DİDİNANA
"Besena k̆uk̆ulina
Va caxunen k̆ulina
İrdasi cexedasen
Noğame senduğina"
Çoyişa Eşk̆olva
Art̆aşeni zade va dobguti. Otobusişa ceft̆i do araba kobžiri. Dayi şk̆imişi nalbur duçani amʒika komobişvaji
şik̆ule gza kocebguti. Minibusi şofori Dutxuri ort̆u. Na cexet̆espe va biçinamt̆i. Ar Nuri P̆ap̆u xvala Xalik̆ana
şk̆unişa ort̆u.
Nuri P̆ap̆u, şk̆imi şeni ''angsi bozo şk̆uni komoxt̆u'' ya na eluxet̆espe Lazuri, gobimçitani. Guri va cemat̆u
Nuri P̆ap̆uşa. Haşo it̆urt̆es politik̆a kelvak̆atasi k̆oçepe şk̆uni. Mutu va gobukti. Nuri P̆ap̆u uci va mebçi. Solci
ort̆asi haşo iyet̆u şk̆unda k̆ale.
Xoloti mektebi arkadaşi şk̆imi Memet̆i iyilusi derdi polisi şk̆ala cemanžirusi xvala va memaşk̆ves şk̆unepe.
Art̆aşenişen ot̆ombilaşe nişi eç̆opeydo komext̆eydort̆u. Sağcepe mutu mo moğodamt̆es deyi şk̆imi şeni do
ocaği şk̆imi şeni komext̆esdort̆u. Hamtepe p̆ot̆e va gobiç̆ondrinare. ''Ant̆esi bozo şk̆uni'' deyi miʒ̆vek̆oti şk̆imi
şeni şuri komeçamt̆es. Nuri P̆ap̆uşi osinapute guri va momalu. Komişk̆un fuk̆arape do mežlip̆erepe şeni na
biduşunamtu ar ndğa moxt̆as oxvoʒonanen. Beçiti şk̆u momsk̆vanen.
Dutxeşa eşk̆ebulurt̆i. Xeleri bort̆i. Sifati elebilamt̆işa vorsi ok̆obiʒ̆ert̆i. Xinci na ort̆u komişk̆ut̆u. Gza elamti
diyu domaʒ̆onert̆uçi araba cinomsk̆asen. Maşk̆urinu. Araba elamti dvabudort̆u. Araba na cexet̆epe k̆at̆adğaneri
dulyapeşi isinamt̆es. Araba omʒ̆eli st̆eri ik̆anʒ̆ut̆u xolo miti uci va meçamt̆u.
Sifati cilendo Zulxa kižiru. Melenk̆alepe meyop̆ʒ̆ert̆i. K̆oçi merği cunžiramt̆u haninepe. Karti kartişa olva adet̆i
var ort̆u. İri çoyi muşi merže muşi molik̆açert̆u. Halbuçi nak̆u yakini çoyepe ort̆es.
Gza na memages çoyepeşi ar tane Amgvani ort̆u. Eveli didepe şk̆uni Dutxe şa kuşxete eşk̆ulurt̆es do haninepe
mişvacamt̆es. Arti yuk̆i mobumeri gulut̆es ham gžalepe. Art̆aşenişa cit̆anuşa t̆ik̆inape mobumeri çoyişa
eşk̆it̆anuşa na torumtes kumanyape mobumeri gulut̆es. Muç̆ote sk̆udurt̆es didepe şk̆imi. Hasteri osk̆edinu
meşk̆vapu mancura noğapeşa olvapu var iduşunes. Haninepe naşk̆ves do var igžales didepe şk̆uni.
Yanivati k̆udeli golobit̆ituşa ak̆rabape şk̆imi biduşuni. Nandidi şk̆imi Yanivaturi ort̆u. Ek̆salefepe şk̆imi heko
sk̆udunan. Beroba şk̆imi obşa milvapun Didinana do Nandidi şk̆ala. Himdora şik̆ule va bidi Yanivati şa.
Çoylepe karti kartişa na var ulunan oseyironi oren.
Ç̆axirak̆ani moyobilamt̆ituşa hako na ğurepe kogobiduşuni. Ham rak̆ani obşa arabape ingrinudort̆u.
Arti Ç̆axirak̆ni irote na mebot̆rağudamtu gamak̆atuşi rak̆ani ort̆u. Dutxe şi nek̆na st̆eri oren. Ç̆axirak̆anişa
golobit̆aşa guri emampen. Didi ar nek̆naşa golobulur st̆eri.
Xinci şk̆ala koceft̆i arabaşa. Hamuşik̆ule gža kuşxete eşk̆aft̆at̆u. Araba xinci komeyoxtu Dutxeşa gža kocegutu.
Mati Xalik̆anaşa eşk̆aft̆at̆u. Didinana Dutxuri ort̆u. Dutxe merkez maxalleşa. Eveli babamuşi şk̆ala var
isinapamt̆u Didinana. Şk̆it̆i ʒ̆ana baba oxorimuşişa var idudort̆u. Hişo angsi ar oxorža ort̆u Didinana. Huy
Xalik̆anuri eni didi oxorža himu oren. İrituli himuşa iç̆itxen.
Bigžat̆işa dobuşini. Amʒika şik̆ule Didinana na mažirasen him ali na dolobabare inani va bikumt̆i. Çayalimevi
elebit̆şa heko mapxa orape na iyenpe kogobiduşuni. Didinana dida diyuk̆oti çayimuşi torumt̆u. Mendraşa
Aşena Livadi na cožun livadi muşi komažiru. Him k̆ale var eşk̆aft̆i. Gža karmat̆e şk̆ala k̆ale gobokti heşo
mendaft̆i. Karmat̆e şk̆ala dulya na ikums oxoržalepe şeni ar moşvacu ort̆u. Mati heko komobişvaci. Ruba ʒ̆ari
dolop̆ʒ̆ert̆i. Ruba doloxe ʒ̆arik̆op̆ali bgorumt̆i.
1
Karmat̆e şk̆alaşan Nežepeşk̆alaşa kardulumi svareri ort̆u. Heko domanç̆inu domaʒonu. Eşepeşk̆imi ham
gžalepe t̆ik̆ina mobumeri xoroneri gulut̆es. Noğuri osk̆edinu meyoçameri Nežepe şk̆ala komobişvaci. Amʒika
komobiyondri şik̆ule Cumaali rak̆ani moyobili.
Ukaşxe Didinana şi oxori nek̆na komeboguti. Nek̆na elanʒ̆eri uğut̆u. Ʒ̆ulu neknati va dunktudort̆u. A cur
kodobiyoxi haninepe oren deyi. Oxori doloxe cegaperi Didinanaşi şura. Lumci Xalik̆anaşi rak̆anepe mʒ̆upi
keyotu. Heva Xala elebekti na moft̆i iri bugnapam.
Himora Nafiye Abulaşi oxorişa nena mulun. Hişo mendebulur. Kardulumi eft̆idovar Didinana ali kodolobaber.
Bibgart̆u. Nafiye Abulati toli çilambri kogugutun. Didinana dida diyu domaʒ̆onen. Cur ʒ̆ana var mažirudort̆u.
Ti mandili muşi tincin keyik̆oru basma porça muşi ort̆apute şk̆a kocik̆oru žiʒineri toli dolomoʒ̆ert̆u. Himora na
mʒ̆ori irituli gobiç̆ondrini. Memet̆i iyilusi namʒ̆oripe politik̆a bikumt̆işa tişa na momixt̆u irituli gobiç̆ondrini.
Didinana şk̆ala bort̆i. Bere ip̆lanasi na usk̆ut̆i iyen st̆eri bort̆i.
Xeleri bort̆i Didinana şk̆ala. Çoyişa eşk̆ebitişa na cebitvi mandili emist̆ut̆u. Noğape mandili va cebitumt̆i.
Çoyişa moft̆ik̆osi mandili cebitumt̆i goʒ̆akunaşe kogoʒ̆obikunamt̆i. Didinana guri dobuxenamt̆i. Va
memomsk̆ut̆u. Amandili na cebitvare şarba cebitumt̆i. Maniya cemist̆ut̆u. Ma ti maniya biduzanamt̆i. Va
memomskut̆u şarba. Noğurepe st̆eri dobiyidort̆u. Aşk̆va Dutxurepe va mebumgvart̆i. Turkuli bisinapamti.
Lazuri memağet̆u. Didinana uci va memçamt̆u haninepe va mebaşk̆vi st̆eri gomağat̆u.
A k̆ale ti Didinana mektebişa na bulur şeni guri mvalet̆u. Mektebişa bidasi gobinkturare deyi aşk̆urinet̆u.
Noğuri osk̆edinu do St̆anboli var aoropert̆u. Noğuri osk̆edinu şeni mteli oxori k̆oç̆imuşi igžalu do gundunu
dort̆u. A cur ʒ̆anaşi do ar mobigoramt̆itu him xvala na mebaşk̆vitu oxorişa. Him xvala xvala ocaği şk̆uni
ogžamt̆u. Ocaği şk̆unişi daşxuri va nosk̆urinamt̆u. Şk̆imde gale miti var ort̆u gikta do Didinana şa na mulurt̆u.
Didinanaşa hiçi va dobždi. Him uça oxorža ort̆u ma kçoni. Nana k̆ale dobždidort̆u. Xolo Didinana st̆eri
Lazonaşi let̆a maorepert̆u. Himu st̆eri guri lulu bort̆i. Babaşk̆imi şk̆imi şeni ''nana numgvar'' miʒ̆omert̆u.
Didinanaşa dobždi irituli. Himuşi osk̆edinu himuşi oropa guri dolonç̆areri miğut̆u. Himu st̆eri p̆alik̆ari dulya
oxenu. Tentena na bşvare polit̆ik̆a bikumt̆i biç̆i bere st̆eri.
Yat̆i Almanyaşa na bulur şeni mu tk̆vaset̆u Didinana. Ma moşk̆ums deyi baba şk̆imi meyoçaset̆u. Dutxe bort̆i
do na mʒ̆oripe irituli gobiçondrinidort̆u. İstanboli bort̆işa eʒ̆eri mzguda st̆eri bort̆i. Nana do baba şk̆imi
osk̆edinu derdi ždumt̆eşa ma Dutxeşa munde gobiktareşi derdi bždi. Him ndğalepe mebožmoni. Didinana
şk̆ala oskedinu mebožmoni.
Mara mendraşa bidat̆u. Na va biçinam onapeşa bidat̆u. İst̆anboli mektebepe cenk̆oleri ort̆u. Heko ožit̆u ora var
ort̆u. Dutxe ti orta mektebi ti var miğut̆es. Hemuşeni Almanyaşa olva kocemožut̆u.
Ham ambari Didinana muç̆ote buʒ̆vat̆u. A cur ndğa kocebagaşik̆ule dobuʒ̆vat̆u. Cur tuta Didinana şk̆ala
bort̆at̆u. Ham ora bižğaşa Lazuri bisinapare gamobižğaşa Dutxe goft̆are. Mi uşk̆un ar daha haninepeşa munde
gobiktare.
Meci "Noderi"
Andğa ordoşa gobk̆uʒxi. Ham otaxuoraşi ndğa becit̆i dulya komiğut̆es. Didinana şi meci iyaset̆u. Xalik̆ana ixi
elabamt̆u. Pavrepe ek̆ikosamt̆u ixi. Oxoržalepe ham mskva ndğa dişk̆a toranet̆u Muxudoni onaşa.
Ç̆umanişi Didinana t̆uʒa lazut̆i cari mca kocelunşxu. Haşo mskva kaxvaltı iyet̆uyi. Mşk̆orineri kogobuxedi
mcacelanşxveri.
Ç̆umanişi ordoşa enogi na moxt̆u Reyhan Abla ort̆u. Reyhan Abla Fadu Xalaşi bozonta ort̆u. Xalik̆anuri Nežire
Xalaşi ti nusa ort̆u. Beroba şk̆imi eni zade na maorepen ebulape şk̆imişi arso ort̆u. Ma ncirişa vorsi va
gamapkuʒxi dort̆u. Reyhan Abla elemat̆et̆u xolo. Him mekaderi şk̆imişi dulyaşi memat̆ert̆u. Dayi şk̆imişi bere
berobaşende beri mekaderi bort̆i. Him dulya şeni guri na va miğun nişani na mebtoçi ogneydort̆u. Reyhan
Abla mixap̆aramt̆u. ‘Himuşa vorsi bere žirari’ deyi elemat̆ert̆u.
2
Var uşk̆ut̆es. Ma eksalefe şk̆ala okomoju va mominyamt̆u. Eksalefe şk̆ala var ikomojen dop̆tk̆vikoti miti uci
va momcamt̆u. Uk̆aşxe arʒ̆ana ogine ok̆obxvidort̆u nişani. Dayişk̆imi bereti nanaşi baba Ç̆oç̆oli p̆ap̆u ti guri
cebut̆inidort̆u. Arti nana do baba şk̆imi zade guri cat̆eydort̆u. Xoloti ma na p̆tkvi diyudort̆u. Va bikomojat̆u.
Mektebişa bidat̆u.
Firdane abla moxtuşi Reyhan Abulaşi xeşa domoşletinu. Firdane Abla Didinana şi avlaşa moxtusi guri
kodomixedu. Reyhan Abula şk̆ala osinapu komiç̆es. Güler Abla Xok̆vatişa a cur şuri komoyonu. Mipe var
ort̆u. Didinanaşi meci, Heva Xalaşi Melayeti, Asimişi Ayseli, Şefk̆işi Meyremi, Besimi Nusa, Rifet̆içili, Seferi
avlaşa acur şuri, Nafiye Abla, Cabiri Nusalepe...
Muxudonişa dişk̆a moğapu komiç̆es. K̆at̆a moxt̆es avla acur mişvacamt̆es. Mişvacamt̆eşa ini ʒ̆arepeşi şumt̆es.
Ukaşxe toç̆inişi şk̆a kocik̆oramt̆es do gza kocegutumt̆es. Nena nişi haninepe irote na ižit̆en trağudape (maniler)
mu mskva oxoržalepe ort̆es. Mecepe şk̆uni çoyuri dulya mʒubuki (kolay) na ikums ok̆ok̆ateri dulya ndğalepe
ort̆u. Karti karti meşvelu ham ndğalepe iyert̆u. Didalepe haşote dulya nişi dvoxenapamt̆es.
Lumcişa Didinana cari dulya ikumt̆. Mati him toli doloboʒert̆i. Oxoržalepe avla dolipinesi gugumite ʒ̆ari
kogoburti. Mesinapunişi kelebak̆ati. Ham let̆ape p̆ot̆e va mebaşk̆vi steri bsk̆udurti guri gobindumt̆i. Hini şk̆ala
bziʒi hini şk̆ala bixeli him ndğa. Arti arkadaşepe şk̆imi Ayseli do Meyremişi mesinapu va memak̆vatu do hini
şk̆ala yuk̆i umobumu komebogžali. Hini şk̆ala onaşa bidi do moft̆i. Beroba manebrape şk̆imi şk̆ala mesinapute
va bizğet̆i. Curiti nişanli ort̆es. Ayseli, Turgayi na cožun eksalefe şk̆imi şk̆ala ikomojaset̆u. Meyremiti
xalamuşişi bere Amedi osmani şk̆ala ikomojaset̆u.
Caroba xolo şk̆imda isinapamt̆es. Nişani na mebt̆oci şeni guri molveri ort̆es. Ayseli do Meyremi şk̆ala xvala
ok̆obʒ̆ert̆itudo bžiʒamt̆itu. Eni guri molveri na on Nafiye Abula ort̆u. Nafiye Abula eksalefe muşi şeni guri
cat̆et̆u. Şk̆imi şeni miti ti var iʒ̆unamt̆u.
Didinana var elvak̆atu hini. Ç̆umaneri ndğa şk̆imi Didinana şeni becit̆i ort̆u. Guri na cemat̆asen xazi var ayet̆u.
Oxoržalepe isinapamt̆eşa Didinana toli momʒ̆upinu. Cari gurtamt̆uşa xe nağert̆u. Nişani dulya şi zade na
isinapinasen xazi var ayert̆u. Ma Didinana na ek̆emiren şeni xeleri bort̆i. Ordoşa na bikomojare xazi var
ayert̆u. Oxoržalepe meci cari guxet̆es. Nafiye Abula ar didi t̆ağaniʒate t̆ağaneri kocedgu sini. Cari kogirtu. Cari
şik̆ule Nafiye Abula na ʒ̆opxu baklava kogurtes. Mecepe şk̆uni ç̆anda st̆eri iyet̆u. Carite ti mesinapute ti var
izğet̆u k̆oçi...
