‫ﭼﻬﺎرﻣﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان‬

‫داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺒﺮﯾﺰ‪ 2 ،‬و ‪ 3‬آﺑﺎنﻣﺎه ‪1397‬‬

‫ﮐﺎﻫﺶ ﺗﺰوﯾﺞ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻋﻨﺎﺻﺮ آراﯾﻪ ﻣﯿﮑﺮواﺳﺘﺮﯾﭗ ﺳﯿﺴﺘﻢ ‪MIMO‬‬

‫ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺗﺸﺪﯾﺪﮐﻨﻨﺪه ﺣﻠﻘﻮي ﺷﮑﺎﻓﺪار‬

‫ﻣﺠﺘﺒﯽ اﻣﯿﻦ ﺑﯿﺪﺧﺘﯽ‪ ،*1‬ﭘﮋﻣﺎن رﺿﺎﺋﯽ‬

‫‪1‬داﻧﺸﮕﺎه ﺳﻤﻨﺎن‪ ،‬داﻧﺸﮑﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺑﺮق و ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪[email protected] ،‬‬

‫‪[email protected]‬‬ ‫‪ 2‬داﻧﺸﮕﺎه ﺳﻤﻨﺎن‪ ،‬داﻧﺸﮑﺪه ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺑﺮق و ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ‪،‬‬

‫ﭼﮑﯿﺪه‪ :‬در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ روشﻫﺎي ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺗﺰوﯾﺞ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻋﻨﺎﺻﺮ آراﯾﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در آن‪ ،‬ﯾﮏ روﻻﯾﻪ ﻓﺮاﻣﻮاد در ﻣﯿﺎن ﻋﻨﺎﺻﺮ آراﯾﻪ ﻓﺎزي ﻣﯿﮑﺮواﺳﺘﺮﯾﭗ ﺑﺎ ﺑﺴﺘﻪ‬
‫ﺑﻨﺪي ﻣﺘﺮاﮐﻢ ﻗﺮار دارد‪ .‬ﺗﺸﺪﯾﺪﮔﺮﻫﺎي ﺣﻠﻘﻮي ﺷﮑﺎفدار ﻣﮑﻤﻞ اﺻﻼح ﺷﺪه ﺑﺮ روي ﺗﯿﻐﻪي روﻻﯾﻪ ﻣﺠﺰاﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻫﺮ دو اﺛﺮ ﻣﻮج ﺳﻄﺤﯽ و ﻓﻀﺎﯾﯽ اراﺋﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ‪،‬‬
‫ﭘﺮﯾﻨﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻃﺮح ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدي ﺑﻪ ﻃﻮر دﻗﯿﻖ ﺑﺮ روي ﺑﺴﺘﺮي ﺑﺎ ﮔﺬردﻫﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ و ﺑﺎﻻ ﻣﻮرد ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺗﺰوﯾﺞ ‪ 27‬دﺳﯿﺒﻞ و ‪ 11‬دﺳﯿﺒﻞ ﺑﻪ‬
‫ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺮ روي ﺑﺴﺘﺮﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﮔﺬردﻫﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ و ﺑﺎﻻ و ﺟﺪاﺳﺎزي ﻋﻨﺼﺮي ‪ λo/8‬ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻃﺮاﺣﯽ ﻓﺸﺮده اﺳﺖ و ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ ﺗﺤﻘﻖ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ و ﻧﻘﺺ ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﺿﻌﯿﻒ ﺟﻠﻮ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﮔﺰارش ﺷﺪه در ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻫﺎي ﻋﺪم ﺗﺰوﯾﺞ را ﺑﺮﻃﺮف ﻣﯽﺳﺎزد‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺷﺪﯾﺪ ﺗﺰوﯾﺞ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان ﺗﯿﻐﻪ ﺟﺪاﺳﺎز را در زﻣﺎن ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺿﺎﻓﻪ ﯾﺎ‬
‫ﺣﺬف ﻧﻤﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ اﻧﻄﺒﺎق ﭘﺬﯾﺮي اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺑﺮاي ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ اﻟﺰاﻣﺎت ﻋﻤﻠﮑﺮدي ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬

‫واژﮔﺎن ﮐﻠﯿﺪي‪ :‬آراﯾﻪ ﻫﺎي آﻧﺘﻦ ﻣﯿﮑﺮواﺳﺘﺮﯾﭗ؛ آراﯾﻪ ﻫﺎي ﻣﺴﻄﺢ؛ ﺗﺰوﯾﺞ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ؛ ﺗﺸﺪﯾﺪﮐﻨﻨﺪه ﺣﻠﻘﻮي ﺷﮑﺎﻓﺪار؛ ﻓﺮاﻣﻮاد‬

‫‪Mutual Coupling Reduction in Microstrip Arrays with‬‬

‫‪Split Ring Resonator Structure for MIMO System‬‬

‫‪Abstract: This paper investigates the mutual coupling reduction approaches of array elements. An overlay of the‬‬
‫‪metamaterial exists among phased microstrip elements with dense packets. Modified supplementary split ring‬‬
‫‪resonators (SRR) are printed over a separate roller blade presented for both of surface and spatial waveform. This‬‬
‫‪proposed design is carefully analysed on low and high passageways. The design results show the coupling decay of 27‬‬
‫‪dB and 11 dB are achieved for low and high pass substrates with elemental separation of λo/8, simultaneously. This‬‬
‫‪design is compact, easily feasible, and prevents the drawbacks of weak forward-to-backwards ratio reported in non-‬‬
‫‪coupling techniques. In addition to depreciating the coupling server, it is possible to implement or remove the‬‬
‫‪separator blade in real-time. It makes this technique adaptable to various applications with full functional‬‬
‫‪requirements.‬‬

‫‪Keywords: Microstrip antenna arrays; Planar arrays; Mutual coupling; Split Ring Resonator; Metamaterial‬‬

