Kajian Seri Tanjung

April 26, 2007 [KS_KAJIAN SERI TANJUNG]
BAB 1: LATAR BELAKANG KAJIAN
10 Pengenalan
Kegiatan ekonomi dan kehidupan penduduk di sesuatu kawasan atau

petempatan adalah dipengaruhi oleh keadaan fizikal di kawasan tersebut.
Kegiatan penduduk juga biasanya dipengaruhi oleh faktor-faktor lain seperti
dasar kerajaan, teknologi dan lain-lain. Kegiatan-kegiatan tersebut pula sering
dikaitkan dengan isu alam sekitar di sesuatu kawasan. Kegiatan ekonomi dan
aktiviti penduduk pula biasanya memberi impak terhadap alam sekitar setempat.
1.1 Konsep alam sekitar fizikal
Sistem alam sekitar fizikal boleh ditakrifkan sebagai satu set angkubah atau
unsur-unsur yang saling bertindak balas antara satu sama lain. Angkubah-
angkubah dalam alam sekitar fizikal ini saling berinteraksi antara satu sama lain
dan bukannya bertindak secara bersendirian. Angkubah-angkubah tersebut
walaupun pelbagai tetapi ia wujud dan berada di dalam satu kesatuan yang
kompleks sifatnya.
1.1.1 Ciri-ciri sistem alam sekitar fizikal
Sistem alam sekitar fizikal mempunyai ciri-ciri yang berikut;
• Mempunyai angkubah atau unsur-unsur yang berada di dalam satu

sempadan dan saling berinteraksi antara satu sama lain,
• Mempunyai bahan seperti air, gas, mineral yang boleh masuk dan keluar
dari sempadan sistem tersebut. Ini bermakna adanya input, penggunaan,
storan (simpanan) dan output,
• Mempunyai tenaga yang boleh mengalir masuk dan mengalir keluar dari
sempadan sistem tersebut,
1
• Kesemua angkubah di dalam sesebuah sistem sentiasa beroperasi untuk

mencapai tahap keseimbangan (stabil) dan ini mengambil masa yang
lama. Jika tahap kestabilan sistem dicapai bermakna input tenaga dan
bahan adalah sama dengan outputnya,
• Mempunyai sempadan yang jelas dan boleh dibezakan dengan sistem
yang lain. Mempunyai angkubah atau unsur-unsur yang berada di dalam
satu sempadan dan saling berinteraksi antara satu sama lain,
• Mempunyai bahan seperti air, gas, mineral yang boleh masuk dan keluar
dari sempadan sistem tersebut. Ini bermakna adanya input, penggunaan,
storan (simpanan) dan output,
• Mempunyai tenaga yang boleh mengalir masuk dan mengalir keluar dari
sempadan sistem tersebut,
• Kesemua angkubah di dalam sesebuah sistem sentiasa beroperasi untuk
mencapai tahap keseimbangan (stabil) dan ini mengambil masa yang
lama. Jika tahap kestabilan sistem dicapai bermakna input tenaga dan
bahan adalah sama dengan outputnya,
• Mempunyai sempadan yang jelas dan boleh dibezakan dengan sistem
yang lain. Berdasarkan sempadan ini sesebuah sistem boleh dikelaskan
kepada sistem makro dan mikro, dan
• Semua angkubah dalam sistem adalah berfungsi dan bertindak balas
antara satu sama lain terutamanya apabila sesuatu angkubah itu
mengalami perubahan atau gangguan. Tindak balas dalam sesebuah
sistem boleh bersifat positif atau negatif.
1.1.2 Interaksi antara sistem alam sekitar fizikal
Sistem bumi dibahagikan kepada empat, iaitu Sistem Geomorfologi, Sistem

Atmosfera, Sistem Hidrologi, dan Sistem Ekologi.
Sistem geomorfologi mengkaji saling kaitan antara proses, faktor dan
bentuk di atas permukaan bumi sama ada yang makro atau yang mikro.
Misalnya proses luluhawa, hakisan, pengangkutan dan gerakan jisim. Perkataan
2
geomorfologi berasal daripada bahasa Yunani. Geo bermaksud bumi, Morphe

bermaksud bentuk dan Logos bermaksud kajian. Oleh itu jika disambungkan,
geomorfologi bererti “Kajian Bentuk Bumi”. Menurut Hjulstrom (1935),
“Geomorfologi ialah satu bidang sains bumi yang mengkaji interaksi antara
proses, faktor dan bentuk di permukaan bumi secara saintifik”. Kombinasi
pelbagai faktor fizikal akan menghasilkan pelbagai bentuk bumi sama ada di
lembangan saliran, di pinggir pantai, di kawasan gurun, kawasan glasier, pra
glasier, dan sebagainya.
Sistem atmosfera mengkaji saling-kaitan antara unsur-unsur iklim dan
cuaca seperti suhu, hujan, tekanan udara, kelembapan udara, tiupan angin dan
sebagainya yang berlaku di ruang atmosfera. Unsur-unsur iklim dan cuaca ini
dikaji mengikut ruang dan masa.
Sistem hidrologi pula adalah kajian mengenai air sama ada di ruang
litosfera atau atmosfera, termasuklah pelbagai jenis kerpasan, air permukaan
seperti sungai, tasik, kolam dan juga air bawah tanah. Tumpuan kepada
bagaimana air itu berkitar, perubahan yang dialami oleh air pada setiap peringkat
kitaran, proses-prosesnya serta saling-kaitan antara unsur-unsur yang ada
dalam kitaran hidrologi.
Akhirnya sistem ekologi, iaitu satu sistem yang mengkaji habitat fauna
dan flora yang dipecah-bahagikan kepada ekosistem-ekosistem yang berantaian
antara satu sama lain seperti ekosistem muara, ekosistem akuatik seperti laut,
tasik dan kolam, ekosistem hutan dan sebagainya. Semua hidupan terpaksa
bergantung sesama sendiri dan juga bergantung kepada persekitarannya dalam
komuniti masing-masing atau dengan komuniti lain. Istilah ekologi telah
diperkenalkan oleh Ernst Haeckel (1869) iaitu seorang ahli biologi Jerman.
Dalam ekologi tempat tinggal organisma ini dipanggil sebagai habitat. Namun
begitu konsep penting dalam ekologi ialah ‘Saling bergantung atau saling
berinteraksi’ antara hidupan-hidupan dan juga antara hidupan dengan bukan
hidupan yang tinggal dalam sesuatu habitat itu serta interaksi dengan hidupan
dalam habitat yang lain.
Keempat-empat sistem alam sekitar fizikal di atas tidak berasingan, ia
saling berinteraksi antara satu sama lain dalam hubungan yang kompleks.
3
Sebarang perubahan atau gangguan yang dialami oleh sesebuah sistem akan
turut mempengaruhi sistem-sistem yang lain. Skema yang mudah untuk melihat
saling interaksi antara keempat-empat sistem alam sekitar fizikal adalah seperti
Rajah 1.
Rajah 1: Skema interaksi antara sistem alam sekitar fizikal
Berdasarkan skema di atas kita boleh bermula di mana-mana sistem pun

kerana apa yang berlaku pada satu sistem tidak hanya terhenti setakat itu
sahaja, malah turut dialami oleh sistem-sistem yang lain. Misalnya bermula
dengan kitaran hidrologi, proses sejatan berlaku di permukaan air seperti air laut,
ini diikuti pula oleh pemeluwapan dan kerpasan berlaku dalam sistem atmosfera.
Seterusnya proses pintasan atau cegatan silara dari tumbuh-tumbuhan yang
berlaku dalam sistem ekologi. Seterusnya larian air permukaan dan aliran sub-
permukaan berlaku dalam sistem geomorfologi. Akhirnya proses rembesan,
aliran bawah tanah, akuifer yang membekalkan air kepada sungai, tasik, paya,
kolam dan lain-lain berlaku dalam sistem hidrologi. Dalam konteks ini sistem
hidrologi sendiri bertindak sebagai proses dan penyedia air manakala sistem-
sistem yang lain sebagai medium / bahanantaranya. Kerana peringkat-peringkat
dalam kitaran tersebut akan melibatkan keempat-empat sistem di atas.
4
Rajah 2: Interaksi antara sistem alam sekitar fizikal yang berlangsung dalam
konteks kitar hidrologi
1.1.3 Konsep saling kaitan antara alam sekitar dengan kegiatan manusia
Pada asalnya kajian interaksi antara alam sekitar dengan kegiatan manusia
berasaskan dua pandangan klasik iaitu “Determinisme Alam Sekitar” dan
“Possibilisme Alam Sekitar”. Pandangan determinisme melihat alam sekitar
yang mendominasi manusia. Manusia terpaksa tunduk dan akur kepada
ketentuan-ketentuan alam sekitar. Manakala pandangan possibilisme pula
adalah sebaliknya yang melihat elemen manusia lebih berkuasa daripada alam
sekitar. Melalui tingkat teknologi dan pengetahuan yang ada, manusia boleh
mengatasi halangan-halangan yang ada dalam alam sekitar tadi.
Namun begitu, paradigma ini sudah tidak diterima pakai lagi pada masa
kini. Kajian interaksi alam sekitar dengan manusia pada masa kini berasaskan
paradigma “dampak dan impak”. Segala perubahan atau dampak yang dialami
oleh alam sekitar akibat tindak tanduk manusia tidak akan berhenti di dalam
konteks alam sekitar sahaja. Kesannya akan melampaui sempadan fizikal dan
5
akan mengimpak manusia kembali. Manusia akan menanggung segala risikonya

akibat tindak tanduk mereka sendiri ke atas alam sekitar.
1.1.4 Dampak dan impak pembangunan dan kegiatan manusia terhadap