Yemaşik̆ule nak̆u defa dişk̆aşa ides va mişk̆un. Dolumcusi avla obşa dişk̆a kok̆ibğu. Març̆a doyes. Dişk̆alepe
paşeri va naşk̆umt̆es. Komesvarumt̆es. Oxoržalepeşi k̆ap̆ulate na itoren dişk̆a, ik̆vatasen inva ora şeni avla
elisvarasen. Dişk̆a ok̆vatu dulya Didinana şeni Mikteti Riza ikumt̆u. Bazi ti Didinana xe muşite k̆vatumt̆u
dişk̆amuşi.
Dolumcusi dulya şik̆ule nisinapamt̆es oxoržalepe. Huy ot̆axu ora na iyasen dugunepe şeni nisinapamt̆es. Ham
mesinapupe do oxelu şk̆imi irote mebozmonare. Güler abla Reyhan Abla şi purki steri pici nişi, lazuri na
it̆rağudu yerepe p̆ot̆e va bžirare. Didinana ham k̆oçepe do oxoržalepe var naşk̆umt̆u do Stanbolişa var
ulurt̆u. K̆abayet̆i var uğut̆u. Haninepe va nişk̆valen. Berepe muşi noğape keuçopekoti arkadaşepe muşişi
berepe şk̆ala sk̆udurt̆u. Hini şk̆ala xeleri ort̆u. Hinişi xala ort̆u. Bozonta muşi Muneveri xalati kuyonurt̆u.
Amutu diyuk̆osi himuşa alet̆u.
Him mecişi seri Ayseli do Meyremi va boşk̆vi oxorinişişa. Ok̆ok̆ateri Didinana şi didioda dobinciritu.
Dotanuşa Noğamisoba şeni dobisinapitu. Biçi berepe kek̆ebot̆oçitu. Ayseli ti Meyremiti noğuri bozontalepeşa
va gamomak̆atert̆u. Xoloti hini şk̆ala daha vorsi ok̆obiyert̆i. Hinişi osk̆edinu dulyate golilet̆u. Nişiret̆es dulyate.
Beroba arkadaşepe şk̆ala na bižirt̆i çoyişa k̆at̆a moftik̆o ar mektebist̆eri dobiguramt̆i. Lazuri şk̆imi
gobimsk̆vanamt̆i do heşote gobiktamt̆i St̆anbolişa. Meci seri ti hişo iyu. Bizğituşa Lazuri bisinapitu Ayseli do
Meyremi şk̆ala.
3
Didinana nena şk̆uni ognudo acur ‘dinciritu’ deyi kodomiyoxes. Him mi uci meçaset̆u. Ar daa hasteri seri so
bžiratet̆u. Ma gobikta do moft̆aşa hini nusa diyanet̆u. Ar daa Didinanaşi oxori domatananet̆uyi?.
Tanura çona iyusi nciri kamaft̆itu. Ukaşxe Didinana mçipe nena muşite kodiyoxu, ‘Be bozontalepe miselitu’.
Ma ora komiğutu. Ayseli do Meyremi livadepeşa dulyaşa idanet̆u. P̆ot̆e va bižiraten st̆eri karti karti
kogobak̆oritu, kogobağaritu, gamobik̆atitu.
Merkez Çoyi
P̆ap̆amt̆a rak̆ani golobilisi Merkez çoyi goyiʒ̆omilet̆u. Tuğla oxorepeşi berdevape ižit̆u. Didi çoyi na uʒ̆omert̆es
Merkez çoyi 1960'i ʒ̆ana meyiç̆usi iri tuğlaşi oxorepe dok̆odes. Ham ožiramu muşite Dutxe lazuri çoyepe va
numgvat̆u. Dutxe tk̆vasi Merkez çoyi gişinert̆u. Hako Lik̆ope, Çebepe, do K̆oç̆ivapeşi acur xane ok̆ok̆ateri
sk̆udurt̆es.
Efsane na ižit̆en Dutxeşa enogi sum Cuma komoxt̆u. K̆oç̆oşi berepe onan hani. Ar Cuma Xok̆vati
kodoxedun. Xok̆vati na doxedunanpe ukaşxe Xalik̆ana ti kodoxedunan. Hani K̆oç̆ivape ort̆es. Merkez çoyi na
xenanpe Lik̆ope do Çebepe onan.
Didinana Lik̆opeşi bozonta ort̆u. Didinana cur Cuma cur ti da kuyonurt̆u. Ar da do ar Cuma oʒxe ort̆u. Didi
da muşi Bexa xala Merkez çoyi xert̆u. Alibey Dayi ʒ̆anape ogine k̆anserite doğurudort̆u. Xelili Dayi Stanboli
garsonluği ikumt̆u. Asiye Xala eni ʒ̆ulu danişi Dutxe Merkez çoyi xert̆u.
P̆ap̆amt̆a ra k̆ani kocelaft̆itu. Çoyi oşk̆ena a-cur duçani ogine kogolaft̆itu. Came avlaşa mendaft̆itu. Heko
Alibey Dayişi mezare ogine amʒika kodobgutitu. Didinana xolo mežmoneri ort̆u.
Mezarluği golobilit̆işik̆ule Henife Xalaşi oxori komebogutitu. Henife Xala lumcineri cari dulya ikumt̆u.
Didinana şi raxmetli Cuma muşişi oxori ort̆u hako. Henife Xala k̆oçi uğurusi 25 ʒ̆aneri ort̆u. Him orape Rize
memuri ort̆u Alibey Dayi. Ğuruşik̆ule Henife Xala Dutxeşa giktu berepemuşi şk̆ala. Heko osk̆edinu
kocoçudort̆u. Henife Xalaşi oxori Didinanaşi baba ocaği ort̆u. Sadik̆i p̆ap̆u ğurusi hako Didinana şi baba ocaği
diyu..
Avla kocelapxeditu amʒika. Cilemona k̆ale Ozcani do Sadik̆i na cožun eksalefepe şk̆imişa nena mulut̆u.
Henife Xala berepe muşi tolişa va goʒ̆iğamt̆u. Faduna Abula dikomojudort̆u, Xelili Dayişi bere şk̆ala.
Günayi ʒ̆ulu ort̆u.
Ukaşxe cilemonaşa mendaft̆i. Ozcani do Sadik̆i şk̆ala osinapu komobiç̆i. Didi Ayşe, komşi nişişi bozonta
biç̆itxi. Gosefileri na ort̆u Didi Ayşe zade elebat̆ertitu. Ar ndğa doğurudort̆u.
Guri cemat̆u Didi Ayşeşa. Didi Ayşe na var ort̆u oxiʒ̆onet̆u.
Dolumcudort̆u. Ukaşxe Bexa Xala k̆uşxe ek̆atoreri kižiru nek̆na şk̆ala. K̆ap̆ineri komebaç̆apxi. Ali kodolobabi.
Ukaşxe Bexa Xalaşi bozontalepe komext̆es. Oxori komşepe dolipines. Henife xala cari şik̆ule lazut̆i konobu.
Ntxiri do neži kogamiğu.
Ma opordaje steri kogoşk̆apxert̆i. Meyele bozontalepe cemonç̆itxamt̆es. Şk̆imi şk̆ala turkuli isinapamt̆es, mati
Lazuri osinapu şeni şuri mebçamt̆i. Henife Xala elemat̆et̆u. Fadunati himusteri memat̆et̆u. ‘okomojoni bozonta
diyi ‘ deyi. Gobimç̆itani.
Henife Xalaşi oxorişa k̆ata a moft̆ik̆o mežmoneri bort̆i. Oxori muşi Alibey Dayişi oxori ort̆u. Alibey Dayi şeni
baba şk̆imiti zade misinapamt̆u. Dutxe muelimi ort̆u Dayimuşi, Baba şk̆imişi muelimiti him ort̆u. İlk mektebi
şik̆ule baba şk̆imi ožitapaset̆u. Baba şk̆imi var ožit̆apu Didinana, Didinana Cuma muşi nok̆anşxulete ceçu baba
şeni.
Didinana Cuma muşi şeni zade k̆oreʒxumt̆u. Himuşi ok̆oreʒxuşa biçinamt̆i Alibey Dayi. Livadepe, onape
dulya ikumt̆uşa k̆oreʒxumt̆u Didinana. Himuşi ok̆oreʒxu guri dolomižun. Andğa şiiri mç̆arumna him
ok̆oreʒxupe na biyuci şeni oren.
4
K̆at̆a ham oxorişa moft̆a, bgara ora st̆eri domaʒ̆onen. Henife xala mskva ar nusa ort̆uşa xvala kodosk̆udu.
Didinana zade nuşvelu nusa muşi. Berepe mutu nişi var muk̆vatu.
Ukaşxe, ogine Alibey Dayi na ncat̆u odaşa kamaft̆itu Günayi şk̆ala. Gomsk̆udi. Alibey Dayi huy ğuru st̆eri
mežmoneri bort̆i. Merkez çoyi, irişi avla a-cur mezare kort̆u. Lumci iyasi ham mezarepeşa maşk̆urinet̆es.
Avlaşa gale var gamomalet̆es. Bere bort̆işa xvala var, didi biyiti ti maşk̆urinet̆es. Evedi evedi Alibey Dayişi
odaşa kogamaft̆itu.
Him seri lebaşa kodobxeditu. Çumanişi ordoşa gza cedginu guri uğut̆u Didinana. Amʒika Xelili dayişi oxori
kodobxeditu. Miselu. Na idasen yeri zade dodginu cegaperi var ort̆u. Moşaleri komebogzalitu. Dutxe
Merkezişen Xalik̆anaşa ayni gzaşa gobiktitu. Mçima gomç̆imamt̆u. Ham gzalepe xala şk̆imişi bozonta Şerife
şk̆ala zade bigžali. Him ndğalepe mebozmona guri emampen.. Guri doloxe meşk̆emižit̆u him ndğalepeşi oropa.
Na mebaşk̆vare didi guri wuna ort̆u. Şerifena meşk̆vapu xvala domabağert̆u. Himuşi sk̆udala xela, himuşi oropa
do himişi uça ndğalepe şeçeri xast̆aluği..
Ma na mebožmonupemşi Didinana var uşk̆ut̆u. Him elak̆ateri bigžat̆i. Na biduşunumpe him dobuʒ̆vik̆o
’haninepe mo naşk̆um’ miʒ̆vaset̆u. Nena var eşk̆ebiği. Derdi şk̆imi guri komeşk̆ebidvi.
Uk̆aşxe Ç̆oç̆oli p̆ap̆uşi (nanaşi baba) avluşa komebaxolitu. A mʒika komobişvacitu, ʒ̆ari obşvitu. Umoşvacinu
Seferi avla golobilitu. Didinanşi oxorişa mendaft̆itu.
Avla miti miti var ort̆u. Didinana avla muşi git̆uşa ma xeleri bort̆i. Ham oxori Didinana var ort̆aşa mskva var
ort̆u. Him git̆uşa ham oxori sarayi steri mskva diyert̆u. Didinana şk̆ala kodomadginuk̆o. Mendra onape
domiždamt̆u. Almanyaşa olva kocemambinudort̆u. Guri koxomaždu. Lumcişi mʒ̆upi kogoyitudort̆u iriyeri.
Lip̆artepe lalumt̆es. Xalik̆anaşi mʒ̆upi guri dolomapinu. Haninepe na sk̆udu didepe şk̆imi kogobişini
Baxva(savaş) na ides do va giktes p̆ap̆upe şk̆imi. Arti St̆anbolişa na goyinbes k̆oçepe şk̆imi. Ham seri xolo toli
nciri va mematvset̆u. Xalik̆ana serepe gunže iyert̆u. Gza şk̆imişa gomoktasen deyi Didinana şa guri va
gomanʒ̆et̆u. Ti şk̆imi şk̆ala mežmoneri gobit̆i.
Uk̆aşxe, daşxuri mesk̆uru. Çona mesk̆uru. Didinana lamba konubaru. Onciru ora komoxt̆udort̆u. Ma toli nciri
va memižut̆u.
Muxudoni Avla
Nek̆na şk̆ala dobguti a mʒika kok̆obiʒ̆edi. Muneveri Xalaşi merze oxori ort̆u. Muxudonişa a cur sum tuta dulya
oxenuşa mulurt̆es mteli oxorik̆oçi. St̆anbolişa p̆ri bida, Muneveri Xala do eksalefepe şk̆imi mobigorat̆u. Miti
miti oxori var ort̆u. Meleni rak̆ani tudele dulya ikuman ma. Komeşk̆ebiduşuni. Avla na dgun k̆uli kocebxedi.
Berebort̆işa Muxudonişa zade mobit̆itu. Xala şik̆imişi bozonta Şerifena şk̆ala dotanuk̆oşa kogoşk̆apxertitu.
Oxorişi gverdi, emuca muşi Fevzi Dayişi ort̆u. Oşk̆ena ar nek̆na kort̆u. Seri iri inciruk̆osi şku Fevzi Dayişi
berepe kelebik̆atamt̆itu, berepe steri bibirt̆itu. Pisarepe ceçamute muziği bikumt̆itu, bixorot̆itu. Bazi Muneveri
Xala nek̆na şk̆ala kižiret̆u. Mutu nena uğutute mibejğamtes. Muxudoni serepe gunze iyet̆u. Toli nciri va
memadvet̆es. Eni zadeti Şerifenaşi didinana mibejğamt̆es. Nena muşi va mebçamtitu. Hemora mondrik̆eri
bast̆oni muşite pisarepe mvontxamt̆u.
Nak̆u biyondri va mişk̆un. Lumci ort̆u. Uk̆aşxe nena komoxt̆u cilemonaşa. Muneveri xala a yuk̆i mt̆a mobumeri
gamalu. Xeleri ali kodolomabu. Oroperi Lazuri şk̆unite memisinapu, kogomağaru. K̆ap̆ula muşi Şerifena do
mancura berepe ti komoxt̆es. İlyasi puci omç̆eşuşa va giktudort̆u. Yuk̆epe miʒ̆es komişvaces. Şerifenaşa gunže
bort̆i. Şeçeri xast̆aluği na uğun ham eksalefe şk̆imi şk̆ala noğuri berepe steri dobsk̆udurt̆i.
Dolumcusi Muneveri Xala cari dulya oxenu komiç̆u. Şerifena şk̆ala bisinapamt̆itu. "Hako, Dutxe kodoskudik̆o
var iyeni" ya miʒ̆u. Usk̆uti buyucamt̆i Uk̆aşxe beroba şk̆uni na pç̆opumt̆itu map̆azulepe kogomaşinu. Gza
elamti na ort̆u ğoberi dişirudort̆u. Ham ğoberepe tudele nusaşi damtireşi bibirt̆itu. Karti karti tomalepeşa
ptorumt̆itu. Arti Şerifenaşi eksalefe Xacerina kelemak̆atesi, Muxudoni çoyişi eni mskva merze diyert̆u.
5
Şerifena şk̆ala mektebi gamak̆ateri miğut̆es. Him Xok̆vatişi mektebişa ulurt̆u. Mati Xalik̆anuri mektebişa
bulurt̆i. Xacerinati Xalik̆anaşa nit̆u. Arti Muxudonişa k̆uşxete gzalineri. Mu ndğalepe ort̆u eycidi. Muxudoni
gza cindo ar xinci kort̆u. Ar ndğa dusxu şxot̆umt̆uşa didinana coludo şuri kodoluludort̆u. Ceç̆apuri(ilk)
mektebişa bulurti. Şk̆uni şk̆ala miti var orç̆u. Zade maşk̆urinudorç̆u. Uk̆aşxe gamak̆uʒxu miselu,
ruba ʒ̆arite p̆ici dinbonu. "Gaşk̆urinuyi?" ya miç̆itxu. K̆at̆a Muxudonişa bida Didinana na şuri dolulu
kogomaşinen. Xolo him ndğaneri steri maşk̆urinen.
Lumcineri cari, Luu zeri ort̆u irotenerı st̆eri. Muneveri Xala lazuti cari oropate ikumt̆u. Edo heşeni zade vorsi
axenet̆u. Eni zade pancari cibumt̆u. Aci turşi muşi p̆ot̆e va mik̆vatet̆u. Bere bvara sini kogobuxeditu. Çupişa
meyaperiti keşk̆iğudort̆u. Mendra onape domizdamt̆aşa eni zade lazuri oşk̆omalepe bgorare.
Muneveri Xalati, Almanyaşa na bidare xazi var ayen. Babaşkimişa gurş molveri orenan."Xvala goşk’ums"
ya it̆urt̆u. Arti na iyupe iduşunaman, ma mutu va miʒ̆omenan do guri doloxe şk̆imi şeni "ant̆esi" it̆unan.
Him ndğa sont̆efa Muxudoni dobotani. Ar daa gobiktaşa mi uşk̆un nak̆u ʒ̆ana golaxt̆asen. Edo ham oxori
nuxondaseni ma, meşk̆emapinu. Şerifena şk̆ala sont̆efa dobotani Muxudoni. Dotanusi nciri kamaft̆itu. Bere
steri dobiyitu cur eksalefe. Eça beroba şk̆uni.
