Thesis Complete

PULO SENIOR HIGH SCHOOL
PULO,LUNGSOD NG CABUYAO
Computer Software Servicing

PAGBASA AT PAGSUSURI NG IBA’T IBANG TEKSTO TUNGO SA PANANALIKSIK

Ikalawang Semestre ng Taong Aralan 2016 – 2017
EPEKTO, DAHILAN AT SOLUSYON NG STRESS SA MGA MAG-AARAL NG IKA-LABING

ISANG BAITANG NG PULO SENOIR HIGH SCHOOL TAONG 2016 - 2017
Inihanda nina:
Acedera, Francis
Cariño, John Glenn
Esteves, John Paul
Vitto, John Vincent
Bonzo, Anni Rose
Frivaldo, Jonah Mae
Maranan, Monica
Natividad, Cristina
Ipinasa kay:
Gng. Janicille S. Buena
Guro sa Filipino
Marso 2017
DAHON NG PAGPAPATIBAY
Bilang pagtupad sa isa sa nga pangangailangan ng asignaturang Filipino, Pagbasa at

Pagsusuri ng iba’t ibang teksto tungo sa pananaliksik, ang pananaliksik na ito na pinamagatang
“EPEKTO, DAHILAN AT SOLUSYON NG STRESS SA MGA MAG-AARAL NG IKA-LABING
ISANG BAITANG NG PULO SENIOR HIGH SCHOOL TAONG 2016– 2017” ay inihanda at
iniharap ng pangkat dalawa,Track ng CSS na binubuo nina:
Acedera, Francis
Cariño, John Glenn
Esteves, John Paul
Vitto, John Vincent
Bonzo, Anni Rose
Frivaldo, Jonah Mae
Maranan, Monica
Natividad, Cristina
Tinanggap sa ngalan ng kagawaran ng Filipino, Pulo Senior High School Bilang isa sa mga
pangangailangan sa asignaturang Filipino, Pagbasa at Pagsusuri ng Iba’t ibang teksto tungo sa
pananaliksik
Gng. Janicille Buena
Guro sa Filipino
Marso 2017
PAHINA NG PASASALAMAT
Ang matagumpay na resulta ng pamanahunang papel na ito ay hindi makakamit kung
wala ang tulong ng mga taong sumuporta at gumabay. Ang mga mananaliksik ay nais
magpasalamat sa mga sumusunod:
Sa mga magulang namin na lubos ang sumuporta at tiwala sa kakayahan namin at
nagbigay pinansyal upang maimprenta ang mga material na kailangan namin upang
maisakatuparan ang pagbuo ng pamanahunang papel.
Kay Ginang Janicille S. Buena na aming guro sa naturang asignatura na siyang buong
pusong gumabay, nagbigay payo, at walang sawang sumuporta sa amin upang wasto
naming magawa ang pananaliksik na ito.
Kay Evelyn L. Embate Ed.D. na pumayag na kami ay manaliksik o magsarbey sa bawat
silid sa Pulo Senior High School.
Kay Binibining Angelie Joyce S. Gomez sa pagbibigay sa amin ng impormasyon kung
sa papaanong Statistikal na paraan namin gagawin ang aming Sarbey.

TALAAN NG NILALAMAN
PAMAGATING PAHINA PAHINA

KABANATA 1
Panimula 1
Layunin ng Pag-aaral 2
Kahalagahan ng Pag-aaral 2-3
Saklaw at Limitasyon 3
Depinisyon at Terminolohiya 4
KABANATA 2
Mga Kaugnay na Pag-aaral at Literatura 5-7
KABANATA 3
Disenyo ng Pananaliksik 8
Respondente 8
Instrumento ng Pananaliksik 9
Tritment ng mga Datos 9
KABANATA 4
Presentasyon at Interpretasyon ng mga Datos 10-19
KABANATA 5
Lagom 20
Kongklusyon 20-21
Rekomendasyon 21-22
PANGHULING PAHINA
Mga Sanggunian 23
Apendiks
Sarbey Kwestyoneyr 22-29
Liham ng pahintulot 30
Personal na Datos ng mga Mananaliksik 26-26
TALAAN NG TALAHANAYAN AT GRAP
GRAP PAHINA
GRAP 1- Sarbey ng mga mag-aaral na may iba’t ibang Lebelng 10

Stress
Table 1: Tabular na presentasyon ng resulta ng sarbey sa mga 11
piling mag-aaral ng pulo senior high school
GRAP 2 - Distribusyon ng mga Respondente Batay sa 12

kanilang Kasarian
GRAP 3 – Epekto ng Stress sa Pisikal, Emosyonal at Pag-uugali 13
Ng mga Respondente
Table 2: Tabular na presentasyong nakuha ng mga mananaliksik

mula sa anim na mag-aaral na may high perceived stress 14
at kung paano ito nakakaapekto sa pisikal, emosyonal,
at kanilang pag-uugali
GRAP 4 - Distribusyon ng mga Respondente batay sa Dahilan,
Paano nakakaapekto at Solusyon sa stress na kanilang 15
Nararamdaman.
Grap 4.1 - Dahilan kung bakit naiistress ang mga mag-aaral 15
Grap 4.2 – Paano nakakaapekto ang stresssa mga respondente 16
Grap 4.3– Mga Solusyon upang maiwasan ang Stress 17
Table 3.1 Dahilan Kung Bakit Naiistress Ang Mga Mag-Aaral 18
Table 3.2: Paano Nakakaapekto Ang StressSa Mga Respondente 19
Table 3.3: Mga Solusyon Upang Maiwasan Ang Stress 19