‫اﯾﻦ آراﯾﻪﻫﺎ ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪﺳﺎزي آﺳﺎن ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ اﺟﺰا را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﺳﺎزد‪.‬‬ ‫‪ -1‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﺗﺰوﯾﺞ ﯾﺎ اﻟﻘﺎء ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ اﺛـﺮ اﻟﮑﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴـﯽ اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﻫـﺮ ﺟـﺰء‬
‫ﺳﺎلﻫﺎﺳﺖ ﮐﻪ آراﯾﻪﻫﺎي آﻧﺘﻨﯽ در ﮐﺎﻧﻮن ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ‬
‫ﺟﺮﯾﺎن روي ﺟﺴﻢ دﯾﮕﺮ ﻣﯽ ﮔﺬارد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل اﮔﺮ ﯾـﮏ ﺳـﯿﻢ‬
‫ﺑﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ آﻧﻬﺎ در اراﺋﻪ ﺑﻬﺮهي ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﺷﮑﻞدﻫﯽ ﭘﺮﺗـﻮ و ﭘـﻮﯾﺶ ﭘﺮﺗـﻮ‬
‫ﺣﺎﻣﻞ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﻫـﺮ ﭼﻨـﺪ اﻧـﺪك ﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﻣﯿـﺪان ﻫـﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑـﯽ و‬
‫اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ‪ ،‬در رادارﻫﺎ و ﺳﯿﺴﺘﻤﻬﺎي ﻣﺎﻫﻮارهاي ﻣﺘـﺪاول ﻫﺴـﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ دور ﺧﻮد اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ اﺛﺮ ﺑﻪ ﺷـﮑﻞ ﺑـﺎر اﻟﻘـﺎﯾﯽ‬
‫ﺑﺮاي ﻓﺸﺮده ﺳﺎزي ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ‪ ،RF‬آراﯾﻪﻫـﺎي ﻣﯿﮑﺮواﺳـﺘﺮﯾﭗ ﺑـﻪ‬
‫ﺳﺎﮐﻦ ﯾﺎ ﺟﺮﯾﺎن اﻟﮑﺘﺮﯾﮑـﯽ اﻟﻘـﺎء ﺷـﺪه ﻗﺎﺑـﻞ اﻧـﺪازهﮔﯿـﺮي اﺳـﺖ‪.‬‬
‫ﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮده در دو دﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘـﻪ اﺳـﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺮﯾﺎن اﻟﻘﺎﺋﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﻪ ﺧﻮد روي ﺳﯿﻢ اوﻟﯿﻪ اﺛﺮ اﻟﻘﺎﺋﯽ دارد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‬

‫‪11‬‬
 ‫ﭼﻬﺎرﻣﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان‬
‫داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺒﺮﯾﺰ‪ 2 ،‬و ‪ 3‬آﺑﺎنﻣﺎه ‪1397‬‬