Muxudonişa gamolva guri cemit̆inu. Ham merze Didinana oxori var uğurt̆u. Muneveri Xalaşi oxori, oxori
şk̆uni st̆eri ort̆u. Mancurani ndğa Muxudonişa k̆ap̆ineri koceft̆i. Muxudoni ruba celebitişa Didinana na colu
dusxu bgori. A mʒika mobişali ogzaluşa, rubaşa koceft̆i. Ʒ̆ari xe kelebusvi, ot̆axuşi ora ini ort̆u. Kvalepe
ek̆aç̆apxeri na culun ʒ̆ari komebožmoni.
Almanyaşa olvaşa guri cemaşalu. Didinana şk̆ala kodobsk̆udik̆o ma, mendrape domizdamt̆u. Mektebişa
bidat̆u. Universitepe cenk̆oleri na ort̆u şeni galeni memlecet̆işa olva kocemambinu.
Babaşkimi buxvamamt̆i moşkums ya do a k̆aleti guri momalet̆u mona mokaçams ya do ar so mok̆açuk̆o ma.
Nežepe şk̆ala golobit̆işa komobişvaci. Bayramepe hako iyet̆u. Hişo didi ar yeri var ort̆u. Doʒ̆ulva ar zeni ort̆u.
Xalik̆anuri mektebi xolo berepe ozit̆apamt̆u.
Oxorişa bulut̆işa guri doloxe mutxanepe memiç̆ordu. Muxudoni eveluri diyudort̆u. Mi uşk̆un ar daa munde
malasen..
Ocaşi Gzalepe
Karmat̆e şk̆ala golobilisi gza elamti na iyu komažiru. Bere bort̆işa, rubaşa obiruşa bulurtitu Ç̆alimbrite
bibirtitu, dobişuşolert̆itu. Ʒ̆oxleni karmat̆e munde k̆odes va mişk̆urt̆es. İri golanktureri hako mçveri mkumtes.
Karmat̆e şk̆ala eni vorsi na on, seri iyasi bozontalepe şk̆ala ok̆ok̆orobu. Vit̆osum vit̆ootxo ʒ̆aneri kobot̆itu him
orape.
Seri mʒ̆upişa maşk̆urinet̆es. Edo şk̆urina cejginu şeni, lazuri trağuda trağudumt̆itu. Kartikarti mebozitamt̆itu.
Karmat̆e şk̆ala k̆at̆a golaft̆a, him mçipe nenape xolo kogamiyoxen, guri şk̆imi xela do oropa ipşen. Him ndğa
ti hişo iyu. Mteli beroba manebrape şk̆imişi ğari heko ort̆u...
Elamti eşk̆ebulurtişa Oca mebozmort̆i. P̆ap̆u do Nandidi heko dogutumtes him orape. Heko P̆ap̆uşi merze ort̆u.
Hinişa gamak̆atuşa eşk̆ebit̆işa, guri şk̆imi guri çvinate ibşu. Almanyaşa gza goyinʒ̆ert̆u. Talebe st̆eri Stanboli
dodginu mik̆vatudort̆u. Universitepe şk̆uni cenk̆oleri ort̆u himora...
Babaşk̆imi na ptkvare xaži ikumt̆u. ’Şk̆imi şeni tkvare’ miʒomert̆u. Çoyi iri elebaktert̆i. Beroba manebrape
şk̆imi eni ceri ndğa maziraset̆u. Ok̆oxunaşe p̆atet̆u. Didepe şk̆imi, p̆ap̆u do Nandidi ožiramubecit̆i ort̆u şk̆imi
şeni... Mapxa orape Oca xet̆es hini ti..
Gza gobiktisi, Cabiri avla kižiru. Cabiri dayi p̆ap̆u şk̆imişi eksalefe ort̆u. Ust̆a xoronci ort̆u. Xalik̆anuri oxori
naşk̆u do, ham sift̆eri yuva steri oxori dok̆odudort̆u. T̆ulumi nena va mik̆vatert̆u oxorimuşi. Çilimuşi şk̆ala,
dugunepe ceʒ̆opxumt̆es. Cabiri dayi, p̆ap̆uşk̆imi st̆eri Dutxe va naşk̆u. Art̆aşenişa ext̆u cext̆u. İnva ora
6
çayi t̆ik̆ina şu, Art̆aşeni kogamaçu.. Çayi muşi dumç̆eşu. Him noğapeşa va zdumt̆es. Zuğauçaşi isinape do let̆a
do kvalepe aoropert̆u. Noğurisa Cabir Dayişi nana him yetimi mvordudort̆u. P̆ap̆upe şk̆imişi babape aroni
kainaşi ok̆ortapu lima şa va giktes muarebeşa. İrote ižit̆en, K̆oç̆ivape 40 şexit̆i komeçes ya... Nusalepe, xvala
mvordes berepe nişi.. Haninepe ham rak̆anepe cindo nak̆u koreʒxes kocegazadinenan. Ma him ok̆oroʒxupe
Didinanaşa dobiyuci...
Ukaşxe gza elebit̆işa Yusufi Dayişi nana Heva Xalaşi oxori kižiru. Nek’na şk̆ala miti var ort̆u. Golobitişa
elaktapu guri domau, var elebakti.Leba mayet̆u.
Heva xala berepe muşi yetimi mvordudort̆u. Eni didi biç̆i mui Yusuf Dayi, Destanci şk̆uni ort̆u. Şefk̆i Dayi ti
himuşa var ek̆aguturt̆u. Aişe xala ti hinişa ti didi xelk aşiği ort̆u. İri şeni destani it̆urt̆u, iri obgarinamt̆u. Hinişi
yoxope vorsi kelemak̆orudort̆u. Heva Xalaşi oxori ar ʒ̆oxleni lazuri oxori ort̆u. Monta muşi meyremi şk̆ala
mektebişa bulurt̆itu, zade bibirt̆itu. Huy noğamisa ort̆u. Heva Xalaşi oxori hikole, mʒ̆ule gzaşa ona k̆ale
amobili. Gza ʒ̆iʒ̆ila st̆ri ndruk̆uydo ulurt̆u. Tude na colu pavrepe puşk̆undi steri diyu, irik̆ale kogoyinbudort̆u.
Gzalepe ak̆ra mşk̆eri konçat̆u. Bere bort̆ituşa mşk̆eri pavrite muperepe bikumt̆itu. Porçape p̆ç̆umtitu taxa..
Epeyi mendaft̆i şik̆ule Xit̆inaşi oxori kižiru. Xit̆inaşi oxori miti va xet̆u. Xit̆ina Dayi hiçi va mşunu. Nanaşi
Dayepe orenan. Xit̆ina biç̆epe Yuk̆seli do Bayramali Dayepe St̆anboli luksi restoranepe dulya ikuman. Xit̆ina
oxorişa Vaidi avla k̆ale ilet̆u. Heko Didinana mağarazeni baceni kuğut̆u.
Gza ak̆ra, a uneneli maşxaşa ʒ̆ari cit̆u. A mcixi ʒ̆ari obşvi do golobili, Oca şi mskvalina gzalepe. P̆ap̆u do
Nandidişi mgvaneri let̆a komažiru mendraşa. Oxori mebaxolisi, artogzalupeşa bidik̆osi, na guri emampen st̆eri,
guri mipatxalamt̆u. Edo P̆ap̆uşi Oca oxori, piʒarişi Lazuri oxori kižirudort̆u. Avla a cur dişk̆a goşk̆at̆oçeri,
oxori akra mʒxuli, oşk̆uri, urženi, mʒ̆u kodvorgedort̆u. Arti şilya yeşili bitk̆epe. Nek̆na p̆ici miti va mažiru.
’Bena ‘ ma., biyoxi. Nandidi do p̆ap̆u him ora mendraşa lazut̆i livadi na ort̆es komažiru. Hinişa olva şeni
dobuşinamt̆i. Çaepe şk̆aşa diyudort̆u. Okvatuşirt̆u. Livadi oşk̆ena mʒxuli, oşk̆uri, mʒ̆u koceret̆u. Mendraşa na
nças izit̆u. Mʒ̆u va mik̆vatet̆u p̆ap̆u livadi. Arti urženi do mʒxulimtuti.
Yağmişa bidisi şuri şvaneri bort̆i. P̆ap̆u do Nandidi lazut̆i t̆axumt̆es. Ot̆axuoraşi k̆alaşi elabart̆uşa, xolo
xarayepe cemç̆itaneri uğurt̆u Nandidi. Oropate kogomağares. ’St̆anbolişa munde giktare’ ya tkves. Bizğişa
lazuri dobisinapi hini şk̆ala. Nak̆u ora dobguti va mişk̆un. Guri şk̆imi domindğulu hinişi osinapute. Lumcineri
mʒ̆upi kogoyitudort̆u rak̆anepe. Gamak̆atu ora komoxt̆udort̆u.
Oropate komeboʒ̆edi p̆ap̆uşi p̆ici. Uci xolo mʒika ognamt̆u. Himuşk̆ala bisinapamt̆işa bejğamt̆i. Nandidi a hişo
komemoʒ̆eduç Mutu va tk̆u.
Mendraşa Recebali dayişi oxori ižit̆u. Livadepe nişi miti var ort̆u. Gobiktido p̆ap̆u do Nandidi komebusinapi.
’Almanyaşa ožit̆uşa bidare’ma. Nandidi u oxok̆anu, ‘Stanboluri mektebepe va dogabağuyi?’ ya miʒ̆u. Him
lak̆irde guri komemaʒonu, p̆ot̆e va gobiç̆ondrinare.
Ma mupe mʒ̆orum sole uşk̆ut̆u Nandidi. Pasaport̆i ti guri gale gamobiğare Rize. Almanyaşa bit̆aşa kuşxe
Dutxeşa miždasen.
Oropate kogobak̆ori hini. Xepe bancudi. P̆ap̆uşi et̆oçeri xepe kogobak̆ori. Nandidişi let̆a şura na alen xura
komebaşuri. K̆ap̆ineri kocelaft̆i livadi. Evedi evedi avlaşi ʒ̆arişa obşvi. Na moft̆i gzak̆ale gobiktat̆u. Perepe
ek̆emantxozen st̆eri ek̆atrağuderi bulurt̆i. Ocaşa Xalik̆anaşa koceft̆i.
Nežepeşk̆ala mobişvacisi, oxoržalepe pavrişa na mulut̆es komažiru. Nezire xalaşi ziʒineri nusa Reyhani ti hini
şk̆ala ort̆u. Elemates ‘Hako kodoguti ‘ ya miʒ̆ves.
Ma ožit̆uşa gale mutu na var izmos, ant̆esi şuroni ar bozonta bort̆i. Heko didginet̆uyi? Didi mektebepe ptkvat̆u.
Hako dulyate na intelek̆en bozontalepe şeni ti bidat̆u, didi mektebepeşa.
Cumaali rak̆ani elebit̆işa dolumcudort̆u. Didinana memşonasen ma, bižmoni. K̆uşxe k̆ap̆ineri meyobdumt̆i.
Cumaali rak̆ani zade maoropet̆u. Bere bort̆işa. Besimiçilişi t̆obaşa kandğu p̆ʒ̆ilumt̆itu Sarena şk̆ala.. Eycidi
7
beroba şk̆uni. Gikta do komoxt̆aset̆uyi him ndğalepe. Fuk̆ara bort̆itu beçi, irituli va mayindret̆es. Xoloti him,
isinape gok̆oreri ham onapeşi çoyi, xeleri bort̆itu. Arabaşi nena na va bognamt̆itu ham gzalepe oxoşk̆veri
bort̆itu. Nʒa steri umeçişoni ort̆u ndğalepe şk̆uni.
Henife Xalaşi oxori mebaxolisi, him avla komažiru. Bozo muşi Emine yetimi na mvordu. Henife Xala, xvala
ort̆u. K̆at̆upe muşi şk̆ala sk̆udurt̆u. Oxori muşi Ziverişi oxori keludgut̆u. Sarena Ziveri Çilişi bozonta ort̆u. Bere
bort̆işa eni zade Sarena şk̆ala bibirt̆i.
Mağara şk̆ala na bit̆urt̆itu, didi kvalepe tudele mç̆ima mç̆ikosi ti bibirt̆itu. Ziveri Çili oxori ogine golobit̆işa
emk̆uti. Ombolina xvala xvala ʒ̆ari culurt̆u. Ʒ̆ari na doloxen do berepe na oşk̆urinams perepe kogomaşinu.
Ham mežmonupe meduşunupe tişa gobiçvi. Miktati Rak̆ani elebili. Mʒ̆upi ora kçe kçe kogoşk̆adgut̆u Miktatişi
oxori culemona elebit̆işa alima şura gongutu avla nişi. K̆ap̆ineri golobili. Heva Xala ebet̆e oxori ort̆u, var
elebakti himdo...
Oxori şk̆unişa komoft̆idort̆u. Didinana avla k̆uli cexuneri kelaxet̆u. Lumcineri cari dulya ikumt̆u. ’So ore
megşoni’ ya miʒ̆u, ali kodolomabu. Didinana st̆eri ma miti var maoropert̆u. Zade mskva beroba miğurt̆u.
Noğapeşa ulurt̆eşa ma ti kekemitoredort̆u. Çok̆epe şk̆imi ham let̆a doloxe ort̆u. St̆anboli eʒ̆eri mcalepe steri
bort̆i.
Nçineri bort̆i. Çambri komebaxoli. Nandidi na miʒ̆upe mebožmort̆i. ’Stanboluri mektebepe va dogabağuyi?
Var uşk̆ut̆u, na dobibadi onape mektebişa olva şeni şuri na mebçamt̆i. Almanya şeni va bğururt̆i, va gobağart̆i.
Cur ʒ̆ana şeni bidat̆u. Na var elebuxedur şeni Didinana ti mežmoneri ort̆u. Mokomojaset̆u xe muşite.. Ma na
va biçinam onape domzdumt̆u. Şuri şk̆imişi ona Lazona ek̆ebit̆oçado bigzalat̆u.
Didinanşi lakirdepe elak̆oreri, lazuri otrağudupe poxça şk̆imi mek̆oreri bidat̆u. Didinana a cur lak̆irde
kelemok̆atu, ma na domarçilasen. ’Dutxuri na ore mo giç̆ondrinam!’
Nuri P̆ap̆u
Doğanyavasi Xalik̆anaşa meyiʒomilet̆u. Xalik̆ana isinape oşk̆ena kogolancat̆u. Didinana'şi oxorişa
meyoʒ̆edasi, Nuri p̆ap̆uşi oxori ižit̆u. Nuri P̆ap̆u 1.kainaşi lima 14 ʒ̆aneri na elvak̆atu ar gazi ort̆u. Ar gazi
madalyati kuğut̆u. Bere bort̆işa tişa na goluxt̆upe misinapamt̆es. Cepheşa silaxi torumt̆u ʒ̆ulu ort̆ukoti.
Kafk̆asya cepheşi ask̆eri ort̆u. Ar toli muşi vrosi var ažit̆u. Xe muşi durbini st̆eri dikumt̆u do kogamaʒ̆ert̆u.
Bere bort̆isa himu şeni oşk̆uri p̆ap̆u bit̆urt̆i. İrote oşk̆uri gomirtamt̆es. Oşk̆uri p̆ap̆u yoxo kelvosk̆udu dort̆u.
Ham ndga Doğanyavasi'şa bida ar daa mobigorat̆u Nuri P̆ap̆u. Meşeruba golobili. Perepe ek̆emantxozen
steri k̆ap̆ineri. Rubape perepe kodoloxenan it̆urt̆es eveli. Hasteri şeyepe ese domaʒ̆onert̆uyi? Va mişk̆un.
Doğanyavasi elamti eşk̆olva çetini ort̆u. Şuri ç̆irderi kelaft̆i Nuri P̆ap̆uşi sifteri yuva steri oxorimuşişa..
Nek̆na elaxet̆u, mişvacamt̆u. Ma ažirusi xe durbini dixeni a kogamaʒ̆edu. ’Bese, si ori?’ ya . Ti kocebok̆ani.
Xepe bancudi, ali kodolobabi. Kelemikaçu. ’Bere şk̆imi munde moxti? Ya miç̆itxu.