KABANATA I
ANG SULIRANIN AT KALIGIRAN NITO
PANIMULA
Bahagi na ng kulturang Pilipino ang pagkakaroon ng maraming gawain sa
trabaho, bahay, paaralan, at marami pang iba. Sa mga panahong ito ay hindi na natin
maiiwasan ang pagiging mainitin ng ulo dahil sa sobrang pagod at dami nang trabaho
lalo na at sumasabay ito sa mga problemang talaga nga namang hindi na nawala sa
buhay nating mga Pilipino. Dahil sa mga ganitong sitwasyon ay naiiba ang kilos/galaw
at pati rin ang pagiisip ng bawat isa. Ngunit sa aming gagawing pananaliksik ay
matutunghayan ng bawat mag-aaral kung bakit nga ba nakakaapekto ang pagiging
stress ng isang mag-aaral sa kaniyang pag-aaral. Ano nga ba ang dahilan ng pagiging
stress ng isang tao? Dahilan ba ito ng mga problemang personal, sa pamilya,
pinansyal, lovelife, o pangkapaligiran?
Ang pagiging stress ay nakakaapekto sa pagiging focus ng isang bata sa
kaniyang pag-aaral. Ayon sa ilang pag-aaral ang karamihan at madalas na
naaapektuhan ng stress ay ang mga kabataang humaharap sa madaming pagsubok sa
buhay Kaya’t ang pag-aaral na ito ay sadyang makakatulong sa mag-aaral kung paano
nila malalaman kung sila ay humaharap sa isang matinding stress at kung pano nila ito
dapat kaharapin.
1
LAYUNIN NG PAG-AARAL
Ang layunin ng aming paksa ay kung paano nakakaapekto ang stress sa bawat
mag-aaral ng Pulo Senior High School. Bakit nga ba nai-stress ang mag-aaral? May
solusyon nga ba sa sakit na ito? Ang bawat nararamdaman ba ng mga mag-aaral ay
sanhi na ng stress? Malalaman sa aming pamanahunang papel ang mga sanhi at
epekto ng stress at kung ano ang maaaring solusyon dito. Karamihan sa mga mag-
aaral sa panahon ngayon ay hindi alam kung paano mabibigyan solusyon ang
nararamdaman nila.
1. Ano ang epekto ng stress sa mga mag-aaral ng PULO SHS?

2. Ano ang dahil kung bakit sila naii stress?
3. Ano ang maaaring maging solusyon sa pagbibigay lunas sa stress?
KAHALAGAHAN NG PAG-AARAL
Mapapalawak ng isang mananaliksik ang kanyang kaalaman sa pag-alam ng
dahilan kung paano ba nakakaapekto ang stress sa pangaraw-araw na pag-aaral ng
isang estudyante, lalo na sa mga bago pa lamang nananaliksik.
SA MGA MAG-AARAL
Mabibigyan ng kaalaman ang bawat mag-aaral kung paano nila malalaman kung
tunay nga ba silang humaharap sa stress at kung paano nila ito kakaharapin upang
malampasan nila ito at maagapan. Ito ay makatutulong sa bawat mag-aaral upang
mabawasan ang stress nila at mapaunlad ang kanilang performance sa paaralan.
2
SA MGA MAGULANG
Magkakaroon ng kaalaman ang bawat magulang sa kung ano ang dapat nilang
gawin kung ang anak nila ay humaharap sa stress. Matutulungan nila ang kanilang
anak sa pagharap at pagbibigay solusyon sa mga problema nito at mangyari na hindi
maapektuhan nito ang kanilang pag-aaral.
SA MGA GURO
Bukod sa mga estudyante at mga magulang, mayroon din itong maitutulong sa
mga guro. Magiging batayan o gabay ito upang malaman din nila ang mga iba’t-ibang
dahilan ng mga stress at kung pano ito nakakaapekto sa isang indibidwal.
SAKLAW AT LIMITASYON
Saklaw ng pananaliksik na ito ang pag-aaral tungkol sa mga mag-aaral na
nakakaranas ng stress at kung paano nakakaapekto ito sa mga mag-aaral ng Pulo
Senior High School, Lungsod ng Cabuyao taong 2016-2017.
Malalaman dito kung sa paanong paraan ba mabibigyan solusyon ang stress at
paano nila kinakaharap.

DEPINISYON NG MGA TERMINOLOHIYA
Performance- pakikihalubilo, paggawa, at pinapakitang gilas ng tao sa bahay man,
trabaho, paaralan, at bahay.
Stress- isang estado ng tension sa pag-iisip at lubhang pag-aalala na resulta ng mga
problema sa buhay, trabaho, at iba pa.
Focus – Pagiging tutok sa isang bagay.
Obese – Sobrang katabaan
Likert Scale – isang uri ng pamamaraan upang makakuha ng mga datos
High Percieve Stress - Isang taong may mataas na antas ng Stress
Kasarian – ito ay nahahati sa dalawang anyo ang mga kalalakiha o Lalaki at mga
kakabaihan o Babae
Mental Health Professional – isang kwalipikadong doktor kung saan sila ay
nagoobserba sa mga taong nakakaramdam ng stress.

