Sel Sebagai Unit Asas Hidupan: Cell As A Basic Unit of Life
Sel Sebagai Unit Asas Hidupan: Cell As A Basic Unit of Life
Sel Sebagai Unit Asas Hidupan: Cell As A Basic Unit of Life
Bidang Pembelajaran
BAB
Konsep PENTING
IMPORTANT concepts
2
Respirasi sel
Organisma unisel seperti Cellular respiration
amoeba dan yis t (MVLPTBPLTJHFO
Unicellular organisms →BJSLBSCPOEJPLTJEB
such as the amoeba Glucose + oxygen → water
and yeast SEL + carbon dioxide
CELLS
APAKAH SEL?
WHAT IS CELL?
Pernahkah anda terfikir, apakah yang membina badan anda? Semua benda hidup dibina daripada unit
kecil yang dikenal sebagai sel. Sel-sel ini membentuk tisu badan dan organ organisma. Tahukah anda
respirasi sel dan fotosintesis berlaku di dalam sel?
Have you ever wondered about what you are made of? All living things are made of minute units called
cells. These cells form the body tissues and organs of organisms. Did you know that cellular respiration
and photosynthesis take place in cells?
21
NOTA BESTARI
Sel Cells
1. Sel adalah unit asas bagi semua benda hidup. 1. Cells are basic units of all living things.
2. Sel haiwan mempunyai nukleus, sitoplasma, membran 2. Animal cells have nucleus, cytoplasm, cell membrane
BAB
Sel, Tisu, Organ dan Sistem Cells, Tissues, Organs and System
1. Sel darah merah, sel darah putih, sel otot, sel 1. Red blood cells, white blood cells, muscle cells,
pembiakan dan sel saraf adalah contoh-contoh sel reproductive cells and nerve cells are examples of
manusia. human cells.
2. Tisu terdiri daripada sekumpulan sel yang sama yang 2. A tissue is a group of similar cells that perform the
menjalankan fungsi yang sama. Contoh: Tisu otot. same function. Example: Muscle tissues
3. Organ terdiri daripada sekumpulan tisu berlainan 3. An organ consists of a group of different tissues which
yang bekerjasama untuk menjalankan fungsi tertentu. work together to perform a specific function. Example:
Contoh: Perut dan usus. Stomach and intestine.
4. Sistem terdiri daripada sekumpulan organ berlainan 4. A system consists of a group of different organs that
yang bekerjasama untuk menjalankan fungsi tertentu work together to perform a certain function in a life
dalam proses hidup. Contoh: Sistem rangka process. Example: Skeletal system
Nota Grafik
22
Standard Kandungan
2.1 Sel – Struktur, fungsi dan organisasi Tarikh:
PBD
2.1 EKSPERIMEN
INKUIRI
Struktur sel bawang dan sel pipi
Structure of onion and cheek cells Penemuan
inkuiri
Buku teks m/s 48 – 49
Tujuan (a) Menyediakan slaid menggunakan prosedur yang betul
Preparing slides by using the correct procedure
(b) Menggunakan mikroskop dengan prosedur yang betul
Using a microscope according to the correct procedure
Nota Ekstra
BAB
(c) Melukis struktur umum sel haiwan dan sel tumbuhan
Drawing the general structure of an animal cell and a plant cell
Bahan dan
Radas
Larutan metilena biru, larutan iodin, bawang, pencungkil gigi, kertas turas, mikroskop,
penutup kaca, slaid kaca, penitis, pisau cukur, jarum, forsep
2
Methylene blue solution, iodine solution, onion, toothpick, filter paper, microscope, cover slips,
glass slides, dropper, razor blade, needle, forceps
Prosedur 1 Jalankan langkah (a) hingga (f) untuk memerhatikan sel pipi.
Carry out steps (a) to (f) to observe cheek cells.
Pencungkil
gigi
Toothpick Larutan
metilena
Pencungkil biru
gigi Methylene
Toothpick blue
Air suling solution
Distilled
water
Kikis bahagian dalam Letakkan sel pipi di atas Tambah setitik larutan
pipi dengan pencungkil sekeping slaid di dalam metilena biru untuk
gigi. titisan air suling. mewarnakan sel pipi.
Scrape the inside of the Place the cheek cells on a Add a drop of methylene
cheek by using a toothpick. slide in a drop of distilled blue solution to stain the
water. cheek cells.
Penutup kaca
Cover slip Kertas turas
Jarum Filter paper
Needle
23
2 Jalankan aktiviti yang berikut untuk memerhatikan sel epidermis bawang.
Carry out the following activity to observe onion epidermal cells.
Epidermis
Kemudian, ulang langkah 1(b)
Forsep hingga 1(f) untuk memerhatikan sel
Forceps epidermis bawang. Gantikan larutan
metilena biru dalam 1(c) dengan
larutan iodin untuk mewarnakan
BAB
sel.