alam sekitar
Paradigma dampak dan impak boleh diteliti daripada contoh kes-kes yang
banyak berlaku di negara kita pada masa kini. Pembangunan yang melampau di
kawasan tanah tinggi dan lereng-lereng bukit untuk tujuan pertanian, pembinaan
hotel, resort, padang golf dan sebagainya. Aktiviti ini akan menyebabkan
peningkatan kejadian hakisan tanah dan tanah runtuh. Hakisan tanah dan tanah
runtuh akan mengancam manusia misalnya risiko kehilangan nyawa, kerosakan
harta benda seperti rumah, kerugian kos untuk baik pulih dan sebagainya.
Fenomena banjir kilat di kawasan bandar merupakan satu gangguan ke
atas sistem geomorfologi apabila kadar larian air meningkat melebihi daripada
had yang boleh ditampung oleh sistem saliran yang ada dalam bandar.
Fenomena ini terhasil apabila manusia menurap muka bumi dengan tar, bitumen,
aspalt dan konkrit melebihi daripada keupayaan kadar susupan air hujan ke
dalam tanah. Akibatnya larian air permukaan akan bertambah dengan banyak
dan cepat membanjiri kawasan rendah di dalam bandar. Seterusnya manusia
akan menanggung risiko apabila banjir kilat membawa lumpur dan selut
memasuki kawasan kediaman mereka. Kerosakan harta benda seperti
kenderaan, gangguan kepada sistem perhubungan dan pengangkutan,
memerlukan peruntukan yang tinggi untuk kerja-kerja membaik pulih akibat banjir
kilat.
Pencemaran sumber air khususnya air sungai dan tasik dilakukan oleh
manusia melalui aktiviti pembuangan bahan-bahan kumbahan yang akan
mengurangkan jumlah kandungan oksigen dalam air sebaliknya meningkatkan
kandungan bakteria E. Coli serta pembuangan sisa toksid dari sektor perkilangan
yang akan menyebabkan sumber air tasik dan sungai diracuni. Pencemaran
sungai juga datang dari aktiviti pertanian seperti pembuangan atau penyaliran
racun serangga (DDT), pembangunan tanah baru yang menyebabkan
6
pencemaran kelodak dan lumpur. Kesan daripada pencemaran ini akan

mengurangkan bekalan air bersih kepada penduduk sama ada untuk memasak,
membasuh, mencuci ataupun untuk kegunaan industri, pertanian, bekalan
tenaga (KEH) dan sebagainya. Keadaan ini akan menjejaskan kualiti hidup
manusia.
Pemanasan global yang berlaku melalui mekanisme kesan rumah hijau
dan penipisan lapisan ozon adalah satu gangguan kepada sistem atmosfera. Ini
kerana bajet haba yang diterima oleh bumi menjadi tidak seimbang. Bumi
dikatakan menerima lebihan bahangan suria yang menyebabkan suhu dunia
meningkat. Dampaknya akan dialami oleh sistem geomorfologi apabila litupan
ais benua dan pergunungan cair, membanjiri laut, menenggelamkan daratan
yang rendah di samping meningkatkan kadar hakisan ombak. Penenggelaman
daratan akan memberikan risiko yang besar kepada manusia untuk hidup,
mendirikan petempatan, menjalankan aktiviti pertanian dan sebagainya. Selain
itu, pemanasan global juga boleh menjejaskan kesihatan manusia dengan
pelbagai penyakit seperti barah kulit, katarak mata dan sebagainya. Di samping
itu manusia akan sentiasa rimas, panas dan tidak selesa.
1.2 Konsep ekonomi
Kegiatan ekonomi wujud sejak adanya manusia dan pada peringkat awalnya
berkisar tentang kegiatan isi rumah yang berusaha untuk memenuhi kehendak
dan keperluan manusia yang tidak terbatas, sedangkan faktor pengeluaran yang
diperoleh adalah terhad.
Perkembangan dan kemajuan tamadun manusia telah mengubah dan
mengembangkan lagi konsep ekonomi. Ekonomi telah dikaitkan dengan isu
kekayaan, kebajikan, dan kesejahteraan bukan sahaja pada peringkat isi rumah
tetapi masyarakat dalam sesebuah negara atau peringkat antarabangsa.
Kehendak manusia yang tidak terbatas menyebabkan barang dan perkhidmatan
yang dihasilkan oleh faktor-faktor pengeluaran yang sedia ada tidak dapat
memenuhi semua kehendak tersebut. Oleh itu, manusia perlu membuat pilihan
7
yang cekap supaya dapat menghasilkan barang dan perkhidmatan mengikut

kehendak dan keperluan manusia pada tingkat yang maksimum.
1.2.1 Definisi ekonomi
Ekonomi berasal daripada perkataan Greek ‘oikou’ dan ‘nomos’. ‘Oikou’ bererti
isi rumah dan ‘nomos’ bererti peraturan. Maka dari segi makna asalnya, ekonomi
bererti peraturan isi rumah. Ilmu ekonomi pula ialah satu kajian sains sosial
tentang bagaimana manusia mengagihkan sumber-sumber ekonomi yang terhad
untuk memenuhi kehendak manusia yang tidak terhad.
1.2.2 Kegiatan ekonomi
Secara umumnya, terdapat pelbagai jenis kegiatan ekonomi yang ada di

Malaysia. Ini termasuk pertanian, perindustrian, pelancongan, perikanan,
perhutanan, pelombongan dan lain-lain lagi. Pembangunan ekonomi bagi
sesebuah negara juga ada kaitan secara langsung ke atas alam sekitar negara
terbabit. Hasil daripada pembangunan ekonomi ini mendatangkan kesan ke atas
negara terbabit. Hasil daripada pembangunan ekonomi ini mendatangkan kesan
ke atas alam sekitar. Oleh itu pembangunan ekonomi dan juga alam sekitar
merupakan satu rantaian tindak balas antara kehendak dan kebolehan manusia
dengan alam sekitarnya.
(a) Pertanian
Kegiatan pertanian bukan sahaja terhad kepada penanaman, tetapi juga

merangkumi kegiatan penternakan dan perikanan. Kepentingan dan sumbangan
pertanian kepada manusia tidak dapat dipertikaikan. Di sebahagian besar
kawasan tropika, penduduknya terdiri daripada petani yang bergantung hidup
secara langsung kepada sektor ini. Secara umumnya kepentingan pertanian
adalah; sebagai salah satu sumber pekerjaan kepada sesetengah komuniti,
sumber pendapatan kepada petani dan negara, mewujudkan sektor peringkat
8
ketiga atau perkhidmatan dan pertumbuhan industri sesetengah negara adalah

berasaskan pertanian.
Antara isu yang timbul dalam sektor pertanian adalah Revolusi hijau.
Revolusi hijau merujuk kepada satu cara pertanian yang baru, iaitu penggunaan
teknologi pertanian yang moden dalam usaha meninggikan pengeluaran hasil
pertanian khususnya padi, jagung dan gandum. Revolusi hijau bermula dalam
tahun 1960-an di negara Asia. Hasil daripada revolusi hijau ini telah dapat
melipatgandakan hasil-hasil padi dan gandum.
(b) Perikanan
Perikanan melibatkan kerja-kerja penangkapan dan pendaratan hasil-hasil dari

laut dan juga dari air tawar seperti ikan, udang, anjing laut, jenis-jenis kerang dan
sebagainya. Perikanan samalah pentingnya dengan penternakan kerana
perikanan membekalkan sumber protein kepada manusia. Bagi kebanyakan
negara, ikan adalah sumber protein yang utama kepada penduduknya. Ini
disebabkan harga kebanyakan ikan lebih murah berbanding dengan daging.
Amalan agama dan adat sesetengah penduduk menjadikan ikan sebagai sumber
protein utama di sesetengah negara.
Negara utama menangkap ikan ialah Jepun, Rusia, China, Norway dan
Amerika Syarikat. Sebahagian besar dari hasil tangkapan ialah untuk kegunaan
dalam negeri. Walau bagaimanapun Jepun, Norway dan Amerika Syarikat juga
merupakan negara pengeksport utama.
Masalah perikanan telah meruncing sejak akhir-akhir ini ekoran daripada
kegiatan, kecuaian dan sikap tamak manusia sendiri. Sekiranya masalah ini tidak
dikawal dengan bersungguh-sungguh, sudah pastilah dalam sedikit masa lagi
ikan sebagai sumber protein akan habis. Antara masalah perikanan adalah;
pencemaran air sungai dan air laut, penggunaan pukat atau teknik tangkapan
yang telah diharamkan, pencerobohan nelayan asing dan tangkapan nelayan
yang berlebihan.
(c) Perhutanan
9
Hutan yang terdapat di dunia ini dapat dibahagikan kepada tiga jenis utama.
Perbezaan hutan ini antara satu sama lain adalah jelas seperti dari segi jenis
pokok, jenis kayu dan juga iklim yang berbeza. Tiga jenis utama hutan ialah;
hutan kayu keras tropika, hutan kayu keras hawa sederhana, dan hutan pokok
tirus. Kepentingan hutan sebagai sumber kepada manusia tidak dapat
dipersoalkan. Hutan hujan tropika di Malaysia sebagai contohnya telah lama
wujud sejak berjuta tahun lalu kaya dengan pelbagai flora dan fauna. Dalam
hutan ini terdapat lebih dari 8000 spesies tumbuhan dan lebih kurang 1000
spesies fauna.
Selain dari hutan pamah dan hutan bukit dipterokap, jenis hutan lain ialah
seperti hutan paya laut (bakau), hutan paya gambut dan hutan pergunungan
tinggi. Hutan dipterokap memang sudah diketahui kepentingannya dari segi
ekonomi dan ekologi. Hutan lain juga ada kepentingannya yang tersendiri.
Misalnya hutan paya laut penting untuk menampung bekalan kayu laras, kayu
api dan juga untuk dijadikan arang kayu. Lebih penting lagi hutan paya laut juga
melindungi persisiran pantai dan memelihara ekosistem pantai bagi tangkapan
ikan di Semenanjung Malaysia terdiri dari spesies ikan yang berada dalam
kawasan paya laut. Hutan paya laut juga kaya dengan nutrien yang
membekalkan sumber makanan kepada ikan, udang, burung dan kehidupan
marin lain. Contohnya, dianggarkan hampir 90% dari jumlah tangkapan ikan 10
km dari pantai di Selangor mendapat makanan di paya laut. Kawasan paya laut
merupakan kawasan pembiakan dan pembesaran ikan dan juga udang.
(d) Perindustrian
Ramai yang beranggapan bahawa perindustrian merujuk kepada kegiatan