Dobusinapi, muşeni moft̆i, mu bikum. Çoyişa gamak̆atuşa na moft̆i gamobusvari. Uk̆aşxe oğrenci olaylari
meseleşi eşk̆ampayi. Oropate memoʒ̆ert̆u. ’Mo ulur, Lazona başk̆ani dogʒ̆opxatu'ya elemat̆u. ’Ma na p̆are
moginyaneni'ma buʒ̆vi. Ziʒu. ’Si p̆alik̆ari dibadat̆u var iyu’ ya. Nuri P̆ap̆u memožiʒamt̆uyi? ’Eşk̆iyaluği doyi
‘ya miʒ̆u. Eşk̆iya xizani va dvaʒ̆onert̆u. Devrimciluği şk̆imi komunyudort̆uyi Nuri P̆ap̆u.! Uk̆aşxe
gobukti,’ p̆ap̆upeşa dobzdi, p̆ap̆upe şk̆uni eşk̆iya ort̆es’ ma buʒ̆vi...
Nuri P̆ap̆u şk̆ala osinapu xaži mayet̆u. Him tarixi şk̆uni ort̆u. Xelk̆i şk̆unişi nosi ort̆u. Na misinapamt̆es
svarulepe var dolintret̆u. Ham p̆aramit̆epe mç̆arumtaşa him maçinapaset̆uyi? Va mişk̆un. Himuşk̆ala oşk̆edinu
diç̆in. Ʒ̆oxleni ʒ̆ipri st̆eri oren.
Nusa muşi tani komomiğes. Berepe avla mskva mskva ibirt̆es. Nuri P̆ap̆u, him na mobigori şeni xeleri ort̆u.
’si St̆anboluri var iyi ‘ ya miʒ̆u. Moxelinu. Xolo k̆oçepe şkimi kelebak̆ater, guri kodomixedun.
8
Uk̆aşxe, Ferase'şi nena ignapu. Ozurli na on monta muşi doktori do ç̆ami mokvateri sk̆udurt̆u. Dutxe, eni zade
na nʒ̆orums bere him ort̆u. Feraseşi nena bognisi meyeboli. Dutxuri berepe şeni didi mektebepeşa bidare..
Nuri P̆ap̆u evelurepeşi isinapamt̆uşa, ma komebozmoni. Didepe şk̆imi nç̆areri mutonpe nask̆vek̆o muperepe
mişk̆ut̆anet̆u. Hini şeni mutu va mişk̆ut̆es. Na ek̆emosk̆udes, xelk̆i na şunsu p̆aramit̆epe dest̆anepe. Xelk̆işi nosi
ham nosi Nuri P̆ap̆u kuğurt̆u. Osk̆uri p̆ap̆u berepe na aoropen ar şuri var çoyişi eni niyucen ar didi koçi ort̆u.
Lumcişa kodobguti Nuri P̆ap̆u Almanyaşa na bidare xazi var ayu. ’Lazona kodoguti ‘ miʒ̆omert̆uşa ar didi
mektebi na var uğurt̆u va giduşunu. Him mektebite koçi nosoni na var iyen kuşk̆ut̆u. ’Lazona kodoguti bere
şk̆imi’ Ham lak̆irdepe va gobiç̆ondrinare Nuri P̆ap̆u. Ar ndga gobikta do moft̆are, ama xe boşi va gobiktare.
Na p̆k̆orobi çonate moft̆are.
Doğanyavasişa cebit̆işa guri koxomazdu. Olva maçetinasen. Nuri P̆ap̆u mebuyiciyiko! Skudala mektebi
binç̆arikoyi Lazona!
Gobiktisi Didinana nç̆ineri ort̆u. Pucepe donç̆valu, mca dolvobamt̆uşa bžiri him. A mʒika komebisinapitu.
’Nuri P̆ap̆u muç̆o on‘ ya. Dobusinapi. Avla celabxedi komebozmoni. Ar ndga gobiktasi ar pisarişi oxori
miğut̆asen haninepe. K̆at̆a mapxa ora haşo moft̆ik̆o. Na iyasenpeşi komebozmoni, meyeboli. Ʒ̆anape şik̆ule
gobiktasi, ar livadina asuri ti meyve cemiret̆asen. K̆at̆u, laç̆i, sifteri illaçi miyonurt̆asen. K̆ata ʒ̆ana Dutxe'şa
moft̆ik̆o. Didinana hako bžirik̆o irote. K̆at̆a mcora cedvas oxori şk̆imi manebrape dolipinek̆o. K̆at̆a mç̆ima
mç̆imas na golilu ʒ̆anape şeni bibgarik̆o. Dutxe'şa na gobiktare ndga iyasen ap̆ot̆e. Ham komişk̆ut̆u.
Didinana uneneli memoʒ̆ert̆u. Guri na eşk̆emaxaşk̆alen var uşk̆ut̆u. Muperepe mʒ̆orum kuşk̆utuk̆o vato
memaşk̆uk̆o.
Ham ndğalepe muperepe mʒ̆orum var uşk̆ut̆u Didinana...
Faik̆i Çilişi Bgara
Ç̆umanişi ordoşa Sarena nek̆na şk̆uni noret̆u. ’Faik̆i çili doğuru’ ya. Didinana oʒ̆iyorinu komiç̆u. Uk̆aşxe ma
kelemik̆atu, Henife Xalaşi oxori k̆ale gza kocegutu. Henife Xala, Faik̆i çilişi nusava ort̆u. Xvala
sk̆udurt̆u Henife Xala... Bozonta muşi Emine Rize xet̆u.
İri Henife Xalaşi oxori dolipines, ç̆umanişi ordoşa.. Xizani xap̆ari ignapu dort̆u. Faik̆i çili araba k̆azate ğuru
dort̆u. Cenaze muşi Stanbolişa va moğes. Xoloti a bgara anet̆u. Apiçora oxoržalepe kok̆ipines. Aişe Xala bgara
komiç̆u. Güler abla ti elvoonamt̆u. Oxoržalepe ibgat̆es. K̆oçepe nek̆na şk̆ala avla elaret̆es. Mendraşa iʒ̆et̆es,
oxoržalepe na ibganan toli doloʒ̆et̆es. K̆oçepe var ibgat̆es.
Faik̆i çili zade mskva at̆rağudet̆u. Ç̆andape him ot̆rağudapamt̆es. Arti berepe zade aoropert̆u Faik̆i çili. K̆at̆u
st̆eri kelik̆açamt̆u berepe. Zade guri cemat̆u himuşeni. Eni zadeti bozonta muşi Muzeyyen Abula mebşonumt̆i.
Bgarape Lazepesi osk̆edinu şeni dido beçit̆i ort̆u. Bgarape guri ʒ̆una ok̆irtaman oxoržalepe. Faik̆i çili mteli
Xalik̆anuri do Xok̆vaturi oxoržalepe obgarinu. Cenaze Dutxeşa var moğek̆oti oxoržalepe bgara does. Faiki çili
Stanboluri let̆a komeşkvoxunes. Aşkva ğurerepe şk̆uni St̆anboli doxvaman. Eveli cenaze ort̆asi, uneneli seri
gverdi çoyişa komoğamt̆es. Uk̆aşxe xizani xap̆ari iri yeri ignapert̆u. Haşo ikumt̆es eveli. Huy Stanboli
kodikrexes şk̆unepe.
Faik̆i çilişi ğura, ma ti cemibu. Ham ğura ort̆aşa, muço mebaşk̆va do bigzalare. Ar daha ç̆anda, bayrami, bgara
ora k̆oçepe şk̆imişk̆ala var bort̆are.
Oxoržalepe oxori kogoşk̆axet̆es. Şku bozontalepeti soba k̆apula golaxunaşe kogolobisvaritu. Uneneli
biyucamt̆itu. Na moxt̆asen nesili ham bgarape caʒ̆opxanet̆uyi? Vana bgarape şk̆uniti muk̆uti gondunaset̆uyi?
Na psk̆udipe kogoʒ̆omigutu, toli keʒ̆emaʒ̆iru. Hako mancura kaina ort̆u. St̆anboli osk̆edinu mancura, hakoni
osk̆edinu mancurani. Ham bgarapete momordes didepe şk̆uni. Ç̆umaneri ndğa bgarape şk̆uni ptkvatu dei,
kek̆emiyones bgarapeşa...
9
Şk̆u osk̆edinu mskva domaʒ̆onet̆es. Nena şk̆uni otrağudu xvala uşk̆ut’u. Ʒ̆anape golilasi obgaru şk̆uniti
cemambinanen. Nanape şk̆unişi yeri dobxedati, obgaruti şk̆u cemožunan. Bgarape uneneli biyucamt̆itu, na
ižit̆en irituli elebik̆oramt̆itu.
Faik̆i çilişi bgara çoyi iri guri koxuzdu. Mpulape doloberi ort̆u acur ndğa çoyi dobaora kodogutu dort̆u. Ham
çoyi obgaruti gamak̆ateri iyert̆u. Didinana bgara ndğa uneneli ort̆u. Dulya ikumt̆aşa hiçi va doguturt̆u,
elik̆oreʒxamt̆u. Nena muşi guri dolomixen. Eni zadeti ğureri Cuma muşi uʒ̆omert̆u. Didinanaşi ok̆oreʒxupe te
na mobirdi şeni xeleri bort̆i. Ham nena do ham ok̆oreʒxupete toli elanʒ̆eri iyen k̆oçi. Osk̆edinu do oxelu şeni
toli elanʒ̆eri.
St’anboliti ğura ora hişo ikumt’es. Xolo oxorz’alepe kok’ik’orobenan, ok’ok’ateri bgara ce3’opxuman.
Stanbolişa ides do bgarape şk’uni va giç’ondrines. Bgara şk’uni didepe şk’uni memişk’ves. Guri şk’imi doloxe
lazuri bgarape bidat’u. Ham monk’a yuk’i muço ptorat’u va mişk’ut’u. Faik’i çilişi bgara ora mutxanepe
meşk’emapinu. Oxorz’alepe, şk’imi şeni ibganan doma3’onu. Mendraşa bida do na gomdunare azit’esi ?
Ma buur Almanyaşa
Baba ek̆adgineri
Nana şk̆imi ibgasu
Pencere medgineri.
Ç̆axirak̆ani k̆aya
Ç̆umani moyoft̆are
Ma bulur Alanyaşa
Ardaa va moft̆are
Ar daa var momalaset̆uyi Lazonaşa?. Ham dest̆anepe memožitamt̆eşa guri cemişalamt̆es. Var uşk̆ut̆es kurşumi
kit̆oçudort̆u. Bigzalat̆u. Ar uneneli xelk̆işi xaçk̆a guri doloxuneri, ok̆yanusepeşa na ulun ar feluk̆a st̆eri umiteli
bort̆i. Ma haşo na mʒ̆opxu mu ort̆u. St̆anbolişa na ek̆emitore şeniyi? 78 i ʒ̆ana na miğuru arkadaşepe şk̆imişi
guri ʒ̆unayi? Mu ort̆u? Memet̆i na miğuru şeniyi? Mu ort̆u va mişk̆ut̆u...
Faik̆i çili doğuru dort̆u. Let̆a tude gomindunes. Ma bigzala do gomdunat̆u. Mteli ok̆oroʒxupe ma mižit̆es steri
kelebik̆ori..
Dutxe na miç̆u osk̆edinu şk̆imi ar heçaye diyu dort̆u. Didinana şi oropa var ort̆uko, ceri vato ek̆ebiʒedat̆u. Him
didi oxorža ek̆atoçeri Avrupaşa olva ğura cemalet̆u. Çokepe şk̆imi na okaças let̆a steri ort̆u. Ma na
momonžinams abja ort̆u him dida oxorža.
Ma ti gosseneri parpali bort̆i. Dadalaşa dadala na noxedasen, osk̆edinu na ʒadasen, a devrimci bozonta bort̆i.
Didinana moşaleri t̆oba st̆eri. Ma uskuti na culun, ukaşxe dolişxat̆alen Dutxuri abja steri bort̆i. Curiti ar bort̆itu.
Ar zuğaşa celebulurt̆itu.
Tabiat̆i Didinanaşi tolepete maziru maoropu. Let̆aşi şura, k̆inçişi oʒ̆irʒinu, pavrişi onk̆anu toli gonʒ̆eri
meʒ̆omilu him domoguru dort̆uyi? Mapxa ora bağu ʒ̆alemona celanciru do isinape meyoʒ̆omilu eni xazi na
bikumt̆i dulya ort̆u. Haşote guri mobişvacamt̆i. İsinape do Dutxeşa mpula dolibasi guri moşaleri miğurt̆u.
Mežmoneri dobiyert̆i. Mç̆ima muşite oğvaru ti xazi mayen. Lazonaşi mç̆imate oğvaru do daşxuri goʒ̆axuneri
osk̆uru. Ham ʒ̆anape tabiat̆i maoropu, oxori koçi ik̆imi steri.
Didinana xe muşite domoguramt̆u. ’Xepe şk̆imi meginças’ ya miʒ̆omert̆u. Var uşk̆ut̆u, osk̆edinu himu şk̆ala na
dobiguri. ’Nʒaşa ext̆are‘ ya miʒ̆omert̆u ixelasi. Nʒa şik̆u ma aoropert̆uyi? Ma ti himu mteli oropa şk̆imite
10
gobağart̆i. Himuşk̆ala çainati ti gbiç̆ondrinamt̆i. Nana na dulya uğurt̆u şeni şk̆imi şk̆ala zade ora va golitoçamt̆u.
Didinana, nana şt̆imi st̆eri ort̆u. Ar ndğa nana buçitxi ’ʒ̆ulu bort̆işa si so ort̆i?’ ma. ’Sk̆ani şk̆ala bort̆i ‘ ya. Ma
irote Didinana mşut̆u, beroba şk̆imi gomaşinasi.
Didinanaşi şuri goʒ̆omatvaset̆uyi? Osk̆edinu şkimi momatvaset̆uyi? Vana ma na cemç̆işasen ar şuri ort̆uyi?
Bazi Didinana toli momʒ̆upun do kogolomigutun domaʒ̆onen.
Ham bgara ndğa nosişa komoft̆i. Toli çilambri guri kodolomabğu. Miti var ažiru. Ham bgara çoyişa gamakatu
ndğa şkimi ort̆u. Lebaşa hast̆eri ar ndğa var mažiraset̆u. Ç̆anda, bayrami, bgara k̆oçepe şk̆imi şk̆ala var biyat̆u.
Didinanaşi k̆atu var biyat̆u.
Nezire Xalaşi Avla
Nezepeşk̆alaşa kocelaft̆i uneneli. Meheleşi mektebi keçe kçe yeşilliği oşk̆ena kogoşkadgut̆u. Mektebişi let̆a
Didinana meçudort̆u. Mektebişi akra Didinanaşi mgvaneri na var on levadi ort̆u. Golazenapemuşi k̆andğu
içanet̆u. Berepe şk̆ala mepʒ̆ilumt̆itu. Arti Nezepeşk̆ala na ižit̆en zeni ar ok̆oxunaşe sva ort̆u. Zade neži naceren
şeni Nezepe şk̆ala uʒ̆omert̆es. Didinana Xalape şk̆imi ar neži konukadudort̆u. Neži ora iri neži muşi nşxalumt̆u.
Oxoržalepe ar nežişa gale levadi do ona var eçopumt̆es baba oxorişa. Ma ti na irden ar neži kocemiret̆u
Nezepeşk̆ala. Daa neži var niçanet̆u, ʒ̆ulu ort̆u. Leba iyasi neži şk̆imi ma mşxalat̆u. Mektebi zeni didi ort̆u.
Xalik̆anaşi isnape oşk̆ena ar duzi yeri heko ort̆u. Bayramepe ç̆andape heko iyet̆u.
Nezepeşk̆ala golobili, Nezire Xalaşi oxori gza kocebguti. Nezire Xalaşi heçaye oseyironi ort̆u. Bere ort̆uşa
umiteli na dosk̆udu Nezire Xala Bafraşa mendiyones. Ukaşxe omt̆ines. Nanamuşi Xaticena ort̆u Nezire Xala
eveli Xalik̆anaşi eni mskva bozonta ort̆u. Himuşi heçayepe zade isinapinen.
Avla abdesti eç̆opumt̆uşa bziri. Oropate miç̆itxu ‘Bese so ulur?’ ‘Gobulur ‘ ma gobukti. Abdesti eçopuşik̆ule
ar k̆uli komizdu kelemixedu. Komebisinapitu. Almanyaşa olva, oğrenci olaylari, nişani met̆oçu, irituli amʒika
dobisinapitu. Nezire xala ‘Haninepe mutu var on, mektebişa idi skiri şkimi’ya miʒ̆u. ’Baba skani var ožit̆apes.
Didinana sk̆ani dulya şeni var ožit̆apu, Baba sk̆ani şeni tkvare’ya.
Nezire xala çona k̆ale gza moʒ̆iru. İri Almanyaşa muşa idare ya it̆urt̆u. Him mektebişa na bidare na ptkvare
xazi ikumt̆u. Uk̆aşxe namazi kodogutu..
Cileni oxori Besimi Dayişi oxori ort̆u. Besimi Dayi ʒ̆ulu oxorža duğurudort̆u. Didi oxorža Aişe Xala sk̆udurt̆u.