Bawang
Onion
Then, repeat steps 1(b) to 1(f) to
Keputusan Lukis dan label struktur umum sel pipi (sel haiwan) dan sel bawang (sel tumbuhan).
Draw and label the general structure of a cheek cell (animal cell) and an onion cell (plant
cell).
Nukleus
Nukleus Vakuol Nucleus
Nucleus Vacuole
Perbincangan 1 Apakah unit asas hidupan?/What is the basic unit of a living thing? TP1
Sel/Cell
2 Tandakan ( ✓ ) bahagian-bahagian yang terdapat dalam sel haiwan dan sel tumbuhan.
Tick ( ✓ ) the parts that are present in an animal cell and a plant cell. TP1
Sel tumbuhan
Plant cell ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
3 Sel hidupan mempunyai pelbagai bentuk. Sel yang manakah mempunyai bentuk yang
tetap, sel haiwan atau sel tumbuhan? Terangkan./Living cells have various shapes.
Which of the cells has a fixed shape, the animal cell or the plant cell? Explain. TP2
Sel tumbuhan . Sel ini mempunyai dinding sel .
The plant cell . It has a cell wall .
Kesimpulan Kedua-dua sel haiwan dan tumbuhan mempunyai membran sel, nukleus dan
sitoplasma .
Both animal and plant cells have cell membrane , nucleus and cytoplasm .
24
Tarikh:
BAB
Bahagian/Parts Fungsi/Functions
2 Daripada maklumat di Soalan 1, lengkapkan peta pokok dengan struktur-struktur yang terdapat
pada sel haiwan dan sel tumbuhan./From the information in Question 1, complete the tree map with
structures found in animal and plant cells. TP1
Ingat!!
Sel/Cells
25
Tarikh:
2 Namakan organisma yang diberikan. Kemudian, tuliskan organisma unisel (U) atau multisel (M)
dalam petak yang diberikan.
Name the organisms given. Then, write unicellular organism (U) or multicellular organism (M) in the
boxes provided.
Yis
Chlamydomonas U Hydra M Mucor M U
Yeast
3 Daripada jawapan anda di 2, kenal pasti jenis organisma yang mempunyai kloroplas yang
membolehkannya membuat makanan sendiri. TP2
In your answer in 2, identify the organisms which have chloroplasts that enable them to make their
own food.
Spirogyra, euglena dan/and chlamydomonas
26
Tarikh:
2.4 AKTIVITI
PERBINCANGAN
Pelbagai jenis sel dan fungsinya
Various types of cells and their functions
PBD
Konstruktivisme
Sel darah merah/Red blood cell Sel saraf/Nerve cells Sel otot/Muscle cell
BAB
Sel darah putih/White blood cell Sel epitelium/Epithelium cell Sel pembiakan/Reproductive cell
Sel/Cell Fungsi/Function
Mengecut dan Memusnahkan
Sel/Cell
2
mengendur bakteria
untuk Destroy bacteria
menggerakkan
bahagian badan
Contracts and Sel darah merah
Sel saraf
relaxes to move Red blood cell
Nerve cells
the body parts
Menghantar Melindungi
maklumat permukaan
(impuls) di dalam kulit dan organ
badan dalaman
Sel otot Sends information Protects the Sel darah putih
Muscle cell (impulse) in the surface of the White blood cell
body skin and internal
organs
Terlibat dalam Mengangkut
pembiakan oksigen
Involved in Transports
reproduction oxygen
Sel pembiakan Sel epitelium
Reproductive cells Epithelium cell
(d) Sel rerambut akar/Root hair cells (c) Sel pengawal/Guard cells
• Menyerap air dan garam mineral daripada • Mengawal saiz stoma (liang daun).
tanah./Absorb water and mineral salts from the Control the size of the stoma
soil. (leaf pore).
27
Tarikh:
2.5 AKTIVITI
PERBINCANGAN
Organisasi sel dalam badan manusia
Cell organisation in the human body
PBD
Konstruktivisme
Buku teks m/s 56 – 58
1 Lengkapkan urutan organisasi sel dalam manusia. TP2
Complete the cell organisation of humans.
2
(a) Sel (b) Tisu (c) Organ (d) Sistem (e) Organisma
Cells Tissues Organs Systems Organsims
Sistem Manusia
pencernaan Human
Digestive
system
Terdiri
daripada
Unit asas Terdiri Terdiri Terdiri
beberapa jenis
bagi semua daripada tisu daripada daripada
.
hidupan. sekumpulan beberapa sistem
berlainan yang
Basic unit sel organ berlainan
bekerjasama.
for all living yang sama. yang yang
Consists of a
things. Consists of a bekerjasama. bekerjasama.
few different
group of the types of Consists of a Consists of
same type of tissues few different
cells . working organs systems
together. working together. working together.
