Australian Science Olympiads

Download as doc, pdf, or txt
Download as doc, pdf, or txt
You are on page 1of 19

Thi gian c: 15 pht.

Thi gian thi: 120 pht

Phn A

Trc nghim Mi cu 1 im
Cu 1:
Mt qu bng c nm vo khng trung v n
chuyn ng theo ng li nh di y. B qua lc
cn ca khng kh trong cu hi ny.
Ti v tr A, qu bng ang im cao nht
trong ng i ca n. V tr B l ni qu bng va
mi chm t. Khng nh no sau y l ng?
A. Vn tc ca qu bng ti A bng 0 v gia tc
ca qu bng ti B bng ti A.
B. Vn tc ca qu bng ti A bng vn tc ti B v gia tc ti B ln hn ti A.
C. Vn tc ti A thp hn vn tc ti B v gia tc ti A cao hn gia tc ti B.
D. Vn tc ti A thp hn vn tc ti B v gia tc ti A bng gia tc ti B.
E. Vn tc ti A cao hn vn tc ti B v gia tc ti A bng gia tc ti B.
Cu 2:
Mt ngi ti khong cch R t tm tri t (R ln hn bn knh tri t) b
ht v pha tri t bi mt lc hp dn ln 400N. T ngi phi v tr cch
tm tri t bao xa lc hp dn l 100N?
A. 1/4 R
B. 1/2 R
C. 2R
D. 4R
E. 16R

Cu 3:
Ba qu cu tch in ging nhau
nm ba gc ca mt hnh tam gic u.
Mi qu cu tch in dng nh biu
bn di.
Biu no di y biu th chnh
xc hng v cng ca lc ht tnh in
tc ng ln mi qu cu?

Cu 4:
Mt xe ti nng 6000 kg va phi mt xe t con nng 800 kg. Xe ti ang
chuyn ng vi vn tc 15m/s cn xe kia ang dng. Gi s rng xe ti v xe
t con tip tc chuyn ng cng nhau. Vn tc cui cng ca h kt hp xe ti-xe
con l bao nhiu?
A.
1,8 m.s-1
B.
7,5 m.s-1
C.
13 m.s-1
D.
17 m.s-1
E.
113 m.s-1
Cu 5:
Trong mch in di y, c mt dng in 0,3 A ang chy qua in tr
10 m. ln ca dng in chy qua mch khi in tr 90 m l bao nhiu?
A.
B.
C.
D.
E.

0A
0,1 A
0,15 A
0,2 A
0,3 A

Cu 6:
Khi mt chm nh sng mt tri c chiu
vo mt lng knh thu tinh, mt cu vng xut
hin nh biu di y:
Hin tng ny c bit n nh s tn sc.
Li gii thch no m t ng nht ti sao cu
vng xut hin?
A. S khc bit v tn s ca nh sng t
hp ti nhng gc khc nhau trn b mt thy tinh, ngha l chng khc
x ti nhng gc khc nhau, theo nh lut ca Snell.
B. nh sng tm b tc dng bi trng lc nhiu hn nh sng v n
mnh hn, do n b ko xung nhiu hn.
C. khc x ca thu tinh ph thuc vo tn s.
D. nh lut ca Snell b ph v khi cc tn s khc nhau ca nh sng kt
hp li to ra nhng hiu ng tng i khc nhau gy nn s tn sc.
E. Hiu ng ny l mt o th (o gic quang hc) v nh sng khng tht
s b tn sc.
Cu 7:
Colin khng nh c mt ci my c th loi b nhit nng t khng kh v
bin i n thnh in. Ton b my u cng nhit vi khng kh xung
quanh v khng c nng lng cung cp t bn ngoi. My ca Colin c th hot
ng c khng?

A. C th.
B. Khng th v khng c in trong khng kh.
C. Khng th v khng c dng li nng lng t khng kh vo my ti cng
mt nhit .
D. Khng th v n s lm tri s bo ton nng lng.
E. Khng th v nhit nng khng th bin i thnh in nng.

Cu 8:
Thc o ca thi gian t c coi nh mt hm s ca khi lng m v bn knh r.
Mi quan h gia thi gian, khi lng v bn knh c tnh theo cng thc :
t = k.m2.r-2 + q , trong k v q khng i. T th di y, tm gi tr ca
k.
Gi : nh rng biu thc ca ng thng c th c vit bi: y= m.x + c.