4
KABANATA II
KAUGNAY NA PAG-AARAL AT LITERATURA
Ang stress o minsa’y tinatawag na tensiyon sa Filipino ay isang sitwasyon na
kung saan ay dumadaan sa pakiramdam na ikaw ay nahihirapan, nababahala, labis na
kapaguran at tila nawawalan ng pag-asa. Ang stress ay bahagi na ng pang araw-araw
na buhay para sa maraming tao. May antas ng stress na hindi naman nakakapanira.
Ang katamtamang lebel nito ay nakakatulong sa katawan at isipan na harapin ang mga
hamon ng mahihirap na suliranin at tuwing oras ng krisis.
Ang mga ilang sanhi ng stress o tensiyon ay maaring magmula sa isa o
kombinasyon ng mga sumusunod: problemang pinansiyal, di pagkakasundo sa pamilya
o sa trabaho, kawalan ng balanse sa pangangailangan ng oras at atensyon ng pamilya
at trabaho, pagkaroon ng mababang sahod o ang kawalan ng tahanan, pagkawala o
pagkamatay ng isang mahal sa buhay o kaibigan, away sa pamilya o labas ng tahanan,
pagkasakit, aksidente, pagiging biktima ng karahasan o iba pang trauma, pag-aabuso
ng alak o droga, o di sapat na nutrisyon. Nakakadulot rin ng stress ang culture shock na
nararanasan ng mga migranteng manggagawa na baguhang naninirahan sa ibang
bansa na iba ang kultura ng mga amo at katrabaho kumpara sa nakasanayan. Kabilang
na rito ang pagharap sa isyu ng rasismo (racism) o iba pang uri ng diskriminasyon na
5
maaaring nararanasan sa kadahilanang orientasyong sekswal, edad, relihiyon, lahi,
kultura, atbp.
Ang pangmatagalang stress ay lubhang makakaapekto sa isang tao sa kanyang
pampisikal at sa pagisip. Ito ay maaring humantong sa sakit na lubhang depresyon o
pagkalungkot, atake sa puso, matinding pagsakit ng ulo, atbp. Ang tuloy-tuloy na stress
ay nakakaapekto sa pangaraw-araw na gawain, nagpapababa ng pagpapahalaga sa
sarili, nakakapanira ng magandang relasyon sa tahanan at kaibigan, pagbabawas sa
gana at pagiging produktibo sa trabaho at humahantong sa matinding pagsisi sa sarili.
(akoaypilipino.eu)
Ang pagkahapo o stress ay hindi na bago sa buhay ng isang tao. Ito ay nararanasan
ng bawatindibidwal, lalo na ng mga tao na nagtatrabaho at mga mag-aaral, sa
magkakaibang antasat kadahilanan. Masasabing ang bagay na nagbibigay ng
pagkahapo sa isang tao aymaaring hindi naman magdulot ng pagkahapo sa ibang tao.
Bagkus, ang sanhi at uri ng pagkahapo na nararanasan ng bawat tao ay hindi
magkakatulad. Kailangan nating magingmapanuri upang lubos nating maunawaan kung
ano nga ba ang pagkahapo. PagkahapoA. Ano ang pagkahapo? Ang pakahapo o
stress ay anumang sitwasyon na nagdudulot ngnegatibong pakiramdam at
damdamin sa isang tao. Ang isang sitwasyon ay maaringmaging kahapo-hapo sa isang
tao, ngunit hindi para sa isa pa. Bagkus,

hindi lahat ng taoay nakakaranas ng iisang pakiramdam at damdamin kapag nahahapo.
(Whitman et. al.1985) (Scribd.com)
Ang stress ay nararanasan ng karaniwang tao sa bawat araw. Ito ay maaaring
pagdaanan sa iba’t ibang paraan at grado. Sa maliit na paraan, ang stress ay maaaring
makatulong sa isang tao. Kapag ang stress ay naging mabigat at nagsimulang
maapektuhan ang pisikal o mental na tungkulin ng tao, ito ay nagiging isa nang
problema.
Ang stress ay isang normal na pisikal na tugon sa mga pangyayari na maaaring
magbigay ng pakiramdam ng pagbabanta o pagkabahala. Kapag naramdaman ng
isang tao ang panganib, totoo man o kathang isip lang, ang katawan ay mabilis na
dumidipensa. Ang tawag dito ay stress response.
Ang stress response ay ang paraan ng katawan upang depensahan ang tao. Kapag ito
ay normal na gumagana, tinutulungan nito ang tao na maging alerto, masigla, at
maagap. Sa panahon ng emergency o mahigpit na pangangailangan, ang stress
response ang nagbibigay ng dagdag na lakas upang ipagtanggol ang sarili. Halimbawa,
ang stress response ang naguudyok sa isang tao upang tapakan agad ang preno ng
sasakyan upang makaiwas sa aksidente.(Wikihealth)

7
KABANATA 3
DISENYO AT PARAAN NG PANANALIKSIK
DISENYO NG PANANALIKSIK
Ang pananaliksik na ito ay gumamit ng Likert-scale na pamamaraan upang makakuha
na kinakailangang datos kaugnay ng paksa na aming pinag-aaralan. Nakabatay din ang
pananaliksik na ito sa paggamit ng mga batayang aklat at Teknolohiya.Upang
makapangalap ng impomasyon.
MGA RESPONDENTE
Ang mga napiling respondente ng pananaliksik na ito ay ang mga piling mag-
aaral ng Pulo Senior High School sa bawat strand o kurso na may walumpung (80) mga
mag-aaral kung saan ang dalawampu’t pito (27) ay Babae at limampu’t tatlo (53) naman
ang Lalaki.Sila ay aming napiling maging repondente dahil nais namin malaman ang
hangganan ng kanilang pagiging stressed, ano ang mga sanhi nito, paano ito
nakaapekto at kung paano ito sosulusyunan

