2.

PERBEZAAN ANTARA KBSR dengan KSSR

Perbandingan antara KBSR dan KSSR boleh dibuat berdasarkan perkaitan berikut ;
reka bentuk kurikulum, organisasi kurikulum, proses pengajaran dan pembelajaran,
pembahagian masa, bahan kurikulum, fokus kurikulum dan penilaian.
I.

Reka bentuk kurikulum.

KBSR direka dengan hanya mempunyai tiga bidang utama iaitu bidang
Komunikasi, Manusia dan Alam Sekelilingnya serta bidang Perkembangan Diri
Individu. Tiga bidang ini direka bagi memastikan perkembangan murid secara
menyeluruh untuk membangunkan negara dan menyemai perpaduan kaum yang
kukuh serta intergrasi nasional melalui sistem pendidikan yang tersusun dan
bersistematik.
Manakala, KSSR pula telah direka dengan penambahbaikkan daripada
KBSR. Enam tunjang iaitu Komunikasi; Kerohanian, Sikap dan Nilai; Kemanusiaan;
Perkembangan Fizikal dan Estetika; Sains dan Teknologi dan tunjang Keterampilan
Diri menjadi bidang utama dalam KSSR.
Penambahanbaikan reka bentuk dalam KSSR, bermatlamat untuk
memperluaskan skop pembelajaran murid di peringkat sekolah rendah dan memberi
banyak peluang kepada mereka untuk menjalani independent learning .
Reka bentuk KBSR adalah bersifat linear yang bermaksud kurikulum yang
disampaikan adalah mengikut turutan misalnya bermula daripada kandungan, hasil
pembelajaran dan seterusnya cadangan dan aktiviti pembelajaran. Berlainan
dengan KSSR di mana dibentuk secara modularyang merupakan satu kurikulum
yang kandungannya diorganisasikan dan seterusnya disampaikan dalam bentuk
bahagian atau unit yang dinamakan sebagai modul.

II.

Bahan Kurikulum
Justeru dengan perubahan yang berlaku dalam reka bentuk kurikulum, ia juga
membawa perubahan kepada bahan yang digunakan dalam pengajaran dan
pembelajaran. Pengajaran guru semasa KBSR adalah berdasarkan Sukatan
Pelajaran dan Huraian Sukatan Pelajaran sebagai panduan. Pembelajaran murid
berlangsung mengikut perancangan yang dibuat oleh guru berdasarkan kedua-dua
dokumen itu. Bagi KSSR yang digubal secara pernyataan standard maka dengan
itu, bahan yang dirujuk oleh guru-guru ialah Dokumen Standard Kurikulum yang
mengandungi Dokumen Standard Kandungan dan Dokumen Standard
Pembelajaran. Segala perubahan ini telah menyebabkan para guru perlu untuk
membuat perubahan dalam pengajaran masing-masing sama ada daripada segi
kaedah, strategi serta teknik mengajar.

III.

Organisasi Kurikulum

KBSR dan KSSR masih lagi mengekalkan organisasi kurikulum yang sama iaitu
membezakan murid mengikut tahap iaitu tahap 1 untuk murid tahun 1 hingga tahun
3 dan tahap 2 untuk murid tahun 4 hingga tahun 6 namun terdapat perbezaan dalam
penstrukturan mata pelajaran.
Murid tahap 1 dan 2 perlu diajar dengan mata pelajaran teras, wajib dan
tambahan dalam KBSR .Semasa KBSR diguna pakai, selain bahan-bahan daripada
buku teks, bahan-bahan lain yang relevan difikirkan dan disediakan oleh guru
sevagai bahan pembelajaran di dalam kelas. Namun dalam KSSR, tahap 1 diajar
melalui Modul Teras Asas, Modul Teras Tema dan Modul Elektif, berbeza dengan
pengajaran kepada murid tahap 2 di mana murid-murid ini diajar dalam
matapelajaran teras dan elektif. Perlaksanaan KSSR yang berasaskan modular telah
menggunakan bahan-bahan pembelajaran yang menggiatkan pelajar belajar secara
interaktif dan hands-on.

IV.

