Ang nobela o kathambuhay[1] ay isang mahabang kuwentong piksyon na binubuo ng iba't ibang kabanata.

Mayroon itong 60,000-200,000 salita o 300-1,300 pahina. Noong ika-18 siglo, naging istilo nito ang lumang pag-ibig at naging bahagi ng mga pangunahing literary genre. Ngayon, ito ay kadalasan may istilong artistiko at isang tiyak na istilo o maraming tiyak na istilo.

Mga nilalaman
[itago]

1 Kahulugan 2 Layunin 3 Katangian 4 Bahagi 5 Uri 6 Tingnan din 7 Mga sanggunian

[baguhin] Kahulugan
Mahabang kathang pampanitikan na naglalahad ng mga pangyayari na pinaghahabi sa isang mahusay na pagbabalangkas na ang pinakapangunahing sangkap ay ang pagkakalabas ng hangarin ng bayani sa dako at ng hangarin ng katunggali sa kabila -isang makasining na pagsasalaysay ng maraming pangyayaring magkasunod at magkakaugnay. Ang mga pangyayaring ito ay may kanya-kanyang tungkuling ginagampanan sa pagbuo ng isang matibay at kawili-wiling balangkas na siyang pinakabuod ng nobela.

[baguhin] Layunin
1. 2. 3. 4. 5. 6. gumising sa diwa at damdamin nananawagan sa talino ng guni-guni mapukaw ang damdamin ng mambabasa magbigay ng aral tungo sa pag-unlad ng buhay at lipunan nagsisilbing daan tungo sa pagbabago ng sarili at lipunan nagbibigay inspirasyon sa mambabasa

[baguhin] Katangian
1. 2. 3. 4. 5. 6. maliwanag at maayos na pagsulat ng mga tagpo at kaisipan pumupuna sa lahat ng mga larangan ng buhay dapat maging malikhain at maguni-guni ang paglalahad pumupukaw ng damdamin ng mambabasa kaya ito nagiging kawili-wili kailangang isaalang-alang ang ukol sa kaasalan maraming ligaw na tagpo at kaganapan

7. ang balangkas ng mga pangyayari ay tumutukoy sa kaisahang ibig mangyari 8. malinis at maayos ang pagkakasulat 9. maganda 10. maraming magagandang tagpuan kung saan nakikilala pa ng lalo ang mga tauhan

[baguhin] Bahagi
1. 2. 3. 4. tagpuan - lugar at panahon ng mga pinangyarihan tauhan - nagpapagalaw at nagbibigay buhay sa nobela banghay - pagkakasunud-sunod ng mga pangyayari sa nobela pananaw - panauhang ginagamit ng may-akda a. una - kapag kasali ang may-akda sa kwento b. pangalawa - ang may-akda ay nakikipag-usap c. pangatlo - batay sa nakikita o obserbasyon ng may-akda tema - paksang-diwang binibigyan ng diin sa nobela damdamin - nagbibigay kulay sa mga pangyayari pamamaraan - istilo ng manunulat pananalita - diyalogong ginagamit sa nobela simbolismo - nagbibigay ng mas malalim na kahulugan sa tao, bagay at pangyayarihan

5. 6. 7. 8. 9.

[baguhin] Uri
1. Nobelang Romansa - ukol sa pag-iibigan 2. Kasaysayan - binibigyang-diin ang kasaysayan o pangyayaring nakalipas na 3. Nobelang Banghay - isang akdang nasa pagkakabalangkas ng mga pangyayari ang ikawiwili ng mga mambabasa 4. Nobelang Masining - paglalarawan sa tauhan at pagkakasunud-sunod ng pangyayari ang ikinawiwili ng mga mambabasa 5. Layunin - mga layunin at mga simulan, lubhang mahalaga sa buhay ng tao 6. Nobelang Tauhan - binibigyang-diin sa nobelang ito ang katauhan ng pangunahing tauhan, mga hangarin, kalagayan, sitwasyon, at pangangailangan 7. Nobelang Pagbabago - ukol sa mga pangyayari na nakakapagpabago ng ating buhay o sistema. ng Komedya ay isang dulang patalata (karaniwang binubuo ng octosyllabic o dodecasyllabic na quatrain), na gumagamit ng nakaugaliang marcha para sa pagpasok at pag-alis sa entablado, batalla o labanan na may koreograpiya, at magia o mga mahihiwagang epekto sa palabas. Ito ay kadalasang itinatanghal ng dalawa hanggang tatlong araw upang ipagdiwang ang pyesta ng patron ng baryo. Ito ay nagmula sa comedia ng Espanyol noong ika-16 na siglo. Ang lokal na komedya ay unang lumabas sa Latin at Espanyol sa Cebu noong 1598.