INSTRUMENTO NG PANANALIKSIK
Kaming mga mananaliksik ay nangalap ng datos sa pamamagitan ng pagbibigay
ng sarbey sa bawat mag-aaral ng Pulo Senior High School. Ito ay inihanda naming mga
mananaliksik upang masagot ang bawat Layunin ng Pamanahunang Papel.
TRITMENT NG MGA DATOS
Upang makuha ang aming mga datos kami ay gumamit ng simpleng istatistikal
na paraan kagaya ng pagta-tally ng mga datos na kaugnay sa pananaliksik. Ginamit
namin angPerceived Stress Scale ng New York State United Teachers Social Services
(NYSUT)isang kilala at aprubadong pamantayan ng pagsukat ng stress ng isang
indibiduwal.
9
KABANATA IV
PRESENTASYON AT INTERPRETASYON NG MGA DATOS
GRAP 1: SARBEY NG MGA MAG-AARAL NA MAY IBA’T-IBANG LEBEL NG
8%
4%  STRESS
 MODERATE STRESS
89%
 HIGH PERCIEVED STRESS
STRESS
Ipinapakita sa Grap na ito ang bawat lebel ng Stressng mga mag-aaral ng Pulo
Senior High School.
Makikita ang pinakamaliit na bahagdang may kulay na berde at may apat na
porsiyento (4%) na katumbas ng tatlong (3) mag-aaral ang nakakaranas ng mababang
lebel na Stress. Ang may kulay na asul at may pinakamalaking bahagdan ng mag-aaral
na aming sinarbey naman ay may walumpu’t siyam na porsiyento (89%) o katumbas na
pitumpu’t isa (71) na mag-aaral ang nakakaranas ng Moderate stress. Ang pinaka
huling lebel naman ng stress naHigh perceived stress ay nakakuha ng pitong
porsiyento (7%) at katumbas ng anim (6) na mag-aaral.
10
TABLE 1: TABULAR NA PRESENTASYON NG RESULTA NG SARBEY SA MGA

PILING MAG-AARAL NG PULO SENIOR HIGH SCHOOL
Makikita satabular na presentasyon ang pagta-tally ng mga nakuhang resulta
nang mga sinarbey na mag-aaral. Kung susuriin ay mapagtatanto na karamihan sa mga
maystress na mag-aaral ay nasa pangkat ng CSS at ABM.

11
GRAP 2: DISTRIBUSYON NG MGA RESPONDENTE BATAY SA KANILANG
60 53
50
40
27
30
20
10
0
BABAE LALAKI
KASARIAN
Makikita sa Grap 2 ang Kasarian ng mga respondente na sa walongpung
repondente ay dalawampu’t pito (27) ay Babae at limampu’t tatlo (53) naman ang
Lalaki.Isang pagpapatunay din dito na ang Kasarian ng Lalaki ang may
pinakamaraming respondente na sumagot sa aming sarbey.

12
GRAP 3: EPEKTO NG STRESS SA PISIKAL, EMOSYONAL AT PAGUUGALI NG
MGARESPONDENTE
Paguugali Pisikal
21% 36%
Emosyonal
43%
Ipinapakita sa grap na ito na mas nakakaepekto ang stress sa Emosyonal na
aspeto ng mga mag-aaral ng Pulo Senior High School. Sa larawan na ito makikita na
ang nakakuha ng may malaking porsyento o bahagdan na may apatnapu’t tatlong
bahagdan (43%) na naaapektuhan ng stress ay ang Emosyon ng mga mag-aaral.
Samantala binubuo naman ng dalawangpu’t isang bahagdan (21%) ang epekto ng

stress sa Paguugali ng mga mag-aaral at tatlongpu’t anim na bahagdan (36%) naman
ang naaapektuhan ng stress sa Pisikal na aspeto ng mga mag-aaral.
13
TABLE 2: TABULAR NA PRESENTASYONG NAKUHA NG MGA MANANALIKSIK
MULA SA ANIM NA MAG-AARAL NA MAY HIGH PERCEIVED STRESS
AT KUNG PAANO ITO NAKAKAAPEKTO SA PISIKAL, EMOSYONAL,
AT KANILANG PAG-UUGALI
Mababatid na ilan sa mga pinakaepekto ng stress sa pisikal na katangian ng
mga mag-aaral ay ang pananakit ng ulo, pagkahilo, at palaging pagod. Sa emosyonal
naman ay pabago-bago ng ugali, kulang sa konsentrasyon, pananaginip, palaging galit,
pagkairita, depresyon at pabago bago ng desisyon. Kung ugali naman ang titignan at
susuriin ay makikitaan ang mga may high perceived stress na mga mag-aaral nang
pagngatngat ng kuko, palaging late, at kakulangan sa pag-aalaga sa pisikal na anyo.
14
GRAP 4: DISTRIBUSYON NG MGA RESPONDENTE BATAY SA DAHILAN, PAANO
NAKAAAPEKTO AT SOLUSYON SA STRESSNA KANILANG
NARARAMDAMAN
problemang emosyonal
pabagu-bagong panahon
problema sa gawain sa paaralan
nabubully sa paaralan
maraming iniisip
kakulangan sa enerhiya
pag-aaral ng walang pahinga 5
pag iisip ng nakakasakit sa sarili o sa kapwa estudyante 4
problemang pang pinansyal 3
sobrang pagkapagod 2
palagiang nerbiyos ng isang estudyante 1
pagiging obese ng isang mag-aaral
pagkakaroon ng mataas na dugo(highblood)
problema sa pamilya
pagiging mapag-isa
Problema sa paaralan(guro o kaeskwela)
0 1 2 3 4 5
GRAP 4.1: Dahilan kung bakit naiistress ang mga mag-aaral
Batay sa Grap na ito, makikita na ang bawat dahilan na may bilang Tatlo (3) na
nasa kulay Berde ay ang may pinakamataas na porsyento o bahagdahan. Dahil dito
ang bawat dahilan tulad ng Problema sa Paaralan, Pagkakaroon ng mataas na dugo
(High Blood), Pagiging obese, Pagiging Nerbiyoso, Sobrang Pagkapagod, Pagiisip ng
nakakasakit sa kapwa mag-aaral, Pag-aaral ng walang pahinga, Kakulangan sa