Fokus Kurikulum.
Perbezaan antara dua kurikulum ini juga dapat dilihat melalui fokus setiap
kurikulum . Ini dapat dilihat dalam kemahiran asas yang perlu dikuasai oleh murid.
KBSR memberi penegasan kepada penguasaan murid dalam kemahiran asas
iaitu kemahiran 3M yang membawa maksud kemahiran membaca, menulis dan
mengira, manakala dalam KSSR pula, telah ditambah satu lagi kemahiran yang
perlu dikuasai oleh murid menjadikannya empat kemahiran asas. Kemahiran asas
yang telah ditambah ke dalam KSSR ialah kemahiran menaakul. Kemahiran
Menaakul adalah keupayaan membuat pertimbangan dan penilaian dengan
menggunakan akal atau logik. Di tahap 1, tumpuan adalah kepada penguasaan asas
4M manakala di tahap 2, fokus adalah terhadap pengukuhan dan aplikasi 4M.

V.

Elemen Merentas Kurikulum (EMK)

Elemen Merentas Kurikulum ialah unsur nilai tambah yang diterapkan dalam proses
pengajaran dan pembelajaran selain yang diterapkan dalam proses pengajaran dan
pembelajaran. EMK diperkenalkan semasa dalam perlaksanaan KBSR yang mana
hanya menerapkan kemahiran berfikir secara kreatif dan kritis. Berbeza pula dalam
perlaksanaan KSSR yang mempunyai penyepaduan tiga elemen iaitu Elemen
Kreatif dan Inovasi, Keusahawanan dan Teknologi Maklumat dan Komunikasi.
Elemen ini diperkenalkan dalam KSSR sebagai pelengkap kepada usaha
memantapkan kualiti perlaksanaan kurikulum terkini. Penambahan tiga elemen ini
diharapkan dapat memenuhi keperkuan murid dalam membangunkan modal insane

yang holistik, berpengetahuan, berfikiran kreatif, kritis dan berinovasi serta

berkeperibadian mulia.
VI.

Kaedah Penilaian.
Perubahan dalam reka bentuk kurikulum juga telah membawa kepada perubahan
kaedah penilaian
Semasa KBSR, penilaian dikendalikan guru di sekolah adalah secara formatif
dan sumatif. Penilaian berpusat oleh Lembaga Peperiksaan Malaysia pula adalah
secara sumatif iaitu melalui UPSR. Penilaian sumatif adalah amat ditekankan
semasa KBSR berbanding pernilaian formatif.
Penilaian KSSR pula berbeza dengan penilaian dalam KBSR. KSSR
menekankan penilaian formatif yang bertujuan menilai perkembangan proses
pembelajaran murid. Penilaian dilakukan secara berterusan sepanjang tempoh
pembelajaran murid. Dalam KSSR, guru-guru menilai murid melalui komponen
Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS) di mana melibatkan proses mengumpul
maklumat yang autentik dan boleh diharap secara formatif dan sumatif. Pentaksiran
ini adalah penilaian yang dilakukan di peringkat sekolah seperti kerja praktikal,
tugasan bertulis, ujian, kajian dan lain-lain tugasan.
6.0 PERBEZAAN KBSR DENGAN KSSR
6.1 Kaedah Pentaksiran
Menurut Guru Besar Sekolah Kebangsaan (SK) Taman Bukit Maluri,
Saadun Kasim yang merupakan Yang Di Pertua Majlis Guru Besar Wilayah
Persekutuan Kuala Lumpur, pembaharuan yang diperkenalkan KSSR adalah
Sistem Pentaksiran Pendidikan Kebangsaan (SPPK). SPPK bermatlamat untuk
mengurangkan

tekanan

peperiksaan

awam,

memperkukuh

Pentaksiran

Berasaskan Sekolah (PBS), memperbaiki pembelajaran murid, pentaksiran holistik

dan berterusan serta membina modal insan dengan lebih berkesan. Terdapat lima
kaedah pentaksiran yang dilaksanakan melalui SPPK iaitu pentaksiran aktiviti
jasmani, sukan dan kokurikulum, pentaksiran sekolah, pentaksiran psikometrik,
peperiksaan pusat serta pentaksiran pusat.
Di bawah pentaksiran sekolah, setiap sekolah bertanggungjawab
melaksanakan sistem pentaksiran sendiri yang dirancang dan diperiksa guru
membabitkan murid, ibu bapa dan organisasi luar. Pentaksiran sekolah
dibahagikan kepada dua bahagian, iaitu pentaksiran formatif dan pentaksiran
sumatif.
Pentaksiran formatif membabitkan proses sepanjang pembelajaran murid
menggunakan pelbagai kaedah dalam melapor maklumat selain membuat
penilaian