memproses, membuat atau menukarkan satu barang kepada pbarang lain yang
melibatkan beberapa peringkat atau proses. Kegiatan perindustrian adalah
berbeza antara satu dengan yang lain. Contohnya, perikanan adalah berbeza
10
dengan perlombongan atau melebur besi dan keluli. Perikanan yang melibatkan
tangkapan ikan di laut (dan juga di air tawar) merupakan industri yang berbeza
sama sekali dengan industri melebur besi dan keluli. Begitu juga dengan industri
pengangkutan, perdagangan dan lain-lain.
Kini rata-rata negara-negara sedang membangun sedang berusaha
memajukan industri masing-masing. Dalam usaha ini, negara-negara sedang
membangun menghadapi pelbagai masalah. Di antaranya; kekurangan modal,
kurang buruh mahir, kurang pasaran, kurang infrastruktur dan kestabilan politik
sesebuah negara.
Perindustrian telah banyak menyumbang kepada pembangunan ekonomi
dan juga sosial sesebuah negara. Sungguhpun begitu, perindustrian juga
memberi kesan negatif kepada alam sekitar. Dampak ke atas alam sekitar ini
mungkin timbul sama ada secara langsung hasil dari proses perindustrian itu
sendiri seperti kilang pemprosesan getah dan kelapa sawit, kilang penyaduran
dan sebagainya, atau secara tidak langsung. Contohnya, secara tidak langsung
dampak ke atas alam sekitar seperti pembuangan bateri-bateri lama, barangan
plastik dan tayar-tayar terpakai.
(e) Perkhidmatan
Industri perkhidmatan seperti pelancongan, pengangkutan, urus niaga,

kewangan dan perkhidmatan seperti kesihatan dan pendidikan tergolong dalam
industri perkhidmatan. Sumbangan industri perkhidmatan dalam ekonomi negara
semakin besar sejak kebelakangan ini. Sumbangan yang semakin penting ini
berkaitan secara langsung dengan pertumbuhan ekonomi yang semakin
menggalakkan dan memberi kesan kepada peningkatan dalam perbelanjaan
pengguna. Usaha kerajaan melalui pelbagai program dan aktiviti pelancongan
banyak menyumbang kepada industri ini, contohnya dalam tahun 1991 sahaja,
industri ini menyumbangkan RM8.8 juta kepada KDNK.
Walau bagaimanapun, pertumbuhan pesat industri inihanya tertumpu di
pusat-pusat bandar utama sahaja, terutamanya di Kuala Lumpur. Dengan
adanya pembangunan yang pesat di Kuala Lumpur seperti KLCC dan dengan
11
siapnya projek Koridor Raya Multimedia, peranan industri perkhidmatan akan

menjadi bertambah penting lagi, yang bukan sahaja memberi perkhidmatan
kepada penduduk tempatan, malah kepada penduduk di rantau ini dan juga
dunia. Sekiranya hasrat untuk merealisasikan Malaysia sebagai pusat
pendidikan cemerlang di rantau ini terlaksana, sudah tentu sumbangan industri
ini kepada KDNK akan terus meningkat. Sumbangan dan kemajuan industri
perkhidmatan amat bergantung kepada infrastruktur yang baik dan maju.
Implikasi kepada kekurangan infrastruktur bukan sahaja boleh menjejaskan
industri perkhidmatan, malah sumbangan industri perkhidmatan itu sendiri
kepada pembangunan negara juga akan turut terjejas.
(f) Perlombongan
Industri perlombongan memainkan peranan penting dalam ekonomi negara-

negara di dunia. Di negara-negara yang kaya dengan sumber galian, ekonomi
negara tersebut amatlah kukuh, terutamanya bagi galian penting dan berharga
seperti petroleum, berlian dan emas. Pada suatu ketika dahulu, ekonomi
Malaysia amat bergantung kepada bijih timah. Boleh dikatakan perkembangan
awal ekonomi negara bergantung kepada bijih ini.
Perlombongan telah banyak menyebabkan wujudnya lombong-lombong
terbiar. Lombong-lombong terbiar ini banyak didapati di sekitar Perak,
terutamanya di Taiping. Di sekitar Kuala Lumpur juga terdapat lombong-lombong
terbiar. Sungguhpun begitu, kini sudah ada usaha-usaha untuk memajukan
kawasan bekas lombong ini dengan ternakan ikan dan itik. Ada juga kawasan
lombong terbiar yang dijadikan kawasan rekreasi. Namun jumlahnya jauh lebih
sedikit berbanding lombong-lombong yang masih terbiar.
Kesan kedua yang juga berkekalan ialah kehilangan tanah yang subur
untuk pertanian. Oleh kerana tanah mesti dikorek untuk medapatkan galian,
tanah yang subur terpaksa dikorbankan. Proses mengasingkan galian dan pasir,
kelodak, lumpur dan benda-benda asing lain menyebabkan pencemaran air
sungai di bahagian hilirnya. Pencemaran sungai boleh menjejaskan penduduk
yang bergantung kepada air sungai untuk keperluan harian mereka. Kejadian
12
tanah runtuh boleh juga berlaku di kawasan-kawasan perlombongan, terutama

semasa hujan lebat. Penggunaan raksa dalam proses pengasingan bijih emas
daripada bahan lain boleh menyebabkan kematian sekiranya raksa yang
digunakan itu memasuki sistem saliran. Tumpahan minyak di pelantar minyak
oleh kapal-kapal tangki telah banyak menyebabkan kemusnahan dan kematian
hidupan laut.
1.2.3 Hubung kait antara faktor fizikal dengan kegiatan ekonomi dan
pembangunan di sesuatu kawasan
Pembangunan pertanian dalam sektor ekonomi (pertanian, perhutanan,

perikanan, perlombongan, perindustrian, dan perkhidmatan) adalah penting bagi
sesebuah negara kerana ia berkaitan secara langsung dengan taraf hidup yang
tinggi, mengekalkan pertumbuhan ekonomi imbangan bayaran dan sebagainya.
Pembangunan ekonomi bagi sesebuah negara juga ada kaitan secara
langsung ke atas alam sekitar negara terbabit. Hasil daripada pembangunan
ekonomi ini akan mendatangkan kesan ke atas alam sekitar. Oleh itu
pembangunan ekonomi dan juga alam sekitar merupakan satu rantaian tindak
balas antara kehendak dan kebolehan manusia dengan alam sekitarnya.
Umpamanya kehendak manusia untuk meninggikan hasil pengeluaran
bijirin, bekalan daging dan sebagainya, telah menyebabkan manusia menjelajah
dan menerokai tanah-tanah baru. Kehendak manusia ini pula mestilah disokong
oleh kebolehan manusia. Kebolehan manusia menjalankan uji kaji dan
penyelidikan telah dapat meninggikan hasil pengeluaran bijirin dunia, bekalan
daging dan sebagainya. Manusia mampu dan berjaya menghasilkan benih baka-
baka yang mampu mengeluarkan hasil yang tinggi, tahan serangan penyakit dan
serangan perosak. Selain itu manusia juga berjaya menghasilkan racun makhluk
perosak, teknologi pengairan dan baja-baja kimia. Sebarang bentuk tindak balas
manusia ke atas alam sekitar boleh mengubahkan atau mendatangkan kesan
jangka pendek atau jangka panjang, dan mengubah ekonomi di kawasan
terbabit. Misalnya penebangan kawasan hutan paya bakau secara berleluasa
untuk digantikan sama ada dengan tapak-tapak perusahaan, perumahan atau
13
akuakultur boleh menjejaskan ekosistem di kawasan terbabit. Projek ternakan

udang harimau di Kedah, contohnya bukan sahaja telah menyebabkan kawasan
tanaman yang subur musnah, malah keluasan kawasan tanaman padi juga
semakin berkurangan.
1.3 Latar belakang kawasan
Gambar 1: Logo Kampung Seri Tanjung

Kawasan kajian yang akan kami kaji ialah sebuah petempatan perkampungan
yang dulunya dikelilingi oleh sawah padi dan berbentuk sebuah tanjung.
Sebelum diberi nama Kampung Seri Tanjung, nama asal kampung ini ialah Ujung
Tanjung. Disebabkan faktor bentuknya yang berbentuk tanjung, kampung ini
dipanggil Kampung Seri Tanjung.
Kampung ini ditukarkan namanya kepada ‘Kampung Seri Tanjung’ atas
saranan Ketua Menteri Melaka YAB Tan Sri Abdul Rahim bin Datuk Tamby Chik,
pada 9 September 1986 semasa penubuhan Cawangan UMNO di kampung
tersebut. Sebelum tahun 1987, Kampung Seri Tanjung diletakkan di dalam dua
pentadbiran JKKK, iaitu JKKK Solok Duku dan JKKK Masjid Tanah, Kampung
14
Seri Tanjung terletak dalam DUN Masjid Tanah dan sekarang ia terletak dalam
DUN Lendu. Lokasi Kampung Seri Tanjung adalah kira-kira 0.5 km dari pekan
Masjid Tanah, dan 27 km dari Bandar Melaka. Keluasan kampung ini pula ialah
510 ekar (200 hektar).
Gambar 2: Negeri Melaka
15
Lokasi kajian
Gambar 3: Daerah Alor Gajah (lokasi kajian)
Lokasi kajian
Gambar 4: Lokasi Kampung Seri Tanjung

16
1.4 Objektif kajian
Objektif kajian kami terhadap Kampung Seri Tanjung, Masjid Tanah, Melaka ini
dijalankan ialah;
(a) Menjelaskan jenis dan taburan kegiatan ekonomi penduduk Kampung