‫از ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺳﺎﺧﺖ ﭘﯿﭽﯿﺪه ﯾﺎ اﺑﻌﺎد ﺑﺰرگ آﻧﺘﻦ رﻧﺞ ﻣﯽﺑﺮﻧـﺪ ]‪ [11‬و‬ ‫اﯾﻦ اﺛﺮات ﺗﺎ ﺑﯽ ﻧﻬﺎﯾﺖ اداﻣﻪ دارﻧﺪ ﻟـﯿﮑﻦ در ﻃﺮاﺣـﯽ و ﻣﻬﻨﺪﺳـﯽ‬
‫]‪ .[12‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺗﺸﺪﯾﺪﮔﺮ ﺣﻠﻘﻮي ﺷﮑﺎﻓﺪار ﻣﮑﻤﻞ ﺷـﮑﺎف ﺗﺮﮐﯿﺒـﯽ‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ اﺛﺮات ﻏﺎﻟﺐ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻫﺎي ﻧﺨﺴﺖ در ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﻣـﯽﺷـﻮد‪ .‬در‬
‫‪ SC-CSRR2‬در ﺻﻔﺤﻪ زﻣﯿﻦ و در ﻻﯾﻪ ﺑﺎﻻي آراﯾﻪ در ﯾـﮏ ﻗﺎﻟـﺐ‬ ‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﺎدي اﯾﻦ اﺛﺮ آﻧﻘﺪرﮐﻢ اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﻧﯿـﺎزي ﺑـﻪ ﻣﺤﺎﺳـﺒﻪ اﺛـﺮ‬
‫دو ﺳﺘﻮﻧﯽ ﻧﺼﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺗﺎ ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺗﺰوﯾﺞ ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎ ‪19‬دﺳـﯿﺒﻞ‬ ‫ﺟﺮﯾﺎن اﻟﻘﺎﺋﯽ روي ﺳﯿﻢ اوﻟﯿﻪ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬وﻟﯽ اﯾﻦ ﺑﺪان ﻣﻌﻨﺎ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺟﺪاﺳﺎزي‪0/5λo‬ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدد ]‪.[13‬‬ ‫اﺛﺮ اوﻟﯿﻪ ﻧﯿـﺰ ﻗﺎﺑـﻞ ﺻـﺮف ﻧﻈـﺮ ﮐـﺮدن اﺳـﺖ‪ .‬ﺗـﺰوﯾﺞ ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ ﺑـﺮ‬
‫در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ‪ SC-CSRR‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷـﮑﻞ ‪ ،1‬در وﺳـﻂ‬ ‫ﭘﻼرﯾﺰاﺳﯿﻮن ﺗﺪاﺧﻠﯽ ﺑﯿﻦ ﺳﯿﮕﻨﺎل ﻫﺎي درﯾﺎﻓﺘﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﯽ ﮔـﺬارد‪.‬‬
‫ﻋﻨﺎﺻﺮ آﻧﺘﻦ ﻣﺰدوج ‪ E‬ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺗﯿﻐﻪي روﻻﯾﻪ اﯾﺠﺎد ﻣـﯽﺷـﻮﻧﺪ‪ .‬در‬ ‫اﯾﻦ اﺛﺮ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﺎنﻫﺎ ﮐـﻢ ﻣـﯽﺷـﻮد‪ ،‬ﻣﺤﺴـﻮسﺗـﺮ‬
‫اﯾﻦ ﻃﺮح ﻧﯿﺎزي ﺑﻪ اﻓﺰودن ﺗﯿﻐﻪ ﺟﺪاﺳﺎز ﻧﯿﺴﺖ و ﻗﺮار دادن آن در‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﯾﺎ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﺗﺰوﯾﺞ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﺎن ﻫـﺎي‬
‫ﻣﺮﮐﺰ ﻋﻨﺎﺻﺮ آﻧﺘﻦ ﺑﺮاي ﮐﺎﻫﺶ اﺛﺮ ﺗﺰوﯾﺞ ﮐﺎﻓﯽ اﺳـﺖ‪ .‬اﺛـﺮات ﻋـﺪم‬ ‫آراﯾ ـﻪ‪ ،‬ﻣﻌﻤــﻮﻻ از ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫــﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿ ـﺮ اﻣﭙــﺪاﻧﺲ ﻣﺘﻘﺎﺑــﻞ‪ ،‬ﺿــﺮﯾﺐ‬
‫ﺗﺰوﯾﺞ ‪ SC-CSRR‬ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدي‪ ،‬ﺑﺮاي ﻋﻨﺎﺻـﺮ آﻧـﺘﻦ ﺑـﻪ ﻃـﻮر اﻧﺒـﻮه‬ ‫اﻧﻌﮑﺎس و اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﺷﺪه ﺑﺎ ﺟﺪاﺳﺎزي ﻟﺒﻪ ‪ λo/8‬ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳـﯽ ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺘـﻪ‬ ‫ﺗﺰوﯾﺞ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ در آراﯾﻪ ﻫﺎي آﻧﺘﻨﯽ‪ ،‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺟﺪاﺳﺎزي ﻋﻨﺼـﺮ ﻧـﯿﻢ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬دو ﻧﻮع ﺑﺴﺘﺮ ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ آراﯾـﻪ آﻧـﺘﻦ ﻣـﻮرد اﺳـﺘﻔﺎده ﻗـﺮار‬ ‫ﻣﻮج ﯾﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮ‪ ،‬ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ اﺛﺮات ﻣﻮج ﺳـﻄﺤﯽ ﻗـﺮار دارد‪ .‬ﺑـﺎ اﯾـﻦ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از آﻧﻬﺎ ﺑﺴﺘﺮي ﺿﺨﯿﻢ ﺑﺎ ﮔﺬردﻫﯽ ﺑﺎﻻ و دﯾﮕـﺮي‬ ‫ﺣﺎل‪ ،‬آراﯾﻪﻫﺎي ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘـﺮاﮐﻢ ﺑﺴـﺘﻪﺑﻨـﺪي ﺷـﺪه ﺑـﺎ ﺟﺪاﺳـﺎزي‬
‫ﺑﺴﺘﺮي ﻧﺎزك ﺑﺎ ﮔﺬردﻫﯽ ﮐﻢ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻋﻨﺼﺮي ﮐﻤﺘﺮ از ﻧﺼﻒ ﻃﻮل ﻣـﻮج‪ ،‬ﺑـﺎ ﻣـﻮج ﺳـﻄﺤﯽ و ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ‬
‫اﺛﺮات ﺗﺰوﯾﺞ ﻣﻮج ﻓﻀﺎﯾﯽ ﻣﻮاﺟﻪ اﻧﺪ ]‪.[1‬‬
‫‪ -2‬ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻏﯿﺮ ﺗﺰوﯾﺠﯽ ﭘﺸﺘﻪاي‬ ‫در آﻧﺘﻦﻫﺎي ﭼﻨﺪ ﺗﻐﺬﯾﻪاي‪ ،‬ﻣﺸـﮑﻞ ﺗـﺰوﯾﺞ ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ ﺑـﯿﻦ ﻋﻨﺎﺻـﺮ‬
‫ﺗﺸﻌﺸﻌﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﯿﻠﺘﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑـﺪ ]‪ .[3] ،[2‬در‬
‫در ﺗﺸﺪﯾﺪﮔﺮ ‪ ،CSRR‬ﺗﺸﺪﯾﺪ ﺑﺮاي ﻣﯿﺪانﻫﺎي ﺑﺎ ﻗﻄـﺒﺶ ﻋﻤـﻮدي‬
‫]‪ ،[4‬ﺗﺸﺪﯾﺪﮔﺮ ﺣﻠﻘﻮي ﺷﮑﺎفدار ﭼﻨﺪ ﻻﯾﻪ اي ﺑﺎ ﺿـﺨﺎﻣﺖ ﮐـﻢ در‬
‫در اﻣﺘﺪاد ﻣﺤﻮر ‪ z‬وﺟـﻮد دارد‪ .‬ﺑـﺮاي اﯾﺠـﺎد ﺳـﺎﺧﺘﺎر ﭘﯿﺸـﻨﻬﺎدي‪،‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ زﻣﯿﻦ ﺑﯿﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ آﻧﺘﻦ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺘﺮاﮐﻢ ﻣﺠﺘﻤﻊ ﺷﺪه اﺳـﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺘﺪاول ‪ CSRR‬ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﺑـﻪ ﺷـﮑﻞ ‪ Ω‬و ﻧﯿـﺰ‬
‫ﺗﮑﻨﯿﮏ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدي ﮐﺎرآﻣﺪ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﻬﺮه و ﻧﺴﺒﺖ ﺗﺸﻌﺸﻊ ﺟﻠﻮ ﺑـﻪ‬
‫اﯾﺠﺎد دو ﺷﮑﺎف ﻣﻮازي در ﺣﻠﻘﻪ داﺧﻠﯽ اﺻﻼح ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻋﻘﺐ را ﺑﻪ ﺷﺪت ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽدﻫـﺪ‪ .‬ﻋـﻼوه ﺑـﺮ اﯾـﻦ‪ ،‬ﻣﺮﺟـﻊ ]‪ [5‬ﺑـﺎ‬
‫ﺗﺮﮐﯿﺐ دو ﺳﻠﻮل اﺻﻼح ﺷﺪه ‪ CSRR‬از ﻃﺮﯾﻖ ﯾﮏ ﺷﮑﺎف‪ ،‬ﺳـﻠﻮل‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎي ﺑﺎﻧﺪ ﻣﻤﻨﻮﻋﻪ اﻟﮑﺘﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴـﯽ )‪ (EBG‬در‬
‫واﺣــﺪ ‪ SC-CSRR‬را ﻣــﯽﺳــﺎزﻧﺪ‪ .‬ﺳــﻠﻮل واﺣــﺪ ‪ SC-CSRR‬در‬
‫ﻫﺮ دو آراﯾﻪ ي ‪ E‬و ‪ H‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺟﺪاﺳـﺎزي ﻋﻨﺼـﺮي ‪ ،0/75λo‬ﺑـﻪ‬
‫ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ‪ 3/36GHz‬ﺑﺮ ﺑﺴﺘﺮ ‪ FR-4‬ﺑﺎ ﺿﺨﺎﻣﺖ ‪ 1‬ﻣﯿﻠﯽﻣﺘﺮ ﻃﺮاﺣﯽ‬
‫ﮐﺎﻫﺶ ‪ 8‬دﺳﯿﺒﻞ دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺖ‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪي دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﯾـﮏ روﻻﯾـﻪ ﺑـﺎ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﭘﻬﻨـﺎي ﺗﯿﻐـﻪ ﺟﺪاﺳـﺎز ﺑﻬﯿﻨـﻪ ‪ 9/8‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘـﺮ و ﭘﻬﻨـﺎي‬
‫‪ EBG‬ﻣﺰدوج ﻣﺴﻄﺢ ‪-‬واﺣﺪ ﮔﺰارش ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻃﺮح‪ ،‬ﮐـﺎﻫﺶ‬
‫ﺣﻠﻘﻪﻫﺎ ‪ 0/7‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ و ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﯿﻦ آﻧﻬﺎ ‪ 0/2‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ ﺑﺪﺳـﺖ آﻣـﺪه‬
‫ﺗـﺰوﯾﺞ ‪ 10‬دﺳـﯿﺒﻞ ﺑــﺮاي ﺟﺪاﺳـﺎزي ﻧـﯿﻢ ﻃــﻮل ﻣـﻮج را ﻣﻤﮑــﻦ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﯾﮏ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻋﻨﺼﺮ واﺣﺪ ‪ SC-CSRR‬در ﺷـﮑﻞ ‪ 1‬ﻧﺸـﺎن داده‬
‫ﻣﯽﺳﺎزد ]‪ .[6‬در ]‪ [7‬ﯾﮏ دﯾﻮارهي ﻋـﺎﯾﻘﯽ ﺷـﺎﻣﻞ ﺗﺸـﺪﯾﺪﮔﺮﻫﺎي‬
‫ﺷﺪه ﮐﻪ ﻣﯿﺪان و ﻣﻮج ﺳﻄﺤﯽ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ در اﻣﺘﺪاد ﻣﺤﻮرﻫـﺎي ‪ z‬و‬
‫ﻓﺮاﻣﻮاد اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﺗﺰوﯾﺞ ﺑﯿﺸﺘﺮ از ‪20‬‬
‫‪ x‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫دﺳﯿﺒﻞ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫روشﻫﺎي ﺳﻨﺘﺰ ﻧﯿﺰ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑـﺎر ﮔـﺰارش ﺷـﺪهاﻧـﺪ ﮐـﻪ در آنﻫـﺎ‪،‬‬
‫ﺗﺰوﯾﺞ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﺎزﻧﯽ ﯾﺎ اﻟﻘﺎﯾﯽ در ﺑﯿﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺟﺒﺮان ﺷـﺪه‬
‫و ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺑﺎﻧﺪ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎرﯾﮏ را در ﭘﯽ دارد ]‪ [8‬و]‪ .[9‬در ﺗﺤﻘﯿﻘـﯽ‬
‫ﺟﺪﯾﺪ ﺣﺬف ﻟﺒﻪ ﮐﻨـﺎري ﮐـﻪ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺑﺎرﮔـﺬاري ﺗﺸـﺪﯾﺪﮔﺮ‬
‫ﺣﻠﻘﻮي ﺷـﮑﺎﻓﺪار ﻣﮑﻤـﻞ ‪ CSRR1‬در ﺻـﻔﺤﻪ زﻣـﯿﻦ آراﯾـﻪ آﻧـﺘﻦ‬
‫ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽآﯾﺪ‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﻫﺶ ‪ 4/3‬دﺳـﯿﺒﻞ اﺛـﺮ ﻟﺒـﻪﻫـﺎي ﺟـﺎﻧﺒﯽ‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ :1‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﻠﻮل واﺣﺪ ‪ SC-CSRR‬ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺎ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد ]‪ .[10‬ﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎي ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻓﺮاﻣﻮاد ﺑﺮاي ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺗـﺰوﯾﺞ‪،‬‬

‫‪12‬‬
 ‫ﭼﻬﺎرﻣﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان‬
‫داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺒﺮﯾﺰ‪ 2 ،‬و ‪ 3‬آﺑﺎنﻣﺎه ‪1397‬‬

‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻣﺜﺒﺖ را اراﺋﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺷﮑﺎفﻫﺎي اﯾﺠﺎد ﺷﺪه در وﺳﻂ‬ ‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدي ﺷـﺎﻣﻞ ﮔـﺬردﻫﯽ‪ ،‬ﻧﻔـﻮذ‬
‫ﺣﻠﻘﻪ دروﻧﯽ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻨﻈﯿﻢ دﻗﯿﻖ ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺗﺸﺪﯾﺪ ﺑـﺪون ﺗﻐﯿﯿـﺮ ﺳـﺎﯾﺮ‬ ‫ﭘــﺬﯾﺮي و ﭘﺎﺳــﺦﻫــﺎي ﺗﻨــﺎوﺑﯽ ﻃــﻮل ﺷــﮑﺎف )‪ (p‬ﺑــﻪ ﺗﺮﺗﯿــﺐ در‬
‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺗﺸﺪﯾﺪﮔﺮ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﮑﻞﻫﺎي ‪ 2‬ﺗﺎ ‪ 5‬اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑــﺮاي ﺳــﺎﺧﺘﺎر ‪ SC-CSRR‬اﺻــﻼح ﺷــﺪه ﻣ ـﯽﺗــﻮان ﺑﺎﻧــﺪ ﺣــﺬف‬
‫ﻓﺮﮐﺎﻧﺴﯽ را در ﺑﺎزه ﻓﺮﮐﺎﻧﺴﯽ ‪ 2/8‬ﺗﺎ ‪ 3/8‬ﮔﯿﮕﺎﻫﺮﺗﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﻤـﻮد‪.‬‬
‫اﯾــﻦ در ﺣــﺎﻟﯽ اﺳــﺖ ﮐــﻪ ‪ CSRR‬ﻣﻌﻤــﻮﻟﯽ‪ ،‬ﺗﻨﻬــﺎ ﺷــﮑﺎف ﺑﺎﻧــﺪ‬
‫‪0/2‬ﮔﯿﮕﺎﻫﺮﺗﺰي را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﯿﺪانﻫـﺎي ‪ E‬در‬
‫اﻣﺘﺪاد ﻣﺤﻮر ‪ z‬ﻗﻄﺒﯽ ﺷﺪه و ‪ k‬در اﻣﺘﺪاد ﻣﺤﻮر ‪ -x‬اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺮزﻫﺎ در‬
‫ﻣﺤﻮر ‪) +x‬ﺻﻔﺤﻪ ‪ (y-z‬و ﻣﺤﻮر ‪ -x‬ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان اﺻـﻠﯽ و‬
‫ﻓﺮﻋﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻣﺮزﻫﺎي دﯾﮕﺮ در ﻻﯾﻪ ﮐـﺎﻣﻼ ﺗﻄﺒﯿـﻖ‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ :2‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ -3‬رﻓﺘﺎر ﺗﺰوﯾﺞ ﻋﻨﺎﺻﺮ آراﯾﻪ ﻣﺰدوج در ﺻﻔﺤﻪ ‪E‬‬