A. 0,33 cm2.s.g-2 B. 0.38 cm2.s.g-2 C. 0,33 g2. cm-2.s-1


D. 0,38 g2. cm-2.s-1
E. 2,63 g2. cm-2.s-1
Cu 9:
Phn tch th nguyn l mt k xo quan trng trong vt l. Chng cho
php kim tra s hp l ca mt phng trnh. Nu cc th nguyn mi v ca
phng trnh ng nht th phng trnh ng v mt th nguyn. Nu khng,
phng trnh khng th ng c.
C 5 th nguyn c bn. l: chiu di L, khi lng M, thi gian T, in
tch Q, nhit K.
Cc s r rng, v d nh , khng c th nguyn.

V d, vn tc nh sng c l thc o ca di trn mt n v thi gian, v c


th nguyn LT-1.
Bng di y lit k mt s lng v th nguyn ca chng.
Lng
Nng lng E
Dng in I
Tnh do
ng lng p
t cm L
Hng s Planck

Th nguyn
ML2T-2
QT-1
ML-1T-1
MLT-1
ML2Q-2
ML2T-1

S dng thng tin trn, phng trnh no sau y khng th ng?

Cu 10:
Mt hp ng o c treo bi mt l xo cn bng.
Gn t mt x nc trn gi cn nh hnh v. Hp ng
o vn treo bi l xo cn bng c nhn chm vo x nc.
Khng nh no sau y l ng?
A. Khi hp ng o c nhn chm vo vo nc, s
ghi trn l xo cn bng gim v s ghi trn cn
tng.
B. Khi hp ng o c nhn chm vo vo nc, s
bng tng v s ghi trn cn gim.
C. Khi hp ng o c nhn chm vo vo nc, s
bng gim v s ghi trn cn khng i.
D. Khi hp ng o c nhn chm vo vo nc, s
bng v s ghi trn cn u khng i.
E. Khi hp ng o c nhn chm vo vo nc, s
bng v s ghi trn cn u tng.

ghi trn l xo cn
ghi trn l xo cn
ghi trn l xo cn
ghi trn l xo cn

Phn B
T lun Mi cu 10 im
Ch tr li 4 cu hi. Ch 4 cu hi s c tnh im.
Cu 11:
Mt vng trn khi lng m, bn knh R ln khng trt vi vn tc v trn mt
mt phng nhn nm ngang. Tc l tm vng trn chuyn ng vi vn tc
khng i v v im tip xc ca vng trn vi mt t khng trt trn mt

t m ng yn. Khi n ln, tip im c chuyn ng v vng trn t trn


mt im mi thuc vng trn. Khi tip im vi mt t thay i lin tc v
ch trn mt t trong tc thi, vo thi im vn tc tc thi ti tip
im bng 0.
a). Mt bao nhiu lu cng mt im trn vng trn tip xc li vi mt t?
V biu trong bi lm. (2 im)
b). Biu din s vng quay n chic vng hon thnh trong 1s theo vn tc v bn
knh vng trn.
Tng ng nng ca mt vt bng tng ng nng quay vi ng nng ca
chuyn ng tnh tin (tuyn tnh). ng nng quay ca mt vt c tnh bng
ng nng ca vt nu vn tc tnh tin bng 0. Tng t, ng nng ca
chuyn ng tnh tin c tnh bng ng nng ca vt khi n khng quay.
(1 im)
c). Tm ng nng quay Kr ca vng trn theo R,m v n. (2 im)
d). Tng ng nng K ca vng trn nu n ln khng trt vi vn tc v bng bao
nhiu? (1 im)
e). Nu vng trn khi ng t trng thi ngh t nh mt ngn i vi chiu
cao h v ln khng trt xung chn i th vn tc cui cng bng bao nhiu? (2,5
im)
f). Nu vng trn trt khng ln (b qua ma st ng) xung cng chn dc vi
vng trn ln khng trt th vn tc ti chn i ca n bng, ln hn hay nh
hn so vi khi ln khng trt? Ti sao? Tnh ton v gii thch ngn gn. (1,5
im)
Cu 12:
Trong cu hi ny chng ta s kho st s phn r v kt hp ht nhn.
Phn r l qu trnh mt ht nhn ca mt nguyn t tch thnh hai ht nhn
nh hn. Kt hp l qu trnh hai ht nhn nh hn kt hp vi nhau to ra mt ht
nhn ln hn.
Ht nhn ca mt nguyn t c to thnh bi mt s ht nh hn gi l
nucleon. Khi cc nucleon kt hp vi nhau to thnh mt ht nhn, mt lng nng lng no c gii phng. Nh mt h qu, phn nng lng (gi l nng lng
lin kt) c i hi chia mt ht nhn thnh cc nucleon ring r. Nng lng
lin kt ny c th thy da vo s chnh lch v khi lng gia ht nhn v
tng khi lng cc nucleon ca n s dng phng trng ni ting ca Einstein E
= mc2, trong c l vn tc nh sng. S dng n ta c th tm ra biu thc cho
khi lng ht nhn theo nng lng lin kt v khi lng cc nucleon kt hp:
( Khi lng ht nhn ) x c2 = ( Khi lng cc nucleon lin kt ) x c2 Nng lng
lin kt
Trong th di y, nng lng lin kt trung bnh cho mi nucleon trong
ht nhn c v da vo tng s nucleon trong ht nhn. Ch rng MeV (megaelectron volts) l n v o nng lng.

