İstanbul’da Sosyalleşme Mekânları

2021

Tarih Okulu, 2019

Öz Küreselleşme süreci toplumların sosyal ve kültürel özelliklerinde bazı değişikliklere yol açmıştır. Hızla dünya geneline yayılan tüketim ürünleri, markalar ya da "Amerikan tarzı yaşam" alışkanlıkları insanları etkisi altına almıştır. Bu durum, tüketim kültürü kavramının ortaya çıkmasına ve toplumlarda kabul görmesine neden olmuştur. Tüketim kavramını sadece ekonomiyle ilişkilendirmek kavramı açıklayabilmek için yetersiz kalır. Günümüzde insanlar tarafından her şey tüketilmektedir. Tüketilen en önemli unsur ise toplum içindeki değerlerdir. Değerlerin tüketilmesi, insanları bir araya getiren, birleştiren kültür unsurlarıyla ilgilidir. Bu anlamda sosyalleşme kavramı da geleneksel anlamından uzaklaşmış, yeni sosyalleşme ya da bir arada zaman geçirme mekânları oluşturulmuştur. Günümüzde alış veriş merkezleri her ne kadar ticari faaliyetleri ve tüketimi akıllara getirse de belki de göz ardı ettiğimiz en önemli nokta değerlerin tüketildiği merkezler olarak karşımıza çıkmasıdır. Abstract The process of globalization has led to some changes in the social and cultural characteristics of societies. Consumer goods, brandsor "American-style living" habits that spreadrapidly throughout the world have affected people. This has led to the emergence of the concept of consumer culture and acceptance in society. Torelate the

The changes and transformations that started in the traditional urban physics and architecture of Istanbul in the 18th century, with the reforms carried out in the 19th century, inuenced the social life, material texture and architecture, and led to the emergence of new spaces that cater to the needs of the society. A new socio-cultural environment emerged with the new public spaces that emerged in the city that directly affected the social life. These spaces, which were seen as open and closed public spaces in Ottoman society, allowed individuals living in the city to come together more often, and increased interaction and communication. Beşiktaş was perhaps one of the most important urban spaces of the Ottoman capital, Istanbul, where public spaces became widespread on the city scale and evolved from traditional to modern. The public spaces in the Beşiktaş district formed important social spaces where the society came together. Coffeehouses, which have an important place among closed public spaces as well as recreation areas and pier areas having an important place among open public spaces, played an important role in the development of social spaces in Beşiktaş district. After the coffeehouses, the developments especially in the art of theater allowed the emergence of different social spaces in Beşiktaş. In Istanbul, the capital of the Ottoman Empire, the modernization and innovation movements in the social life in the 19th century were made permanent, and in Beşiktaş, a modern society that came together in different social spaces was created with a modern identity in which the buildings manifest themselves with architectural designs. In this article, the development of social spaces in Beşiktaş was evaluated in the historical process from the proclamation of the Tanzimat to the II. Constitutional Monarchy.

Özet İstanbul'da içinde yaşadığımız ve gündelik yaşam pratiklerini deneyimlediğimiz kentsel mekânların, kamusal alanların, ortak yaşam alanlarının ve ortaklaşma, dayanışma kültürünün, toplumsal hafızanın hızla yok olduğu, silindiği ya da yeniden şekillenmekte olduğu bir dönem geçiriyoruz. İstanbul modern tarihi boyunca hep değişen bir kent olmuş; ancak AKP iktidarı döneminde izlenen neoliberal politikalar sanayisizleşmeye, emeğin ve kent kültürünün köklü biçimde mekân ve şekil değiştirmesine yol açıyor. İstanbul mevcut iktidar ve sermaye açısından yükselen bir değer, küresel bir kent olarak değerlendiriliyor. Diğer yandan neredeyse Türkiye ekonomisinin motor sektörü haline gelen inşaat sektörünün kar amaçlı yeni büyük projeleri sonucu ortak, kamusal çıkarların arka plana atıldığı, konut ve dinlenme / eğlenme alanlarının düzenlenmesinin serbest piyasa ekonomisinin, kapitalist çıkarların işleyişine bırakıldığı, her tür planlama düşüncesinin terk edildiği bir dönem geçirmekteyiz.