‫در اﯾﻦ ﺑﺨﺶ‪ ،‬رﻓﺘﺎر ﺗﺰوﯾﺞ ﻋﻨﺎﺻﺮ آراﯾﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر دﻗﯿﻖ ﻣﻮرد ﺗﺤﻠﯿـﻞ‬
‫ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد و ﻣﺪل دﻗﯿﻘﯽ از ﮐﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎر آﻧﺘﻦ اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﯾﮑﯽ از دو ﻧﻮع ﭘﺪﯾﺪه ي ﺗﺰوﯾﺞ ﻣﻄـﺮح ﺷـﺪه در ﻣﺮاﺟـﻊ ‪ ،‬ﭘﺪﯾـﺪه‬
‫ﻣﻮج ﺳﻄﺤﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در داﺧـﻞ ﺑﺴـﺘﺮ ﻣﺤـﺪود ﻣـﯽﺷـﻮد]‪ [14‬و‬
‫دﯾﮕﺮي‪ ،‬ﭘﺪﯾﺪه ﻣﻮج ﻓﻀﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑـﻪ ﺗـﺰوﯾﺞ ﻣﯿـﺪان ﻧﺰدﯾـﮏ ‪/‬‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ :3‬رﻓﺘﺎر ﻓﺮﮐﺎﻧﺴﯽ ﮔﺬردﻫﯽ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬
‫ﻣﯿﺪان واﮐﻨﺸﯽ واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ و در ﺧـﺎرج از ﺑﺴـﺘﺮ ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺘـﻪ در‬
‫ﺑﺎﻻي ﭘﭻﻫﺎي ﻣﺰدوج‪ ،‬ﻣﺤﺪود ﻣـﯽﮔـﺮدد‪ .‬اﯾـﻦ ﻣﺴـﺌﻠﻪ ﺑـﻪ ﮐﻤـﮏ‬
‫ﺗﺌﻮري ﺗﺸﺪﯾﺪﮔﺮ ﻣﺰدوج ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﻣﻮرد ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬اﯾـﻦ‬
‫ﺗﺤﻠﯿﻞ‪ ،‬ﺗﻤﺎم اﺛﺮات ﺑﯿﺎن ﺷﺪه ﻓﻮق را در ﻣﺪارﻫﺎي ﺗﺸـﺪﯾﺪ ﻣﺘﺼـﻞ‬
‫ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‪ ،‬ﻣﺪل ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬رﻓﺘـﺎر ﺗـﺰوﯾﺞ ﺑـﺮاي دو ﻧـﻮع ﭘﯿﮑﺮﺑﻨـﺪي‬
‫ﻣﺘﻔﺎوت ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺴﺘﺮي ﺿﺨﯿﻢ ﺑﺎ ﮔﺬردﻫﯽ ﺑﺎﻻ و ﺑﺴـﺘﺮي ﻧـﺎزك‬
‫ﺑﺎ ﮔﺬردﻫﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪.3‬اﻟﻒ‪ -‬ﺑﺴﺘﺮ ﺿﺨﯿﻢ ﺑﺎ ﮔﺬردﻫﯽ ﺑﺎﻻ )‪(Ro6010‬‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ :4‬رﻓﺘﺎر ﻓﺮﮐﺎﻧﺴﯽ ﮔﺬردﻫﯽ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ ،6‬ﺳﺎﺧﺘﺎر آراﯾﻪ آﻧـﺘﻦ ﻣﯿﮑﺮواﺳـﺘﺮﯾﭗ دو ﻋﻨﺼـﺮي را ﻧﺸـﺎن‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﻋﻨﺎﺻﺮ آﻧﺘﻦ‪ ،‬ﺑﺎ ﻟﺒﻪﻫﺎي ﻏﯿﺮ ﺗﺎﺑﺸﯽ ﺑﻪ ﻃـﻮل ‪ ،L‬از ﻃﺮﯾـﻖ‬
‫ﺗﻐﺬﯾﻪ ﮐﻮاﮐﺴﯿﺎل ﺑﺎ آﻓﺴﺖ ‪ Po‬از ﻟﺒﻪ ﺗﺸﻌﺸـﻌﯽ ﺗﻐﺬﯾـﻪ ﻣـﯽﺷـﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺎﺻﻠﻪ دو اﻟﻤﺎن ﺗﺸﻌﺸﻌﯽ آراﯾﻪ ﭘﭻ ﻣﯿﮑﺮواﺳﺘﺮﯾﭗ ﻧﯿﺰ ‪ P‬ﻣـﯽﺑﺎﺷـﺪ‪.‬‬
‫در ﺷﮑﻞ ‪ 6‬ﯾﮏ آراﯾﻪ ﭘﭻ ﻣﯿﮑﺮواﺳﺘﺮﯾﭗ ﻣﺮﺑﻌﯽ ﺷـﮑﻞ )‪ (L=W‬ﺑـﻪ‬
‫ﺿﻠﻊ ‪ 12‬ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ ﻣﺪلﺳﺎزي ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﮑﻞ‪ :5‬ﺿﺮﯾﺐ اﻧﻌﮑﺎس ﺑﺮاﺳﺎس ﺗﻐﯿﯿﺮات دو ﻓﺎﮐﺘﻮر ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ‬

‫ﺗﺸــﺪﯾﺪﮔﺮ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻠﯿــﺖ ﮔــﺬردﻫﯽ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑــﯽ ﻣﻨﻔــﯽ و ﻧﻔﻮذﭘــﺬﯾﺮي‬

‫‪13‬‬
 ‫ﭼﻬﺎرﻣﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان‬
‫داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺒﺮﯾﺰ‪ 2 ،‬و ‪ 3‬آﺑﺎنﻣﺎه ‪1397‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :6‬ﺳﺎﺧﺘﺎر آﻧﺘﻦ آراﯾﻪ ‪ 2‬ﺗﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﮐﺎﺑﻞ ﮐﻮاﮐﺴﯿﺎل‬

‫ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﭘﺮاﮐﻨـﺪﮔﯽ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ اﻓـﺖ ﻋﺒـﻮري و اﻧﺘﻘـﺎﻟﯽ آﻧـﺘﻦ‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :8‬ﻫﻨﺪﺳﻪ آراﯾﻪ ي دو ﻋﻨﺼﺮي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ ﺗﯿﻐﻪ ﺟﺪاﺳﺎز‬
‫ﻣﯿﮑﺮواﺳﺘﺮﯾﭗ واﺣﺪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺷﺒﯿﻪﺳﺎزي ﺗﻤـﺎم ﻣـﻮج در ﺷـﮑﻞ ‪7‬‬
‫اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -5‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺪل ﻣﺪار‬
‫ﻣﺪل ﻣﺪار ﻣﻌﺎدل آﻧﺘﻦ ﭘﭻ دو ﻋﻨﺼﺮي ﺑﺎ ﺗﯿﻐﻪ ﺟﺪاﺳﺎز در ﺷـﮑﻞ ‪9‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﭻﻫﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺑﺨﺶ ﻗﺒﻠـﯽ ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‬
‫ﻣﺪارﻫﺎي ‪ RLC‬ﻣﻮازي و ﺗﯿﻐﻪ ﺟﺪاﺳﺎز ﻧﯿـﺰ ﺑـﺎ ﯾـﮏ ﻣـﺪل ﻣـﺪاري‬
‫ﻣﻌﺎدل ‪ RLC‬ﻣﻮازي ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ]‪ .[15‬ﺗﺰوﯾﺞ ﺑﯿﻦ ﭘﭻ ‪ 1‬و‬
‫‪ 2‬و ﺗﯿﻐﻪ ﺟﺪاﺳﺎز ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎ ‪ K1C‬و ‪ KC2‬ﻧﺸﺎن داده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ :7‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ آراﯾﻪ آﻧﺘﻦ‬

