Meehelpen? Ga naar etymologieWiki

Werken

De volgende werken zijn opgenomen op etymologiebank.nl; vermelding is in aflopende chronologische volgorde van publicatie.

Etymologische (standaard)werken

• H. Beelen en N. van der Sijs, ‘Woordsprong’, serie in: Onze Taal 2013-2021
• Diverse auteurs (2014-), etymologische artikelen, gepubliceerd op Neerlandistiek.nl
• Diverse auteurs (2011-), Etymologiewiki
• M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim en N. van der Sijs (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, Amsterdam (PDF)
• P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen
• P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1989), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 1e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen
• P.H. Schröder (1980), Van Aalmoes tot Zwijntjesjager, Baarn (PDF)
• J. de Vries (1971), Nederlands Etymologisch Woordenboek, Leiden
• N. van Wijk (1936 [1912]), Franck's Etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal, 2e druk, Den Haag
• C.B. van Haeringen (1936), Etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal, Supplement, Den Haag
• J. Vercoullie (1925), Beknopt etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal, Den Haag / Gent (PDF)

Dialectwoordenboeken en woordenboeken van variëteiten van het Nederlands

• S. Joubert en N. van der Sijs (2020), ‘Antilliaans-Nederlandse woorden en hun herkomst’, in: Trefwoord, november 2020 (PDF)
• F. Aarts (2017), Etymologisch Dictionairke vaan ’t Mestreechs, Maastricht (PDF)
• F. Debrabandere (2016), Addenda
• F. Debrabandere (2011), Limburgs etymologisch woordenboek: de herkomst van de woorden uit beide Limburgen, Zwolle
• F. Debrabandere (2010), Brabants etymologisch woordenboek: de herkomst van de woordenschat van Antwerpen, Brussel, Noord-Brabant en Vlaams-Brabant, Zwolle
• G.J. van Wyk (2007), Etimologiewoordeboek van Afrikaans, Supplement, Stellenbosch
• F. Debrabandere (2007), Zeeuws etymologisch woordenboek: de herkomst van de Zeeuwse woorden, Amsterdam
• F. Debrabandere (2005), Oost-Vlaams en Zeeuws-Vlaams etymologisch woordenboek: de herkomst van de Oost- en Zeeuws-Vlaamse woorden, Amsterdam
• G.J. van Wyk (2003), Etimologiewoordeboek van Afrikaans, Stellenbosch
• A.A. Weijnen (2003), Etymologisch dialectwoordenboek, Den Haag (PDF)
• F. Debrabandere (2002), West-Vlaams etymologisch woordenboek: de herkomst van de West-Vlaamse woorden, Amsterdam
• J. van Donselaar (1989), Woordenboek van het Surinaams-Nederlands, Muiderberg (PDF)
• S.P.E. Boshoff en G.S. Nienaber (1967), Afrikaanse etimologieë, Die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns (PDF)
• J. du Plessis Scholtz (1930), Afrikaanse woorde en uitdrukkinge - eiegoed of erfgoed?, uitgegee deur Edith H. Raidt, in: Tydskrif vir Geesteswetenskappe 1925 (19)85, 235-290 (PDF)
• N. van der Sijs (bezorger) (2003), Uit Oost en West. Verklaring van 1000 woorden uit Nederlands-Indië van P.J. Veth (1889), met aanvullingen van H. Kern en F.P.H. Prick van Wely (1910), Amsterdam. Gebaseerd op: Uit Oost en West. Verklaring van eenige uitheemsche woorden van P.J. Veth uit 1889, recensie van het werk van Veth door H. Kern in De Indische Gids van 1889, en ‘Etymologisch aanhangsel’ (p. 297-350) uit het Viertalig aanvullend Hulpwoordenboek voor Groot-Nederland van Prick van Wely uit 1910 (PDF)