Sosyologca 7, 2014

Spatial Segregation and Gentrification In Istanbul In The Process Of Being Global City: Seclusion From Center To Periphery At The Level Of Shopping Centers and Residences Özet: İstanbul’da kentsel dönüşüm olgusu son yirmi yılın en önemli konularından biri haline gelmiştir. Kentsel dönüşüm, mekânsal ayrışma ve soylulaştırma olarak kent mekânının birçok alanını toplumsal olarak etkilemektedir. AVM ve rezidansların inşa edilmesiyle beraber yeni orta sınıf ile emekçi sınıfın karşılaşmaları engellenmektedir. Böylece sosyal dışlanma gerçekleşmektedir ve merkezde bulunan yoksul kesimler çevreye itilmektedir; ancak çevreye yapılan AVM ve rezidanslarla birlikte yoksul kesimlerin yaşam alanı oluşturulması engellenmektedir. Dolayısıyla kent merkezinden çevreye, çevreden de çevrenin dışına bir çekilme yaşanmaktadır. Anahtar Kelimeler: Kentsel dönüşüm, küresel kent, mekânsal ayrışma, sosyal dışlanma, , soylulaştırma Abstract: Urban transformation in Istanbul have become one of the most important topics in the last twenty years. Urban transformation have affected the areas of urban spatial socially as spatial segregation and gentrification. One has precluded new middle class and labour to encounter along with building shopping centers and residences. So, social exclusion has becoming and one has secluding poor sections in center to periphery; but building shopping centers and residences in periphery precludes poor sections to build their own living space. Whereat seclusion from urban center to periphery, then from periphery to outer spaces has becoming. Keywords: Urban transformation, global city, spatial segregation, social exclusion, gentrification

Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 2020

İlk yerleşim alanlarının geçmişi eski çağlara dayansa da yerleşim alanlarının kuruldukları yerde büyüyerek etrafa doğru yayılmaları özellikle Sanayi Devrimi'nden sonraki süreçte gerçekleşmiştir. 19. yüzyılda yaşanan sanayileşme süreci şehirlerin makro formunu değiştirmiştir. Sanayi tesislerinin kurulması insanların çalışmak için şehirlere göç etmesine yol açmış, şehirlerde yaşanan bu yoğunluk da şehrin kurulduğu yerden etrafa doğru yayılmasında etkili olmuştur. Yaşanan bu süreçte ham madde ve işçilerin sanayi tesisine, mamul maddenin de pazara taşınmasında ulaşım faaliyetleri önemli rol oynamıştır. Bu nedenle şehirlerde farklı ulaşım faaliyetleri hızla gelişmeye başlamış, yaşanan bu gelişmelerde insanların daha uzak olan yerlere ulaşmalarını kolaylaştırmıştır. Zamanla teknolojik alanda yaşanan gelişmelerle birlikte bu süreç hızlanarak şehirlerin tarihte hiç görülmediği kadar geniş alanlara yayılmasında etkili olmuştur. Dünya'nın en eski şehirlerinden biri olan İstanbul'da yerleşim alanları 19. yüzyılda sanayi ve ulaşım alanında yaşanan gelişmelerle etrafa doğru yayılmaya başlamıştır. Bu dönemde özellikle deniz yolları ve raylı sistemlerde yaşanan gelişmeler yerleşim alanlarının etrafa doğru yayılmasında etkili olurken 20. yüzyılda yaşanan gelişmelerle birlikte karayolları yerleşim alanlarının yayılmasında önemli rol oynamıştır.

DEĞİŞEN İSTANBUL'UN KENTSEL ÇEVRESİNDEN SEÇMELER, 2022

Türklerde Çevre ve Şehircilik, T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yayını, Ankara, 2023

İçindekiler ve Giriş Bölümü

Selefilik veya Selefiyye kavramı genellikle itikadî konularda Kur'an ve Sünnet'in lafzına bağlı olan ve te'vili kabul etmeyen ekoller için kullanılmaktadır (Özervarlı, 2009: 399). Tarih içinde Selefîliğin çok farklı uzanımları ve türleri bulunmaktadır. Bu çalışmada Selefiliğin çerçevesini ise katı fikirli Selefilik anlayışları oluşturmaktadır. Selefilik kavramının başına katı kelimesini eklememizin sebebi ise dinin anlaşılmasında ve toplumsal pratiğe dönüştürülmesinde ortaya çıkan katılığı, sertliği ifade etmektir. Katı Selefîliğin karakteristik özelliklerini sıraladığımız zaman kavramdan kastedilen anlam haritası daha iyi anlaşılacaktır. Katı Selefîlikte, dinî metinlerin anlaşılmasında yalnızca nakil esas alınır, aklî yoruma yer verilmez, tasavvufa, kelama ve felsefeye koşulsuz karşı çıkılır. Bu anlayışta sosyal ve kültürel alandaki uygulamalarda baskın bir bidat karşıtlığı dikkat çeker. Katı Selefîler kendi din anlayışını hakikatin yegane temsilcisi görür, modern devlet anayasalarında İslâm'ın hükümlerini esas alınması gerektiğini deklare eder, toplumsal örf ve adetleri din adına dışlar, "İslâm devleti" söylemini her konumda ve şartta dile getirir, yüceltir. Katı Selefîler ayetleri bir tartışma ve retorik aracı olarak kullanır, bireysel ve toplumsal yaşamda iman-amel birlikteliğini savunur, dinî konuda seçmeci ve indirgemeci bir tutum takınırlar. Çalışmada bu çerçeve içine giren Selefî anlayışlar ele alınmıştır. Yukarıda sayılan dini tutum ve yaklaşımları benimseyen Selefî grupların veya kişilerin adlandırmaları farklı farklı olabilir.