sama

ada

bertulis

atau

verbal

mengenai

cara

meningkatkan

pembelajaran murid. Guru tidak dibenar membandingkan murid serta meletakkan

skala yang menunjukkan kedudukan mereka seperti digunakan sebelum ini.

Pentaksiran sumatif dilakukan pada hujung pembelajaran dengan membuat
pertimbangan

dan

penilaian

prestasi

murid

dalam

meneruskan

pembelajaran. Maklumat itu dalam bentuk kualitatif atau kuantitatif mengikut

standard ditetapkan sekolah.
Dengan berlandaskan Falsafah Pendidikan Kebangsaan (FPN) dan mengekalkan prinsip KBSR,
penambahbaikan telah dilakukan pada aspek reka bentuk, organisasi, pedagogi, penegasan
kurikulum, peruntukan masa dan pengurusan kurikulum untuk membentuk KSSR. Terdapat 7
perbezaan antara KBSR dan KSSR iaitu dari aspek reka bentuk kurikulum, organisasi, kandungan,
pedagogi, peruntukan masa, kaedah pentaksiran, bahan dan pengurusan kurikulum.
Perbezaan pertama adalah dari segi reka bentuk kurikulum. Reka bentuk KBSR adalah
berasaskan tiga bidang iaitu komunikasi, manusia dan alam sekeliling serta perkembang diri individu.
Di dalam reka bentuk komunikasi KBSR, terkandung kemahiran membaca, menulis dan mengira
(3M). Kemahiran ini merupakan tunggak utama pendidikan asas di peringkat sekolah rendah. Antara
matapelajaran yang tergolong dalam bidang ini termasuk, Bahasa Melayu, Bahasa Inggeris,Bahasa
Cina, Bahasa Tamil dan Matematik. Kesemua mata pelajaran ini diajar pada tahap 1 dan tahap 2.
Seterusnya, bidang yang kedua iaitu manusia dan alam sekeliling yang mana mengandungi
komponen kerohanian, nilai dan sikap. Matapelajaran yang terkandung dalam bidang manusia dan
alam sekeliling ini ialah Pendidikan Islam, Pendidikan Moral, Sains dan Kajian Tempatan. Seterusnya,
bidang yang ketiga dalam KBSR ialah perkembangan diri individu. Komponen yang terkandung dalam
bidang ini ialah komponen kemahiran hidup, kesenian dan kesihatan. Hal ini bertujuan untuk
meningkatkan lagi kemahiran dalam aspek kemahiran hidup seperti bertukang dan penghayatan
keseniaan serta kesihatan.
Namun, setelah pembaharuan dilakukan, berdasarkan reka bentuk kurikulum transformasi
KSSR pula dilihat terdapat enam tunjang iaitu tunjang komunikasi, perkembangan fizikal dan estetika,
kemanusiaan, keterampilan diri, sains dan teknologi, serta tunjang kerohanian sikap dan nilai.
Kesemua tunjang ini membawa kepada perkembangan individu yang seimbang dengan pemikiran
kreatif dan kritis serta mempunyai pemikiran inovasi yang tinggi. Jika kita lihat di dalam KSSR, reka
bantuk yang digunakan lebih terperinci dan jelas berbanding dengan KBSR.
Dalam tunjang yang pertama iaitu tunjang komunikasi memberi penekanan kepada proses
menggabung jalinkan kemahiran berbahasa semasa berinteraksi sama ada berlaku dalam bentuk
lisan dan juga bukan lisan dalam bahasa Malaysia, Inggeris, Cina atau Tamil semasa proses
pengajaran dan pembelajaran. Melalui tunjang komunikasi ini murid didedahkan dengan kemahiran
berbahasa seperti mendengar, membaca dan menulis selain nilai tambah kemahiran menaakul (4M).
Tunjang kerohanian, sikap dan nilai iaitu tunjang yang kedua pula menekankan aspek
kerohanian, sikap dan nilai. Bidang pembelajaran ini berfokus kepada pengamalan ilmu agama dan
kepercayaan, sikap dan nilai. Maka, matapelajaran Pendidikan Islam dan Pendidikan Moral menjadi
matapelajaran yang utama bagi tunjang ini.
Tunjang ketiga iaitu tunjang kemanusiaan. Ia dibina sejajar dengan keperluan pendidikan di
Malaysia yang bertanggungjawab menyediakan individu yang bukan hanya memahami, malah
menghayati dan mengamalkan ilmu pengetahuan, kemahiran dan nilai berkaitan kemasyarakatan dan
alam sekitar setempat, negara dan global. Selain itu memupuk semangat patriotism serta pepaduan