Seri Tanjung,
(b) Menghuraikan pengaruh faktor fizikal terhadap kegiatan dan
kehidupan penduduk di kawasan kampung,
(c) Menjelaskan antara faktor fizikal dengan kegiatan ekonomi dan
pembangunan di kampung berkenaan, dan
(d) Menghuraikan impak kegiatan ekonomi penduduk kampung berkenaan
terhadap alam sekitar.
1.5 Batasan kajian
Kami telah menetapkan batasan-batasan sebelum menjalankan kajian dengan

lebih mendalam. Kawasan kajian kami adalah di kawasan DUN Masjid Tanah,
Daerah Alor Gajah, Melaka yang hanya bertumpu kepada sekitar Kampung Seri
Tanjung. Terdapat 18 buah lorong di dalam kampung tersebut yang merangkumi
510 ekar keluasan keseluruhan kampung.
Kajian ini terbatas kepada penduduk Kampung Seri Tanjung sahaja dan
sedikit maklumat mengenai kampung di sekitarnya yang hanya menggunakan 30
orang responden untuk mengetahui secara kasar kegiatan ekonomi penduduk
setempat.
BAB 2: METODOLOGI KAJIAN
17
20 Pengenalan
Dalam sesebuah kajian yang dijalankan, pelbagai kaedah dan instrumen perlu
disediakan untuk mendapatkan maklumat-maklumat yang dikehendaki. Jika
setiap perkara ini tidak disediakan, pengkaji menghadapi masalah untuk
mendapatkan maklumat yang dikehendaki. Dalam proses melaksanakan
Tugasan Projek Kajian Sosial ini, kami telah menyediakan pelbagai metodologi
kajian untuk mendapatkan maklumat yang diperlukan dengan sebaik-baiknya.
2.1 Instrumen kajian
Instrumen kajian sangat penting dalam proses sesebuah kajian agar maklumat
yang diperolehi mencukupi dan menepati objektif-objektif kajian. Kami akan
menggunakan tiga instrumen untuk mendapatkan maklumat dalam kajian yang
akan dijalankan. Melalui instrumen-instrumen ini diharap agar kami mendapat
maklumat dengan tepat dan memudahkan kami membuat analisis dalam kajian
yang dijalankan.
2.1.1 Pemerhatian
Kaedah pemerhatian perlu dilakukan bermula dari hari kami menjejakkan kaki di
Kampung Seri Tanjung. Kami akan memerhatikan keadaan bentuk muka bumi
kampung, kegiatan ekonomi yang dijalankan oleh penduduk kampung,
kemudahan-kemudahan asas di kampung tersebut dan juga potensi dan
kelebihan-kelebihan Kampung Seri Tanjung yang menyebabkan ia begitu
terkenal dan popular dalam kalangan pelancong tempatan dan juga pelancong
asing. Semasa kami membuat pemerhatian, kami perlu mencatat apa sahaja
yang kami perhatikan dan kami juga akan mengambil gambar persekitaran
Kampung Seri Tanjung sebagai bahan bukti kajian. Kami juga perlu mencatat
maklumat-maklumat yang tercatat pada papan-papan kenyataan agar kami tidak
18
terlepas dari mendapatkan maklumat-maklumat yang penting dalam kajian kami

ini.
2.1.2 Temu bual
Sebelum kajian dilakukan, kami telah menyediakan beberapa soalan temu bual
(seperti dalam lampiran) berdasarkan objektif-objektif kajian kami. Temu bual
perlu dibuat kepada individu tertentu untuk mendapatkan maklumat berkaitan
dengan kegiatan ekonomi penduduk kampung dengan lebih mendalam. Kami
akan menemu bual beberapa penduduk kampung dan ahli JKKK Seri Tanjung
menggunakan kaedah menyoal dan menjawab semasa menjalankan temu bual
yang dijalankan selama 30 minit hingga 60 minit setiap sesi temu bual mengikut
kepentingan sampel kajian. Setiap maklumat yang didengari dan diperolehi perlu
dicatat agar maklumat tidak hilang jika hanya mendengar sahaja.
2.1.3 Borang kaji selidik
Borang kaji selidik (seperti dalam lampiran) disediakan untuk mencari maklumat
tentang pekerjaan dan kegiatan ekonomi penduduk kampung. Borang kaji selidik
telah disediakan mengikut maklumat yang akan dicari seperti kegiatan ekonomi
yang dijalankan di kampung tersebut dan kesan-kesan yang akan berlaku pada
alam sekitar akibat kegiatan ekonomi penduduk. Borang kaji selidik ini telah
disediakan sebelum memulakan kajian. Borang diberikan kepada penduduk
kampung yang akan kami temui dan kami akan meminta mereka untuk mengisi
borang tersebut mengikut apa yang disoal dalam borang soal selidik. Maklumat
yang diperoleh perlu disimpan sebagai bukti kajian.
2.2 Sampel kajian
19
Kami akan menggunakan beberapa sampel kajian untuk mendapatkan

maklumat-maklumat yang tepat dalam kajian kami. Berikut adalah sampel-
sampel kajian kami;
2.2.1 Ahli JKKK Seri Tanjung
Melalui ahli JKKK Seri Tanjung, kami perlu mendapatkan maklumat mengenai
Kampung Seri Tanjung secara menyeluruh. Melalui ahli JKKK Seri Tanjung, kami
perlu mendapatkan semua maklumat mengenai kampung ini seperti sejarah asal
usul, kegiatan ekonomi, prasarana di kampung tersebut dan lain-lain perkara
yang berkaitan dengan Kampung Seri Tanjung. Kami juga perlu mendapatkan
maklumat mengenai Program Homestay yang dijalankan di kampung tersebut.
2.2.2 Ahli Persatuan Ibu Tunggal Kampung Seri Tanjung
Kami perlu mendapatkan maklumat mengenai aktiviti-aktiviti persatuan ini untuk

membantu ahli-ahlinya. Selain itu, kami juga perlu mendapatkan kepastian sama
ada aktiviti-aktiviti yang dijalankan disertai oleh semua ibu tunggal atau tidak.
2.2.3 Pengusaha dusun Mangga Mas Dilek
Kami juga akan menemui pengusaha ini di dusun Mangga Mas Dilek di mana
perusahaan ini telah lama dimulakan. Kami akan mendapatkan maklumat-
maklumat berkaitan dengan penanaman dusun Mangga Mas Dilek yang
diusahakan dan masalah-masalah yang dihadapi sepanjang mengusahakan
penanaman mangga ini.
2.2.4 Pengusaha kraftangan bakul rotan
20
Kami perlu membuat temu bual bersama pengusaha kraftangan bakul rotan
untuk mendapatkan maklumat berkaitan dengan kraftangan di samping
maklumat-maklumat berkaitan dengan Kampung Seri Tanjung.
2.2.5 Penduduk Kampung Seri Tanjung
Temu bual juga perlu dilakukan terhadap penduduk Kampung Seri Tanjung.
Banyak maklumat yang perlu kami perolehi seperti sejarah asal-usul Kampung
Seri Tanjung, Program Homestay Seri Tanjung, dan sebagainya.
BAB 3: LAPORAN KAJIAN
3.0 Pengenalan
21
Banyak maklumat telah kami perolehi sepanjang menjalankan kajian terhadap

Kampung Seri Tanjung. Ini meliputi keadaan bentuk muka bumi kampung,
kegiatan ekonomi penduduk kampung dan isu-isu alam sekitar yang dapat dilihat
di kampung tersebut.
3.1 Maklumat diri responden
Dalam kajian yang dibuat, kami hanya dapat menemu bual seramai 25 orang
penduduk Kampung Seri Tanjung iaitu 16 orang lelaki dan yang selebihnya
adalah perempuan iaitu seramai 9 orang. Majoriti daripada mereka terdiri
daripada golongan tua yang telah lama tinggal di kampung tersebut. Peringkat
umur responden kami adalah seperti berikut;
Purata umur responden kajian
70 - 80 tahun, 31 - 40 tahun,
2, 8% 3, 12%
61 - 70 tahun, 31 - 40 tahun
5, 20% 41 - 50 tahun
51 - 60 tahun
41 - 50 tahun, 61 - 70 tahun
9, 36%
70 - 80 tahun
51 - 60 tahun,
6, 24%
Rajah 3: Purata umur responden kajian

Berikut adalah kegiatan ekonomi mereka untuk menyara hidup mereka;
Kegiatan ekonomi Bilangan (orang)

Sektor kerajaan 8
22
Sektor swasta 2
Berniaga / Usahawan 1
Petani 2
Penternak 1
Suri rumah 3
Pesara 7
Lain-lain 1
Jadual 1: Kegiatan ekonomi responden kajian
Berikut pula adalah purata pendapatan responden dalam sebulan;
Purata pendapatan responden (Bulanan)
14 13
12
Bilangan (orang)
10
8
8
2
0 0
0
RM200 ke RM 201 - RM500 RM 501 - RM 1000 ke atas
bawah RM1000
Pendapatan (RM)
Rajah 4: Purata pendapatan responden dalam sebulan

3.2 Bentuk muka bumi
Kampung Seri Tanjung mempunyai keluasan sebanyak 510 ekar (200 hektar).
Namun begitu, hanya seluas 211 ekar sahaja tanah yang diusahakan, manakala
keluasan tanah yang selebihnya menjadi tanah yang terbiar yang juga
merupakan bekas sawah padi yang telah lama tidak diusahakan.
23
Gambar 5: Bekas sawah padi yang terbiar
Berikut adalah jadual yang menunjukkan keluasan tanah yang diusahakan di

Kampung Seri Tanjung;
Keluasan tanah (ekar)

Perumahan 50
Premis awam 110
Tanaman 41
Ternakan 3
Lain-lain 7
24
Jumlah keluasan 211

Jadual 2: Keluasan tanah yang diusahakan di Kampung Seri Tanjung
Keluasan tanah yang diusahakan di Kampung Seri Tanjung
1% 3%
24%
19%
53%
Perumahan Premis awam Tanaman Ternakan Lain-lain
Rajah 5: Pecahan keluasan tanah yang diusahakan di Kampung Seri Tanjung
Sumber: Buku Profil Kampung Seri Tanjung Masjid Tanah, Daerah Alor Gajah
Negeri Melaka
3.2.1 Pola petempatan
Petempatan di Kampung Seri Tanjung dikategorikan sebagai petempatan

kampung berdasarkan saiz petempatannya. Pola petempatan yang terdapat di
kampung ini pula adalah pola berjajar di mana rumah-rumah yang terdapat di
kampung ini dibina secara memanjang atau berjajar. Pola petempatan ini
mempunyai perkaitan yang erat dengan ciri-ciri budaya seperti jalan raya,
terusan dan tali air, iaitu kebanyakan rumah didirikan secara berjajar sepanjang
25
jalan-jalan kecil yang terdapat di dalam kampung ini. Jarak di antara sebuah
rumah dengan rumah yang lain adalah berbeza.
3.3 Taburan kegiatan ekonomi penduduk
Ramai penduduk Kampung Seri Tanjung terdiri daripada golongan tua.