‫‪.3‬ب( ﺑﺴﺘﺮي ﻧﺎزك ﺑﺎ ﮔﺬردﻫﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦ‬

‫ﺳﺎﺧﺘﺎر آﻧﺘﻦ آراﯾﻪ دو ﻋﻨﺼﺮي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺴﺘﺮي ﺑﺎ ﮔﺬردﻫﯽ ﺑﺎﻻﺳـﺖ‪،‬‬
‫ﺑــﻪ ﺟــﺰ اﯾـﻦ ﮐــﻪ اﮐﻨــﻮن‪ ،‬در ﺑﺴــﺘﺮ ﺑــﻪ ﺟــﺎي ‪ ،Ro6010‬از ‪FR-4‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬روﻧﺪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺑﺮاي اﯾـﻦ ﺳـﺎﺧﺘﺎر‪ ،‬ﻫﻤـﺎن ﻓﺮآﯾﻨـﺪ‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ :9‬ﻣﺪار ﻣﻌﺎدل ﺳﺎﺧﺘﺎر آراﯾﻪ دو ﻋﻨﺼﺮي ﺑﺎ ﺗﯿﻐﻪ ﻓﺮاﻣﺎده‬
‫ﺷﺮح داده ﺷﺪه در ﺑﺨﺶ اﻟﻒ اﺳﺖ‪ .‬اﺑﻌـﺎد ﺳـﺎﺧﺘﺎر آﻧـﺘﻦ ﺑﺼـﻮرت‬
‫ﺟﺪول ‪ :1‬ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ آراﯾﻪ دو ﻋﻨﺼﺮي ﺑﺎ ﺗﯿﻐﻪ ﺟﺪاﺳﺎز‬ ‫ﻣﺮﺑﻌﯽ ﺷﮑﻞ ﺑﻪ ﺿﻠﻊ ‪ 19/34‬ﻣﯿﻠـﯽﻣﺘـﺮ ﻃﺮاﺣـﯽ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬ﺑـﻪ‬
‫ﻣﻨﻈﻮر ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺳﺎﺧﺖ آراﯾﻪ آﻧﺘﻦ ﺑﻬـﺮه ﮔﯿـﺮي از ﺑـﺮد ‪FR4‬‬
‫ﺑﺠﺎي ﺑﺮد ‪ RO6010‬اﻣﮑﺎنﭘﺬﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪ -4‬ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ ﺳﺎزي ﺑﺎ ﺑﺴﺘﺮي ﺿﺨﯿﻢ ﺑﺎ ﮔﺬردﻫﯽ ﺑﺎﻻ‬

‫ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت‪ ،‬ﺑﺴﺘﺮ ﺿﺨﯿﻢ ﺑﺎ ﮔـﺬردﻫﯽ ﺑـﺎﻻ ﻣﻮﺟـﺐ اﻓـﺰاﯾﺶ‬

‫اﻣﻮاج ﺳﻄﺤﯽ ﻗﻮي ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻋﻠﺖ اﺻﻠﯽ ﺗﺰوﯾﺞ ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ ﻫﺴـﺘﻨﺪ‬
‫در ﺟﺪول ‪ NS1‬و ‪ NS2‬ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﯿـﺐ ﺗﻌـﺪاد دور ﺳـﯿﻢ ﭘـﯿﭻ در ﻣـﺪل‬ ‫]‪ .[2‬ﯾﮏ آراﯾﻪ آﻧﺘﻨﯽ ﭘـﭻ دو ﻋﻨﺼـﺮي در ﺑﺴـﺘﺮ ‪ Rogers 6010‬ﺑـﺎ‬
‫ﺗﻐﺬﯾﻪ دو ﭘـﭻ ﭘﯿﺸـﻨﻬﺎدي ﻣـﯽ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬ﻣﻘـﺎدﯾﺮ ﻣﻘﺎوﻣـﺖ‪ ،‬ﺳـﻠﻔﯽ و‬ ‫ﺿﺨﺎﻣﺖ ‪ 2/54‬ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ‪ εr=10/2 ،‬و ‪ tanδ=0/0023‬ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه‬
‫ﺧﺎزﻧﯽ ﺗﺰوﯾﺞ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﺎ ‪ LC ،RC‬و ‪ CC‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ‪ λo/8‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻟﺒﻪ ﺑﻪ ﻟﺒﻪ ﺟـﺪا ﻣـﯽﺷـﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺰوﯾﺞ ‪ K12‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺳﺎﺧﺘﺎر اﺻﻼح ﺷﺪه )ﺗﯿﻐﻪ در ﺑﯿﻦ دو ﭘـﭻ ﻗـﺮار‬ ‫ﺗﯿﻐﻪ ﺟﺪاﺳﺎز ﺑﺮ روي ﺑﺴﺘﺮ ‪ FR-4‬ﺑﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ ‪ 1‬ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ ﺳـﺎﺧﺘﻪ‬
‫داده ﺷﺪ( ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ K1C ،‬و ‪ KC2‬اﺛﺮ ﺗﺸﺪﯾﺪﮔﺮ ﻣﺴـﺌﻮل ﺑـﺮاي‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺷﮑﻞ ‪ 8‬ﺷﺎﻣﻞ ﺳـﻠﻮل واﺣـﺪ ‪ SC-CSRR‬در‬
‫اﻟﺤﺎق ﺻﻔﺮ اﻧﺘﻘﺎل در ﭘﺎﺳﺦ اﻧﺘﻘـﺎل ﺑـﯿﻦ دو ﭘـﭻ )ﺗﺸـﺪﯾﺪﮔﺮﻫﺎ( را‬ ‫ﻣﺮﮐﺰ دو آﻧﺘﻦ ﭘﭻ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪14‬‬
 ‫ﭼﻬﺎرﻣﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان‬
‫داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺒﺮﯾﺰ‪ 2 ،‬و ‪ 3‬آﺑﺎنﻣﺎه ‪1397‬‬