a. Mt ht nhn tng ng phn r to thnh hai ht nhn nh hn bng nhau.


Nu ht nhn ln hn c nng lng lin kt l 50 MeV v ht nhn nh hn c
nng lng lin kt 40 MeV mi ht th gii phng nng lng hay thu nng lng?
Bao nhiu nng lng s c to/thu? ( Kt qu tnh theo MeV) (2 im)
b. Gii thch v th trn ti sao ht nhn ln hn c th phn r m khng cn
ngun nng lng bn ngoi nhng ht nhn nh hn (<50 nucleon) khng th. Cho
rng cc sn phm ca s phn r c cng s nucleon. (3 im)
c. Phn ng phn r c th gii phng nng lng khng? Ti sao? Nu c, tnh xp
x s nucleon nh nht (hoc ln nht) hai ht nhn ging nhau kt hp vi
nhau gii phng nng lng.(2,5 im)
d. Nu mt ht nhn Uranium vi 236 nucleon phn r thnh hai ht nhn vi 118
nucleon mi ht. Nng lng c gii phng trong phn ng ny l bao nhiu? (Kt
qu tnh theo MeV) (2,5 im)
Ch :
Nng lng tng ng ca khi lng ca mt nucleon khng phi mt phn ca ht
nhn l:
mnucleon = 938 MeV
Cu 13:
Coi trc thng bay mt cao no so vi mt t.
a. V biu mt vt th t do ch r cc lc tc dng vo trc thng. (1,5 im)
b. Lc no nh hng ngc vi trng lc gi trc thng trn khng? Tc nhn
gy nn lc tc dng vo trc thng? (1,5 im)
Lc ny i hi trc thng bay c bng vi lc hng xung gy ra cho
khng kh bi cnh qut trc thng quay vi vn tc trung bnh v, tc ng thng
ng xung di khng kh ngay di cnh qut.