dalam diri pelajar. Subjek yang terlibat secara langsung ialah subjek Sains Sosial seperti Pendidikan
Sivik dan Kewarganegaraan, Sejarah, Geografi dan unsur-unsur Pendidikan Alam Sekitar.
Seterusnya, Tunjang Ketrampilan Diri yang menjurus kepada salah satu agenda
pembangunan modal insan iaitu pembentukan individu yang mempunyai keperibadian dan
berketrampilan. Melalui tunjang ini pemupukan sifat kepimpinan serta sahsiah diri setiap pelajar dapat
dicapai melalui aktiviti kurikulum dan kokurikulum yang dirancang dengan rapi.
Tunjang Fizikal dan Estetika pula merupakan tunjang yang mendukung hasrat Falsafah
Pendidikan Kebangsaan iaitu untuk melahirkan insan seimbang dari segi jasmani, emosi, rohani, dan
inteleknya (JERI). Kesihatan jasmani murid menjamin perkembangan tubuh badan yang sihat dan
cerdas. Potensi estetika merujuk kepada pemupukan kreativiti, dan apresiasi pelajar yang dapat
digunakan dalam melahirkan ekspresi diri melalui daya imaginasi mereka. Kreativiti, dan apresiasi
dapat dipupuk melalui amalan dan latihan dalam bidang ilmu kesenian terutamanya pendidikan seni
visual dan muzik.
Akhir sekali, reka bentuk tunjang Sains dan Teknologi adalah bertujuan memenuhi keperluan
perkembangan komunikasi teknologi maklumat yang mana ia menuntut supaya modal insan yang
dibangunkan perlu dilengkapi dengan ilmu, kemahiran dan nilai berteraskan sains dan teknologi.
Tunjang ini menunjukkan perbezaan utama antara KBSR dan KSSR dimana KBSR tidak begitu
menekankan bidang teknologi dalam pengajaran dan pembelajaran.
Dari segi perbezaan organisasi kandungan, KBSR adalah berdasarkan semua matapelajaran
dan tidak dibahagikan kepada tahap 1 dan 2 dan dilaksanakan selaras dengan semua matapelajaran.
Tidak seperti KBSR, organisasi kurikulum dalam KSSR telah diperhabarui dengan penambahbaikan
di mana organisasi kurikulum KSSR dibahagi-bahagi kepada dua tahap iaitu tahap 1 (tahun 1 hingga
3) dan tahap 2 (tahun 4 hingga 6). Di dalam organisasi kurikulum tahap 1, modul yang diajarkan ialah
berdasarkan Modul Teras Asas, Modul Teras Tema, dan Modul Elektif. Dalam tahap 2 pula, modul
yang diajarkan adalah berdasarkan 6 tunjang dalam KSSR iaitu Modul Komunikasi, Modul
Komunikasi Elektif, Modul Kerohanian, Sikap dan Nilai, Modul Fizikal dan Estetika, Modul Sains dan
Teknologi, Modul Kemanusiaan.
Perbezaan ketiga iaitu dari segi kandungan, didapati bahawa berlaku perubahan kandungan
kepada semua mata pelajaran yang diajarkan semasa KBSR di dalam kurikulum KSSR yang baharu
ini. Terdapat perubahan berlaku pada semua mata pelajaran. Pendidikan seks diajar menerusi
Pendidikan Kesihatan di bawah Modul Teras Asas bagi tahap satu. Selain daripada itu, mata
pelajaran Matematik turut mengalami perubahan. Jika pada peringkat KBSR konsep 3M
(membaca, menulis, mengira) ditekankan, namun pada pelaksanaan KSSR, konsep 4M
ditekankan (membaca, menulis, mengira, menaakul). Menaakul juga dikategorikan dalam
kebolehan menganalisis sesuatu maklumat. Kemahiran ini juga penting dalam kehidupan seharian
untuk membaca situasi yang berlaku di sekeliling kita dan bersedia untuk melakukan perubahanperubahan yang diperlukan dalam masyarakat. Penaakulan berupaya mengembangkan kapasiti
pemikiran logikal dan dan kapasiti pemikiran kritis.
Seterusnya perbezaan keempat yang jelas dapat dilihat antara KBSR dan KSSR ialah dari
aspek pentaksiran. Pentaksiran boleh didefinisikan sebagai proses pengumpulan data dengan tujuan
untuk mengenal pasti dan mengesan masalah pelajar serta untuk membuat keputusan. Di dalam
KBSR, pentaksiran yang digunakan diberi penekanan kepada penilaian sumatif. Contoh penilaian
sumatif dalam KBSR ialah Penilaian Kemajuan Berasakan Sekolah (PKBS). seperti Ujian Penilaian
Sekolah Rendah (UPSR) yang dikendalikan oleh Lembaga peperiksaan untuk menguji pencapaian
murid. PBS merupakan satu bentuk pentaksiran yang dilaksanakan di sekolah. PBS dirancang,