Kebanyakan golongan belia kampung tersebut berhijrah ke kawasan lain atau ke
kawasan bandar untuk bekerja dan melanjutkan pelajaran di institusi pengajian
tinggi. Mengikut maklumat yang diterima daripada Pengerusi JKKK Seri Tanjung,
jumlah penduduk Kampung Seri Tanjung adalah seramai 650 orang yang terdiri
dari 260 orang lelaki dan 390 orang perempuan. Rajah berikut menunjukkan data
berkaitan dengan taburan penduduk di Kampung Seri Tanjung mengikut
peringkat usia;
Taburan penduduk Kampung Seri Tanjung
200 190 190

180 160
160
140
120 110
100
80
60
40
20
0
Tua Dew asa Remaja Kanak-kanak
Rajah 6: Taburan penduduk Kampung Seri Tanjung mengikut peringkat usia

26
Negeri Melaka
Golongan tua adalah golongan penduduk yang berusia 55 tahun dan ke

atas. Golongan dewasa pula dikira dari usia penduduk kampung yang berumur
20 hingga 54 tahun. Manakala golongan belia pula adalah golongan penduduk
kampung yang berusia 13 hingga 19 tahun. Golongan kanak-kanak pula adalah
golongan yang berusia 0 hingga 12 tahun.
Golongan tua di Kampung Seri Tanjung adalah pesara guru, pesara sektor
kerajaan dan juga pesara tentera. Kebanyakan daripada mereka hanya tinggal di
rumah dan hanya menerima elaun pesara setiap bulan untuk menyara hidup
seharian. Ada juga daripada mereka yang bekerja sendiri untuk menambah
pendapatan keluarga.
Golongan dewasa di kampung ini pula ramai yang bekerja di sektor
kerajaan dan sektor swasta. Kebanyakan mereka berhijrah ke kawasan bandar
untuk mencari rezeki dan pendapatan sendiri untuk menampung keluarga. Ada
juga dalam kalangan mereka yang bekerja sendiri sebagai pendapatan mereka.
Golongan remaja yang terdapat di Kampung Seri Tanjung amat sedikit
memandangkan golongan ini kebanyakannya berhijrah ke bandar untuk
melanjutkan pelajaran di institusi pengajian tinggi dan ada juga yang berhijrah ke
bandar untuk bekerja.
Golongan kanak-kanak yang terdapat di Kampung Seri Tanjung
kebanyakannya bersekolah di sekolah-sekolah rendah dan tadika yang
berdekatan dengan kampung ini.
27
Berikut pula adalah taburan bilangan penduduk kampung mengikut sektor

ekonomi yang diceburi oleh penduduk-penduduk ini;
Taburan bilangan penduduk mengikut kegiatan ekonomi
160
140
120
100
Bilangan
80
(orang)
60
40
20
0
Kerajaan Sw asta Sukarelaw an Bekerja Penganggur
sendiri
Kegiatan ekonomi
Rajah 7: Taburan bilangan penduduk mengikut sektor ekonomi yang diceburi
28
Negeri Melaka
3.3.1 Jenis dan taburan kegiatan ekonomi
Terdapat banyak kegiatan ekonomi yang dijalankan di Kampung Seri Tanjung

iaitu aktiviti dalam sektor pertanian, sektor perikanan, sektor perindustrian, dan
sektor perkhidmatan.
3.3.1.1 Sektor pertanian
Pertanian merupakan satu aspek yang amat penting dalam kehidupan manusia.
Aktiviti pertanian di Kampung Seri Tanjung tidak begitu menonjol berbanding
dengan kegiatan ekonomi yang lain. Aktiviti pertanian yang dijalankan di
kampung ini kebanyakannya hanya untuk kegunaan sendiri sahaja dan tidak
dikomersialkan. Namun begitu, ada juga usaha yang dijalankan untuk
mengkomersialkan hasil pertanian yang terdapat di kampung ini seperti
penanaman Mangga Mas Dilek dan penanaman pisang. Berikut adalah taburan
jenis tanaman yang diusahakan di Kampung Seri Tanjung dan pendapatan yang
diperoleh oleh kampung dalam sebulan;
Jenis tanaman Keluasan (ekar) Hasil bulanan (RM)

Mangga Mas Dilek 12 8000.00
Getah 10 1000.00
Dusun buah-buahan 15 5000.00
Sayur-sayuran 4 700.00
Jadual 3: Jenis tanaman yang diusahakan di Kampung Seri Tanjung
Negeri Melaka
29
Gambar 6: Penanaman Mangga Mas Dilek
Kebanyakan tanah yang terdapat di Kampung Seri Tanjung merupakan

bekas sawah padi yang telah lama terbiar. Menurut beberapa orang kampung
yang telah lama tinggal di kampung tersebut, sawah padi tersebut pernah
menjadi sumber ekonomi utama penduduk kampung. Namun begitu, berikutan
pembukaan Kem Sungai Udang yang berhampiran telah menyebabkan kawasan
pertanian di Kampung Seri Tanjung sering ditenggelami air akibat pembinaan
kem tersebut.
Pihak kerajaan telah mengambil inisiatif untuk mengelakkan banjir tesebut
dengan mengubah sistem saliran dan sistem perparitan di kampung berkenaan.
Namun begitu, saliran baru yang dibina tidak berkesan menyebabkan
penanaman sawah padi tidak menjadi dan akhirnya kawasan sawah padi
tersebut tidak dapat diusahakan akibat tidak mempunyai sistem saliran air yang
baik.
30
Setelah bertahun-tahun sawah padi tersebut menjadi tanah terbiar, pihak

kerajaan telah mengambil sebahagian daripada tanah tersebut untuk diusahakan
menjadi kawasan perumahan dan sebahagiannya lagi diberikan kepada
penduduk kampung untuk mengusahakan aktiviti pertanian. Antara aktiviti
pertanian yang dijalankan adalah penanaman Mangga Mas Dilek seluas 12 ekar.
Penanaman Mangga Mas Dilek ini dijalankan secara individu dan ia mendapat
bantuan daripada pihak kerajaan dalam bentuk modal, benih dan baja.
Penanaman Mangga Mas Dilek dilihat tidak menjadi walaupun penanamannya
sudah menjangkau usia 8 tahun namun pokok mangga berkenaan masih tidak
membuahkan hasil. Hasil kajian kami mendapati tanah yang digunakan untuk
penanaman buah mangga ini tidak sesuai selain ia tidak mempunyai tenaga
pekerja yang mencukupi. Apa yang kami lihat, pihak pengusaha perlu
menambah bilangan pekerja untuk mengusahakan tanaman Mangga Mas Dilek
ini. Ini adalah untuk memastikan tanaman yang dijalankan dapat membesar
dengan baik dan boleh membuahkan hasilnya. Pihak pengusaha juga boleh
menjalankan tanaman yang lain seperti tembakau dan tanaman lain yang lebih
sesuai memandangkan tanah yang digunakan untuk menanam mangga ini tidak
sesuai.
Selain penanaman buah Mangga Mas Dilek, terdapat juga kegiatan
penanaman pokok pisang. Penanaman pokok pisang ini masih di peringkat
permulaan yang menggunakan tanah seluas 27 ekar tanah yang ditebus guna
dari bekas sawah padi yang terbiar. Seluas 10 ekar tanah penanaman pisang
dijalankan secara individu, manakala 17 ekar tanah lagi dicagarkan kepada
pengusaha untuk dikomersialkan. Aktiviti penanaman pokok pisang ini mendapat
bantuan dari pihak Jabatan Pertanian Negeri Melaka dalam bentuk modal, pagar,
benih, dan baja.
31
Gambar 7: Tapak projek penanaman pisang
Tinjauan kami ke tapak penanaman pisang mendapati parit yang

berhampiran yang dikatakan sebagai sumber air kepada penanaman pisang ini
agak tercemar dengan sampah sarap di samping warnanya juga kelihatan
seperti telah tercemar dengan bahan-bahan kimia yang tidak dapat dikenalpasti.
Kami difahamkan bahawa pengusaha penanaman pisang ini tidak menggunakan
sumber air ini sepenuhnya untuk penanaman pisang kerana sumber ini tidak
mencukupi untuk menyiram tapak projek ini. Sebaliknya mereka menggunakan
paip air yang disambungkan khas untuk penanaman pisang ini sahaja.
32
Gambar 8: Parit kecil yang dijadikan sebagai sumber air kepada penanaman
pokok pisang
Kegiatan penternakan juga ada dijalankan di Kampung Seri Tanjung.

