Meehelpen? Ga naar etymologieWiki

 

Jaarwoordgenerator
Vul hier een jaartal in (vanaf 1800) en ontdek welke woorden er in dat jaar aan het Nederlands werden toegevoegd.

 

volstaan - (volharden, voldoende zijn)

Etymologische (standaard)werken

P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen

volstaan* [volharden, voldoende zijn] {volstaen [volharden, genoegen nemen, voldoen aan, helpen] 1291-1300} middelnederduits vulstān, oudhoogduits folla-stēn; van vol1 + staan.

J. de Vries (1971), Nederlands Etymologisch Woordenboek, Leiden

volstaan ww., mnl. volstaen ‘volharden, genoegen nemen, voldoen aan, helpen’, mnd. vulstān ‘volharden, instaan voor’, ohd. folla-stēn ‘volharden’; vgl. ook het bnw. mnl. volstandich, mnd. volstandich, vulstendich ‘volhardend, standvastig’.

N. van Wijk (1936 [1912]), Franck's Etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal, 2e druk, Den Haag

volstaan ww., mnl. volstaen “volharden, genoegen nemen, voldoen aan, helpen”. = ohd. folla-stên “volharden”, mnd. vul-stân “id., instaan voor”.

C.B. van Haeringen (1936), Etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal, Supplement, Den Haag

volstaan. Hierbij het bnw. mnl. volstandich ‘volhardend, standvastig’ (nnl. archaïstisch volstandig), mnd. volstandich, vulstendich ‘id.’. Nhd. vollständig ‘volledig’ is een andere vorming.

J. Vercoullie (1925), Beknopt etymologisch woordenboek der Nederlandsche taal, Den Haag / Gent

volstaan ono.w., Mnl. volstaen = voldoen, voldoende zijn,

Thematische woordenboeken

Wigardus à Winschoten (1681), Seeman, behelsende een grondige uitlegging van de Neederlandse konst, en spreekwoorden, voor soo veel die uit de Seevaart sijn ontleend, en bij de beste schrijvers deeser eeuw gevonden werden, Leiden

volstaan, is een seemans woord, waar mee’ hij te kennen geeft niet te swigten, nog niet te kreuken: anders gesegt rond staan, het welk oneigendlijk beteekend, men moet geen struif bederven om een ei: laat het dan volstaan!

Dateringen of neologismen

N. van der Sijs (2001), Chronologisch woordenboek: de ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, Amsterdam

volstaan* volharden, voldoende zijn 1291-1300 [CG Luiks Diat.]

B. Hageman (2001), Barbarismenwoordenboek. Hoe Nederlands is uw Nederlands nog?, Amsterdam

het volstaat dat – gall. [il suffit de] i.p.v. men volstaat met.

Overige werken

Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)

Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW.

Hosted by Instituut voor de Nederlandse Taal