enerhiya, Pagiisip ng marami, Pagkabully sa paaralan, Problema sa gawain sa
paaralan at sa Pabagu-bagong panahon ay sanhi ng pagiging stress ng mga
respondente. Ang mga dahilan na ito ay may total na Dalawangpu’t Pito (27) na bilang
o katumbas ng Dalawangpu’t Walo (28%) na bahagdan.
15
GRAP 4.2: Paano Nakakaapekto Ang StressSa Mga Respondente
Pagkapagod
Pagtatae
Masyadong Pagtutok sa Sarili
Sobra at Madalas na Pag-alala
Pagiging Balisa
5
Hyperventilation
4
Mabilis na Pagtibok ng Puso
3
Pagkahilo
2
Pananakit ng ulo 1
Depresiyon
Pagiging irritable
Pag kabahala
Kawalan ng Konsentrasyon
0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4
Ipinapakita sa Grap na ito na ang bawat dahilan kung paano nakakaapekto ang
stress sa mga respondente ay ang mga sumusunod na dahilan. Pagiging iritable,
Depresiyon, Pananakit ng ulo, Pagkahilo, Mabilis na pagtibok ng puso, Pagiging Balisa,
Madalas na pag-aalala, Masyadong pagtutok sa sarili, at Pagkapagod. Ang mga

dahilan na ito ay may total na Dalawangpung (20) Bilang o katumbas na Dalawangpu’t
Anim na bahagdan (26%).
16
GRAP 4.3: Mga Solusyon Upang Maiwasan Ang Stress
Mapapansin na sa Grap na ito na ang bawat solusyon ay maaaring maging
rekomendasyon sa mga respondenteng nakakaranas ng stress hanggang sa taon na
ito. Ang bilang Lima (5) na kulay asul ay ang may mataas na bilang ng solusyon at lahat
ng mga nirekomendang solusyon na ito ay pasok sa mataas na antas ng solusyon
upang maiwasan ang stress ng mga Respondente o mag-aaral. Ang bilang ng bawat
solusyon na ito ay Dalawampu’t Pito (27) na bilang o katumbas ng Tatlumpu’t Walong
(38%) Bahaghan.
17
TABLE 3: TABULAR NA PRESENTASYON NG RESULTA NG SARBEY TUNGKOL

SA DAHILAN, EPEKTO, AT MGA MAAARING SOLUSYON NG MGA
MAG-AARAL NA KUMAKAHARAP SA HIGH PERCEIVED STRESS
TABLE 3.1 Dahilan kung bakit naiistress ang mga mag-aaral

18
TABLE 3.2: Paano Nakakaapekto Ang StressSa Mga Respondente

TABLE 3.3: Mga Solusyon Upang Maiwasan Ang Stress
19
KABANATA V
LAGOM, KONGKLUSYON AT REKOMENDASYON
LAGOM
Ang pananaliksik na ito ay naglalayong maipaalam ang epekto ng paggiging
Stress ng mga mag-aaral ng Pulo Senior High School. Napagkasunduan naming mga
mananaliksik na gumamit ng disenyong Likert-scale matapos nito ay inihanda ng mga
mananaliksik ang sarbey na pinasagutan sa walongpung (80) mag-aaral. Ang mga
respondente ay kasalukuyang nasa kanilang unang taong sa Baitang 11 ng Pulo Senior
High School.
KONGKLUSYON
Gamit ang mga inilahad na datos mula sa Sarbey o Pananaliksik, nabuo naming
mananaliksik ang mga sumusunod na kongklusyon.
 Ang Stress ay isang di pangkaraniwang nararanasan ng isang tao sa kanyang
sarili. Ang isang tao na mayroong Stress ay maaaring makaramdam ng
lubhangnahihirapan, nababahala, labis na kapaguran at tila nawawalan ng pag-
asa.
 Batay sa aming sarbey ang mga Mag-aaral na nakakaranas ng stress ay mas
naapektuhan ang kanilang Emosyon. May problema din itong dulotsa kanilang
Pisikal at Paguugali. Dahil dito nauuwi ang mga desisyon nila sa mga negatibong
bagay.
20
 Ang Perpormans ng mga mag-aaral na nakakaranas ng matinding stress ay
maaaring bumagsak ang grado at mawalan ng ganang pumasok sa paaralan.
 Ang mga mag-aaral na hindi nakakapagsabi sa magulang, kamag-anak o
kamag-aral nila ng kanilang mga problema maaaring maging isang stress
 Karamihan ng mga mag-aaral na nagiging stress ay nagiging obese o mataba
dahil sa sobrang pag-aalala sa mga maliliit na bagay.
REKOMENDASYON
Batay sa mga nabuong kongklusyon. Taos puso naming iminumungkahi ang
bawat rekomendsayon na ito.

