Meehelpen? Ga naar etymologieWiki

 

Jaarwoordgenerator
Vul hier een jaartal in (vanaf 1800) en ontdek welke woorden er in dat jaar aan het Nederlands werden toegevoegd.

 

formidabel - (geweldig)

Etymologische (standaard)werken

M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim en N. van der Sijs (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, Amsterdam

formidabel bn. ‘geweldig’
Vnnl. formidabel ‘vreeswekkend, beangstigend’ in swaren en formidabelen aertbevingen [1648; WNT]; nnl. ‘van geweldige hoedanigheid, geweldig’ in Van Deyssel's formidabele welsprekendheid [1888; WNT]. Veel eerder al een woordenboekvermelding in de Franse vorm formidable ‘vreeswekkend’ [1553; van den Werve].
Via Frans formidable ‘vreeswekkend’ [1392; Rey], ‘grote afmetingen, kracht, macht hebbend’ [ca. 1830; Rey], ontleend aan Latijn formīdābilis ‘vreeswekkend’, bij formīdāre ‘huiveren, vrezen’, een afleiding van het zn. formīdō ‘vrees’, waarvan de verdere herkomst onduidelijk is.
De Nederlandse betekenisontwikkeling verliep, net als in het Frans, van ‘huiveringwekkend’ naar ‘geweldig, vreselijk’, waarna deze werd afgezwakt en de positieve betekenis van ‘geweldig’ overbleef. Vergelijkbaar zijn de ontwikkelingen van bijv. → verschrikkelijk en → vreselijk (zoals in verschrikkelijk/vreselijk mooi).

P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen

formidabel [geducht] {1647-1648} < frans formidable [idem] < latijn formidabilis [huiveringwekkend, vreselijk], van formidare [huiveren, vrezen], van formido [vrees], verwant met grieks mormō [spook waarmee kinderen schrik werd aangejaagd]; voor de verhouding latijn f t.o.v. grieks m vgl. formica - murmèx onder formiaat.

Dateringen of neologismen

N. van der Sijs (2001), Chronologisch woordenboek: de ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, Amsterdam

formidabel geducht 1647-1648 [WNT] <Frans

Overige werken

Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)

Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW.

Hosted by Instituut voor de Nederlandse Taal