Art̆aşeni oxorimuşi kodomidginapun Aişe xalaşi. Nezire xalaşi do Besimi Dayişi oxorepe yakini ort̆u. İri oxori
muşi levadi muşi cedgumt̆u. Ok̆ok̆ateri ar çoyi var izit̆u Lazona şk̆uni. K̆at̆a oxori ar çoyi st̆eri ort̆u. Merkez
çoyi xvala oxorepe ok̆odgeri ort̆u. Xalik̆ana cur isinaşi oşk̆ena na golancas ar yeri ort̆u. Didi isinape golasvareri
uğurt̆u. Oşk̆ena Xalik̆anuri meşe ruba culurt̆u. Ç̆axirak̆ani şk̆ala Dutxuri abja elvak̆atet̆u. Himuşik̆ule ʒ̆ari şk̆uni
Zuğauçaşa culurt̆u.
Art̆aşeni na isinapen fıkra, çoyi mp̆ulera dogutasi şk̆unepe feluk̆a oxenu komiç̆es. Zuğa hakşa komoxt̆u yado.
Art̆aşenurepe hamtepe Dutxurepe şeni it̆unan.
Arti a Dutxuri ar guda kapçate ulurt̆u. Dvanç̆inu. Naşk̆u guda. Kapçape gudaşa gamixu. Şk̆uni Dutxuri xami
eliʒ̆u ’Moxtatuna teğer teğer moxtiti ‘ ya.
Eni zade na iziten Dutxuri heçaye ti mcumu na doborgamtu. Hamtepe Art̆aşeni izit̆en. Dutxe Lazona iri
içinams. Eveli eşk̆iyaluği kort̆u. Zenginepe, çoyurepe nat̆et̆es. Jandarma karakoli kodok̆rexes. Dutxe, karakoli
20, 30 ʒ̆ana var dvaxunu. Dutxe amutu diyui ‘Dutxe int̆alu’ it̆urt̆u devleti.
Ar ti kotma na cozut̆u, germa na sk̆udun ar xe na uğun ar ant̆asi k̆oçi kort̆u. Muşeni germa sk̆udurt̆u va
gamomasvaru. Ham let̆a mpula goyotveri steri, nçareri tarixi na va miğunan şeni irituli mebumeri. Didi kulturi
şk̆uni sk̆udun. Giduşunasi nonçepi meçopums k̆oçi...
11
Didinana golaonu onç̆aru kuşk̆ut̆uko, natkvamepe muşi dvanç̆aruk̆o, mi uşk̆un muperepe dobiguratet̆u.
Didinana turkuli nena va cenkturumt̆u. Onçaruti var uşk̆ut̆u. Nena muşi lazuri va doliʒ̆omilet̆u.
Nezire xala ar p̆oca ntxirite konulun bağuşa. Xe meçveri var uğut̆u. Xe gompa uğut̆u. Bozonta muşi Emine
komojeri ort̆u. Oxori muşi emsali şk̆imi miti var ort̆u. Nusa muşi Reyhani levadepe ort̆u. Reyhan abula zade
maoropert̆u. Noderepe dulya himuşa iç̆itxet̆u. Nezire xalaşi oxrask̆iri Xalik̆anaşa miseludort̆u noğaşa k̆ale.
Beroba şk̆imi zade na bibirt̆i Hacerina him ocaği nusa iyudort̆u.
Nezire Xala dugunepe ora cari dulya na ikumt̆u ar oxorza ort̆u. İri Nezire xala aoropert̆u. Ntxirepe p̆oca
kocelebibği. A k̆aleti ptaxumt̆i. Olva şeni mobiseli. Mendra kaleni gza kogoşk̆obiyoni. Rubaşa k̆ale mendaft̆i.
Seferi avlaşa nit̆es ruba şk̆ala ʒ̆ari eçopumt̆es. Mendraşa ʒ̆ari şk̆ala na ort̆espe selami komebçi. Oşk̆enani
gza k̆ale mendaft̆i. Oşk̆enani gzaşa ç̆axirak̆ani do araba gza vorsi izit̆u. Bere bort̆işa hako kok̆obik̆orobamt̆itu.
Arabape buxosyamt̆itu. Him mskva ora benzini şura keʒ̆emağet̆es mendraşa. Mu ndğalepe ort̆u. Arti ham
rak̆ani kandğu na pk̆orobumtitu yeri ort̆u. K̆andğute bizğet̆itu.
Cilendo Vaidi çilişi oxori izit̆u. Vaidi çili do Vaidi Dayi mapxa orape Oca sk̆udurt̆es. Mağara zeni k̆ale. Vaidi
çilişi oxori Amedi oxori keludgut̆u. Oşk̆enani gza golobili do oxori şk̆unişa bidisi, Didinana Ziveri çili do
Miktati nana şk̆ala isinapamt̆uşa bziri. Miktati nana mʒika k̆uşxe citopat̆u. Moni steri cğat̆a tolepe kuğut̆u.
Nusa ort̆uşa zade msk̆va ort̆u. Ziveri çili mukeliti ar oxorza ort̆u. Didinana zade nuucamt̆u.
Avla marçaşi akra kogolaft̆i. Çambri kocelabxedi. Osinapu nişi biyucamt̆i ’So gulur Bese ‘ ya ‘Sole mulur’
ya elemat̆es. Çoyi oxorişa oxori na gobulur iri na mebusinapam gamobusvari. ’Cemakçinare’ya Didinana.
Didepe saygi na boğodam xazi ayenan. A k̆ale şk̆imi şeni ‘antesi bozonta şk̆uni’ it̆unan. A k̆aleti k̆at̆u steri
uneneli dvaʒ̆onenan. Curiti esse oren. Mezlip̆erepe şeni ant̆esi bort̆i. K̆uşxe miti va cemobazgana k̆at̆u st̆eri
uneneli bort̆i.
Didinana na va doliʒ̆omilen zuğa st̆eri ort̆u. Angsi na var on, mʒika na isinapams isinapasi lak̆irde p̆ici na
melunt̆abas ar oxorza ort̆u. Çouri nusalepe himuşa toli goʒ̆ağenan. Beçiti aşk̆urinenan.
Didinana şk̆ala ndğalepe zade mskva ort̆u. Cur tuta şeni moft̆idort̆u. Almanyaşa bidat̆u. Almanya
domadginaseni va mişk̆ut̆u. Va domadginana gobiktat̆u Dutxeşa. Stanboli va dobgutat̆u. Ma na bidare ocaği
şk̆imi şk̆ala Art̆aşenişa gobiktik̆otu. Baba şk̆imişi dulya şeni hamuti var iyet̆u. Didi mektebepe na var ort̆u şeni
kuşe ek̆emağet̆es. İri berepe şeni didi noğapeşa ulut̆es. Şk̆u va gomaktinet̆es.
Almanyaşa olva kocemambinudort̆u. Bidat̆u. Didinana ek̆atoçeri.
Pasaporti Eç̆opuşa Bulur
Ordoşa Ç̆axirak̆anişa koceft̆i. Araba buyondramt̆işa na p̆arepe pxesap̆umt̆i. Rizeşa pasaporti eçopinuşa bidat̆u.
Haninepe xvala muç̆o ixenen va mişk̆ut̆u. Besimi Dayişi biç̆i Hamit Ağabeyi memişvelaset̆u. Dayişkimi mutu
va mazitet̆u. Dayi şk̆imişi bereşa nişani meptoçi deyi şk̆imda guri cat̆u domaʒ̆onet̆u. Babaşk̆imi ort̆uk̆o na
bit̆urt̆i k̆oçi ort̆u. Himu na coç̆apamt̆u xoronepe peri heçayepe st̆eri ort̆u. Dayi şk̆imi didi xoronci ort̆u .Cabir
Dayişik̆ule himu ort̆u xoronci. Ma memişveli va mažit̆et̆u şk̆imda guri na cat̆u va miʒ̆u. Ma xolo hişo
domaʒonert̆u.
Mezmoneri bort̆işa jipi komoxt̆u. Art̆aşenişa cebit̆işa muperepe biduşunamt̆i. Hamtepeşa bigzalik̆o. Didi
mektebepeşa bidik̆o, şk̆imi şeni xvala var na var azit̆en arkadaşepe şkimi şeni do baba şk̆imi şeni ti bidat̆u
mektebişa. Baba şk̆imi na var azit̆u şeni zade guri meçveri uğut̆u. Himu şeni mektebişa bidat̆u.
Dobadona let̆a nak̆u maoropert̆u. Hako dobgutik̆o hako mektebişa maluk̆o. Universitepe hişo mendra mot ot̆u.
Didinana mebaşk̆va do muço bidat̆u. Ey cidi zuğauça isinape sk̆ani meoroperi muç̆o mebuxondare.
Yeşili sk̆ani gomaasen.
Art̆aşeni Dayi şk̆imişi nalbur duçani kelebakti. Dayi şk̆imişi ar madulya heko içalişamt̆u. Uk̆aşxe Dayi
şk̆imi komext̆u. Ti mandili cetveri çourepe st̆eri goxazireri azirusi gonsk̆udu. Oroponi ort̆u. Ali dolobabik̆o do
12
buʒvik̆o ‘Dayi şk̆imi ma hakole mondo mendemoşk̆va. Nena cemank̆oru. Mutu va mažit̆u. Himuti mana
meşk̆emapinupe var uşk̆ut̆u. Sozi metoçu dulya şeni mutu va miʒomert̆u.
Seri Aişe xalaşi oxorişa mendaft̆i. Aişe Xala Besimi Dayişi Çili ort̆u. Biç̆inişi Hemit Ağabey Rizeşa
miyonaset̆u. Enogi emniyet̆işa ar Belge epçopat̆u. Pasaport̆i şeni p̆ri bida. Lumci Aişe xalaşi doʒ̆ulva oxori
bort̆i. Mebisinapamt̆itu. Çoyişa mitonpeti kort̆u him ok̆oxunaşe.
Aişe Xala vorsi biçinamt̆i. Dugunepe cari dulya na ikums çoyi nacaği mxuci cedveri na gulun ar oxorza ort̆u.
Besimi dayişi ʒ̆ulu oxorza doğurudort̆u. Aişe xala hiçi bere var au dort̆u. Besimi Dayişi berepe Aişe xala Nana
uʒ̆omert̆es. Besimi Dayi xalik̆ana en, mziʒinaşe k̆oçi ort̆u. İri oziʒ̆inamtu çendi eliziʒinamt̆u.
Mancurani ndğa emniyet̆işa na domaç̆in belge epçopat̆u. İri yeri ont̆aleri na ort̆u şeni pasaport̆i eçopinu kolayi
var ort̆u. Mutu uʒ̆omilu belge şk̆imi komomçes. Xeleri bort̆i. Himora Hemit ağabeyi kobziri. Rizeşa ok̆okateri
mendaft̆itu. Babaşk̆imi na domaç̆irasen cenç̆areri komomçudort̆u. Resimi kodobozdapi. Pasaport̆i
kogamoboğapi.Cebi kodolobidvi.
Ar seriti ʒiyaturi teyze şk̆imi şk̆ala kodobguti. Bozontalepe muşi Xat̆ice do Umiyani şk̆ala k̆atupe steri
bistertitu. Mancurani ndğa Dutxeşa gobikti.
Didinana livadi ort̆u. Uk̆aşxe komext̆u. Pasaport̆i na epçopi buʒ̆visi ibgaru mʒika. Xarayepeşa na culurt̆u
çilambrepe celvaoret̆u. Guri cemat̆u. Xoloti ma var ek̆abgutat̆u. Ham mektebepe na var uğun ona na int̆rasen
bere var bort̆i. Na moft̆are ar ndğa ti iyaset̆u. Xoloti bida p̆tkvat̆u. Didinana va gamomasvaru na p̆at̆upe. Ma
hako elemixunaset̆u. Let̆aşa mek̆oreri çayi mek̆oreri ar skudala iduşunamt̆u şk̆imi şeni. Noğapeşa bidasi na
gobinkturare kuşk̆ut̆u. Ma, ma p̆ri gobinktura gomaktinaset̆uyi Lazonaşa. Nabidare onaşa t̆ulumi nena do
xoronepe şk̆uni mağaset̆uyi. Lazuri ot̆rağudupe moyonkaleri mazit̆aset̆uyi? Ora moʒ̆iraset̆u. Didinana ali
dolobabi a mʒika ti ma dobibgari. Muşeni bibgar va mişk̆ut̆u. Çilambrepe borba kodolomabğu.
Namulun ndğaşa maşk̆urinet̆uyi Babaşk̆imi na mebçi sozi. Mektebişa va bidaşa va maxenaset̆u.
Universitepe cenk̆oleri ort̆uşa nt̆aleri ort̆uşa galeni onapeşa olva kocemambinu dort̆u.
Gencepe saği do soli deyi ok̆irtedort̆u. Oşk̆ena miti va dosk̆ududort̆u. A k̆ale elvakatu domaç̆it̆es. Devrimcepe
yak̆ini domaʒ̆onu. Oxorzalepe şeni na iduşunamt̆es şeni demok̆rat̆i na ort̆es şeni hini kelebak̆ati. Memet̆i iyilusi
xvala ti ok̆omilu. Memet̆i dindari ort̆u. Miti var elvak̆atet̆u. Him Lazuri bere maoropert̆u. Fikirepe şk̆imi
gamabsvaramt̆i. Şiiri maoropen deyi Nazim Hikmet̆işi şiirepe golomiyonamt̆u. Xizani bere var ort̆u. Arti Lazi
ort̆u. Kulturi şk̆imişi bere. Ma mektebişa bulurt̆i. Bidi Memet̆işi sira kogolabxedi. Duşuncepe şk̆uni yanlişi var
ort̆u. Na iyu dulya peyat̆i ort̆u.
Ar ʒ̆ana şik̆ule oxori şk̆imişa gobikti.Ocaxi şk̆imişi k̆oçepe zade bonʒ̆orini. Duşuncepe şk̆imi var oxvoʒ̆ones.
Arkadaşepe şk̆imi oxvoʒ̆onamt̆es. Hini komemişveles. Uk̆aşxe ar ʒ̆ana şik̆ule oxorişa gobikti. Himora miti
mutu va miʒ̆u. Ma didepe şk̆imi xvala va memaşk̆ves. Himuşeni Almanyaşa bidat̆u. Huy pasaport̆i
kepçopidort̆u. Cebi dolomizut̆u. Art̆aşeni do St̆anboli ek̆ebit̆oçat̆u. Vit̆o ovro ʒ̆aneri bort̆i. Gunze ʒ̆anape
kogoʒ̆omizurt̆u.
Didinanaşi çilambrepe va memaxondinet̆u. Ma gobiktaşa sk̆udaset̆uyi? Him do ham oxori na dobibadi
oxori bzirat̆uyi Xalik̆ana. Axi beroba şk̆uni. Ham rak̆anepe cindo ozguri bort̆i. Let̆a şk̆unişa na cemtoçuman
mi ort̆u? Muşeni gamapk̆alumt̆itu ham şuri şk̆uni let̆a. Ham cennet̆i Lazona. Na mişk̆un ham gamak̆atute mati
ek̆emiyonamt̆es. Axi Didinana. Elegixedik̆o sk̆ani şeni na sk̆udun ar bere dobiyik̆o. Laxeri şuri şk̆imi skanda
dobzdiyi? Uça tolepe sk̆anişi çona mati komiğut̆uyi? Ham let̆aşi şuri mati kelemokatitu. Moşk̆umtu mendraşa
boxçaşk̆imi nena do bgara sk̆ani.
Memet̆i
Pasaport̆i na epçopido çoyişa na gobikti ndğalepe ort̆u. Ar ezmocete na golilu ʒ̆anape ar daha kogoʒ̆omadu.
Ezmoce şk̆imi Memet̆i şk̆ala Orhangazi Liseşa gamobulurtu. Treni gza k̆ale bulurtu. Na va biçinamt̆i cur şuri
golomixt̆es Arso kurşuni komot̆oçu. Curiti tude cebolitu. Treni gza dinʒxiri diyu. Mektebişi berepe konulvan.
13
İri gonsk̆udu. Miti mutu var axenu. Xop̆uri Aişe taksite xastaxaneşa mendemiyones. Xast̆axane var
emç̆opuman. Mancura ar xast̆axaneşa mendemiyonaman. Bulurt̆ituşa Memet̆i sk̆anişeni iyu haninepe miʒ̆u.
Uk̆aşxe bgarineri him na maoropen dobuʒ̆omer. Cur sum tuta ogine him yoxosuzi ar mektubi dobunç̆aridort̆u.