Nilalaman
[itago]

1 Uri ng Komedya 2 Paksa o Tema 3 Mga Tauhan o 3.1 Mga Kristyano o 3.2 Mga Moro 4 Pananamit 5 Pagkilala 6 Sanggunian

Uri ng Komedya
Sa kasalukuyan, mahahati ang komedya sa dalawang uri. Una, ay ang komedya de santo, na sumesentro sa buhay ng mga santo, tulad ng Comedia de San Miguel sa lungsod ng Iligan; o kaya naman ay tungkol sa mga himalang dala ng mga santo tulad ng Haybing sa Taal, Batangas; at tungkol sa mga yugto ng buhay ng mga santo tulad ni Kristo sa comedia de misterio ng Paete, Laguna. Ang ikalawang naman ay ang mas sekular na uri ng komedya na tinatawag na kumidya, moromoro, linambay, colloquio, araquio, tibag at minoros. Ang uring ito ay tungkol sa mga labanan ng mga kaharian ng Kristiyano sa Europa tulad ng Pransya, Espanya, Italya, Alemanya, atbp; o sa buhay at pag-ibig ng mga dakilang Muslim at Kristiyanong karakter tulad ng Don Alejandre y Don Luis at Orosman at Zafira.

Paksa o Tema
Ang komedya de santo ay maaaring humalaw ng mga istorya mula sa awit at korido na nagsasalaysay ng buhay ng mga santo, o mula sa mga talambuhay ng mga santo na pinasikat ng mga libro o ng mga sermon, o kaya naman ay mula sa mga kwentong himala na sinasabing dulot ng mga santo. Sa kabilang banda, ang ibang mga komedya ay kumukuha karamihan ng mga istorya, karakter at mga linya mula sa mga awit at korido mula sa mga medieval na kaharian, na inilimbag bilang libritos (pamphlets). Sa mga dekada pagkatapos ng WWII, ang komedya ay nagsimulang maimpluwensiyahan maging ng mga palabas sa sine at mga tanyag na magasin.

Mga Tauhan
Mga Kristyano

Ang mga tauhan ng komedya na nabibilang sa kaharian ng mga Kristiyano, tulad ng Espanya, Portugal, Alemanya, Italya, Pransiya at Albania ay ang: rey (hari), reina (reyna), prinsesa, prinsipe, consejero, general at soldado o sundalo.
Mga Moro

Ang mga tauhan naman na nabibilang sa kaharian ng mga Moro ay ang: sultan, visir, emir, prinsesa, general at soldado.

Ang iba pang mga tauhan ay ang pusong o locayo na nagpapatawa sa mga manonood, ang villanos o ang mga taga-nayon, pastores o ang mga pastol, at ang gigante o higante.

Pananamit
Ang kasuotan sa komedya ay karaniwang gawa sa mga mamahaling materyales tulad ng velvet at satin. Ito rin ay napapalamutian ng mga burda, sequins, aboloryo, balahibo at pakpak ng ibon. Ang gayak ng bawat tauhan ay nakatutulong upang mailabas ang ideyolohokal na mensahe ng komedya. Kung kaya, ang mga Kristiyano ay kadalasang nakasuot ng itim o ng mga mapapanglaw na kulay tulad ng berde at asul, habang ang mga Moro naman ay nakadamit ng pula o kahel. Ang bawat tauhan din ay may bukod-tanging kasuotan. Tulad ng hari, siya lamang ang nagsusuot ng mahabang kapa at korona; ang reyna naman ay may kapa rin at tiara; ang prinsipe ay may isang maliit na kapa at sumbrero na may tatlong sulok na tinatawag na trespiscos; ang mga sundalo naman ay may mga malilit na kapa at maliliit na sumbrero.