagtuunan ng pansin ang mga salitang bumubuo sa teksto. Limang dimensyon sa pagbasa 1. Pag-unawang literal - pagkuha ng pangunahin, literal, at tuwirang kahulugan ng salita o pagkuha ng kahulugan ayon sa paggamit sa pangungusap. 2. Pagbibigay ng Interpretasyon - pagkuha ng malalim na kahulugan bukod sa mga nakuha na literal na kahulugan Limang dimensyon sa pagbasa 3. Mapanuri o kritikal na pagbasa - pagbibigay ng sariling reaksyon ukol sa mga kaisipang natutuhan o tungkol sa akdang nabasa 4. Paglalapat o Aplikasyon 5. Pagpapahalaga - pagdama sa kagandahan na ipinahihiwatig ng nilalaman ng kwento MGA TEORYA AT PAG-AARAL HINGGIL SA PAGBASA MGA TEORYA AT PAG-AARAL HINGGIL SA PAGBASA
May impluwensya ito ng teoryang behaviorist na
nagsasabing malaki ang gampanin ng kapaligiran sa pag-unawa sa pagbasa. TEORYANG • Tinatawag rin itong outside-in o data-driven. BOTTOM-UP • Nagsisimula ang pagbasa sa yugto-yugtong pagkilala ng mga titik sasalita, parirala, pangungusap ng buong teksto bago pa man ang pagpapakahulugan sa teksto. MGA TEORYA AT PAG-AARAL HINGGIL SA PAGBASA • Sina Smith at Goodman ang masusugid na tagapagtaguyod ng teoryang ito. • Tinatawag rin itong inside-out o conceptually driven. • Naniniwala sila na ang paggamit ng kakaunting oras at TEORYANG panahon sa pagbabasa gamit ang pagpili ng mga TOP-DOWN makabuluhang hudyat (cues) at mga impormasyong makatutulong sa pagbuo ng kahulugan ng teksto ang siyang tunay na mahusay na mambabasa. MGA TEORYA AT PAG-AARAL HINGGIL SA PAGBASA • Lumitaw ang teoryang ito bunga ng pagbatikos sa dalawang naunang teorya. • Naniniwala ang teoryang ito na ang teksto ay kumakatawan sa wika at kaisipan ng awtor at sa pag-unawa TEYORYANG nito, ginagamit ng mambabasa ang kanyang kaalaman sa INTERAKTIBO wika at sariling konsepto o kaisipan. • Gayundin naman, binibigyang-diin sa teoryang ito ang paniniwalang ang pag-unawa ay isang proseso at hindi isang produkto MGA TEORYA AT PAG-AARAL HINGGIL SA PAGBASA • Iskema ang tawag sa dating kaalaman ng mambabasa . • Naniniwala ang teoryang ito na ang teksto, pasalita man o pasulat ay walang kahulugang taglay sa kanyang TEORYANG sarili. ISKEMA • Ang lahat ng natututuhan at nararanasan ng tao ay nakalagak sa isipan at maayos na nakalahad ayon sa teorya. (Badayos, 2000) PAGSUSULAT PAGSUSULAT • isang komprehensib na kakayahang naglalaman ng wastong gamit, talasalitaan, pagbubuo ng kaisipan retorika at iba pang mga elemento • komprehensib ang pagsulat sapagkat bilang isang makrong kasanayan pangwika, inaasahang masusunod ng isang manunulat ang maraming tuntuning kaugnay nito (Xing at Jim, 1989). Proseso Ng Pagsulat
1. Pre-writing – Sa hakbang na ito 2. Actual Writing – 3. Rewriting –
nagaganap ang paghahanda sa Dito isinasagawa ang nangangailangan ito ng pagsulat. – Ginagawa rito ang ilang ulit na pagbabasa aktwal na pagsulat. pagpili ng paksang isusulat at ang Nakapaloob dito ang upang mabago ang mga pangangalap ng mga datos o pagsulat ng burador o kakulangan, kamalian at impormasyong kailangan sa kahinaan ng pagsulat. draft. pagkakatalakay. URI NG PAGSUSULAT
A. Pangkalahatang 1. sulating pormal
uri ng pagsusulat 2. sulating di-pormal URI NG PAGSUSULAT
1. Informativ • Makapagbigay impormasyon
sa mambabasa B. Partikular na 2. Mapanghikayat • Makumbinsi ang
uri ng pagsulat mambabasa ukol sa opinyon
3. Malikhain • Manlibang, magbigay inspirasyon at pag-asa, atbp. IBA'T IBANG HULWARAN NG ORGANISASYON NG TEKSTO 1. Hulwarang Paglilista ng Detalye 2. Hulwarang Sanhi at Bunga 3. Hulwarang Paghahambing at Kontrast 4. Hulwarang Problema at Solusyon 5. Hulwarang Pagsusuri Mga Bahagi Ng Pagsulat
PANIMULA KATAWAN KONKLUSYON
1. Akademikong Pagsulat - ayon sa kursong pinagaaralan ng mga mag-aaral.
2. Teknikal na Pagsulat - gamitin ng
URI NG mga manunulatteknikal ang mga PAGSUSULAT espesyal na teknik gaya ng pagbibigay depinisyon, deskripsyon ng mga mekanismo, ng proseso, ng klasipikasyon ng mga interpretasyon. 3. Jornalistik na Pagsulat - pang araw-araw na karanasan
4. Reperensyal - bunga ng mga
URI NG teknikal na pag-aaral, mahabang PAGSUSULAT panahon ng pananaliksik at resulta ng mga eksperimentong ulat. (Garcia) ANG PROSESO NG MABUTING PAGSULAT 1. Pag – asinta (Triggering) 2. Pagtipon (Gathering) 3. Paghugis (Shaping) 4. Pagrebisa (Revising) 5. Pag – edit (Editing)