ditadbir, diskor, direkod dan dilaporkan secara terancang mengikut prosedur yang ditetapkan oleh
Lembaga Peperiksaan.
Bagi menangani kelemahan-kelemahan yang terdapat dalam pentaksiran KBSR, maka
pembaharuan lain diperkenalkan dalam sistem pentaksiran KSSR adalah Sistem Pentaksiran
Pendidikan Kebangsaan (SPPK) dengan matlamat mengurangkan tekanan peperiksaan awam,
memperkukuh Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS), memperbaiki pembelajaran murid,
pentaksiran holistik dan berterusan serta membina modal insan dengan lebih berkesan. Pentaksiran
yang digunakan di dalam KSSR dijalankan secara berterusan untuk mengesan perkembangan dan
pencapaian murid dalam pembelajaran, menggunakan kaedah pentaksiran pelbagai serta bersifat
autentik dan holistik. Selain itu modul pengajaran dan pembelajaran pula mengandungi cadangan
aktiviti pemulihan dan pengayaan bagi memudahkan proses pentaksiran.
Akan tetapi, terdapat beberapa aspek dalam KSSR masih lagi mengekalkan aspek yang
digunakan dalam KBSR. Antara persamaan KBSR dan KSSR dapat dilihat adalah dari aspek
pedagogi. Pedagogi yang ditekankan di dalam KBSR dan KSSR mempunyai persamaan iaitu
kemahiran berfikir dalam P&P, aplikasi kecerdasan pelbagai dalam P&P, penggunaan TMK,
pengajaran berasaskan kajian masa depan, pembelajaran secara konstruktivisme, pembelajaran
secara kontekstual, pembelajaran akses kendiri, pembelajaran masteri dan belajar cara belajar.
Seterusnya, persamaan lain antara KBSR dan KSSR ialah dari aspek peruntukan masa.
Berlaku perubahan pada peruntukan masa kepada beberapa matapelajaran khususnya Bahasa
Malaysia dan Bahasa Inggeris pada kedua-dua kurikulum tersebut. Bahasa Melayu diperuntukan
sebanyak 360 minit seminggu manakala Bahasa Inggeris pula 300 minit seminggu. Masa yang
diperuntukan untuk pelaksanaan KBSR iaitu selama 1350 minit juga bertambah kepada 1380 minit
seminggu dalam KSSR (satu waktu pengajaran dan pembelajaran ialah 30 minit). Selain itu, pihak
sekolah juga dikehendaki memilih sekurang-kurangnya satu bahasa dalam Modul Elektif mengikut
kesediaan sekolah dalam aspek guru, murid serta prasarana sekolah.