Walaupun ia tidak dikomersialkan secara besar-besaran, namun aktiviti ini
memberi keuntungan yang memuaskan kepada penternak itu sendiri. Antara
haiwan yang diternak adalah kerbau, lembu, dan kambing. Berikut adalah jenis
ternakan yang diusahakan di Kampung Seri Tanjung dan pendapatan yang
diperoleh oleh kampung dalam sebulan;
Jenis ternakan Kuantiti (ekor) Hasil bulanan (RM)

33
Ikan keli kolam batu 2000 500.00

Lembu 50 1500.00
Kambing 30 1800.00
Ayam kampung 500 600.00
Itik jawa 100 250.00
Jadual 4: Jenis ternakan yang diusahakan di Kampung Seri Tanjung
Negeri Melaka
Gambar 9: Penternakan kambing
Selain penternakan kerbau, lembu dan kambing, terdapat juga

penternakan itik dan ayam. Penternakan itik dan ayam juga dijalankan hanya
untuk peliharaan sendiri oleh individu-individu tertentu. Haiwan-haiwan yang
diternak ini sering diperiksa oleh pihak Kementerian Kesihatan Malaysia untuk
34
memastikan ia tidak dijangkiti jangkitan penyakit berbahaya seperti penyakit kuku

dan mulut.
Suatu ketika dahulu, ternakan ikan air tawar seperti ikan keli dijalankan
secara kecil-kecilan untuk kegunaan sendiri dan ada juga untuk pasaran terdapat
di Kampung Seri Tanjung. Jumlah kolam yang terdapat di kampung tersebut
adalah sebanyak lima unit kolam batu dan empat unit kolam tanah sawah.
Namun begitu, kegiatan penternakan ikan air tawar ini tergendala apabila pihak
pengusaha sukar mendapatkan bekalan air untuk disalurkan ke kolam-kolam
ternakan ikan air tawar ini ekoran pengubahan sistem saliran yang telah
dilakukan. Sistem saliran yang sebelum ini dijadikan sebagai sumber air kepada
kolam-kolam ternakan ini telah kering menyebabkan kegiatan ini terpaksa
dihentikan. Pihak pengusaha penternakan ikan ini masih tidak dapat mencari
inisiatif lain untuk meneruskan aktiviti yang tergendala ini.
35
Gambar 10: Kolam penternakan ikan air tawar yang telah lama terbiar
Di kawasan berhampiran dengan kolam ikan ini, kami lihat terdapat

longgokan sampah yang dibiarkan tanpa diurus dengan baik. Longgokan
sampah ini juga adalah sisa-sisa buangan daripada kerja-kerja pembuatan
kraftangan bakul rotan di Bengkel Kraftangan yang berhampiran dan juga hasil
buangan barang-barang harian yang dibuang di situ seperti beg plastik dan
36
botol-botol plastik. Jika sampah ini dibiarkan tanpa diurus dengan baik, ini akan
menimbulkan masalah lain seperti pembiakan nyamuk aedes, di samping
merosakkan pandangan para pelancong yang datang ke kampung ini.
Gambar 11: Longgokan sampah berhampiran dengan bekas kolam ikan air tawar
dan Bengkel Kraftangan
Banyak kesan negatif yang dapat dilihat akibat daripada aktiviti pertanian
yang dijalankan di kampung ini. Antaranya ialah banyak berlaku penerokaan
hutan. Pembakaran secara terbuka dilakukan untuk meneroka kawasan sawah
padi yang terbiar untuk mengusahakan tanaman mangga dan pisang. Selain itu,
sistem perparitan yang tidak berkesan memberi impak yang buruk kepada sistem
geomorfologi kawasan setempat. Tinjauan yang dibuat mendapati sebuah sungai
telah dikecilkan dan diperdalamkan untuk tujuan mengelakkan banjir berlaku di
kawasan kampung mengakibatkan banyak aktiviti pertanian tergendala kerana
sukar mendapatkan bekalan air yang mencukupi.
37
3.3.1.2 Sektor perindustrian
Ramai penduduk Kampung Seri Tanjung yang menjalankan aktiviti perindustrian.

Mereka kebanyakannya hanya menjalankan aktiviti industri desa secara kecil-
kecilan yang kebanyakannya di bawah kelolaan Persatuan Ibu Tunggal
Kampung Seri Tanjung. Antara aktiviti perindustrian yang dijalankan ialah
perusahaan makanan ringan, pembuatan roti ban, pembuatan kuih bahulu, dan
kraftangan bakul rotan.
(a) Kraftangan bakul rotan
Kraftangan bakul rotan keluaran Kampung Seri Tanjung sering mendapat

sambutan yang menggalakkan daripada para pelancong. Kebanyakan
kraftangan ini diusahakan oleh Persatuan Ibu Tunggal Kampung Seri Tanjung.
Selain Persatuan Ibu Tunggal Kampung Seri Tanjung, ada juga pihak individu
lain di kampung ini yang mengusahakan perusahaan kraftangan ini.
Mereka mendapat bantuan daripada Kraftangan Malaysia dan Jabatan
Kebajikan Masyarakat (KEMAS) dalam usaha mereka menghasilkan kraftangan
ini. Antara bantuan yang diterima dari Kraftangan Malaysia ialah bahan mentah
iaitu rotan, minyak kilat, dan promosi produk baru untuk penduduk kampung
yang mengusahakan perusahaan ini. Pihak KEMAS pula telah memberi mesin
pemotong rotan, peralatan-peralatan membuat kraftangan dan juga modal
kepada pengusaha. Selain itu pihak KEMAS juga sering mengadakan latihan
kepada para penduduk untuk membuat kraftangan.
38
Gambar 12: Kraftangan bakul rotan hasil keluaran Persatuan Ibu Tunggal
Kampung Seri Tanjung
Hasil temubual yang kami jalankan, kami mendapati keuntungan yang

mereka perolehi boleh mencecah RM1500.00 sebulan hasil jualan kraftangan
bakul rotan. Mereka mendapat bantuan Kraftangan Malaysia untuk memasarkan
hasil kraftangan ini kepada para pelancong dan juga kepada premis-premis yang
menjual kraftangan di Melaka. Mereka juga ada yang menjual hasil kraftangan ini
kepada para pelancong yang datang ke kampung tersebut.
(b) Roti ban, makanan ringan dan kuih tradisional
Selain hasil kraftangan, Persatuan Ibu Tunggal Kampung Seri Tanjung yang
telah beroperasi selama dua tahun ini juga telah mengeluarkan roti ban,
makanan ringan dan kuih-kuih tradisional sebagai salah satu kegiatan ekonomi
mereka. Mereka telah mendapat sumbangan mesin pembuat roti daripada Ketua
39
Menteri Melaka YAB Tan Sri Abdul Rahim bin Datuk Tamby Chik. Mereka
mengusahakan industri desa ini di Pusat Gunasama Persatuan Ibu Tunggal
Kampung Seri Tanjung yang telah diberikan oleh Jabatan Kebajikan Masyarakat
(KEMAS) Melaka.
Gambar 13: Mesin pembuat roti
Keuntungan yang mereka perolehi bagi setiap bulan boleh mencecah

RM2100.00 sebulan hasil jualan roti ban, makanan ringan, dan kuih tradisional
yang mereka usahakan. Usaha mereka ini telah banyak membantu ahli-ahli
persatuan ini terutamanya ibu tunggal-ibu tunggal yang terdapat di Kampung
Seri Tanjung.
3.3.1.3 Sektor perkhidmatan
40
Industri perkhidmatan seperti pelancongan, pengangkutan, urus niaga,

kewangan dan perkhidmatan seperti kesihatan dan pendidikan tergolong dalam
industri perkhidmatan. Sumbangan dan kemajuan industri perkhidmatan amat
bergantung kepada infrastruktur yang baik dan maju. Implikasi daripada
kekurangan infrastruktur bukan sahaja boleh menjejaskan industri perkhidmatan,
malah sumbangan industri perkhidmatan itu sendiri kepada pembangunan
negara juga akan turut terjejas.
Terdapat banyak kemudahan perkhidmatan yang terdapat di Kampung
Seri Tanjung. Penduduk kampung tidak menghadapi masalah untuk
mendapatkan kemudahan-kemudahan asas yang perlu ada dalam sesebuah
komuniti kampung. Antara kemudahan-kemudahan perkhidmatan yang terdapat
di Kampung Seri Tanjung ialah seperti infrastruktur jalan raya dan jambatan,
bekalan air bersih, bekalan elektrik, sistem sanitasi, kemudahan premis
perniagaan, pusat pendidikan, pusat kesihatan dan juga kemudahan-kemudahan
asas yang lain.
(a) Kemudahan prasarana fizikal
Kampung Seri Tanjung dilengkapi dengan kemudahan prasarana yang

mencukupi dari segi kemudahan infrastruktur, bekalan elektrik, bekalan air bersih
dan sistem sanitasi yang baik. Semua kemudahan ini amat penting kepada
semua penduduk kampung untuk menjamin kehidupan yang selesa. Berikut
adalah kemudahan prasarana fizikal yang terdapat di Kampung Seri Tanjung;
Infrastruktur
Jalan kampung bertar 4 km
Jalan kampung tanah 0.5 km
Jalan bersimen / jalan kayu 50 m
41
Jeti / jambatan 2 buah

Bekalan air bersih
Air paip kerajaan 270 buah rumah
Sistem sanitasi
Tandas tarik 270 buah rumah
Jadual 5: Prasarana fizikal di Kampung Seri Tanjung
Negeri Melaka
Gambar 14: Kemudahan jambatan yang terdapat di Kampung Seri Tanjung
(b) Kemudahan asas
Selain kemudahan prasarana fizikal, kemudahan asas juga penting kepada

penduduk Kampung Seri Tanjung. Ini adalah kerana dengan adanya
kemudahan-kemudahan asas ini, pelbagai aktiviti harian dapat dijalankan
dengan selesa.
42
Kemudahan asas Kuantiti

Masjid 1
Surau 3
Bangunan kerajaan 1
Balai raya 1
Telefon awam 1
Bas awam 1
Hentian bas 1
Padang permainan kanak-kanak 1
Tapak perkuburan 1
Jadual 6: Kemudahan asas di Kampung Seri Tanjung
Gambar 15: Masjid Al-Muttaqin di Kampung Seri Tanjung
(c) Pelancongan
43
Kampung Seri Tanjung memang terkenal dengan Program Homestay yang

terdapat di kampung tersebut. Program Homestay ini diselenggarakan oleh
sebuah organisasi yang beroperasi di bawah pentadbiran Kerajaan Negeri, di
bawah Kementerian Kebudayaan, Kesenian dan Pelancongan Malaysia.
Program Homestay ini dijalankan adalah untuk membantu penduduk kampung
berniaga dalam bidang pelancongan.
Program Homestay Seri Tanjung mula diwujudkan pada peringkat negeri
pada bulan Ogos 1997. Pada ketika itu, terdapat 25 keluarga terlibat dalam
program ini yang melibatkan 35 buah bilik kesemuanya. Program ini telah
menerima pelancong dari luar negara seperti Jepun, Korea, Jerman, Australia
dan negara-negara lain di samping menerima pelancong dalam negara Malaysia
sendiri.
Dalam program ini pengunjung akan tinggal bersama-sama dengan
keluarga angkat yang terdiri dari penduduk Kampung Seri Tanjung sendiri. Ini
bererti pengunjung akan mengalami cara hidup Seri Tanjung yang asli, suatu
pengalaman yang semakin sukar didapati di dunia masa kini.
44
Gambar 16: Salah sebuah rumah yang menyertai Program Homestay
Penginapan adalah di rumah penduduk kampung sendiri yang terdiri dari