Thematische woordenboeken

• W. Deconinck (2019), Plantennamen nader toegelicht, Kortrijk. (PDF)
• N. van der Sijs, ‘Spaans in het Nederlands, en andersom’, in: Onze Taal 2019, 9-11 (PDF)
• G. van Berkel & K. Samplonius (2018), Nederlandse plaatsnamen verklaard
• Herman Wilms (2017-), Wetenschappelijke Namen van de Vogels van Europa
• H. Beelen en N. van der Sijs, ‘Van mamá tot plee’, Franse leenwoorden in het Nederlands’, in: Onze Taal 2015, 154-156 (PDF)
• E. Sanders (2009), Van Dale Modern Bargoens woordenboek, Utrecht (PDF)
• H. Blok en H.J. ter Stege (2008), De Nederlandse vogelnamen en hun betekenis, 4e editie, Leidschendam (PDF)
• M. De Coster (2007), Groot scheldwoordenboek: van apenkont tot zweefteef, Antwerpen (PDF)
• F. Kok (2007), Waarom brandnetel?, Nieuwegein (PDF)
• Karel F. Gildemacher (2007), Friese Plaatsnamen: Alle steden, dorpen en gehuchten
• J. van de Kamp en J. van der Wijk (2006), Koosjer Nederlands: Joodse woorden in de Nederlandse taal, Amsterdam; inclusief ongepubliceerde aanvullingen door de auteurs (PDF)
• K. van Dalen-Oskam & M. Mooijaart (2005), Nieuw bijbels lexicon: woorden en uitdrukkingen uit de bijbel in het Nederlands van nu, uitgebreid met De Nieuwe Bijbelvertaling, Amsterdam
• N. van der Sijs (2005), Groot Leenwoordenboek (PDF)
• N. van der Sijs, in: Medisch Contact 60 (2005)
• H. ter Stege (2004), De betekenis van de Nederlandse (volks)namen van zoogdieren, reptielen en amfibieën, eigen uitgave Waalre
• K.J. Eigenhuis (2004), Verklarend en etymologisch woordenboek van de Nederlandse vogelnamen, Amsterdam (PDF)
• P.G.J. van Sterkenburg (2001), Vloeken. Een cultuurbepaalde reactie op woede, irritatie en frustratie, 2e druk, Den Haag (PDF)
• E. Sanders (2000), Jemig de pemig!: de invloed van Van Kooten en De Bie op het Nederlands, Amsterdam (PDF)
• N. van der Sijs (1998), Geleend en uitgeleend: Nederlandse woorden in andere talen en andersom, Amsterdam (PDF)
• E. Sanders (1997), Borrelwoordenboek: 750 volksnamen voor onze glazen boterham, Den Haag (PDF)
• T. Beijer en C.G.L. Apeldoorn (1996), Woordenboek van medische eponiemen, Houten (PDF)
• E. Sanders (1995), Geoniemenwoordenboek, Amsterdam (PDF)
• E. Sanders (1993), Eponiemenwoordenboek: Woorden die teruggaan op historische personen, Amsterdam (PDF)
• L. Koenen, R. Smits (1992), Peptalk, De Engelse woordenschat van het Nederlands
• J. Meijer (1984), Tolk van 't olle volk: Joods supplement op het Nieuw Groninger woordenboek van K. ter Laan, Scheemda (PDF)
• S. Theissen (1978), Germanismen in het Nederlands, Hasselt
• H. Beem (1975), Resten van een taal: woordenboekje van het Nederlandse Jiddisch, Assen (PDF)
• H. Beem (1974), Uit Mokum en de mediene: Joodse woorden in Nederlandse omgeving, Assen (PDF)
• H. Kleijn (1970), Planten en hun naam: Een botanisch lexicon voor de Lage Landen, Amsterdam (PDF)
• P.H. van Laer (1964), Vreemde woorden in de sterrenkunde, 2e druk, Groningen (PDF)
• P.H. van Laer (1949), Vreemde woorden in de natuurkunde, Groningen/Batavia. (PDF)
• E.J. Dijksterhuis (1939), Vreemde woorden in de wiskunde (PDF)
• C.A. Backer (1936), Verklarend woordenboek van wetenschappelijke plantennamen (PDF)
• Ch.F. Haje (1932), Taalschut, schrijf weer Nederlandsch, Leiden
• A. Moortgat (1925), Germanismen in het Nederlandsch, Gent
• T. Pluim (1922), Wetenswaardig allerlei: bijdragen tot algemeene kennis voor studeerenden bijeenverzameld door T. Pluim, Groningen (PDF)
• C.H.Ph. Meijer (1919), Woorden en uitdrukkingen verklaard door Dr. C. H. Ph. Meijer, Amsterdam (PDF)
• E. Paque (1913), De Vlaamsche volksnamen der planten van België, Fransch-Vlaanderen, Noord-Brabant, Hollandsch-Limburg, enz., Bijvoegsel, Brussel (PDF)
• T. Pluim (1911), Keur van Nederlandsche woordafleidingen, Purmerend (PDF)
• W. de Vreese (1899), Gallicismen in het Zuidnederlandsch, Gent (PDF)
• E. Paque (1896), De Vlaamsche volksnamen der planten van België, Fransch-Vlaanderen en Zuid-Nederland, Brussel (PDF)
• R. Dozy (1867), Oosterlingen, verklarende lijst der Nederlandschen woorden die uit het Arabisch, Hebreeuwsch, Chaldeeuwsch, Perzisch en Turksch afkomstig zijn, 's-Gravenhage (PDF)
• M. Siegenbeek (1847), Lijst van woorden en uitdrukkingen met het Nederlandsch taaleigen strijdende, Leiden (PDF)
• Wigardus à Winschoten (1681), Seeman, behelsende een grondige uitlegging van de Neederlandse konst, en spreekwoorden, voor soo veel die uit de Seevaart sijn ontleend, en bij de beste schrijvers deeser eeuw gevonden werden, Leiden

