Tula 1111
Tula 1111
Tula 1111
anyo
kariktan
persona
saknong
sukat
talinhaga
tono o indayog
tugma
malayang taludturan
tradisyonal
Ang anyong malayang taludturan ay walang sinusunod na sukat, tugma, o anyo. Ito ay karaniwang ayon
sa nais ng sumulat. Ang mga tulang isinulat ni Ginoong Alejandro Abadilla ang halimbawa ng mga tulang
nasa anyong malayang taludturan.
Ang anyong tradisyonal ay may sukat, tugma, at mga matalinhagang salita. Ang ilan sa mga halimbawa
ng tulang nasa anyong tradisyonal ay ang mga tulang isinulat ni Dr. Jose Rizal.
Ang anyong may sukat na walang tugma ay mga tulang may tiyak na bilang ang pantig ngunit ang huling
pantig ay hindi magkakasingtunog o hindi magkakatugma.
Ang anyong walang sukat na may tugma ay mga tulang walang tiyak na bilang ang pantig sa bawat
taludtod ngunit ang huling pantig ay magkakasintunog o magkakatugma.
Ang kariktan ay elemento ng tula na tumutukoy sa pagtataglay ng mga salitang umaakit o pumupukaw
sa damdamin ng mga bumabasa.
Ang persona ng tula ay tumutukoy sa nagsasalita sa tula. Kung minsan, ang persona at ang makata ay
iisa. Maari rin naman na magkaiba ang kasarian ng persona at makata. Maaari rin na isang bata,
matanda, pusa, aso, o iba pang nilalang.
Ang saknong ay ang element ng tula na tumutukoy sa mga grupo ng mga taludtod ng tula. Ito ay maaring
magsimula sa dalawa o higit pang taludtod.
Ang sukat ng tula ay tumutukoy sa bilang ng pantig sa bawat linya o taludtod ng tula. Ang
pangkaraniwang tula ay may walo hanggang labindalawang pantig sa bawat taludtod.
Ang talinhaga ng tula ay tumutukoy sa paggamit ng mga tayutay at matalinhagang pananalita upang
pukawin ang damdamin ng mga mambabasa.
Ang tono o indayog ng tula ay tumutukoy sa paraan ng pagbigkas ng bawat taludtod ng tula. Ito ay
karaniwang pataas o pababa.
Ang tugma ang elemento ng tula na tumutukoy sa pagkakapareho ng tunog ng mga huling pantig sa
bawat taludtod ng tula. Ito ay isang element ng tula na nagbibigay dito ng himig at indayog.
Kahulugan ng Tula:
Ang tula ay isang masining na anyo ng panitikan na naglalayong maipahayag ang damdamin ng makata o
manunulat nito.
liriko o pandamdamin
pasalaysay
dula
patnigan
Ang tulang liriko o pandamdamin ay uri ng tula na tumutukoy sa mga guni – guni, kaisipan, karanasan, at
panaginip ukol sa hinagpis, kaligayahan, kalungkutan, pag – ibig, at iba pang emosyon o damdamin. Sa
kabila ng pagiging maikli, ito ay sapat upang maipahayag ang damdamin ng manunulat. Ang halimbawa
ng tulang ito ay ang Florante at Laura na isinulat ni Francisco Baltazar.
Ang tulang dula ay uri ng tula na binibigkas ng padula. Ito ay karaniwang itinatanghal sa mga entablado
at ang mga linyang binibigkas ng bawat karakter ay patula.
Ang tulang patnigan ay uri ng tula na itinatanghal ng mga magkatunggaling makata. Karaniwan itong
tinatawag na balagtasan kapag itinatanghal sa entablado.