1. Upang maiwasan ang pagiging negatibo ng mga mag-aaral mas mainam na
kausapin ang mga kaibigan, kamag-aral, kamag-anak o magulang upang
maging positibo ang bawat araw. Kung ang mag-aaral naman na ito ay
walang kaibigan o walang makausap mas mainam na umiwas na lamang sa
mga bagay na maaaring magbigay negatibo sa bawat araw.
2. Makakabuting umiwas sa masamang bisyo ang bawat mag-aaral na
nakakaranas ng stress.
21
3. Magkaroon ng regular na ehersisyo kung nakakaramdam na ng sobrang
pagkataba o pagiging obese at upang gumanda ang daloy ng dugo nang sa
ganuon ay maayos ang takbo ng pag-iisip ng bawat isa.
4. Sumangguni sa doktor o sa kwalipikadong Mental Health Professional kung
kinakailangan lamang itong gawin upang maiwasan ang pagkakaroon ng
depresiyon.
5. Panghuli kung nakakaramdam ng kakaiba sa pisikal na bahagi ng katawan
bigyan ito ng agad lunas upang hindi na mabahala sa kung papaano gagaling
ito.
Ang mga nakatala sa ibaba ay mga dagdag na rekomendasyon ng Forbes.com
22
LISTAHAN NG MGA SANGGUNIAN
MGA AKLAT :
Libro ng Personal Development.
INTERNET :
Google.com
Akoaypilipino.eu
Scribd.com Whitman et. al.1985
Wikihealth Wikipedia Online Encyclopedia
SocialServices_StressAssessments.pdf
Forbes.com
23
APENDIKS
SARBEY KWESTYONEYR
Sa Mga Respondente, kayo po ay inaanyayahan namin na sumagot sa aming

mga tanong na inyong makikita sa ibaba, Nais po namin ipabatid sa inyo na maaari nyo
po lamang isagot ay pawang mga katotohanan lamang at walang halong biro.
Maraming Salamat Po.
SARBEY TUNGKOL SA EPEKTO NG STRESS SA MGA MAG-AARAL

NG PULO SHS (2016-2017)
TRACK/ STRAND:________
Lagyan ng Tsek (/) kung ang bawat Dahilan ng Stress ay iyong nararamdaman o nararanasan
PISIKAL EMOSYONAL
PAG-UUGALI
___Pananakit ng Ulo ___Pabago-Bago ng Ugali
___Paninigarilyo
___Pananakit ng Tiyan ___Kulang
saKonsentrasiyon ___Pangangagat ng Kuko
___Pagkahilo
___Pananaginip ___Kung sino sino ang
___Pananakit ng LikoD
kinukulbit
___Palaging Galit
___Pananakit ng Leeg
___Paghihila sa Buhok
___Palaging Naiirita
___Palaging Pagod
___Pangangatngat ng
___Nag-iisip
___Sobrang dami ng Buhok
magpakamatay
Pagkain
___Pag-inom ng Alak
___Depresiyon
___Palaging nahihimatay
___Pagputol ng Buhok
___Pagiging Agresibo
___Panlalamig ng
___Palaging Late
Kamay/Paa ___Pabago bago ng
desisyon ___Paghuhubad ng mga
___Mataas na Dugo
Bagay/Damit
___Sobrang Pawis
___Kakulangan sa pag-
aalaga sa pisikal na anyo
24
Panuto: Lagyan ng tsek (/) kung ang bawat Dahilan, Sintomas at Solusyon ay
1 – Hindi nararanasan
2 - Paminsan-minsan
3 – Katamtaman
4 – Madalas
5 – Palaging nararamdaman
at kung ano ang magandang solusyon sa bawat Stress ng mga mag-aaral.
Bakit na iistress ang mga Mag-aaral?

1 2 3 4 5
Mga Dahilan
Problema sa Paaralan (Guro o Kaeskwela)
Pagiging mapag-isa
Problema sa Pamilya
Pagkakaroon ng mataas na dugo ( High Blood )
Pagiging obese ng estudyante
Palagiang Nerbiyos ng isang estudyante
Sobrang Pagkapagod
Problemang pang-pinansiyal
Pag-iisip ng nakakasakit sa sarili o sa kapwa
estudyante
Pag-aaral ng walang pahinga
Kakulangan sa enerhiya
Maraming iniisip
Nabubully sa Paaralan
Problema sa Gawain sa Paaralan
Pabago bagong Panahon
Problemang Emosyonal (pagiging mairita sa lahat ng
bagay)
25
Paano naka-aapekto ang pagiging stress sa mga Mag-aaral?
1 2 3 4 5
Mga Sintomas
Kawalan ng Kosentrasyon
Pagkabahala
Pagiging irritable
Depresiyon
Pananakit ng ulo
Pagkahilo
Mabilis na Pagtibok ng Puso
Hyperventilation
Pagiging Balisa
Sobra at Madalas na Pag-alala
Masyadong Pagtutok sa Sarili
Pagtatae
Pagkapagod
26
Sa tingin mo ano ang mga maaaring gawin o solusyon upang ito’y maiwasan?
1 2 3 4 5
Mga Solusyon
Regular na ehersisyo
Pagbibigay ng dahil upang maging matibay ang loob
Pagsangguni sa Doktor
Manatiling Positibo
Dumalaw sa matalik na kaibigan o kamag-anak
Libangin ang sarili
Kumain ng tama
Umiwas sa masamang bisyo
Pagsangguni sa kwalipikadong Mental Health