c. Tm biu thc cho tc R ti khng kh thi qua cnh qut (khi lng trn
mt n v thi gian) theo vn tc khng kh c, t trng khng kh v din
tch qut bi cnh qut. (1 im)
d. Chng minh rng lc tc dng bi cnh qut trc thng ln khng kh l
(1 im)
e. Mt trc thng c bit c th bay nu ng c ca n sinh ra mt lc P. Mt
m hnh mu ging vi trc thng u tin c xy dng, bng mt na m
hnh (tt c cc kch thc). S dng kt qu t nhng phn trc, lc c hc P
tnh theo P i hi chic trc thng nh ny bay c? (5 im)
Cu 14:
Cu hi ny cp n hai kh cu v hai xilanh kh. Mt xi lanh cha
kh He, mt kh n nguyn t c khi lng phn t 4 g.mol-1. Xilanh cn li cha
N2, mt kh hai nguyn t c khi lng phn t 28 g.mol-1. Hai kh cu ging nhau,
mi qu c ni vi mt xi lanh. C hai kh u c th coi l kh l t ng, hai
xilanh nng bng nhau. Cc kh l tng c c tnh l phn t ca n khng tng tc vi cc kh khc qua va chm n hi, v do p sut trong mi thng
ng kh l tng t l nghch vi th tch v t l thun vi nhit v s mol
kh.
a. Kh cu no s phnh ln nhanh hn khi cc xi lanh m ra? Gii thch cn thn
cc lp lun, s dng cc lun c vt l. (4 im)
C hai kh cu u c lm cng vi cng s mol kh n.
b. So snh kch thc ca kh cu cha He v kh cu ch N 2, kh cu no ln hn?
Gii thch cu tr li. (1 im)
Mt c tnh quan trng ca mt kh l tng, v qu thc ca nhiu h
thng khc trong vt l, l bc ca kh nng chuyn ng m h thng chim
hu. Mi bc ca kh nng chuyn ng tng ng vi mt hng kh thi kh
c th d tr nng lng. Phn t c th d tr nng lng qua tnh tin (chuyn
ng tuyn tnh), theo 3 hng khc nhau v lun phin. Kh n nguyn t
khng th d tr nng lng lun phin v chng u nh nhau. Cc kh 2 nguyn
t c th d tr nng lng bng cch quay trn theo 2 hng khc nhau.
Chng ta s lm nng cc kh cu, nhng khng qu nng, v cho rng p
sut ca kh bn trong c hai kh cu khng i. Cng sut lm nng phn t
gam (tng lng nhit i hi tng nhit ca mt mol kh bi 1kWh) ca
mt kh l tng p sut khng i c a ra bi cng thc
,
trong f l bc ca kh nng chuyn ng ca kh cn R l hng s kh chung.
Hai kh cu c lm nng bng cch cung cp cng lng nhit H (nhit lng) cho
mi qu.
c. Tm biu thc cho nhit cui cng ca cc cht kh trong c hai kh cu
theo nhit ban u T v cc bin s trn.(3 im)

d. T tm s khc bit gia th tch ca hai kh cu sau khi lm nng.


Cu 15:
Tia X c to thnh bi nh sng nng lng cao, c th s dng trong m t y
khoa v nghin cu cu trc cc cht rn. N c s dng v tia X c bc sng
rt ngn v do c ch cho nghin cu cc vt rt nh s dng s giao thoa v
s nhiu x ca tia X. Coi tia X c bc sng ti trong mt tinh th nh hnh v dui
y

Khong trng gia cc lp ca nguyn t c th c tm thy bng cch o


gc m ti giao thoa xut hin.
a. V mt biu ch r s khc nhau v ng i gia 2 tia phn chiu trn.(1
im)
b. Tm mt biu thc cho s khc bit v ng i gia 2 tia. (1 im)
c. Tm iu kin gc ti c nh r biu trn cho s giao thoa xy ra. (1
im)
d. Coi mt tinh th c khong trng 5,5 x 10 -10m gia cc lp ca nguyn t. Tia ti
X c bc sng
. Tm hai gc nh nht (theo ) m ti
xy ra giao thoa ca tia X phn chiu. (1 im)
Mt tinh th c kh nng phn ng cao c d tr dui du phng n b oxi
ho gy n trong khng kh. Du c s m phn ng l 1,6 cho tia X. Tia X c bc
sng
c dng tm khong trng gia cc lp ca nguyn t
trong tinh th ny. Ngun tia X v my d c sp xp nh hnh v di y vi vt
mu c gi di lp du khi o.

e. Tm mt biu thc cho gc ti trn mt du m ti xy ra giao thoa nh


sng. V mt biu minh ha nu cn. (2 im)

f. Gc gia b mt du v ng ti my d xy ra giao thoa l 6,8 0 cho gc


u tin, ti giao thoa xy ra. Tnh khong trng gia mt tinh th ca
nguyn t. Ch r c qu trnh lm bi bao gm mt biu . Yu cu v biu
to v r rng. (4 im).