Uitleenwoordenboeken

• N. van der Sijs (2010), Nederlandse woorden wereldwijd, Den Haag; met aanvullingen uit Uitleenwoordenbank 2015 (PDF)
• N. van der Sijs (2009), Yankees, cookies en dollars, Amsterdam
• N. van der Sijs (2006), Klein uitleenwoordenboek, Den Haag (PDF)

Dateringen of neologismen

• F. Bakker, E. van Ruijsendaal, P. Uljé, D. van Zijderveld, Vindpunt.nl – elektronisch doorzoekbare Woordenlijst Overbodig Engels met Nederlandse tegenhangers, uitgebreide en verbeterde voortzetting van de boekuitgaven Funshoppen in het Nederlands (2009) en Op-en-Top Nederlands (2015)
• Nicoline van der Sijs (2015-heden), Jaarwoordenzoeker ‘Een woord uit elk jaar 1800-heden’, zie ook bij Onze Taal
• R. Schutz (2007), Brekend nieuws, Nijmegen (PDF)
• N. van der Sijs (2001), Chronologisch woordenboek: de ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, Amsterdam (PDF)
• B. Hageman (2001), Barbarismenwoordenboek. Hoe Nederlands is uw Nederlands nog?, Amsterdam (PDF)
• M. De Coster (1999), Woordenboek van Neologismen: 25 jaar taalaanwinsten, Amsterdam (PDF)
• J. Posthumus (1986), A Description of a Corpus of Anglicisms, Groningen (PDF)
• Winkler Prins Boek van het jaar (1958-1980), Amsterdam / Brussel (lemma ‘Nieuwe woorden in onze taal’)

Idioomwoordenboeken

• F.A. Stoett (1923-1925), Nederlandsche Spreekwoorden, Spreekwijzen, Uitdrukkingen en Gezegden, drie delen, 4e druk, Zutphen (PDF)

Overige werken

• Julius Pokorny (1959), Indogermanisches Etymologisches Wörterbuch, Bern.
• Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)