bentuk yang berbeza, dari rumah Melayu tradisi, rumah batu moden, ataupun
gabungan kedua-duanya. Setiap bilik diuruskan oleh tuan rumah sendiri menurut
citarasa tuan rumah masing-masing. Pengurusan dilakukan di bawah garis
panduan yang disediakan oleh Perbadanan Kemajuan Pelancongan Malaysia
(TDC). Para pengunjung juga boleh memohon penginapan chalet di dalam
dusun buah-buahan, asrama untuk lawatan berkumpulan. Bayaran yang
dikenakan biasanya hanya RM60.00 seorang bagi penginapan 3 hari 2 malam.
Banyak aktiviti yang disediakan kepada para peserta Program Homestay ini.
Antaranya ialah kenduri cara adat tempatan, acara sukaneka, pertunjukan
kebudayaan dan kesenian, qiamulail di masjid, dan memotong getah di dusun
getah.
(d) Kemudahan perniagaan
45
Kampung Seri Tanjung mempunyai tiga buah kedai runcit memudahkan

penduduk kampung untuk mendapatkan barangan kegunaan harian. Pelbagai
barangan kegunaan harian boleh didapatkan di kedai-kedai runcit berkenaan.
Selain itu, di Kampung Seri Tanjung juga terdapat dua buah bengkel iaitu salah
satunya adalah bengkel untuk menghasilkan kraftangan bakul rotan.
Kemudahan-kemudahan yang telah disediakan ini diharap dapat memberi
galakan kepada para penduduk kampung untuk menjalankan aktiviti perniagaan
dengan lebih berjaya.
Melalui pemerhatian yang dibuat di sekitar premis perniagaan ini, kami
telah melihat longkang yang berhampiran sangat kotor yang mengandungi
sampah sarap di dalamnya. Keadaan ini akan menyebabkan longkang ini akan
tersumbat dan mengganggu ekosistem air yang hidup di dalamnya. Selain itu,
keadaan sampah sarap di dalam longkang ini juga akan menggalakkan
pembiakan nyamuk aedes yang gemarkan tempat-tempat sebegini.
Gambar 17: Premis perniagaan yang terdapat di sekitar Kampung Seri Tanjung
46
(e) Pusat pendidikan
Kampung Seri Tanjung tidak menghadapi sebarang masalah untuk menuntut

ilmu pengetahuan. Di sekitar kampung tersebut terdapat banyak kemudahan
pusat pendidikan. Pada keseluruhannya, kanak-kanak di Kampung Seri Tanjung
mendapat pendidikan formal di sekolah-sekolah kerajaan sekitar kawasan Masjid
Tanah. Bagi pendidikan prasekolah, terdapat sebuah tadika di Kampung Seri
Tanjung iaitu Tadika An-Nur KEMAS. Dalam usaha untuk meningkatkan tahap
pendidikan penduduk kampung, pihak JKKK Seri Tanjung telah menubuhkan
satu tabung yang dipanggil sebagai ‘Tabung Pelajaran dan Kebajikan Kampung
Seri Tanjung’. Tujuan penubuhan tabung ini adalah untuk mempertingkatkan
taraf pendidikan anak-anak dan mewujudkan semangat untuk bersaing secara
sihat antara anak-anak penduduk kampung. Berikut adalah kemudahan-
kemudahan pusat pendidikan yang terdapat di Kampung Seri Tanjung;
Pusat pendidikan Kuantiti (buah)

Tadika / taska 1
Sekolah rendah 3
Sekolah menengah 3
Sekolah agama 3
Pusat komputer 1
Pusat tusyen 2
Jadual 7: Kemudahan pusat pendidikan di Kampung Seri Tanjung
Anak-anak penduduk Kampung Seri Tanjung juga didedahkan dengan

dunia teknologi maklumat. Usaha penubuhan Bilik ICT di Pusat Gunasama
Persatuan Ibu Tunggal Kampung Seri Tanjung memberi ruang kepada anak-anak
kampung untuk mengenal dunia luar dan tidak hanyak tinggal di dalam
kepompong yang kecil.
47
Gambar 18: Beberapa komputer yang terdapat di Bilik ICT Pusat Gunasama
Persatuan Ibu Tunggal Kampung Seri Tanjung
(f) Keselamatan
Keselamatan adalah perkara penting dalam menentukan keamanan sesebuah

institusi. Pihak JKKK Seri Tanjung memandang serius perkara ini terutamanya
ancaman dari pengedaran dan penagihan dadah, peras ugut dan lain-lain.
Kejadian-kejadian seperti ragut dan rompak ada berlaku dalam Kampung Seri
Tanjung. Perkara ini dilakukan oleh anasir-anasir orang luar. Disebabkan
kampung tersebut berdekatan dengan kawasan bandar, keluar masuk orang luar
tidak dapat dikawal oleh JKKK Seri Tanjung kerana jalan kampung tersebut juga
dijadikan jalan pintas sekiranya jalan raya utama sesak dan sibuk.
Untuk membanteras perkara-perkara yang tidak diingini berlaku dalam
kawasan kampung, pihak JKKK sentiasa bekerjasama dengan pihak polis Masjid
Tanah untuk mengawal keselamatan Kampung Seri Tanjung. Pihak JKKK Seri
48
Tanjung juga sering mendapatkan maklumat daripada pihak polis Masjid Tanah
untuk memastikan penduduk kampung tidak terlibat dalam kegiatan yang tidak
bermoral. Pihak polis juga dijemput untuk memberi taklimat kepada JKKK dalam
mesyuarat bulanan JKKK.
(g) Kesihatan
Biro Kesihatan, Kebersihan dan Keindahan JKKK Seri Tanjung sering mengambil
berat terhadap tahap kesihatan penduduk kampung itu sendiri. Sehubungan
dengan itu pelbagai usaha telah dilakukan untuk memastikan tahap kesihatan
penduduk kampung sentiasa berkualiti.
Antara usaha yang dilakukan ialah dengan memastikan sistem pelupusan
najis sentiasa berada dalam keadaan baik. Sejumlah 90% daripada penduduk
kampung menggunakan tandas septik dan 10% lagi masih menggunakan tandas
curah. Sistem pelupusan najis amat dititikberatkan kepada para pelancong yang
datang ke kampung ini. Selain itu, sistem pelupusan sisa-sisa pepejal juga amat
dititikberatkan. Sistem pelupusan yang terdapat di kampung ini adalah dengan
menyediakan lubang-lubang sampah. Sampah-sampah pejal ditanam atau akan
dibakar. Sistem pengaliran air perlimbahan di kampung ini adalah seperti
longkang-longkang yang terus ke kawasan tanah sawah yang telah ditinggalkan
yang telah dibina oleh penduduk sendiri. Walau bagaimanapun pihak pemimpin
daerah telah mengadakan sistem perparitan bagi mengalirkan air sekiranya
terjadi hujan lebat dan air bertakung di tempat-tempat yang telah dikenalpasti
oleh pihak JKKK. Biro Kesihatan, Kebersihan dan Keindahan JKKK Seri Tanjung
juga telah mendapatkan khidmat semburan ubat nyamuk pada setiap tahun.
Selain itu, biro ini juga telah mengadakan ceramah kesihatan dengan memanggil
pegawai kesihatan menyampaikan ceramah kepada penduduk kampung.
BAB 4: RUMUSAN
49
4.0 Rumusan
Melalui kajian terhadap Kampung Seri Tanjung yang telah dibuat, banyak
maklumat telah kami perolehi sepanjang menjalankan kajian terhadap Kampung
Seri Tanjung. Ini meliputi keadaan bentuk muka bumi kampung, kegiatan
ekonomi penduduk kampung dan isu-isu alam sekitar yang dapat dilihat di
kampung tersebut. Kegiatan ekonomi dan kehidupan penduduk di Kampung Seri
Tanjung dipengaruhi oleh keadaan fizikal di kampung tersebut. Kegiatan
penduduk juga dipengaruhi oleh faktor-faktor lain seperti dasar kerajaan,
teknologi dan lain-lain. Kegiatan-kegiatan tersebut pula sering dikaitkan dengan
isu alam sekitar di kampung tersebut. Kegiatan ekonomi dan aktiviti penduduk
pula biasanya memberi impak terhadap alam sekitar setempat.
Ini dapat dilihat di sekitar kawasan Kampung Seri Tanjung ini sendiri.
Penduduk kampung kehilangan sumber ekonomi mereka dari penternakan ikan
air tawar dan tanaman sawah padi apabila dasar kerajaan setempat
mendalamkan sungai berhampiran yang bertujuan untuk mengatasi masalah
banjir akhirnya menyebabkan mereka ketandusan bekalan air untuk meneruskan
kegiatan tersebut. Tanah yang digunakan juga tidak sesuai untuk dijadikan
tanaman mangga dan pisang. Pihak kerajaan sepatutnya menyediakan sumber
air yang lain kepada pengusaha-pengusaha ini untuk mereka meneruskan
penternakan ikan air tawar dan tanaman sawah padi ini seperti sumber air dari
paip ataupun sumber-sumber air yang lain di samping memberikan nasihat-
nasihat kepada para pengusaha untuk terus menjalankan aktiviti mereka.
Kegiatan ekonomi dalam sektor pertanian ini dilihat seperti tidak menjadi dan
tiada masa depan untuk berkembang maju kerana kurangnya sokongan dari
penduduk setempat. Pengusaha-pengusaha yang menjalankan sesuatu kegiatan
menjalankan kegiatan tersebut dengan usaha sendiri tanpa dibantu oleh orang
lain. Penduduk kampung perlu memberikan kerjasama yang padu untuk
membantu pengusaha-pengusaha ini menjalankan kegiatan ekonomi mereka.
Ramai penduduk Kampung Seri Tanjung yang menjalankan aktiviti
perindustrian. Mereka kebanyakannya hanya menjalankan aktiviti industri desa
secara kecil-kecilan yang kebanyakannya di bawah kelolaan Persatuan Ibu
50
Tunggal Kampung Seri Tanjung. Antara aktiviti perindustrian yang dijalankan