Mi on dei gonsk̆ududort̆u. Mana bort̆i dobuʒ̆vi. Memet̆i ibgaru. Him Lazi bere ibgat̆uyi. Xast̆axane şi nek̆na
gamamk̆ates. Ma ar odaşa him mancura arodaşa kamomiyonaman. Uk̆aşxe Memet̆i na ğuru bognam. Xop̆uri
arkadaşi şk̆imi polisepe mendiyonaman. Ma goyiç̆ondrines.
Ncirişa gamapk̆uʒxi. Nana çoşk̆i na it̆urt̆u oda bort̆i. Dorçeli upite diğvaru. Ezmoce şk̆imi komşut̆u. Esse na
on do ezmoce na on gamapk̆ati. Nosişa komoft̆i. Esse na on Memet̆i diyiludort̆u. Ma mutu va mağodu. Memet̆i
xast̆axaneşa xop̆uri bozoşk̆ala ma biyoni dort̆u. Polisi na iyonu ti ma bort̆i. Memet̆i na maopopen
buʒ̆visi irituli leba diyudort̆u. Yarali ort̆u. Xemuşi yoxo şk̆imi komeç̆aru.’Bese’ Ukaşxe ma bibgarisi xe na
conç̆aru yoxo şk̆imi mejiru. Ham mu uʒ̆omenan. Ma na buʒ̆vi inani doyudort̆uyi. Ma mutu na va mişk̆un
koxvoʒ̆onudort̆uyi. Him diyilu mati gurişa dobiyili. Oxorişa gamobik̆ati arkadaşepe şk̆imi kelebak̆ati. Hasteri
şeyepe var iyasen deyi mucadele p̆at̆u. Husteraşik̆ule barişi şeni bsk̆udat̆u.
Ezmoce na bziri st̆eri himuşk̆ala dobğurik̆o. Him ar Lazi bere ort̆u. Let̆a şk̆unişi bere. Dorçeli elancireri
biduşunamt̆i. Gobikti na elamcat̆i steri. Memet̆i Xalik̆anaşa va momaonu. Him bere bort̆işa na bibirt̆i gzalepe
rak̆anepe golape va maʒ̆iru. Himuti haninepeşa iyonerdot̆u. Huy St̆anboli ncart̆u. Mezare muşişa va malu.
Guri vato memixonduk̆o. Ar ndğa ille ar ndğa mezare muşi ti elebudva bibgarare.
Didinana ordo miseludort̆u. Nena muşi na mcat̆i odaşa nit̆u. Eycidi berobaşk̆imi, hiçi na va bixeli cençluği
şk̆imi. Didinana Memet̆işi dulya hiçi va miç̆itxu. Guri şk̆imi var eleminkalu. Ma ti ali dolobabik̆o do na
monʒ̆orinepeşi Lazuri nenate dobusinapik̆o ma bit̆urt̆i. Memet̆i nak̆u maoropen, Memet̆i şk̆ala Xalik̆anaşa
molva guri na miğut̆u va mazit̆u Didinana.
Didinana şk̆ala oropa şi va masinapet̆u. Meʒ̆omilu muşi ort̆u ham engeli. Kva st̆eri oxorža ort̆u Didinana.
Heşeni ma ar ʒ̆ulu bozonta st̆eri ti cebumeri dobiyidort̆u. Memet̆i şeni na bziri ezmoceti va masinapu.
Guri şk̆imişi doloxe ti ʒ̆una şk̆imi. Çoyi şk̆imi, him isinape ar ti Memet̆işi tolite kok̆obiʒ̆edi. Osk̆edinute pri
izğu let̆a kelvak̆atudort̆u. Husteraşik̆ule irote ek̆emantxozaset̆u ham dulya. Ey cidi cençluği şk̆imi. İrituli
gverdi mebaşk̆vi. Osinapu, oropa Lazoba. Huy gverdi oşk̆uri bort̆i ma. Gverdi muşi ʒ̆ari na iğu ar bozonta
bort̆i.
Didinana st̆eri kva st̆eri bort̆ik̆o. Didinana şk̆it̆i ʒ̆ana gurbet̆işa na va giktu badi muşi duyondru. İri '' igzali
babask’anişi oxorişa badi sk̆ani va moxt̆asen'' uʒ̆ves. Himuşeni dotrağudes.,
Si gurbet̆i konaçi
Ma hay bere domaçi
Dida biya şik̆ule
Milali muç̆o laç̆i !
''K̆oçişk̆imi oxori mk̆oma extasen'' ya guktu Didinana. Mu oxorža ort̆u ham Didinana. Himusteri moyonkaleri
bsk̆udik̆o. Ma doʒ̆ulva bozonta bort̆i. İxi barasi na golaputxun pavri. Didinana na va melams mʒ̆upavri ort̆u.
Himusteri bort̆ik̆o.
Bgara dobxedik̆o. Xalik̆ana şi rak̆anepe nena şk̆imi mebaşk̆vik̆o.Var miğut̆u, Memet̆i şeni na dobxedare ar
bgarati va miğut̆u. Bgara suzi boretitu ʒ̆ana 1978 i. Va bibgart̆itu daha zade dulya bikumt̆itu mucadele şeni.
Daha zade çitabi svara golobiyonamt̆itu. Va bibgart̆i Memet̆i şeni. Himuşeni mektebişa bidat̆u. Ar ndğa
gobiktasi himuşeni muperepe p̆i deyi p̆k̆oresxat̆u. Haninepe Xalik̆ana va domadginet̆u. Mektebi var ort̆u.
Stanboli var bint̆ret̆i heko Memet̆i ncat̆u. Mendra noğapeşa bidat̆u. Osk̆edinuşa ağani mobiç̆at̆u. Ʒ̆ari na iğu
dadalape şeni mutonpe p̆at̆u. Şk’u 78 epe mʒika goç̆imoşeri borertu. Heşeni Memet̆i va gomoç̆ondru. Him miti
14
na var elvak̆aten ar 78 li ort̆u. Şk̆u solcepe do sağcepe ok̆obişk̆idertituşa arti xelk̆işi berepe kort̆u. Miti var
elvak̆ates mu bikumtitu dei mendraşa iʒ̆et̆es.
Haninepe Didinana şk̆ala va masinapert̆u. Him Lazuri ar oxorza ort̆u. Ma Stanboluri domʒ̆opxedort̆u. Didinana
momizdamt̆u. Mitonpe himuşa mendra domdumt̆u. Haninepe mektebite svarate iyet̆u. Didinana mektebi do
çitabi var uğut̆u. Didepe şk̆unişa na dosk̆udu Lazuri nena do mskva tkvamape, p̆aramit̆epe kuğut̆u.
Namu ceʒ̆onaset̆u. Mcaşi çoki yi vana dadalapeyi va mişk̆ut̆u. Didinana çinari st̆eri kek̆emirert̆u. Ma pavrepe
domik̆orobes. Dadalape şk̆imi va naʒ̆ilanen.
Erkan Hocaşi Cenaze Oxori
Sabire Xala şk̆ala Art̆aşenişa ceft̆itudort̆u. Him nanaşi eksalefe xala şk̆imi ort̆u. Sabire Xala cenci ort̆uşa zade
mskva oxorža ort̆u. Badimuşi uğurusi berepe naşk̆u do kogamaxt̆u. Zade nʒ̆oru Sabire Xala.. Ar bozonta ar ti
biç̆i kuonut̆u. Gamaxt̆uşik̆ule berepe muşi var aziret̆u.
Uk̆aşxe Xasan Efendi şk̆ala dikomocu Sabire Xala. Merkez çoyişa nusa komoxt̆u. Sum bere daa dvau. Ar
bozonta cur biç̆i.
Art̆aşeni na dobgutitu oxori Erkan Hocaşi oxori ort̆u. Erkan Hoca muelimi ort̆u do sağcepe doiledort̆u. A xaft̆a
doloni ogine mvoseles cenaze muşi. Bgara oxori kodobgutitu him seri.
Oxorişi tişineri Erkan Hocaşi p̆ap̆u ort̆u. P̆ici muşi va niʒ̆omilet̆u badi k̆oçi. Oxori oşk̆ena ar didi resimi
kuğut̆es. Erkan Hocaşi elazi3ineri resimi. Ar da cur Cuma kuonurt̆u Erkan Hoca. Hiniti devrimci ort̆es.
Leba ora ncini k̆at̆i dobxeditu do politikaşi bisinapitu. Devrimci na bore ogne dort̆u. Ma cemonç̆itxes
duşuncepe şkimi. Öğrenci hareketi şeni cemonçitxes. Stanboluri ndğalepeşi do eylemepeşi dobusinapi. Hiniti
Lazona muç̆o sk̆udunan do sağcepe do solcepe mupe ikuman domisinapes.Zuğa p̆ici k̆ale devrimcepe orgutli
ort̆es. Artaşeni Atina Viʒ̆e Arkabi Xopa k̆ale. Çoyepe sağcepe kort̆es. Sağci cencepe çoyepeşa va calet̆es.
Uk̆aşxe Erkan Hoca doiles. Lise int̆alusi Ark̆aşenuri tişinerepe Lise molipşes. İriyeri ont̆aleri ort̆u. Na
misinapemtes buyucamt̆i.
Art̆aşeni lazuri berepe şk̆ala na va bort̆i şeni guri maç̆u. Haşo mendra mo dobsk̆udi dort̆u let̆a şk̆imişa.
Sabire Xala oxori k̆oçi şk̆ala nisinapamt̆u. Mati lazuri devrimcepe biçinamt̆i. Hini huy memagedort̆u. Erkan
Hocaşi da kelemixedu memisinapamt̆u. Adresi kebuç̆opi kartali bunç̆arat̆u. Himuti devrimci ort̆u. Lazuri
bozomota. Adresi şk̆imi kemiç̆opu. Eksalefepe şk̆imi sağci ort̆es Huy lazuri ar oxori lazuri devrimcepe
memagudort̆u.
Lazuri devrimcepe kelemixede do komemisinapes.
Uk̆aşxe Didinana şk̆ala kok̆obik̆atitu. Noğa mutonpe dobiyindritu. Oxori na domaç̆ites mutonpe dobiyindritu.
Çoyişa eşk̆ebit̆işa guri emampu. Duşuncepe şk̆imi hakşa komoxt̆u dort̆u. Ham va mebşonumt̆i. Miti mutu va
mažit̆u. Didinanaşi lak̆irdepete meyeboli. Oxorişa gobiktiti curiti nç̆ineri bort̆itu.
Didinana a tepsi lazut̆i cari komeşkadgu soba. Heva xalaşa xomali moğu do daşxuri ogzu zade ora va
golilu. T̆ağaneri ti kocet̆ağanu. Carişik̆ule usk̆ut̆i diyu oxori.
Çoyi şk̆uni ar Amedi Osmani kort̆u solci na on. Him Emekçişi k̆aset̆i komepçi dort̆u. Mancura berepe va
nugnamt̆es devrimciluğişi. Ma Art̆aşenuri berepe momwondru. Hako Art̆aşeni Liseşa mendaft̆ik̆o hini
kelebak̆atat̆u. Miti va gomindunaset̆u.
St̆anbolişa mo mobiselitu var oxoboʒ̆onamt̆i. Didinana meşkvapu do ogzalu mi gvaşinu, p̆ap̆u didi noğape
aoropet̆u, berepe muşiti kek̆ionudort̆u. Hako skudutek̆o liseşa mektabişa malaset̆u. Mati iri st̆eri usk̆ut̆i ar
bozonta dobiyat̆u. Na mʒ̆oripe kelemosk̆udu.
15
Him seri bgara oxori komebazmoni. Erkan Hoca muç̆o gamvanç̆es. Ar k̆oçi muç̆ote iyilen. Haşo mutu
diyet̆uyi? Faşistepe mu anen va mişk̆ut̆es. Devrimcepeti şiddetite guktes. İriyeri dolobuzğoleri ort̆u. Şk̆u
sempatizanepe mutu va oxoboʒ̆onamt̆itu. Didepe karti karti ilumt̆es. Hako cur dulya ar var ort̆u. Faşistepeşi
meʒ̆ip̆olu do devrimcepeşi goktapu. Curi k̆ale silaxi ixmaramt̆u. Mara arso ilumt̆u mancura guktamt̆u. Ham na
var oxvoʒ̆onas iyeni? Esse ort̆u. 78 devrimci hareketi faşistepe şeni şiddetite ipaşet̆u.
Xoloti na mʒ̆oripe kogomaşinu. Erkan Hoca do Memet̆i biduşuni. Curiti k̆urbani diyes. Egemenepe cencepe
keobğek̆oti ham dulyape mi ikumt̆u mi oilapamt̆u belli var ort̆u.
Haninepeşi daa zade va mç̆arare!
Lazona na golobit̆oçi cur tuta ar resimi dobikum. Muç̆o ar memleçet̆i mebaşk̆um. Hakoni berepe muç̆o
sk̆udunan. Lazona ar cenk̆oleri senduğiort̆u. St̆anbolişa na var oxiʒ̆onen. Gomsk̆udi. A k̆ale xark̆i st̆eri
dobsk̆udurt̆i, mancura k̆ale lazi bort̆i.
Ok̆obilidort̆u. Politikaşi oduşunu ma xark̆i domʒ̆opxudort̆u. Yoldaşepe şkala gzamşinepe şkala lazi var bort̆i.
Lazuri va masinapet̆u. Art̆aşenuri berepe lazuri isinapamt̆es, politika ti lazurite ikumtes. Lazuri sloganepe var
uğut̆es. Mara lazuri te iduşunamt̆es. Karti karti lazurite elvat̆etes. Haninepe mazirusi gomsk̆udi.
Erkan Hocaşi lazuri bgara oxori lazuri berepeşa gamobik̆ati. Lazuri cencepe ağani mažiru Hemora
gomindunaset̆u. Hinişa mendra dobskudare. Lazurite ar ndğa siyaseti maxenasetuyi? Vana bida gomdunat̆uyi?
Didinana olva şk̆imi va munyamt̆u. A mutu kuşk̆ut̆u. Didinana na biduşunam va cazadinet̆u do na mulun
ndğalepe şk̆imi oşletinuşi guri kuğut̆u.
Mustafa Dayişi Atolye
Andğa Dayişa bidat̆u. P̆ap̆u do Nandidi merze ort̆u xolo. Dayi-şk̆imişi bere St̆anbolişa giktudot̆u. Mati Dayişa
bidat̆u. Seferi avla elebit̆işa domanç̆inu. Gza elamti ort̆u. Miti miti va mažiru. Seferi avla rak̆ani elebit̆işa
mezareluği toli kocemavalu. Şk̆unepeşi mezareluği ort̆u. Baba şk̆imi nandidi do da-şk̆imi Nebi heko ncat̆es.
Mezareluği durğunopina diyudort̆u. Va dolilet̆u. Nebi dadalape mendebuğik̆o ma maduşunu.
Nebi, Nezişi t̆ubina ort̆u. Nezi komoborditu do Nebi aşi tuteri ort̆uşa domiğures. Zehirli isali ak̆nudort̆u.
Didinana doktorişa varoşk̆u. Nana şk̆imi ak̆alap̆aru. Xolo Didinana mu diç̆in ya uʒ̆u. Himuşeni ğuru Nebi.
Didinana cenç̆areri var uğut̆uyi va mişk̆un.
Nebi gomindunes. Himuşi ğura guri dolomiç̆u. T̆ubinape ʒ̆ulu da şk̆imi Lu şk̆ala dobipayitu. Nezi şk̆imi ort̆u.
Nebi Lu şi. Cenaze ndğa Lu Nebi şeni ibgat̆u do muşeni şk̆imi na on ğuru it̆ut̆u. Ma daa didi bort̆i. Tubinape
va gamapkatumt̆i.
Rak̆ani golobitişa guri emampu a mezare kva ti var uğut̆u da şk̆imi.
Dayi-şk̆imişi oxorişa bidisi avla mitonpe komažiru. Dayi şk̆imi-şk̆ala osinapu şeni merkez çoyişa moxtedort̆u.
Dayişk̆imi tabanca atolyesi oxori doloxe uğut̆u. Lazuri tabanca xete ikumt̆u. Eveli atolye merze oxori germa
doloxe uğut̆u. Huy çoi oxori dulya ikumt̆u. Bere bort̆işa na bikumt̆i st̆eri odamuşişa kamaft̆i. Tabanca p̆are dei
egete demiri şirumt̆u. Oda doloxe demiri şura alet̆u. Ak̆aleti çoruği keludgut̆u.
Dayi şk̆imi didi k̆oçi ort̆u. Him eni zade ixoronamt̆uşa maoropert̆u. Dayi şk̆imişi bozonta dobiyik̆o ma bit̆urt̆i.
Baba şk̆imi bere bort̆işa va biçini. St̆anboli ort̆u. Mati Dayi şk̆imişi bozonta bort̆ik̆o deyi komebozmort̆i.
Çili muşi uneneli a oxorža ort̆u. Dayi şk̆imi şeni a antesi oxorza diç̆it̆u. Him miti şk̆ala zade var isinapamt̆u.
