Meehelpen? Ga naar etymologieWiki

 

Jaarwoordgenerator
Vul hier een jaartal in (vanaf 1800) en ontdek welke woorden er in dat jaar aan het Nederlands werden toegevoegd.

 

cannabis - (hennepplant; hars uit de toppen van de hennepplant als roesmiddel)

Etymologische (standaard)werken

M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim en N. van der Sijs (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, Amsterdam

cannabis zn. ‘hennepplant; hars uit de toppen van de hennepplant als roesmiddel’
Vnnl. als wetenschappelijke benaming voor de hennepplant: Kennep ... Cannabis ‘hennep ... cannabis’ [1599; Kil.]; nnl. cannabis ‘roesverwekkend middel uit toppen van de Indische hennepplant’ [1949; WNT Aanv.].
Ontleend aan Latijn cannabis ‘hennep’ < Grieks kánnabis ‘hennep’. Verwant met Sanskrit śaṇa- ‘hennep’ en hetzelfde woord als nnl.canvas en → hennep. Cannabis komt uit het Scytisch of Thracisch, maar de oorsprong ervan is duidelijk niet-Indo-Europees, mogelijk Sumerisch (Pfeifer).

EWN: cannabis zn. 'hennepplant; hars uit de toppen van de hennepplant als roesmiddel' (1599)
ANTEDATERING: Kemp ('hennep') of cannabsis heet ende droge [1504-10, Herbarius, i3:1] (G)
Later: Kemp heetmen in Griecx ende Latijn Cannabis. Inde Apoteke Cannabum [1543; Fuchs, cap.148]; Die tammen kemp ... In Latijn ende in die Apoteke "Cannabis" [1554; Dodonaeus, 84] (EWN: 1599)
[J. Luif (2010-2018), 'Oudere dateringen van woorden uit het EWN', in: Trefwoord (bewerkt)]

P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen

cannabis [hennep] {1901-1925} < latijn cannabis < grieks kannabis [idem] (vgl. canvas, hennep).

Thematische woordenboeken

N. van der Sijs (2005), Groot Leenwoordenboek

cannabis (Latijn cannabis)

C.A. Backer (1936), Verklarend woordenboek van wetenschappelijke plantennamen

Cánnabis L. [C. Linnaeus], - Lat. transcr. van Gr. kannăbis, hennep: hennep, kemp, kennep.

Uitleenwoordenboeken

N. van der Sijs (2010), Nederlandse woorden wereldwijd, Den Haag; met aanvullingen uit Uitleenwoordenbank 2015

cannabis ‘hennep’ -> Indonesisch kanabis ‘hennep’.

Dateringen of neologismen

N. van der Sijs (2001), Chronologisch woordenboek: de ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, Amsterdam

cannabis hennep 1869 [Aanv WNT] <Latijn

Overige werken

Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)

Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW.

Hosted by Instituut voor de Nederlandse Taal