Cu 16:
Mt hc sinh dm ngh dm lm c mt b su tp my bn bng. Chng
bn ra nhng qu cu mang in m c khi lng m v in tch q. My gm
c hai tm kim loi, mt tm ni vi mt ngun cung cp in p cn tm kia ni
vi t (in th bng 0). Cc qu cu c lm nhanh thm t trng thi ngh
mt tm v pha tm kia, sau ri khi my vi vn tc v no t mt l nh
trn tm. Mi thit b a ra mt dng in i bt chp in th khc nhau gia
hai tm.
Hc sinh ni N ca nhng thit b ny ti mt my pht in cung cp
mt in th dng V khng i (i vi t) bi mt dy bng nng lng. in
tr gia mt bng vi ci tip theo (v gia my pht in vi bng u tin) l r.
Mi tm bng sau c mt b my v mt bng khc cm vo n, tr bng cui
cng ch c mt my.
a. V mt biu ca thit b ch ra hai tm kim loi, ch ra tm no tch in
dng v tm no bng 0, v in trng v hng ca gia tc ca mt trong hai qu
cu. (1 im)
b. Nu cc qu cu c vn tc t nht l v khi chng ri my, tm in th nh
nht cn tc dng vo tm tch in dng. (1 im)
c. Cc thit b c ni nh miu t bn trn. V mt s mch biu din trng hp
ny. Thay th in tr gia cc tm bng bng nhng in tr, my pht in
bng acqui, v my bn bng bng nhng vng trn vi ch B bn trong. Ch ra
dng in chy qua cc thit b. (Ch khng cn ch ra tt c ca my, ch
mt i m hnh r rng) (1,5 im)
d. Tng dng in chy qua in tr u tin l bao nhiu, tc l gia my pht
in v my u tin.
(1 im)
e. Hiu in th qua in tr u tin ny l bao nhiu? t tm in th
cung cp cho thit b u tin? (1,5 im)
f. in th cung cp cho thit b cui cng (th N) trong dy trn? (2 im)
g. Hc sinh c th ni bao nhiu thit b trc khi thit b cui cng trong dy
khng kh nng lm cc qu cu t vn tc v? (2 im)

Gi ton hc:

p n
Phn A
Cu 1: D. Vn tc ti A thp hn vn tc ti B v gia tc ti A bng gia tc ti B.
Cu 2: A. 1/4 R
Cu 3: E
Cu 4: A. 1,8 m.s-1
Cu 5: A. 0 (A)
Cu 6: A. S khc bit v tn s ca nh sng t hp ti nhng gc khc nhau trn
b mt thy tinh, ngha l chng khc x ti nhng gc khc nhau, theo nh
lut ca Snell.
Cu 7: A. C th.
Cu 8: A. 0,33 cm2.s.g-2
Cu 9: D. E = 6vd
Cu 10: A. Khi hp ng o c nhn chm vo vo nc, s ghi trn l xo cn
bng gim v s ghi trn cn tng.
Phn B
Cu 11:
a) Khi vng trn ln, mi im trn ng trn ti tip xc vi mt t. Khi tm
vng trn chuyn ng mt khong d, im ca ng trn tip xc vi t cch
ng trn d. Hnh v di y minh ho iu .

Vng trn phi chuyn ng ht di chu vi ca n mt im tip xc vi


mt t mt ln na.
Vng trn chuyn ng vi vn tc v khng i nn thi gian n i ht
qung ng d:

Thi gian mt im trn vng tip xc vi t mt ln na l:

b) Nu T l thi gian cho mt vng quay th s vng quay trong mt giy l n =


1/T.
Do :

Tng ng nng ca mt vt bng tng ng nng quay vi ng nng


ca chuyn ng tnh tin (tuyn tnh). ng nng quay ca mt vt c tnh
bng ng nng ca vt nu vn tc tnh tin bng 0. Tng t, ng nng ca
chuyn ng tnh tin c tnh bng ng nng ca vt khi n khng quay.
c) Nu vn tc tnh tin ca vng trn bng 0 nhng n vn quay n ln mi giy ,
vn tc ca mi im trn vng trn c th l khong cch n i c trong mt
ln quay vng s vng quay trong mt giy.
Do
v t tt c khi lng ca vng trn chu vi ca n , ng
nng quay ca vng trn:
d) ng nng tnh tin ca vng trn:

Tng ng nng ca vng trn:

S dng biu thc cho n t phn b:


e) Phng php n gin nht gii quyt vn ny l s dng bo ton
nng lng. Ti nh i, vng trn khng c ng nng v c mt th nng hp
dn cao hn chn i. thun tin, coi th nng hp dn ti chn i bng
0.
Khi vng trn trn nh ca i, th nng hp dn Utop = mgh v Ktop = 0.
Khi vng trn ti chn i, Ubottom= 0 v Kbottom= mv.2
nh lut bo ton nng lng:
Do mgh = mv2 v vn tc ti chn i
f) Nu vng trn trt khng ln, ng nng tnh tin ca n bng tng ng nng
nn:
iu c ngha hai vng trn ging nhau, mt trt v mt ln khng trt,
vi cng vn tc khng c cng ng nng. Vng ln c ng nng ln hn.
Khi cc vng trn xung i, th nng hp dn bin i thnh ng nng
nn ti chn i chng c cng ng nng v vng ln c vn tc thp hn.
Mt cch nh lng, theo nh lut bo ton nng lng phn e:

Do , vn tc cui cng ti chn i:


nu vng trn trt.
Vn tc ny ln hn vn tc tnh trong phn e trn.
Cu 12:
Nu ta gi ht nhn ln hn l A v ht nhn nh hn (ht nhn con) l B
th qu trnh trong cu hi ny c th c biu din bi phng trnh:
Ht nhn A c nng lng lin kt 50 MeV, mi ht nhn B c nng lng lin kt 40
MeV. Do , hai ht nhn B c nng lng lin kt l 80 MeV. iu c ngha
to thnh ht nhn A t hai nucleon cn gii phng 50 MeV, trong khi to thnh hai
ht nhn B cn gii phng 80 MeV. Khng nucleon no tng ln hay mt i trong
qu trnh ny, nng lng 30 MeV phi c gii phng.
b) Khi ht nhn ln (hn 100 nucleon) phn r, ht nhn con nh hn s c nng lng lin kt ln hn mi nucleon (theo th), v do , qu trnh gii phng
nng lng. Nu ht nhn nh (di 50 nucleon) phn r, nng lng lin kt mi
nucleon ca ht nhn con s nh hn nng lng lin kt ca ht nhn m. Do ,
qu trnh ny i hi ngun nng lng t bn ngoi xy ra v s khng t
ng xy ra.
c) Mt phn ng kt hp c th gii phng nng lng. Khi hai ht nhn nh kt hp
vi nhau, nng lng lin kt ca chng c th tng. V d, khi hai ht nhn , mi
ht c 5 nucleon kt hp vi nhau v to thnh mt ht nhn vi 10 nucleon, tng
nng lng lin kt tng t 2 x 2 x 5 MeV= 50 MeV n 10 x 7 MeV = 70 MeV, do
20 MeV nng lng s c gii phng trong qu trnh ny.
Nu tng nng lng lin kt ca hai ht nhn ging ht nhau ln hn nng lng lin
kt ca mt ht nhn ln gp i hai ht nhn , s kt hp ca hai ht nhn
nh s thu nng lng. Gi tr ln nht trn bng l ti 50 nucleon, s kt hp ca hai
ht nhn, mi ht 25 nucleon, s gii phng nng lng; trong khi s kt hp ca hai
ht nhn, mi ht 50 nucleon, s thu nng lng. Do , s nucleon ln nht mi ht
nhn c th c cho mt phn ng kt hp gia chng gii phng nng lng gia
khong 25 n 50 nucleon. T th, nhn thy cu tr li chnh xc l 40
nucleon, tuy nhin ton b im s dnh cho ch rng cu tr li bt buc phi
gia 25 n 50 nucleon.
d) Theo th, Uranium c nng lng lin kt xp x 7,5 MeV mi nucleon, v mt
ht nhn vi 118 nucleon s c nng lng lin kt xp x 8,5 MeV mi nucleon. y
l s chnh lch 1 MeV mi nucleon. Khi nng lng lin kt tng, qu trnh ny s
gii phng nng lng. Tng nng lng gii phng l 236 nucleon x 1 MeV/nucleon =
236 MeV.
Cu 13:
Coi trc thng bay mt cao no so vi mt t.
a. V biu mt vt th t do ch r cc lc tc dng vo trc thng. (1,5 im)