Professional kung kinakailangan
Pagbibigay lunas sa pisikal na problemang

madidiskubre
Pag-iwas sa mga negatibong tao
Meditation
27
SARBEY KWESTYONEYR
Sa Mga Respondente, kayo po ay inaanyayahan namin na sumagot sa aming

mga tanong na inyong makikita sa ibaba, Nais po namin ipabatid sa inyo na maaari nyo
po lamang isagot ay pawang mga katotohanan lamang at walang halong biro.
Maraming Salamat Po.
SARBEY TUNGKOL SA EPEKTO NG STRESS SA MGA MAG-AARAL

NG PULO SHS (2017-2018)
Pangalan: ______________________ Petsa:_______

Kasarian: Lalaki __ Babae __ Baitang/Pangkat:_____________
Edad: ____ Paaralan: ___________________
(Ang pag-aaral na ito ay isinagawa naming mga mag-aaral ng Pulo Senior High
baitang-11 ng Computer Software Servicing 1 upang tukuyin at alamin ang dahilan at
resulta ng pagiging-stressed ng isang mag-aaral. Sa pag-aaral na ito ay masusukat
kung sinong mag-aaral ang tunay na nakararanas ng stress).
1- Bihira 2- Minsan 3- Madalas 4- Palagi
______1. Gaano ka kadalas nag-aalala at nalulungkot dahil sa isang pangyayaring

hindi mo inaasahan?
______2. Madalas mo ba nararamdaman na nawawalan ka na ng control sa

mahahalagang bagay sa buhay mo?
______3. Nitong nakaraang buwan, gaano mo kadalas maramdaman ang kaba at

stressed?
28
______4. Nakakaramdaman ka ba ng tiwala sa sarili na kaya mong harapin ang mga

personal mong problema?
______5. Gaano mo kadalas maramdaman na ang mga bagay-bagay ay sumasang-

ayon sa sa gusto mo?
______6. Napapagtanto mo ba na hindi mo kayang kaharapin ang lahat ng bagay na

kailangan mong gawin?
______7. Nitong huling buwan, gaano kadalas mangyari na kaya mong kontrolin ang
inis at pagka-inip sa buhay mo?
______8. Nitong huling buwan, gaano mo kadalas iniisip na nasa rurok/itaas ka ng

tagumpay ng isang bagay?
______9. Madalas ka bang magalit dahil sa isang bagay na nangyari na nagdulot ng

kawalan mo ng control sa sarili?
______10. Nitong huling buwan, gaano mo kadalas maramdaman na nahihirapan ka na

sa mga problema at mga bagay na kinakaharap mo dahil padagdag lang ito ng
padagdag at tingin mo ay hindi mo na ito kayang malampasan pa?
29
PERSONAL NA DATOS
Pangalan: FRIVALDO, JONAH MAE T.

Edad: 16 Kasarian: Babae
Kaarawan: Abril 02, 2000
Tirahan: Ph.5, Mabuhay, Brgy. Mamatid, Cabuyao, Laguna
Ina: Diosdada T. Frivaldo
Trabaho: Nagnenegosyo at Mananahi
Ama: Eduardo O. Frivaldo
Trabaho: Dating employeesa Goldilocks, Nagnenegosyo
Bilang na Magkakapatid: anim(6)
KALIGIRAN NG PAG-AARAL
Paaralang Elementarya Taon Ng Pagtatapos

Dapitan City Experimental Elementary School 2011-2012
Paaralang Sekondarya
Pulo National High School 2015-2016
KASABIHAN
“Anu mang pagsubok ang dumating sa buhay at subukan kang hilain pababa, matutong
bumangon nang may ngiti sa mukha dahil hindi pa huli ang lahat para sa taong
lumamaban”
36
PERSONAL NA DATOS
Pangalan: MARANAN, MONICA H.

Kaarawan: Mayo 27, 2000
Tirahan: 121 Banay – banay Cabuyao City, Laguna
Ina: Belinda Herce
Trabaho: Negosyante
Ama: Ariston Maranan
Trabaho: Negosyante
Bilang na Magkakapatid: anim(6)

Banay- banay Elementary School 2011-2012
KASABIHAN
“ Ang tunay na sikreto sa tagumapay ay pag sisiskap at patuloy na pagbagon sa
pagkakamali “
37
PERSONAL NA DATOS
Pangalan: BONZO, ANNI ROSE Q.

Kaarawan: Hulyo01, 1999
Tirahan: 1029 Belflor Lungsod ng Calamba
Ina: Rose Marie Bonzo
Trabaho:School Service
Ama: Arnaldo Padeos Bonzo JR.
Trabaho:Security Guard
Bilang na Magkakapatid: tatlo (3)

Banlic Elementary School 2011-2012
KASABIHAN
“Hindi dahilan ang pagsuko sa isang bagay na gusto mo talaga dahil kung gusto mo
maabot ito lahat ng bagay gagawin mo para lang maging matagumpay ka sa buhay mo”
35
PERSONAL NA DATOS
Pangalan: VITTO, JOHN VINCENT N.

Edad: 16 Kasarian: Lalaki
Kaarawan: Mayo 30, 2000
Tirahan: Mahogany 2 San isidro, Cabuyao City, Laguna
Ina: Jocelyn N. Vitto
Trabaho: Trabahador sa Pabrika
Ama: Rodolfo E. Vitto Jr.
Trabaho:Driver
Bilang na Magkakapatid:tatlo(3)

Pulo Elementary School 2011-2012
KASABIHAN
“Edukasyon ang pinaka malakas na sandata para sa pagbabago ng mundo”
34
MGA MANANALIKSIK
PERSONAL NA DATOS
Pangalan: ACEDERA, FRANCIS MATTHEW A.