28
(f) (g) (h) (i) (j)
BAB
2
Rangka Peredaran darah Pembiakan Otot Limfa
Skeletal Blood circulatory Reproductive Muscular Lymphatic
Sistem
Sistem/System Organ-organ/Organs Ingat!! integumen
melindungi
badan daripada
(a) Pembiakan Uterus, ovari, testis kekeringan dan
Reproductive Uterus, ovaries, testes mengawal suhu
badan. Contoh
(b) Rangka Sendi, tulang, tengkorak organ ialah kulit.
Skeletal Joints, bones, skull Sistem endokrin
merembeskan
hormon terus ke
(c) Respirasi Peparu, trakea, hidung, alveolus dalam darah
Respiratory Lungs, trachea, nose, alveoli untuk mengawal
proses badan
(d) Pencernaan Perut, usus, hati, mulut, pankreas, rektum seperti
Digestive Stomach, intestines, liver, mouth, pancreas, pengawalan aras
gula dalam
rectum darah (insulin).
(e) Perkumuhan Ginjal, kulit, peparu
Excretory Kidneys, skin, lungs The integumentary
system protects the
body from
(f) Saraf Saraf tunjang, otak, saraf dehydration and
Nervous Spinal cord, brain, nerves controls the body
temperature.
(g) Peredaran darah Jantung, salur darah Example of organ
Blood circulatory Heart, blood vessels is the skin. The
endocrin systems
(h) Otot Otot secrete hormones
directly into the
Muscular Muscles blood to control
body processes
(i) Endokrin Pankreas, ovari, testis such as the control
Endocrine Pancreas, ovary, testes of blood sugar
level (insulin).
29
Standard kandungan
2.2 Respirasi sel dan fotosintesis Tarikh:
P: Cahaya matahari
Sunlight
Q: Karbon dioksida
Carbon dioxide Video
R: Air Praktis
S: Klorofil Kendiri
Water Pigmen hijau:
Green pigment: Chlorophyll
Proses yang dijalankan oleh tumbuhan hijau untuk membuat makanan sendiri.
A process that is performed by green plants to make their own food .
(b) Pada rajah di atas, nyatakan syarat-syarat atau faktor-faktor P, Q, R dan S yang diperlukan untuk
proses fotosintesis dengan menggunakan perkataan-perkataan yang berikut:
On the diagram above, state the conditions or factors P, Q, R and S which are needed for the process
of photosynthesis, using the following words:
30
Tarikh:
Bahan dan Daun, air, alkohol (etanol), larutan iodin, bikar 250 cm3, tabung uji, penitis, penunu Bunsen,
Radas kasa dawai, tungku kaki tiga, pisau, jubin putih/Leaf, water, alcohol (ethanol), iodine solution,
BAB
250 cm3 beaker, test tube, dropper, Bunsen burner, wire gauze, tripod stand, knife, white tile
Prosedur
2
Jalankan aktiviti di bawah./Carry out the activities below.
A. B.
Alkohol
Air
Kukus air Alcohol
Daun Water
Water bath
Leaf Daun
Leaf
Panaskan
Heat
Didihkan sehelai daun hijau dalam Masukkan daun ke dalam tabung uji
bikar berisi air selama lima minit. yang berisi alkohol yang direndam
Boil a green leaf in a beaker of water dalam air panas./Put the leaf into a
for five minutes. test tube containing alcohol, that is
immersed in hot water.
C. D.
Larutan iodin
Iodine solution
Air
Water
Daun
Leaf
Pemerhatian Warna biru tua terhasil apabila larutan iodin dititis ke atas cebisan-cebisan daun.
A dark blue colour is produced when the iodine solution is dripped onto the leaf.
AKTIVITI HANDS-ON
Eksperimen Wajib 2 – 5: Faktor-faktor yang diperlukan oleh fotosintesis (rujuk silang m.s. 173 – 180)
Compulsory Experiment 2 – 5: Factors needed by photosynthesis. (cross-reference pp. 173 – 180)
31
PT3 PRAKTIS PENGUKUHAN 2 KOMPONEN
PP
Bahagian B/Section B
N: Sitoplasma/Cytoplasm
Rajah 1/Diagram 1
Label struktur M dan N dalam petak di bawah dengan perkataan yang diberi. TP1
Label structures M and N in the boxes below with the words given.
[2 markah/2 marks]
(b) Lengkapkan pernyataan di bawah./Complete the statements below. TP2
(i) Sitoplasma menyediakan tempat untuk proses kimia berlaku.
Cytoplasm supplies a place for chemical processess to take place.
(ii) Membran sel mengawal pergerakan bahan ke dalam dan ke luar sel.
Cell membrane controls the movement of substances in and out of the cell.
[2 markah/2 marks]
32
Bahagian C/Section C
2 (a) Rajah 2.1 menunjukkan bakteria tuberkulosis (batuk kering) yang menyerang peparu manusia.
Diagram 2.1 shows the tuberculosis bacteria that attacks the human lungs.
Bakteria tuberkulosis
Tuberculosis bacteria
BAB
Peparu
Lung
33