Trong Fnng= mg l lc hp dn tc dng hng xung vo trc thng v Fkhng kh


l lc khng kh tc dng ln trc thng, y trc thng i ln. Mi lc hng ln hp
l u c chp nhn nh mt cu tr li ng.
b. Lc tc dng ngc vi lc hp dn y trc thng i ln l phn lc ca
khng kh b y xung bi cnh qut. Theo nh lut III Newton, t khi khng
kh b y xung bi cnh qut, cnh qut phi b y ln bi khng kh. Do ,
khng kh sinh ra lc ny.
Lc ny i hi trc thng bay c bng vi lc hng xung gy ra cho
khng kh bi cnh qut trc thng quay vi vn tc trung bnh v, tc ng thng
ng xung di khng kh ngay di cnh qut.
c. Lng khng kh i ra khi cnh qut theo hnh tr, vi din tch A l din tch
qut bi cnh qut, mt cao h tu . Lng khng kh qua cnh qut trn mt
n v thi gian l

trong v l vn tc ca khng kh qua cnh qut.


bit c khi lng tiu th, ta ch cn nhn n gin vi t trng c
.
Ch rng c th suy ra c bng cch s dng phn tch th nguyn. Mi phng
php hp l u c cho im.
d. Vn ny i hi nh ngha ca lc cng nh t l thay i ca ng lng:

S dng nh ngha v ng lng p = mv , ta c th vit:


Mt ln na, mi phng php hp l u c cho im.
e. Ci chng ta ang tm kim y l mi quan h gia lc v chiu di, t
l gia lc v chiu di theo cc hng ca trc thng nh th no?
Ta c th bt u vi P = Fv, lc cn phi bng vi lc sinh ra bi khng kh nhn
vi vn tc ca khng kh. Lc ny t nht phi bng trng lng ca trc thng mg.
Nn lc t l :
.

By gi chng ta cn bit v bin thin theo l nh th no. Chng ta c th s dng


biu thc cho lc t phn d
. T ta c th ni rng
ph thuc vo chiu di, v din tch t l vi l2, ta c th ni rng
hoc

. V

khng
, do

Tr li vi P = Fv, gi ta c th vit
Do nu tt c cc kch thc l

.
tr thnh 1/2 l, lc cn t n

. Trong P l lc cho trc thng kch thc tht.


im tng phn s c cho theo t l ng thch hp, v d khi lng hay din
tch.
Cu 14:
a) V hai xilanh nng bng nhau nn xi lanh Heli cha nhiu mol kh hn xilanh
Nit, do khi lng phn t ca He nh hn ca N2. Nn, theo
(iu ny
c a ra bng li trong cu hi) vi V v T khng i, p sut ca xilanh He phi
ln hn rt nhiu ca xilanh N2. iu ny cho bit rng kh cu He s cng ln
nhanh hn, v tc s chim u th bi s chnh lch p sut bn trong xilanh
v bn trong kh cu.
C hai kh cu u c lm cng vi cng s mol kh n.
b) Mt ln na s dng mi quan h
, ln ny vi n v T ging nhau cho
c hai kh cu, tch ca p sut v th tch phi ging nhau cho c hai kh cu.
V hai kh cu ging nhau nn p sut bn trong chng phi ging nhau, cng nh
cc thnh c nhng c im ging nhau, th tch ca hai kh cu s ging
nhau.
Mt c tnh quan trng ca mt kh l tng, v qu thc ca nhiu h
thng khc trong vt l, l bc ca kh nng chuyn ng m h thng chim
hu. Mi bc ca kh nng chuyn ng tng ng vi mt hng kh thi kh
c th d tr nng lng. Phn t c th d tr nng lng qua tnh tin (chuyn
ng tuyn tnh), theo 3 hng khc nhau v lun phin. Kh n nguyn t
khng th d tr nng lng lun phin v chng u nh nhau. Cc kh 2 nguyn
t c th d tr nng lng bng cch quay trn theo 2 hng khc nhau.
Chng ta s lm nng cc kh cu, nhng khng qu nng, v cho rng p
sut ca kh bn trong c hai kh cu khng i. Cng sut lm nng phn t
gam (tng lng nhit i hi tng nhit ca mt mol kh bi 1kWh) ca
mt kh l tng p sut khng i c a ra bi cng thc
,
trong f l bc ca kh nng chuyn ng ca kh cn R l hng s kh chung.
Hai kh cu c lm nng bng cch cung cp cng lng nhit H (nhit lng) cho
mi qu.
c) T cu hi ta c phng trnh sau:

