షడ్విధ ప్రరాసములు

షడ్విధ ప్రాసములు
వ్రాఖ్యాత
డ్ా.రరమక ప్రాండురాంగ శరమ
Academy.teluguthesis.com
ఇాందులో-
 ప్రాస – నిరిచనాం
 లక్షణాలు
 షడ్విధ ప్రాసములు
 పునరవిమరశ
academy.teluguthesis.com 2
ప్రాస - నిరిచనాం
 పాకృష్టో వరణ విన్ాాసః ప్రాసః.
“పాకృషో మైన వరణ విన్ాాసమే ప్రాస”
 “ద్వితీయో వరణః ప్రాసట sతా”

“రాండవ అక్షరమే ప్రాస”
 వృతత పద్ాాలోో, జాతి పద్ాాలోో తపపనిసరవగర ఉాంట ాంద్వ.

ఉపజాతులోో ఉాండదు.
ప్రాస లక్షణాలు
 ప్రదాం మొదటి రాండచుుల నడుమనునన వాాంజనాం-
ప్రాస.
1) రరముడు
2) కృషుణడు
3) గాంధము
4) వ్రాఁడు
 ప్రాసలో హలుోకే తపప అచుుకు ప్రాధానాాం లేదు.
ప్రాస లక్షణాలు
 ప్రాసలో హలుోకే తపప అచుుకు ప్రాధానాాం లేదు.
1. రరముడు-కోమలి-కరమిని
2. వికృతి – సకలము
• ప్రాస పూరరిక్షరము మొదటిప్రదాంలో
గురువ్ైతే మిగవలిన ప్రద్ాలోోనూ గురువ్ే ఉాండ్ాలి,
లఘువ్ైతే లఘువ్ే కరవ్రలి
(హర సిమయ? ద్ీరఘమయ? సాంబాంధాం లేదు)
ఉద్ా- విాంత-శరాంతి
 ఇవి శబదాలాంకరర ప్రాయములు.
దుషకర
దిాంది
తిా ప్రాస
ప్రాస
చతుష్రరాస
అనత యప్రాస
అనుప్రాస
దుషకర ప్రాస
 గర్భమునాఁ బరవజా ానము
నిర్భరమై యుాండు జీవునికాఁ దుద్వ నతాఁ డ్ా
విర్భభతుాఁ డ్ైనాఁ జడు నాం
తర్భభవాంబైన బో ధ మాంతయు ననఘయ!
 దుషకరమైన = శరమతో సరధవాంపబడు ప్రాస.
ఇాందులో-
కషో మైన ‘ర+భ’ ల సాంయుకరతక్షర ప్రాస ఉాంద్వ.
ద్వి/ దిాంది ప్రాసము
 చదువనివ్రాఁ డజ్ాాం డగు
జదివిన సదసద్వివ్ేక చతురత గలుగుాం
జదువాఁగ వలయును జనులకుాఁ
జదివిాంచద న్ారుాలొదధ ాఁ జదువుము తాండ్ర!ా
 రాండవ అక్షరాంతోప్రట మూడవ అక్షరరన్నన ప్రాసగర

స్వికరవాంచినచో అద్వ ద్విప్రాసము.
తిా ప్రాసము
 క ాందఱతోాఁజరవుాంచును
గ ాందఱతో జటలు చపుప గోష్ఠ ాం జేయుాం
గ ాందఱతోాఁ దరవకాంచును
గ ాందఱతో ముచుటదడుాఁ; గ ాందఱ నవుిన్.
చతుష్రరాసము
 భూషణములు వ్రణిక నఘ
శోషణములు మృతుాచితత భీషణములు హృ
తోతషణములు కలయాణ వి
శేషణములు హరవ గుణోపచితభదషణముల్
 ప్రాసరక్షరాంతోబదట మరవ మూడక్షరరలనూ (మొతత ాం

న్ాలుగు) ప్రాసగర గహర ిస్తత- అద్వ చతుష్రరాస.
అాంతా ప్రాసము
 అగణిత విభవసూూరతత!
నిగమయ గమ సతత వినుత నిరమలమూరతత!
జగదభి రక్షణ వరతత
యగు నాంతా ప్రాస మిటో దాంచిత కీరత !
 ప్రద్ాాంతావరరణలు ఒకేతీరుగర ఉన్ానయి.

‘సూూరతత,మూరతత,వరతత,కీరత ’ ఈ విధాంగర ప్రద్ాాంతాంలో
ప్రాస ఉాండడమే అాంతాప్రాస/అాంతాానుప్రాస.
అనుప్రాస
 అడిగద నని కడువడ్వాఁ జను
నడిగవనాఁ దను మగుడ నుడుగాఁ డని నడ
యుడుగున్
వ్డవ్డ స్్డ్వముడ్వ తడాఁబడ
నడుగవడు; నడుగవడదు జడ్వమ నడు గవడున్డలన్.
 ఇాందులో ‘డ’కరరాం పలుమయరుో రరవడాంవలో ఇద్వ
అనుప్రాసము.
పునరవిమరశ
 దుషకరప్రాస- శరమతో సరధవాంచబడ్ే ప్రాస.
 ద్విప్రాస – ప్రాసరక్షరాంతో ప్రట మర క అక్షరాం
(రాండక్షరరలను) ప్రాసగర గరహిాంచడాం
 తిాప్రాస - ప్రాసరక్షరాంతో ప్రట మరో రాండు అక్షరరలను
(మూడక్షరరలను) ప్రాసగర గరహిాంచడాం.
 చతుష్రరాస - ప్రాసరక్షరాంతో ప్రట మరో మూడు
అక్షరరలను (న్ాలుగక్షరరలను) ప్రాసగర గరహిాంచడాం.
 అాంతాప్రాస – ప్రద్ాాంతమాందు ప్రాస ప్రటిాంచడాం.
 అనుప్రాస – ఒకే అక్షరాం పలుమయరుో రరవడాం
వ్రాఖ్యాత
డ్ా.రరమక ప్రాండురాంగ శరమ
ఇద్వ
Academy.teluguthesis.com
సమరపణ
ద్ీని PPT క రకు మయ వ్బ్ స్ైట్ సాందరవశాంచాండ్వ.


షడ్విధ ప్రరాసములు

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

షడ్విధ ప్రరాసములు

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

షడ్విధ ప్రరాసములు

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

షడ్విధ ప్రాసములు

 “ద్వితీయో వరణః ప్రాసట sతా”

 వృతత పద్ాాలోో, జాతి పద్ాాలోో తపపనిసరవగర ఉాంట ాంద్వ.

 ఇవి శబదాలాంకరర ప్రాయములు.

 రాండవ అక్షరాంతోప్రట మూడవ అక్షరరన్నన ప్రాసగర

 ప్రాసరక్షరాంతోబదట మరవ మూడక్షరరలనూ (మొతత ాం

 ప్రద్ాాంతావరరణలు ఒకేతీరుగర ఉన్ానయి.

ద్ీని PPT క రకు మయ వ్బ్ స్ైట్ సాందరవశాంచాండ్వ.

You might also like