alleszins bw. ‘in ieder opzicht’, (BN) ‘in elk geval, zeker’
Mnl. allesins ‘in elke richting’ [1410; MNW]; vnnl. ‘in ieder opzicht’ in Daerom danckt Godt alsins, Die u met sulcken Prins Heeft voorsien in u benaude dagen [1621; WNT].
Ontstaan uit de genitief van de combinatie → al met het zn. → zin in de Middelnederlandse, maar nu reeds lang verouderde betekenis ‘richting’.
Als bijwoordelijke bepaling betekende dit woord ‘in/uit alle richtingen’. Pas in de 17^e eeuw kreeg alleszins naast plaatsaspecten ook tijdsaspecten, om vervolgens ook los van plaats en tijd voor te komen, met nadruk op de betekenis van ‘alom’, ‘alle relevante zaken meewegend, in alle gevallen’ [1688; WNT]. Daarna verdwenen geleidelijk de betekenissen met plaats- en tijdsaspect. In het BN maakt de spreker met het modaal partikel alleszins de hoorder duidelijk dat aan de bewering niet getwijfeld hoeft te worden. De partikelbetekenis ontwikkelde zich uit de betekenis ‘in alle gevallen’: ik zal u alleszins eene antwoorde schrijven [1899; WNT].