voltrekken* [volvoeren] {voltrecken, vultrecken 1368} van vol¹ + trekken.

volstrekt bnw. Niet bij Kil., wel mnl. volstrectelike, volstrictelike “nauwkeurig”. Van Kil. mnl. volstrecken “volvoeren”, een ook hd. (sedert 1489) samenst. Voor de bet. vgl. ohd. folla-ziohan (nhd. vollziehen), mnl. vol-tien, mnd. vul-tên (vgl. bij voltooien), ndl. voltrekken (niet bij Kil., wel mnl. mnd.) “id.”, oorspr. “ten einde toe spannen, trekken”.

(zich) Voltrekken
onmiddellijk van D. sich vollziehen. Het hindert ons reeds door dat zich, waarmede het D. veel kwistiger omgaat dan het Ned. Het is onaannemelijk, daar onze taal voltrekken: ten uitvoer brengen, uitvoeren, slechts tot enkele vaste verbindingen beperkt. De beul, de deurwaarder voltrekt een vonnis; de ambtenaar van den Burgerlijken stand voltrekt een huwelijk. Maar een wet, een besluit, een verdrag, een overeenkomst, die worden niet voltrokken. Vandaar dat pogingen om zich voltrekken in verbinding te brengen met alles en nog wat, afstuiten op den wrevel der taal wegens zulk een dwang.
Het noodlot voltrok zich aan den tyran > Ned. achterhaalde hem. Er voltrokken zich bij hem wonderbare gedachten. (Er groeiden, rijpten). Er voltrok zich een groot wonder (Er geschiedde, werd volbracht). Het grootste deel dier evolutie voltrekt zich thans (gaat zijn weg, schrijdt voort, breekt door).
Wordt op bovenstaande plaatsen zich voltrekken in zekere hoogheid van stijl gebezigd en bezit het daarvoor misschien eenige gevoelswaarde, ergerlijk is het te zien, dat het ook dienen moet voor banale berichtgeving en in de sleur raakt: Er voltrekken zich (zijn … gaande) eigenaardige dingen in de partij. De verdeeling der erfenis voltrok zich (liep af) tegen ieders verwachting zonder rumoer. Het ongeluk voltrok zich (was afgeloopen) in minder dan geen tijd. De maand Augustus voltrok zich (ging voorbij, verstreek) voor de algemeene vrachtvaart niet ongunstig.

zich voltrekken – germ.* [sich volstrecken] i.p.v. geschieden; plaatshebben; plaatsvinden; voorvallen.