‫ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزي ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ‪ S‬آراﯾﻪ آﻧـﺘﻦ در ﺷـﮑﻞ‬

‫ﭘﺮﺗــﻮ ﺗﺸﻌﺸــﻌﯽ آﻧــﺘﻦ در ﺑــﺎزه ﻓﺮﮐﺎﻧﺴــﯽ ‪ 2/8‬ﺗــﺎ ‪ 3/8‬ﮔﯿﮕــﺎﻫﺮﺗﺰ‬ ‫‪ 10‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪه اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﻧﺘـﺎﯾﺞ آن در ﺷـﮑﻞ ‪ 12‬ﻧﺸـﺎن داده ﺷـﺪه‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺑﻬﺮه ﺗﺸﻌﺸﻌﯽ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از آراﯾﻪ دو‬
‫ﻋﻨﺼﺮي آﻧﺘﻦ ﻣﯿﮑﺮواﺳﺘﺮﯾﭗ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ‪ 4/37dBi‬در ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ‪3/475‬‬
‫ﮔﯿﮕﺎﻫﺮﺗﺰ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻘﺶ اﺻﻠﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎر ‪ SRR‬در ﮐﺎﻫﺶ ﺗـﺰوﯾﺞ ﺑـﻮده‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﻧﺤﺮاف ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﺰوﯾﺞ را ﻧﯿﺰ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽدﻫـﺪ ﮐـﻪ‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﺰﺋﯽ ﺑﻬﺮه آراﯾﻪ را ﻧﯿﺰ در ﭘﯽ دارد‪.‬‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ :10‬ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آراﯾﻪ دو ﻋﻨﺼﺮي ﺑﺎ ﺗﯿﻐﻪ ﺟﺪاﺳﺎز‬

‫ﺗﻠﻔﺎت ﺑﺎزﮔﺸﺘﯽ و ﺗﺰوﯾﺞ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ و ﺑﺪون ﺗﯿﻐﻪ ﺟﺪاﺳـﺎز‬

‫در ﺷﮑﻞ ‪ 10‬اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺻﻔﺮ اﻧﺘﻘﺎل ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺗﯿﻐﻪ ﺟﺪاﺳﺎز رخ‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺷﺪﯾﺪ ﺗﺰوﯾﺞ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﯿﺸـﯿﻨﻪ‬
‫ﺟﺪاﺳﺎزي ‪ 20‬دﺳﯿﺒﻞ در ﺷﮑﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸـﺎﻫﺪه اﺳـﺖ و در ﻧﺘﯿﺠـﻪ‪،‬‬
‫ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺗﺰوﯾﺞ ‪ 5‬دﺳﯿﺒﻞ در اﺛﺮ ﻗﺮار دادن ﺗﯿﻐـﻪ ﺟﺪاﺳـﺎز ﺑﺪﺳـﺖ‬
‫ﻣﯽآﯾﺪ‪.‬‬
‫ب‬ ‫اﻟﻒ‬ ‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﺰﺋﯽ در ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ رزوﻧﺎﻧﺲ ﮐﻪ ﻧﺎﺷﯽ از ﺣﻀﻮر ﺗﯿﻐﻪ ﺟﺪاﺳﺎز‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ :12‬اﻟﮕﻮي ﺗﺎﺑﺸﯽ ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزي آﻧﺘﻦ ﻣﯿﮑﺮواﺳﺘﺮﯾﭗ ﺑﺎ و ﺑﺪون ﺳﺎﺧﺘﺎر‬
‫در ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﭘﭻ ﺗﺎﺑﺸﯽ اﺳﺖ را ﻧﯿـﺰ ﻣـﯽﺗـﻮان ﻣﺸـﺎﻫﺪه ﻧﻤـﻮد ﮐـﻪ‬
‫ﮐﺎﻫﺶ ﺗﺰوﯾﺞ )اﻟﻒ( ﺻﻔﺤﻪ ‪) E‬ب( ﺻﻔﺤﻪ ‪ H‬در ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ‪3/475‬ﮔﯿﮕﺎﻫﺮﺗﺰ‬
‫ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﯾﺶ ﻃﻮل ﺗﺎﺑﺶ آن ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﯽﺗﻮان اﺛﺮات ﻋﺪم ﺗـﺰوﯾﺞ را ﻧﯿـﺰ ﺑـﺎ ﺗﺠﺴـﻢ ﻧﻤﻮدارﻫـﺎي ﺟﺮﯾـﺎن‬
‫‪ -6‬ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﯿﺮي‬
‫ﺳﻄﺤﯽ ﺑﺮ روي آراﯾﻪ آﻧﺘﻦ ﺑﺪون ﺗﯿﻐـﻪ ﺟﺪاﺳـﺎز ﻣﺸـﺎده ﻧﻤـﻮد؛ ﺑـﺎ‬
‫ﺗﮑﻨﯿﮏ اﻓﺰودن روﻻﯾﻪ ‪ SC-CSRR‬ﺑﺮاي ﺗﻀﻌﯿﻒ ﺗﺰوﯾﺞ ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ در‬ ‫ﺗﺤﺮﯾﮏ آﻧﺘﻦ ﭘﭻ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ‪ ،‬ﺟﺮﯾـﺎن اﻟﻘـﺎﯾﯽ ﻗـﻮﯾﯽ‬
‫آراﯾﻪﻫﺎﯾﯽ ﻓﺸـﺮده ﺑـﺎ ﺟﺪاﺳـﺎزي ﻟﺒـﻪ اي ‪ λo/8‬ﻣﻄـﺮح ﻣـﯽﮔـﺮدد‪.‬‬ ‫در آﻧﺘﻦ ﭘﭻ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣـﯽﺷـﻮد‪ .‬ﻫﻤـﺎن ﮔﻮﻧـﻪ ﮐـﻪ در‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ‪ SC-CSRR‬ﺑﺮ روي ﺗﯿﻐﻪاي ﭼﺎپ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫ﺷﮑﻞ ‪ 11‬دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬اﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎن اﻟﻘﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻗﺮار دادن ﯾﮏ ﺗﯿﻐـﻪ‬
‫اﻓﻘﯽ در ﺑﯿﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺗﺸﻌﺸﻌﯽ ﺑﺎ ﺗـﺰوﯾﺞ ‪ E‬ﻗـﺮار داده ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺪاﺳﺎز ﺑﻪ ﺷﺪت ﺳﺮﮐﻮب ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﯿﻐﻪي ﺟﺪاﺳﺎز ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺰوﯾﺞ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻧﺎﺷـﯽ از اﻣـﻮاج ﺳـﻄﺤﯽ و‬
‫اﻣﻮاج ﻓﻀﺎﯾﯽ را ﺗﻀﻌﯿﻒ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﺴﺘﺮي ﺿﺨﯿﻢ و ﮔﺬردﻫﯽ ﺑﺎﻻ‬
‫و ﺑﺴﺘﺮي ﻧﺎزك ﺑﺎ ﮔﺬردﻫﯽ ﭘـﺎﯾﯿﻦ ﻫﻤـﺮاه ﺑـﺎ ﺗﯿﻐـﻪ ﺟﺪاﺳـﺎز ﻗـﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﺑﯿﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ آراﯾﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐـﺎﻫﺶ ﺗـﺰوﯾﺞ ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ ‪11‬‬
‫دﺳﯿﺒﻞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺰﯾﺖ اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﻃﺮاﺣﯽ‪ ،‬ﻧﺼـﺐ آﺳـﺎن‬
‫ﺗﯿﻐﻪي ﺟﺪاﺳﺎز اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺨﺶ اﺻـﻠﯽ ﻃﺮاﺣـﯽ ﻧﺒـﻮده و‬ ‫)اﻟﻒ(‬