trong
l chnh lch gia nhit ban u v nhit cui cng, H l
nhit thm vo, n l s mol kh v Cp l nhit dung p sut khng i. Sp
t li ta c:

V H, n v R khng i, ch f l khc cho hai kh; f = 3 cho He (ko c nng lng


quay) v f = 5 cho N2 (hai bc lun phin). iu ny a ra ng thc sau cho
:
v
nn
,
d) Bc u tin y l tnh th tch tng ln ca mi kh cu, sau tnh s
v i, bit rng s mol ko i, nn s
chnh lch gia chng. Ta coi p sut khng
dng mi quan h trc PV = nRT, th tch ban u v th tch cui cng l:
nn

suy ra

Tm li, s dng f = 3 cho He v f = 5 cho N2:

Cu 15:
a) Nhn hnh v ta thy phn in m ngay ti thi im thay i, khong cch
thm tia b phi i so vi tia a. Ch rng tia X ti v i ra l song song, v thc t
l giao thoa v cng. Khong cch gia cc tinh th thung l 10 -9m, v cng c
th xa vi cm, ti v tr ca ngun v my d.

b) S dng hnh di, hiu ng i phi l :

c) iu kin xy ra s giao thoa l di hiu ng i phi bng mt s nguyn


ln bc sng, do tt c cc sng cn tr vic hnh thnh. T ta i hi :
trong
d) S dng cng thc trn v sp xp li thu c :

vi m = 1:

v do
vi m = 2:

v do
e) Nhn vo hnh v phn b. S khc bit l bc sng by gi = khng kh/ndu,
trong l bc sng trong du v khng kh l bc sng trong khng kh ca tia X,
nn gc ti s c tnh bi cng thc:
f) Nhn vo biu di y. xy ra giao thoa trong du, iu kin v hiu
ng i tr thnh:
trong
v

l bc sng trong du cn

khng kh

l bc sng trong khng kh ca tia X,

l gc hp bi tia ti vi b mt du. Ta phi tm :

Ta c cc s cho tt c trong biu thc ny ngoi tr gc , ta c th tin hnh s


dng nh lut ca Snell:
Nhn vo biu di. Gc = 520.
Thay s, vi m = 1 cho gc nh nht, ta c:

nhn ton cnh:

cn cnh tm gc:

Cu 16:
a) in trng nh hng n hng ca s gim in th. Cc
qu cu tch in m s chuyn ti hng ngc li vi in trng.
b. Nng lng tng ln bi mt in tch chuyn ng qua mt
in trng bng vi s ln in tch m ca hiu in th
gia im u v im cui:
Trong trng hp ny ta c E= qV. By gi, nng lng ny bin i thnh ng
nng, a ra:

trong m v v xc nh. in th nh nht cn thit c vn tc v, cho ta:

c.

d. Mi my to ra mt dng in i. Do , vi N my, v t khi tt c cc dng


in chy qua in tr u tin, tng dng qua in tr u tin l Ni.
e. S dng nh lut Ohm, V = IR, hiu in th qua in tr u tin l Nir.
Do in th qua thit b u tin ca h thng l V Nir.
f. Ti in tr th hai, c mt dng in (N -1)i qua in tr. Do , in th
qua thit b th hai l (N -1)ir, v in th gy ra cho thit b th hai l V Nir (N -1)ir. T , ta c th tnh in th qua thit b cui cng ca h thng:

S dng gi , ta c th vit:

g. Thit b cui cng ca h thng cn mt in p nh nht bn qu cu ra


l:

Do :

Cng thc ny c th a ti phng trnh bc hai cho N:

cho N ( v cho li gii l s dng v s m l phi vt l):

You might also like