Berepe avla ibit̆es. Şk̆imi emsali bere var uyonut̆es. Didi biç̆i muşiti şk̆imda ʒ̆ulu ort̆u.
Serende komebazmoni. P̆ap̆uşi ğunepe hey cudgut̆es. P̆ap̆u oxori topri va mokvatumt̆u. Topri zade ti va
maşkomet̆es, maknet̆es.
16
Dayişk̆imi elaxunu guri cemadven. Sozli şk̆imi didi dayi şk̆imişi bere ort̆u. Sozi na ok̆obxvitu şeni Dayi guri
cat̆udort̆u. Sozli şk̆imi çoyişa kek̆emayonu. ‘Ham dulya diyas’ ya miʒ̆u. ‘Var iyasen’ buʒ̆vişi ti cobu igzalu.
Sozli şk̆imi. Dayi mu uʒ̆u va mişk̆un. Dayi şk̆imi him dulyaşi va misinapamt̆u.
Ukaşxe Heva Xala komext̆u. Heva Xala p̆ap̆uşi eksalefe ort̆u. Dayi şk̆imişi bere nandidi ayet̆u. Heva Xala
seferberluği şk̆it̆i ʒ̆aneri ar bere ort̆u. Samsunişa Bafraşa kuşxete mendaxt̆es. Heko ar yegeni muşi xe
naşkvalinu do gundunu. Heva Xala evelurepeşi zade isinapamt̆u. Sozlişk̆imi na mebaşk̆vi şeni mutu var
ažit̆etu. ’Bese Xanumi ‘ miʒ̆omert̆udo memonzgilamt̆u.
Heva Xala ham avlapeşi ʒ̆ipri ort̆u. Him pupuli st̆eri dobazgamt̆udo gulut̆u. Oroperi nandidi. Melenk̆ale bayiri
na uʒ̆omet̆es rak̆ani ižit̆u. Enogu heko sk̆udut̆es. Ukaşxe mole komoxt̆es. Nanaşi sulale zade koçi var ort̆u.
Moselerepeti kort̆es.
Arti nanaşi emuca kort̆u. Mamudina Must̆afa. Dayi şk̆imişi yoxo himuşa mulun. St̆anboli zuğa dolişk̆idu
it̆unan. Oxorža muşi var aoropert̆u Mamudina Mustafa. Gurbet̆işa it̆uşa oxorža muşi meyiçu. ‘Haşote ar daa
çoyişa mo gvaktina’ ya. Mamudina Must̆afa zade mskva koçi ort̆u. Çouri bozontalepe ekvantxozetes.
Ar ndğa Merkez çoi Şerife Xala elebaktidort̆u. Ma azirusi ibgaru. ’Mamudina Mustafa numgvas ‘ ya tku.
Nanaşi emuca mebumgvartiyi?
Nanaşi ocaği didi ort̆u. P̆ap̆u oxvamu kuşk̆ut̆u. Dayi şk̆imi ti p̆ap̆u numgvart̆u. Çoişi dixa hini uğut̆es, p̆ap̆uşi
ocaği didi ort̆u. p̆ap̆u istixare oxenu kuşk̆ut̆u. Ezmoce žiramt̆u k̆oçepe nuşvet̆u. Ma xvala guri cemit̆inu. Ma
makva bere bort̆i hişo it̆unan. Dayi şk̆imişi biç̆i komemikadu. Sozi ceptoçisi p̆ap̆uşi meyoçamuşa zade
maşk̆urinu.
Memet̆i iyilusi ma derdi cemanžirusi Dayi şk̆imiti St̆anbolişa komext̆udort̆u. Dayişk̆imi ‘p̆ap̆u meyomçu' ma
buʒ̆vi. Dayi şk̆imi ‘ hişo mo iduşunam p̆ap̆u didi k̆oçi ort̆u va meyiçams ‘ya miʒ̆u. P̆eya p̆ap̆uşi meyoçamute
mʒ̆orat̆uyi. P̆ap̆uşa maşk̆urinet̆u..
Dayişk̆imişi bere Cuma domaʒ̆onu. Hişo var ort̆uk̆o mendraşa olva va domaçiraset̆u. Ma gza şk̆imi cebrert̆i
Eksalefe şk̆ala va bikomoci.
Dayi şk̆imi meboʒ̆eda muperepe gomaşinet̆u. Didinana bere bort̆işa ordoşa momiyonamt̆u Dayi şk̆imişi
oxorişa. Zade var dogutut̆u. Ordoşa giktet̆u. Dayi şk̆imişi oxori zade maoropert̆u. Nana st̆eri tuʒa ort̆u ham
oxori. Berepe irote baba k̆ale dozdamt̆es. Ma curi ocağiti maoropert̆u.
Ç̆epitasi Çili
Ruba şk̆ala maşxaşa ʒ̆ari obşvi. Dok̆ap̆ineri bulurt̆i. Ç̆epitasi çilişi oxorişa bulurt̆i. Didepe şk̆imi
mobigort̆işa him gobiçondrinik̆o var iyet̆u. Him a didi oxorza ort̆u. İri izabunasi himuşa it̆u. Şuri nubat̆u.
Zabuni na on toli meʒ̆omilute coktinamt̆u i? Va mişk̆ut̆u.
Avla celaxet̆u. Bere bort̆işa himuşa na miyonaman st̆eri kobort̆i. Ham dida oxorža mu k̆uvet̆i uğut̆u. Nubat̆aşa
amkoret̆u. Himdo nazari on it̆ut̆es. Çoyi iri hişo uşk̆ut̆u. Mati bere bort̆işa miyonamtes Ç̆epitasi çilişa.
Memibara şik̆ule cebiktet̆ i?. Huy haninepe eveluri adet̆epe domaʒ̆onen. İnani na ikuman mebarute ciktet̆es.
Ç̆epitasi çili oropate ali kodolomabu. So gaʒ̆unen Bese ya miçitxu? Elemat̆u. Nusa muşi Şayeste mtaşa
mulurt̆u. Mta pucepe şeni ikuman.
Ʒ̆alendo Seferi avlaşa berepeşi nena mulurt̆u. Hakoni berepeşi eni zade Nazime şk̆ala arkadaşi bort̆i. Mancura
berepe ʒ̆ulu ort̆u.
Ma heko bort̆işa merkez çoyişa mitonpe komext̆es. Ç̆epitasi çilişa a bere koniyones. K̆uli kogamiğes
kodoxedes. Na mextepe zade ora var uğut̆es. Muşeni mextes kocuç̆es. Bere zabuni uyonutes. Mebaruşa
niyones.
17
Ç̆epitasi çili tesbixi keçopu oxvamu do mebaru komiçu. Bere nubat̆uşa amkoru. Ukaşxe nazari aknu uʒ̆u
oxoržalepe. Hey naku dobguti va mşun. Ukaşxe mobiseli oxorişa komolaft̆i. Ham çoyi şk̆unişi axali dindari
var ort̆u. Eveluri adet̆epe kuğut̆es. İslamiyet̆i pri ciçu na uğut̆es oxvamupe. Namazi var ikumt̆es Came merkez
çoi ort̆u Xalik̆ana came var miğut̆es. Came şati Cumaaşa ulurt̆es.
Didinana ti dindari var ort̆u. Ğormot̆i muşi na cobazgas let̆a ort̆u. Levadepe muşi onape muşi do rubape muşi.
Bazi motiyatişe, ndğauru ,let̆acari steri lakirdepe ixmart̆u. Pucepe şk̆ala haşo isinapamt̆u, koçi nameyoçu va
mignapun.
Didinana mskva tkvamape zade ixmart̆u. Koçi notanams haninepe. P̆ap̆u Didinana elvat̆et̆u namazi var ikums
dei. ’Him dunya mu are’ uʒ̆omert̆u.
Mati islamiyet̆i uci va mebçamt̆i. Oxoržalepe na elatoçaman şeni ti ok̆omilamt̆u. Ğormoti xvala inani bikumt̆i.
Oxvamu va mişk̆ut̆u. Sosyalistepe dindari var iyet̆es. Ma xolo Ğormot̆i şk̆imi biçinamt̆i.
Memet̆i uci mebçi mʒika. Himuşkala bort̆işa islamiyet̆i mebonzgilamt̆i. Ğormot̆i inanci şkimişi var uşk̆ut̆u.
Oxvamuşi zade var bisinapitu.
Didinanaşi let̆a oropa oxvamu st̆eri ort̆u. Mati Didinana mebumgvart̆i. Ham çoyi ar oxvame steri komişk̆ut̆u.
Abjape muşi, isinape muşi, rak̆anepe muşi, levadepe muşi buxvamamt̆i.
Xolo na bigzalare kogomaşinu. Memaxondinaset̆uyi mendra Onape hakoni oropate.
Heva Xalaşi P’ekmezi Tava
Heva xalaşi oxori ogine golobit̆i. Golobakti. Heva xala oxori avla onʒ̆ure şumt̆u. Ʒ̆ulu bort̆işati onʒ̆ure
mişumt̆es. Heva Xala Yusuf Dayişi, Şefki Dayişi Aişe Xalaşi nana ort̆u. Hinişi oxori iri destani trağudumt̆u.
Sumiti lazuri trağudumt̆es. Heva Xalaşi ok̆oreʒxu xvala mignaput̆u.
Heva Xala p̆ekmezi tava kuğut̆u. P̆ekmezi oxenu ora iri Heva xala eyuçopamt̆u. Avla cilendo kok̆obiʒ̆edi.
Daşxuri ogzamt̆es do p̆ekmezi heko jibumtes. Andğa hiçi va gomoç̆ondru. Mʒxuli p̆ekmezi anet̆u. Dişk̆aşi
sağra mʒxulepe kocebğes. T̆op̆uzepete zlip̆umt̆es. Mʒxulepeşa na gaminʒoren ʒ̆ari p̆ekmezi tava kocobumt̆es.
Dojibumtes haşote p̆ekmezi diyet̆u. Nak̆u ora ijibert̆u va mişk̆un. P̆ekmezi oxenu ar meci steri diyet̆u. Berepe
zade ibit̆es himora.
Heva xala ma mu biduşunamt̆i var uşk̆ut̆u. Ar komemoʒ̆edu. Meyremina oxorişa yengi moxt̆udort̆u. Heva
Xalaşi monta Meyremina arkadasi şk̆imi ort̆u. Meyremina şk̆ala osinapute meyebolitu. Çouri ambarepe
bisinapamt̆itu. Nişanli muşi Amedi Osmani Artaşeni lise dvoçodudort̆u. Lise şik̆ule universiteşa idaset̆u var
alu. Didepe şk̆uni Osmani universite ozitnat̆u var iyu. Amedi osmani xalik̆ana dulya suzi gulut̆u. İnva ora
çoyi t̆ik̆ina şumt̆u. Art̆aşeni kogamaçamt̆u. Berepe şeni mutu var oren hamtepe. Hakoni msk̆vanoba ok̆iʒ̆edasi
izin. Na var ixaçken ona steri oren Lazona.
Meyremina çouri berepeşi misinapamt̆u. Oropaşi bisinapitu. Him ora Didinana kižiru gza k̆ale. Heva Xala
şkala osinapu komiçaman. Didinana Xalik̆anuri Dutxuri oxorzalepeşi ti ort̆u. Him na tkvasen irote iyet̆u.
Nusalepe toli goʒ̆vağet̆es. Na gvaşinasen it̆urt̆u Didinana.
Yaila coçepe Didinana bozontalepe okomçeşut̆u. Coçi akale koçepe akale oxorzalepe igzat̆es. Oxorzalepeşi ti
Didinana ort̆u.
Didinana mebamgvapik̆o!
Enişte şkuni Didinana şeni ’Huçumet̆i’ it̆urt̆u. Çoi huçumet̆i kocidguk̆o dudi muşi Didinana iyaset̆i. Didinana
hik̆u maoropert̆u. St̆anbolişa enogi miyonesi bgarineri mektubi bunç̆aramt̆i. Ukaşxe misinapamt̆es him
mektubepe golvaonapamtu do ibgat̆u. Nanaşati zade maoropertu Didinana ma himuşi bozonta bort̆i.
18
Nana berebvara gompineri dulya obşa uğut̆u. Didinana st̆eri oropa muşi var aʒ̆iret̆u. Didinana oropa muşi
oʒ̆iramt̆u haşote Didinanaşa komebik̆ori.
Ma hamtepe biduşunamt̆işa Heva xala isinapamt̆u. Evelurepeşi isinapamt̆u. Dutxurepe eveli Dutxeşa va
gamit̆es ya. Huy do huy St̆anboli mikaçaman ya. Hişo ort̆u aşk̆va çoişi gverdi gale kodoskududort̆u. Art̆aşenişa
na cextanet̆u St̆anboli gulurt̆es. Çai ora xvala komit̆es. Ocaxi şk̆unişi koçepe St̆anbolişa miseles. Didinana
xvala ocaxi şk̆uni ogzamt̆u. P̆ap̆uşi ocaxi va cink̆oludort̆u. Oxori ocaxi na ext̆asen mk̆oma, nekna muşi na va
dunktasen Didinana. Dutxe na on oxori skuni şuri şkuni oskedinamtu. Nak̆u nuxondasen him ʒ̆ipri st̆eri oxorža.
Himuşik̆ule mi ogzasen daşxuri şk̆uni. Va mişk̆un.
Himuşik̆ule daşxuri muç̆ote bogzat̆u. Ma mendraşa bulurt̆işa ocaxi do daşxuri mu iyaset̆u. Ti ceberi bort̆i.
St̆anbolişa bulurt̆itu bipaşert̆itu. Didinana şk̆u va golvagutu. Ora golilu. ʒ̆ana 1979 i ort̆u. İriyeri ont̆aleri ort̆u.
Berepe ok̆irteydort̆u. Xelk̆i osk̆edinu şeni şuri meçamt̆u. Didinana şi osk̆edinu ti muşi şeni ort̆u. Him siyaset̆i
va nugnamt̆u. Siyaset̆i na ikumtes karari meçamt̆es. Çai para irote var eyaçopetu. Nena var eşkiğamtu na
meçanen cençareri keçopumt̆u.
Ukaşxe Heva Xalaşi oxori mebaşk̆vitu. Oxorişa moftiti mʒupi diyudort̆u. Gaz lambasi komebudvini. Xomali
komebubari. Oxori usk̆ut̆i diyu. Mʒ̆ora k̆ale ma kelemoxunu. Musafiri na dvoxunamtes yeri ort̆u hako.
Bizabunik̆osi posti kelvorçamtu do kelemonciramt̆u. Him ndğa şuri muşi namemibaru nadğalepe steri ort̆u.
Etoçeri xepe kogomisvu. Usk̆ut̆i ort̆u oxori. Tolepe muşi uprandamt̆u. Him tolepeşi çona irote koçepe do
oxorzalepe toli maziraset̆u. Tuʒaşi do oroperi.
Sadik̆i Dayişi Oxori
Didinana şi oxori mebaşk̆vi do Sadik̆i Dayişi oxorişa kogolaft̆i. Oxori mendra var ort̆u. Bidisi avla celaxet̆u
do t̆ik̆ina gotamiramt̆u. Çili muşi Aişe Xala cari dulya ikumt̆u. ‘ Oxorişa kamaxt̆i Bese ‘ya miʒ̆u. Sadik̆i Dayi
xe udardalamt̆u. Çayi şumtukoşa gverdi kodvabert̆u. T̆ik̆ina muçote şumt̆u va mişk̆un.
Sadik̆i Dayişi çili noğa k̆ale moxt̆udort̆u. Beçiri Dayi Çorumi içalişamt̆u. Beçiri Dayişi çili babaşk̆imişi
eksalefe ort̆u. Sadiki Dayişi sk̆iri Memet Dayi Almanya sk̆udurt̆u. Ma bidasi heko dobgutat̆u. Baba şk̆imi heko
moşk̆umt̆u. Sadik̆i Dayi Almanyaşa na bidat̆u kuşk̆ut̆u. Cemonçitxamt̆u. Sadik̆i Dayi oğrenci olayları şeni
şk̆imda guri molveri ort̆u. Xoloti bozonta şk̆uni ore it̆urt̆u.
Ukaşxe çili mişi tuʒa lazut̆i cari kocet̆axu sini. Meyaperi kogamiğu. K̆ak̆aloni luu konobudort̆u. Mati miyoxu
carişa. Onjğore mau xoloti kodobxedi. Var iyet̆u didepe şkimişi lazuri sofra va doxedaşa var iyet̆u..
Sadik̆i Dayişi na udardalamt̆u xe komeboʒ̆edi. Guri açvet̆u domaʒ̆onu. Sofra zade var isinapu. Oxori miti var
ort̆u. Beçiri Dayi do nusa bere bavara Doğanyavasi ort̆es.
