ingewanden zn. mv. ‘spijsverteringsorganen’
Mnl. ingewanden ‘inwendige organen in de buik’ [1315-35; MNW-R], inghewant [1339; MNW-R], van den ingewande tesamen [1351; MNW-R], inghewant ‘organen (hart, longen, lever) in een dierenlichaam’ [ca. 1440; Harl.], in sijn buuc een wonde, dat daer sijn ingewant uutliep [1458; MNW-P].
Gevormd uit → in en Middelnederlands gewant ‘doek, gewaad, gerei; kleding, uitrusting’, een afleiding van → winden ‘draaien’. De betekenis is dus ‘dat wat zich binnen de bekleding bevindt’.
Mnd. ingewant, ingewāt. Mhd. (in)geweide (nhd. Eingeweide) is een afleiding van een wortel die verwant is met winden, waarbij ook Duits Weide ‘wilg’, Latijn vīscera ‘ingewanden’; bij de wortel pie. *wei- ‘winden, draaien’; en zie ook → gewei.
In het Middelnederlands bestonden diverse synoniemen van dit woord. Ouder dan ingewanden zijn onder meer ingewede, zoals in si at vorschen ocht padden darme ocht van serpenten dyngewede verslant ‘ze at kikker- of paddendarmen of verslond slangeningewanden’ [1276-1300; CG II, Kerst.] en (in)geweide [beide 1300-25; MNW-R], gheweyde [1390-1400; Rijmkroniek], die overeenkomen met de Hoogduitse vormen. Andere synoniemen zijn onder meer ghewade [1328-50; Rijmkroniek, ander handschrift] en ghewande [1380-1425; MNW-R], inghewade ‘gedarmte’ [ca. 1440; Harl.], een vorm die overeenkomt met Nederduits ingewant.

ingewanden znw. o. mv., mnl. inghewant o., mnd. mhd. ingewant. Daarnaast staat mnl. inghewâde, mnd. ingewāt, waarvan het 2de lid te vergelijken is met os. wād, ohd. wāt ‘kleding’ (zie: gewaad). Zo kan men ook in het 2de lid van ingewanden het woord mnl. ghewant ‘stof, doek, gewaad, gerei, uitrusting, lading’ aannemen, vgl. mhd. gewant ‘kleding, uitrusting’, mnd. gewant ‘kleding’ (zie: want 2). Dit woord is afgeleid van winden en het is dus mogelijk, dat ingewanden rechtstreeks op het begrip ‘winden’ teruggaat, als aanduiding van de dooreengewonden darmen. Zo kan ook het ohd. innubli, innuovili, oe. innelfe, innyfle, on. innyfli gevormd zijn van weven.