ialah perusahaan makanan ringan, pembuatan roti ban, pembuatan kuih bahulu,
dan kraftangan bakul rotan. Kraftangan bakul rotan keluaran Kampung Seri
Tanjung sering mendapat sambutan yang menggalakkan daripada para
pelancong. Mereka mendapat bantuan daripada Kraftangan Malaysia dan
Jabatan Kebajikan Masyarakat (KEMAS) dalam usaha mereka menghasilkan
kraftangan ini. Usaha ini dilihat mendapat sokongan padu daripada pihak
kerajaan.
Terdapat banyak kemudahan perkhidmatan yang terdapat di Kampung
Seri Tanjung. Penduduk kampung tidak menghadapi masalah untuk
mendapatkan kemudahan-kemudahan asas yang perlu ada dalam sesebuah
komuniti kampung. Antara kemudahan-kemudahan perkhidmatan yang terdapat
di Kampung Seri Tanjung ialah seperti infrastruktur jalan raya dan jambatan,
bekalan air bersih, bekalan elektrik, sistem sanitasi, kemudahan premis
perniagaan, pusat pendidikan, pusat kesihatan dan juga kemudahan-kemudahan
asas yang lain.
Penduduk kampung perlu bekerjasama antara satu sama lain untuk
meningkatkan kebersihan dan keceriaan di sekitar kampung walaupun Kampung
Seri Tanjung pernah menjadi Naib Johan Pertandingan Keindahan dan
Kebersihan Kampung Peringkat Kebangsaan pada tahun 1992. Penduduk
kampung perlu mengusahakan satu kawasan untuk pembuangan sisa-sisa
buangan untuk mengelakkan pembuangan sampah-sarap di tempat-tempat yang
tidak sepatutnya. Sistem saliran yang sedia ada perlu dibaiki untuk memudahkan
kegiatan pertanian dan kegiatan-kegiatan lain yang tergendala dapat diteruskan.
Bekas sawah padi juga perlu diusahakan dengan aktiviti-aktiviti yang dapat
memberi keuntungan kepada penduduk kampung. Jika kawasan sawah padi itu
terus dibiarkan, ini akan memburukkan imej Kampung Seri Tanjung sendiri
kerana di kelilingi dengan sawah padi yang terbiar dan telah ditumbuhi dengan
lalang-lalang dan dipenuhi semak-samun. Ini boleh menyebabkan kualiti
Program Homestay Seri Tanjung berkurang. Pihak kerajaan juga perlu memberi
bantuan kepada penduduk kampung memandangkan usaha ini mungkin tidak
51
dapat dijalankan kerana penduduk kampung yang tinggal hanya terdiri dari
golongan tua sahaja yang sudah tidak berupaya untuk menjalankan usaha ini.
Kesimpulannya, Kampung Seri Tanjung mempunyai organisasi yang kuat
untuk menggerakkan pelbagai kegiatan ekonomi yang boleh memberi
keuntungan yang lumayan kepada penduduknya. Namun begitu, pelbagai usaha
perlu dilakukan agar potensi ini membuahkan hasil yang lebih berkualiti.
4.1 Rujukan
Buku Profil Kampung Seri Tanjung Masjid Tanah, Daerah Alor Gajah Negeri
Melaka
52
Piara Singh, Siri Teks Referens SPM Geografi, Pearson Malaysia Sdn. Bhd.,
2004
Keng Su Seng, Kursus Komprehensif Fajar Bakti Geografi Alam Sekitar Manusia
STPM, Penerbit Fajar Bakti Sdn. Bhd., 2001
Yew Poi Keng, Strategi Menjawab Geografi Alam Sekitar Manusia Kertas 2
STPM, Penerbit Fajar Bakti Sdn. Bhd., 2002
Rusly Musa, Nurashikin Abdullah, Teks Pra-U Geografi Fizikal STPM, Pearson
Malaysia Sdn. Bhd., 2005
Heng Siew Ngu, Md. Zyadi Md. Tahir, Teks Pra-U Mikroekonomi STPM, Pearson
Malaysia Sdn. Bhd., 2005
Che Ros bin Zainol, Cheng Hin Soo, Fokus e-Masteri SPM Ekonomi Asas,
Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd., 2004
http://www.cuti.com.my/Sub/Melaka/guide_masjidtnh.htm
http://www.virtualmalaysia.com/destination/homestay/
http://malaysia.travel/consumer/destinations/item.asp?item=homestayseritanjung
http://www.melaka.gov.my/template4/page.asp?subject=kgseritanjunghomestay
4.5 Gambar-gambar di Kampung Seri Tanjung
53
Gambar 19: Sesi taklimat di Pejabat Penghulu DUN Masjid Tanah
Gambar 20: Sesi taklimat di Pejabat Penghulu DUN Masjid Tanah
54
Gambar 21: Carta organisasi Pengerusi JKKK DUN Lendu
Gambar 22: Johan Pertandingan Kebersihan dan Keindahan Negeri Melaka
55
Gambar 23: Gerbang pintu masuk ke Kampung Seri Tanjung
Gambar 24: Longkang di Kampung Seri Tanjung
56
Gambar 25: Sungai yang telah diperdalamkan akibat banjir yang berlaku di
Kampung Seri Tanjung
Gambar 26: Sampah-sarap di dalam longkang

57
Gambar 27: Tayar yang tidak digunakan lagi dibuang ke tempat yang tidak
sepatutnya
Gambar 28: Pusat Gunasama Persatuan Ibu Tunggal Kampung Seri Tanjung
58
Gambar 29: Perusahaan makanan ringan dan katering perkahwinan
Gambar 30: Penanaman Mangga Mas Dilek

59
Gambar 31: Penternakan kambing
Gambar 32: Program Homestay Kampung Seri Tanjung

60
Gambar 33: Kampung Contoh Negeri Melaka
Gambar 34: Kawasan perumahan yang dibina di atas bekas sawah padi
61
Gambar 35: Sistem saliran yang telah tercemar
Gambar 36: Perusahaan kraftangan bakul rotan

62
Gambar 37: Balai raya Kampung Seri Tanjung
Gambar 38: Rumah yang menyertai Program Homestay

63

Kajian Seri Tanjung

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Kajian Seri Tanjung

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Kajian Seri Tanjung

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

April 26, 2007 [KS_KAJIAN SERI TANJUNG]

BAB 1: LATAR BELAKANG KAJIAN

Kegiatan ekonomi dan kehidupan penduduk di sesuatu kawasan atau

1.1 Konsep alam sekitar fizikal

1.1.1 Ciri-ciri sistem alam sekitar fizikal

Sistem alam sekitar fizikal mempunyai ciri-ciri yang berikut;

• Mempunyai angkubah atau unsur-unsur yang berada di dalam satu

• Kesemua angkubah di dalam sesebuah sistem sentiasa beroperasi untuk

1.1.2 Interaksi antara sistem alam sekitar fizikal

Sistem bumi dibahagikan kepada empat, iaitu Sistem Geomorfologi, Sistem

geomorfologi berasal daripada bahasa Yunani. Geo bermaksud bumi, Morphe

Rajah 1: Skema interaksi antara sistem alam sekitar fizikal

Berdasarkan skema di atas kita boleh bermula di mana-mana sistem pun

akan mengimpak manusia kembali. Manusia akan menanggung segala risikonya

1.1.4 Dampak dan impak pembangunan dan kegiatan manusia terhadap

pencemaran kelodak dan lumpur. Kesan daripada pencemaran ini akan

1.2 Konsep ekonomi

yang cekap supaya dapat menghasilkan barang dan perkhidmatan mengikut

1.2.1 Definisi ekonomi

1.2.2 Kegiatan ekonomi

Secara umumnya, terdapat pelbagai jenis kegiatan ekonomi yang ada di

Kegiatan pertanian bukan sahaja terhad kepada penanaman, tetapi juga

ketiga atau perkhidmatan dan pertumbuhan industri sesetengah negara adalah

Perikanan melibatkan kerja-kerja penangkapan dan pendaratan hasil-hasil dari

Ramai yang beranggapan bahawa perindustrian merujuk kepada kegiatan

Industri perkhidmatan seperti pelancongan, pengangkutan, urus niaga,

siapnya projek Koridor Raya Multimedia, peranan industri perkhidmatan akan

Industri perlombongan memainkan peranan penting dalam ekonomi negara-

tanah runtuh boleh juga berlaku di kawasan-kawasan perlombongan, terutama

Pembangunan pertanian dalam sektor ekonomi (pertanian, perhutanan,

akuakultur boleh menjejaskan ekosistem di kawasan terbabit. Projek ternakan

1.3 Latar belakang kawasan

Gambar 1: Logo Kampung Seri Tanjung

Gambar 2: Negeri Melaka

Gambar 3: Daerah Alor Gajah (lokasi kajian)

Gambar 4: Lokasi Kampung Seri Tanjung

1.4 Objektif kajian

(a) Menjelaskan jenis dan taburan kegiatan ekonomi penduduk Kampung

1.5 Batasan kajian

Kami telah menetapkan batasan-batasan sebelum menjalankan kajian dengan

BAB 2: METODOLOGI KAJIAN

2.1 Instrumen kajian

terlepas dari mendapatkan maklumat-maklumat yang penting dalam kajian kami

2.1.2 Temu bual

2.1.3 Borang kaji selidik

2.2 Sampel kajian

Kami akan menggunakan beberapa sampel kajian untuk mendapatkan

2.2.1 Ahli JKKK Seri Tanjung

2.2.2 Ahli Persatuan Ibu Tunggal Kampung Seri Tanjung

Kami perlu mendapatkan maklumat mengenai aktiviti-aktiviti persatuan ini untuk

2.2.3 Pengusaha dusun Mangga Mas Dilek

2.2.4 Pengusaha kraftangan bakul rotan

2.2.5 Penduduk Kampung Seri Tanjung

BAB 3: LAPORAN KAJIAN

Banyak maklumat telah kami perolehi sepanjang menjalankan kajian terhadap

3.1 Maklumat diri responden

Purata umur responden kajian

Rajah 3: Purata umur responden kajian

Kegiatan ekonomi Bilangan (orang)

Berikut pula adalah purata pendapatan responden dalam sebulan;