Edad: 17 Kasarian: Lalaki
Kaarawan: Nobyembre 16, 1999
Tirahan: Birmingham Village, Cabuyao City, Laguna
Ina: Rosario A. Acedera
Trabaho: Guro
Ama: Ronaldo B. Acedera
Trabaho: Panadero
Bilang na Magkakapatid: (Nagiisang anak)

Child Formation Center, Sta. Rosa 2011-2012
KASABIHAN
“Ang tunay na kasiyahan ay ang pagtanggap sa sarili at ang tunay na pagkilala sa sarili.”
31
PERSONAL NA DATOS
Pangalan: ESTEVES, JOHN PAUL M.

Edad: 16 Kasarian:Lalaki
Kaarawan: Hunyo, 03, 2000
Tirahan:Blk 11 Lot 7, San Carlos Village, Banay Banay,
Cabuyao Laguna
Ina:Arlene M. Esteves
Trabaho:Trabahador sa Water Pump Company
Ama:Leopoldo O. Esteves
Trabaho:TricycleDriver
BilangnaMagkakapatid:tatlo(3)
PaaralangElementarya Taon Ng Pagtatapos

San Ramon Elementary School 2011-2012
PaaralangSekondarya
KASABIHAN
“Ang magandang asal ay kaban ng yaman”
33

Thesis Complete

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Thesis Complete

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Thesis Complete

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PULO SENIOR HIGH SCHOOL

Computer Software Servicing

Computer Software Servicing

PAGBASA AT PAGSUSURI NG IBA’T IBANG TEKSTO TUNGO SA PANANALIKSIK

EPEKTO, DAHILAN AT SOLUSYON NG STRESS SA MGA MAG-AARAL NG IKA-LABING

Computer Software Servicing

Bilang pagtupad sa isa sa nga pangangailangan ng asignaturang Filipino, Pagbasa at

Cariño, John Glenn

Esteves, John Paul

Vitto, John Vincent

Bonzo, Anni Rose

Frivaldo, Jonah Mae

Gng. Janicille Buena

Computer Software Servicing

magpasalamat sa mga sumusunod:

Sa mga magulang namin na lubos ang sumuporta at tiwala sa kakayahan namin at

maisakatuparan ang pagbuo ng pamanahunang papel.

naming magawa ang pananaliksik na ito.

Kay Evelyn L. Embate Ed.D. na pumayag na kami ay manaliksik o magsarbey sa bawat

silid sa Pulo Senior High School.

Kay Binibining Angelie Joyce S. Gomez sa pagbibigay sa amin ng impormasyon kung

sa papaanong Statistikal na paraan namin gagawin ang aming Sarbey.

Computer Software Servicing

PAMAGATING PAHINA PAHINA

Computer Software Servicing

TALAAN NG TALAHANAYAN AT GRAP

GRAP 1- Sarbey ng mga mag-aaral na may iba’t ibang Lebelng 10

GRAP 2 - Distribusyon ng mga Respondente Batay sa 12

GRAP 3 – Epekto ng Stress sa Pisikal, Emosyonal at Pag-uugali 13

Table 2: Tabular na presentasyong nakuha ng mga mananaliksik

Computer Software Servicing

GRAP 4 - Distribusyon ng mga Respondente batay sa Dahilan,

Paano nakakaapekto at Solusyon sa stress na kanilang 15

Grap 4.1 - Dahilan kung bakit naiistress ang mga mag-aaral 15

Grap 4.2 – Paano nakakaapekto ang stresssa mga respondente 16

Grap 4.3– Mga Solusyon upang maiwasan ang Stress 17

Table 3.1 Dahilan Kung Bakit Naiistress Ang Mga Mag-Aaral 18

Table 3.2: Paano Nakakaapekto Ang StressSa Mga Respondente 19

Table 3.3: Mga Solusyon Upang Maiwasan Ang Stress 19

Computer Software Servicing

Computer Software Servicing

Bahagi na ng kulturang Pilipino ang pagkakaroon ng maraming gawain sa

matutunghayan ng bawat mag-aaral kung bakit nga ba nakakaapekto ang pagiging

stress ng isang tao? Dahilan ba ito ng mga problemang personal, sa pamilya,

pinansyal, lovelife, o pangkapaligiran?

Ang pagiging stress ay nakakaapekto sa pagiging focus ng isang bata sa

kaniyang pag-aaral. Ayon sa ilang pag-aaral ang karamihan at madalas na

naaapektuhan ng stress ay ang mga kabataang humaharap sa madaming pagsubok sa

Computer Software Servicing

solusyon nga ba sa sakit na ito? Ang bawat nararamdaman ba ng mga mag-aaral ay

sanhi na ng stress? Malalaman sa aming pamanahunang papel ang mga sanhi at

1. Ano ang epekto ng stress sa mga mag-aaral ng PULO SHS?

Mapapalawak ng isang mananaliksik ang kanyang kaalaman sa pag-alam ng

dahilan kung paano ba nakakaapekto ang stress sa pangaraw-araw na pag-aaral ng

isang estudyante, lalo na sa mga bago pa lamang nananaliksik.

malampasan nila ito at maagapan. Ito ay makatutulong sa bawat mag-aaral upang

mabawasan ang stress nila at mapaunlad ang kanilang performance sa paaralan.

Computer Software Servicing

anak sa pagharap at pagbibigay solusyon sa mga problema nito at mangyari na hindi

maapektuhan nito ang kanilang pag-aaral.