Meehelpen? Ga naar etymologieWiki

 

Jaarwoordgenerator
Vul hier een jaartal in (vanaf 1800) en ontdek welke woorden er in dat jaar aan het Nederlands werden toegevoegd.

 

adoreren - (aanbidden)

Etymologische (standaard)werken

M. Philippa, F. Debrabandere, A. Quak, T. Schoonheim en N. van der Sijs (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, Amsterdam

adoreren ww. ‘aanbidden’
Vnnl. adoreren ‘(een god) aanbidden’ [1553; Werve]; nnl. ‘overdreven hoog achten’ [1720; WNT].
Al dan niet via Frans adorer < Oudfrans adourer ‘aanbidden’ [eind 10e eeuw] ontleend aan Latijn adōrāre ‘aanbidden’, gevormd uit → ad- ‘tot, bij’ en ōrāre ‘spreken, pleiten, bidden’, zie → oreren.
♦ adoratie zn. ‘aanbidding’. Vnnl. adoratie ‘id.’ [1553; Werve]. Ontleend aan Frans adoration [14e eeuw]. ♦ adorabel bn. ‘aanbiddelijk’. Nnl. adorabel ‘id.’ [1824; Weiland]. Ontleend aan Frans adorable ‘aanbiddenswaard’ [14e eeuw], ‘aanbiddelijk’ [17e eeuw].

EWN: adoreren ww. ‘aanbidden’ (1553)
ANTEDATERING: Dit syn de Goden die ghy adoreerde [ca. 1540; iWNT verstorven]
EWN: ♦ adorabel bn. ‘aanbiddelijk’ (1824)
ANTEDATERING: adorabel 'aanbiddelijk' [1720; Meijer]
[J. Luif (2010-2018), 'Oudere dateringen van woorden uit het EWN', in: Trefwoord (bewerkt)]

P.A.F. van Veen en N. van der Sijs (1997), Etymologisch woordenboek: de herkomst van onze woorden, 2e druk, Van Dale Lexicografie, Utrecht/Antwerpen

adoreren [aanbidden] {1501-1600} < frans adorer < latijn adorare [idem] (vgl. adorabel).

Dialectwoordenboeken en woordenboeken van variëteiten van het Nederlands

F. Aarts (2017), Etymologisch Dictionairke vaan ’t Mestreechs, Maastricht

adorere (ww.) aanbidden; Nuinederlands adoreren <1553> < Frans adorer.

Thematische woordenboeken

N. van der Sijs (2005), Groot Leenwoordenboek

adoreren (Frans adorer)
Dateringen of neologismen

N. van der Sijs (2001), Chronologisch woordenboek: de ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, Amsterdam

adoreren aanbidden 1553 [Vd Werve] <Frans

Overige werken

Woordenboek der Nederlandsche taal (WNT) & Middelnederlandsch woordenboek (MNW) & Vroegmiddelnederlands woordenboek (VMNW) & Oudnederlands woordenboek (ONW) – alle onderdeel van de Geïntegreerde Taalbank (GTB)

Zoek dit woord op in het WNT, MNW, VMNW, ONW.

Hosted by Instituut voor de Nederlandse Taal