‫ﻗﺎﺑﻞ ﺣﺬف اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺳﭙﺎﺳﮕﺰاري‬

‫اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﯾﺖ داﻧﺸﮕﺎه ﺳﻤﻨﺎن ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫)ب(‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ :11‬ﻧﻤﻮدار ﺟﺮﯾﺎن ﺳﻄﺤﯽ )اﻟﻒ( ﺑﺪون و )ب( ﺑﺎ ﺗﯿﻐﻪ ﺟﺪاﺳﺎز‬

‫‪15‬‬
 ‫ﭼﻬﺎرﻣﯿﻦ ﮐﻨﻔﺮاﻧﺲ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻣﺨﺎﺑﺮات اﯾﺮان‬
1397 ‫ آﺑﺎنﻣﺎه‬3 ‫ و‬2 ،‫داﻧﺸﮕﺎه ﺗﺒﺮﯾﺰ‬

patch antennas using slotted-complementary split-ring ‫ﻣﺮاﺟﻊ‬

resonators." IEEE Antennas Wirel. Propagat. Lett., vol. 9,
pp. 876-878, 2010. [1] M. Nikolic, A. Djordjevic, and A. Nehorai,
[12] M.C. Tang, S. Xiao, B. Wang, T. Deng, “Improved “Microstrip antennas with suppressed radiation in
performance of a microstrip phased array using horizontal directions and reduced coupling,” IEEE Trans.
broadband and ultra-low-loss metamaterial slabs” IEEE Antennas and Propagat., vol. 53, no. 11, pp. 3469-3476,
Antennas and Propagat. Mag., vol. 53, no. 6, pp. 31-41, 2005.
2011. [2] H. Chreim, R. Chantalat, et al. "An enhanced Ka-band
[13] Z. Qamar, L. Riaz, M. Chongcheawchamnan, S. A. reflector focal-plane array using a multifeed EBG
Khan, M. F. Shafique, “Slot combined complementary structure," IEEE Antennas Wirel. Propagat. Lett., vol. 9,
split ring resonators for mutual coupling suppression in pp. 1152-1156, 2010.
microstrip phased arrays,” IET Microw. Antennas [3] H. Chreim, R. Chantalat, M. Thèvenot, U. Naeem, S.
Propagat., vol. 8, no. 15, pp. 1261-1267, 2014. Bila, S. Verdeyme, T. Monediere, P. Dumon, B. Palacin,
[14] C. A. Balanis “Antenna theory analysis and design,’’ H. Diez, D. Pacaud, Y. Cailloce, and G. Caille, G.,
3rd Ed., Hoboken, New Jersey, 2005. "Analysis of capabilities to achieve overlapped radiating
apertures by using a multi-feed EBG structure loaded by
[15] Z. Qamar, U. Naeem, S. A. Khan, M. passive filtering functions," Proc. of Conf. on Antennas
Chongcheawchamnan, M. Farhan Shafique, "Mutual and Propagation, pp. 1-5, 2010.
coupling reduction for high-performance densely packed
patch antenna arrays on finite substrate," IEEE Trans. on [4] H. Asieh, J. Nourinia, and C. Ghobadi. "Mutual
Antennas and Propagation, vol. 64, no. 5, pp. 1653-1660, coupling reduction between very closely spaced patch
May 2016. antennas using low-profile folded split-ring resonators
(FSRRs)," IEEE Antennas Wirel. Propagat. Lett., vol. 10,
pp. 862-865, 2011.

‫اﺧﺘﺼﺎرﻫﺎ‬ [5] F. Yang and Y. Rahmat-Samii, “Microstrip antennas

integrated with electromagnetic band-gap (EBG)
1. Complementery Splite Ring Resonator structures: a low mutual coupling design for array
applications,” IEEE Trans. Antennas Propag., vol. 51, no.
2. Slot Combined Complementery Splite Ring Resonator 10, pp. 2936-2946, 2003.
[6] H. S. Farahani, M. Veysi, M. Kamyab, and A. Tadjall,
"Mutual coupling reduction in patch antenna arrays using
a UC-EBG superstrate," IEEE Antennas Wirel. Propagat.
Lett., vol. 9, pp. 57-59, 2010.
[7] K. Buell, H. Mosallaei, and K. Sarabandi,
"Metamaterial insulator enabled superdirective array,"
IEEE Trans. Antennas Propagat., vol. 55, no. 4, pp. 1074-
1085, 2007.
[8] G. Shaker, G. Rafi, S. Safavi-Naeini and N. Sangary,
"A synthesis technique for reducing mutual coupling
between closely separated patch antennas," Proc. of Int.
Symp. on Antennas Propag. Society, pp. 1-4, 2008.
[9] A. Diallo, C. Luxey, P. L. Thuc, R. Staraj and G.
Kossiavas Aliou, "Study and reduction of the mutual
coupling between two mobile phone PIFAs operating in
the DCS1800 and UMTS bands," IEEE Trans. Antennas
Propagt., vol. 54, no. 11, pp. 3063-3074, 2006.
[10] A. Wahid, M. Sreenivasan and P.h. Rao, “CSRR
loaded microstrip array antenna with low side lobe level,”
IEEE Antennas Wirel. Propagat. Lett., vol. 14, pp. 1169-
1171, 2015.
[11] M. M. Bait-Suwailam, O. F. Siddiqui, and O. M.
Ramahi. "Mutual coupling reduction between microstrip

16