Nuridi oxori k̆ale nena ignapu. Hafize xala dişk̆ape elasvaramt̆u. Nuridi Dayi avla elaxet̆u. Nuridi Dayi Sadik̆i
Dayişi Cuma ort̆u. Curiti toli momʒupineri ort̆es. Bere bortituşa zade maşk̆urinet̆es. Nuridi dayişi monta Ayseli
arkadaşi şk̆imi ort̆u.. Bere bort̆işa şk̆urinate Ayseli va mayoxet̆u. Huy aşk̆va va maşk̆urinet̆u. Himuti mskvalina
mskvalina avla celaxet̆u do ok̆iʒ̆et̆u.
Nuridi Dayi Stanbolişa idusi zade fuk̆ara ort̆u. P̆ap̆uşk̆imi st̆eri. Ciberi lazut̆i gamaçamt̆es. Uk̆aşxe Xalaşkimişi
koçi bere muşi Femi Dayi Almanyaşa mendaxt̆u. Femi Dayi do Asimi Dayi Ayselişi baba usta ort̆es
oxorepe k̆odumtes.
Mebozmoni dort̆u. Cari sofra moboselitu. K̆ap̆epe kok̆obkrexitu. Aişe xala oxori gok̆alu. Mandreşa kocext̆u.
Xalik̆anuri ocaxepe puci osk̆edinamtes. Mja suzi var axenet̆es Dutxurepe.
Sadik̆i Dayiti inva ora t̆ik̆ina şumt̆u. Enogi mzgomi tuʒa dikumt̆es. Mşk̆erişi kuri dikumtes. Ntesi azumtes
do t̆ik̆ina şumt̆es.
Uk̆aşxe oxorişa kogolaft̆i. Didinana axiri dulya dvoçodinu kardulumi eyit̆u. Oropate komemoʒ̆edu. ’Xolo so
gulur‘ ya miçitxu. Gobugtişa idu ar ʒ̆ulu t̆ik̆inate lazut̆i komoğu. Lazut̆i xete cobğamt̆u. Karmat̆e şeni
19
doxaziru. Lazut̆i ontoluşeni çambri kuğut̆u. Nekna p̆ici eludgut̆u. Çambri cindo ar dişk̆ate kuşxe ceçamtes.
Lazut̆i k̆omp̆urişa gamak̆atumt̆es. Na xaziru lazut̆işi t̆ik̆ina avla keladgu. Ç̆umani idasen ma mişk̆ut̆u Gza
kocegutu. ’so ulur‘ ma buçitxi. Karmat̆eşi nobet̆i şk̆u miğutes. Seri seri karmat̆eşa idaset̆u. Himuşk̆ala bidat̆u
var u. Rubaşk̆ala gaşk̆urinasen ya ordoşa dinciri miʒ̆u. Ç̆umani ordoşa miselare ya.
Oxori memaşk̆u. Oxorişi monk̆anoba kogoyomadu. Seri karmat̆eşa olva mati xazi mayet̆u. Kata mapxa
moftik̆osi seri karmat̆eşa celebulurt̆itu. Bozontalepe şk̆ala tutaste ora karmat̆eşa celolva mu mskva iyet̆u.
Oşk̆urinuti maşk̆urinetes. Ruba na doloxen perepeşa maşk̆urinet̆es. Bejğineri bisinapamt̆itu. P̆trağudumt̆itu.
Huyti Didinana kekebaonik̆o. Xalik̆anuri bozontalepe gopineri bidik̆o. K̆ore3xeri mobugutik̆o karmat̆e.
Oxori usk̆ut̆i diyu. Gaz lambasişi çona ğarepe gunze diyet̆u. Oxori xvala dobsk̆udisi oşk̆urinoni diyu. Miti miti
va mext̆u him seri. Dulyape şk̆imişi gobiduşunamt̆i. Xolo acur nktura kort̆u. Mecepe iyaset̆u. Ndğalepe ziʒineri
golit̆u Ak̆aleti ti ceberi miğut̆u. Ham Dutxe do ham Didinana mebaşkva do muço bidare na va biçinam
Almanyaşa heko osk̆edinu muç̆o mobiç̆are...
Ğormot̆i memişvelas.
Cabiri Dayişi Oxori
Didinanaşi oxori ʒ̆alendo Cabiri Dayişi oxori cedgut̆u. Tuğlaşi na ot̆u oxori xoloti a eveluri lazuri oxori steri
ort̆u. Cabiri oxori çulfet̆i mapxa tutape merze xet̆u. Xalik̆anuri oxori miti va xet̆u. Him oxori mk̆oma ext̆uk̆osi
ar çanda diyet̆u. Oziʒinu va mikvatet̆u him oxorişa. Oxori nek̆na hikolendo doyedort̆u. Haşote mendra
kodosk̆udut̆es Cabirepe.
Ma bere bort̆işa Cabiri Dayişi bozonta emuca şk̆imişi nişanli ort̆u. Ar ndğa duguni does mara Noğamisa zade
va doxedu. Hinişi heçayepe onçaru guri miğut̆u berebort̆işa. Nusa va doxedu dei zade guri mvales. Ma nusa
zade maoropet̆u. Himuti bozonta on dei miti uci vameçamtes.
Cabiri Dayi p̆ap̆uşk̆imişi eksalefe ort̆u. Yetimi mirdes curiti. Ar Xala kuonut̆es. Aşena xala. Ma va mşun na
isinapamanşi komişk̆un. Aşena xala var ikomocu. Cabiri oxori xet̆u. Himuşeni zade heçayepe mignapun.
Didinana miʒ̆omertes. ‘Aşena Xala gurgulaşa aşk̆urinet̆u. Aşena xala ma ʒ̆ulu bort̆işa omçeşapamt̆es. ’Xeşa
mamt̆en ham bozonta ‘it̆urt̆u.
Cabiri Dayi didi xoronci ort̆u. Noğape va mikaçet̆u. Çilimuşi şk̆ala levadepe içalişamt̆u. İrote radyo elakaçeri
gulut̆u. İrote radyo oçandrinamt̆u. İnva ora çai t̆ik̆ina şumt̆u noğa gamaçamt̆u. Bere bort̆işa p̆ap̆u şk̆imi St̆anboli
ort̆u. Ma çoi p̆ap̆u va miyonurt̆u. Cabiri dayi p̆ap̆u şk̆imi steri ort̆u.
Çoyi p̆alik̆arepe yuk̆i va torumt̆es. Him limxona mobumeri ocaşa cit̆uşa megaganet̆u. Maşk̆urinet̆u himuşa.
Xoloti oropate kelemikaçamt̆u misinapamt̆u him msk̆va lazuri muşite. Çili muşi xala dido kai ort̆u.
Art̆aşenişa k̆irk̆ela k̆urabiye momiğamt̆es. K̆at̆a xaft̆a dugunişa olva st̆eri noğaşa culurt̆es.
Emuca şk̆imi do Cabiri Dayişi bzonta gamik̆atesi Didinana şk̆ala mʒika digurişes. Xoloti Cabiri oxorişa olva
noğaşa celvap st̆eri ort̆u. İnva ora mturi mtuk̆osi eni msk̆va muhabet̆i heko iyet̆u. Cileni avlaşa konit̆es. Neži
ntxiri kogamiğamt̆es. Lazut̆i docibumt̆es.
Huy merze oxori xet̆es. Cabiri Dayi eni ʒ̆ulu bere muşi şkala sk̆udurt̆u. Didinanaşi oxori xvala
kodosk̆ududort̆u. Eveluri çandape so dosk̆udu..
Avla celabxedi Cabiri levadi k̆ale kocelabʒ̆edi. Aşena Xalaşi mezare ižit̆u. Arti Didinana aşena xalaşi levadi
kanç̆u dort̆u. Aşena levadi. Didinana xaşk̆umt̆u. Heko mşxu uça urženepe içanet̆u. Mʒ̆u komezut̆u. Aşena
levadişa bere bort̆işa şuk̆a meʒ̆iluşa bulurt̆itu. Didamangisaşa moşk̆urinamt̆es. Şk̆uti domaçitetes.
Ar ndğa emuca şk̆imi do Miktatişi Sadik̆i şuk̆a meʒ̆iluşeni Aşena levadişa mendulvan. Hini p̆ri ides Miktati
Riza çarçafi gik̆oru do şuk̆a fide kek̆uxedu. Berepe aşk̆urines. Hasteri heçayepe zade mignapun Xalik̆ana.
20
Cabiri oxori mezmonu mebaşk̆vi. Yema şeni cari bşolat̆u. Didinana domiçinadu ‘Andğa cari si ʒ̆opxare ‘ya.
Cari dulya va mebugnamt̆i. Cari maşolet̆u. K̆uzine soba iç̆vet̆u. Cari ugojguru p̆çvat̆u. Didinana leroni lobja
konobudort̆u. Hişote idudort̆u dulyaşa. Lobja t̆ukşi t̆ağaneri ti zade xazi mayet̆u.
Cari komeşk̆abdgi. Celaxunaşe kelebinciri.Mezmoneri bort̆i. Universitepe va cink̆oluk̆o. K̆at̆a mapxa Dutxeşa
momalaset̆u. Guri dolomaç̆u. Haninepe Didinana şk̆ala va masinapet̆u, nena omak̆orudort̆u...
Hafize Xala
Xokvatişa bidasi irote Hafize Xala cari dulya ikumt̆aşa ocaxi goʒ̆uret̆uşa bžiramt̆i. Luu nobamtu irote bidasi.
Hafize Xala şku Koçivapeşi tarixi na isinapas nandidi ort̆u. Koçivapeşi p̆aramit̆epe himuşa bognamt̆itu. Eveli
ar K̆oç̆o kort̆u, Koçivapeşi begi. Golapeşa moxt̆es do Dutxe’şa komoxtes ya it̆urt̆u. Sum Cuma ort̆es. Arso
yayla kodoxedu. Him doğuru. Kva cindo ‘hako osk̆edinu var on‘ ya kononçaru. Mancura Cuma Celayesk̆uri
kodik̆rexu. Arso ti Xokvatişa komoxt̆u. Haşote Koçivape cinžires.
Hafize Xala timuşi şi gok̆oru hiçi va ginkturu. Fot̆a muşi p̆ot̆e var elat̆oçu. Him a didi lazi oxorža ort̆u. Ocaxi
bozonta ortu. Badi muşi noğa k̆ale moyonudort̆u. Badimuşi memoğoli maliçane oxorişa komoyonu. Babamuşi
ocaxi çona kocedu Hafize Xala şkala.
Bere bort̆işa Hafize xala şk̆ala osinapu zade xazi mayet̆u. Him evelurepeşi isinapamtaşa ma tuʒa soba
cilendo k̆at̆u steri kelabxedut̆i. Xokvaturi berepe obiruşa miyoxani, osinapu mebaşkumti do guri
komomalet̆u.’Huy mogangonesi’ buʒ̆omert̆i.
Hafize Xala k̆at̆a çoyişa bida komobigoram. Et̆oçeri xepeşa bancuder. Muç̆o oren dei cebonç̆itxam. Gverdi na
domiskudun osinapu miti na va capaşasen steri dobusinapam.
İrote bulur Dutxeşa Xokvatişa. Hafize Xala na var skudun çoi muço iyen va cemazadinen. Berepeşi tolepe na
mazin şvena var ort̆uk̆o, hişo olvate toli çilambri kodomigutaset̆u.
Kata mapxa Xokvatişa bidasi Hafize Xalaşi avla na ibinan berepe şk̆ala ma ti evelurepe mebozmor.
Hafize Xalaşi oxori k̆ap̆ula Didinanaşi oxori ort̆u. Miti na va xen oxorişi avla dulya na ikuman oxorzalepe
mişvacaman. E do Didinanşi şuri hini şk̆ala iyen. Didinanşi şuri dulya na ikums oxorzalepe şk̆ala iyen.
Ğormot̆i Hafize Xala do Didinana na var oren ndğalepe mo domit̆as. Haninepeşa hini suzi vato momala.
İsinape oşk̆ena na golancas Dutxeşa var eşk̆emalasen. Xokvaturi berepe toli va dolomaʒ̆omilasen.
Gza kiziru buluru. Didinana Hafize Xala mebuşkum. Him kelvakatana va nikaçasen Didinana şkimi. Ma
bigzala şikule hişote konuxondasen. Mi uşkun gobiktasi ma boʒ̆edare hini curiti.
Bayrami
Andğa bayrami ort̆u. Eni mskva porçape dolokunaşepe şk̆uni kodolobikunitu. Xalikana Nezepeşk̆ala
ok̆obik̆orobatet̆u. K̆urban bayrami ort̆u. İri çumanişi kurbanepe nokvates yemaşik̆ule Xalik̆anuri meydani
Nezepeşk̆ala ort̆es. Miperepe ort̆u heko. Ʒ̆anapeşan ʒ̆ana Dutxeşa na va mulunan emucape xalape dayepe.
Stanbolişa Ankaraşa otobusepete komoxtes. Haşo k̆alabaluği, haşo çanda soti var ižirudort̆u. İri kartikarti
‘bayrami mubarekli’ uʒ̆omertes ali dolvabet̆es.
Noğaşa a t̆ulumci ti komoyonedort̆u. Xoroni ciʒ̆opxes. Cabir Dayi xoroni coçamapamt̆u. Ukaşxe Mustafa Dayi
şk̆imi xoroni coçamapamt̆u. Şefki Dayi do Yusufi Dayi karşilama it̆urt̆es trağudumt̆es. Na va biçinamt̆itu
eksalefepeti komoxtesdort̆u.
St̆anboli na mirdes eksalefepe şk̆uni nana do baba nişi şk̆ala mextesdort̆u. Didinana oxoržalepe şk̆ala xet̆u.
Uça tolepe muşite ok̆iʒet̆u. Hasteri xoroni yayla coçi xvala iyet̆u. Ma tolepe çilambyari ok̆obiʒ̆et̆i. İri ar daa so
mažiraset̆u. Na moxtasen doloni St̆anbolişa gobiktat̆u.
Ar ora xoroncepe naşk̆uman oxoronu, tepsepete baklava kogurtaman.
21
Mcalepe ompilate ok̆anʒ̆uroni kocobes palik̆arepe, bozontalepe toç̆i cudumt̆es do okanʒ̆uramt̆es.
Nežepeşk̆ala haşo didi bayrami var užiramut̆u. Cencepe xoroni na dogutanen ažirani didalepe tolepe çilambri
kogututun.
Lumci ok̆ok̆ateri Xokvatişa mendulvan. Hafize Xala komigoraman. Ukaşxe ar oxorişa kamulvan. Oxorişi nusa
ar didi t̆ağaniʒ̆ate t̆ağaneri kogamiğams. ’Oputeşi, çoişi eni didi t̆ağaniʒ̆a ma miğun‘ ya it̆us. 20, 25 şuri sofra
kodoxedun. Mecit amca, öğretmen Memet amca, Rahmi amca, babam, ali amcam, Memet amcam. Mancura
gurbetçepe. Ok̆okateri didepe komigoraman do oxorepeşa mendulvan.
Şk̆u acur bozonta didinanaşi oxori bort̆itu. A msk̆va seri golobit̆oçamtitu. paramit̆epe, trağudape mutu
miğunan karti karti na buʒ̆vaten businapaten gurişa kodobobğamtu. Na domançines koxoboʒ̆onamtu.
Ham bayrami p̆ot̆e va gomoçondrasen. Gurbet̆i na mikaçu k̆oçepe şk̆uni ar ndğa gikta haşo let̆a nişişa
moxt̆anen. Edo Didinanaşi ocxi pot̆e va mesk̆urasen, ma gobikta do moft̆aşa. Komişk̆un.
Ok̆oxunaşe
Xalik̆anuri bozontalepe şk̆ala Ok̆oxunaşe patet̆u en ceri ndğa. Mteli çeskini bozontalepe moxt̆anet̆u. Levadi
dulyanişi naşkvanendo porçanişi pri ginkturan upyari picinişite mext̆anet̆u. Bozontalepe a mʒika azuğite k̆at̆a
ndğa dulyaşa ulunan. Çimi dişk̆aşa çimi mt̆aşa çimiti pavrişa ulunan. Şuri eyiçopaşa dulya ikuman.
Him ndğa carepe doxaziru Didinana. Nezi ntxiri feli kogamiğu. Ziveri çili kelvak̆atu Didinana. Soba ceri
kek̆axedes. Osinapute gamizğes.
Ukaşxe gamipines bozontalepe nusalepe. Enogi Nafiye Abula mext̆u. Nafiye Abla Ziveri çilişi eni didi
bozonta ort̆u. Cabiri Dayişi ti nusa ort̆u. Aişe yoxo cedveri sari tomalyari a mskva bozontana kuonut̆u. Nafiye
Abla cari dulya şi Didinana konuşvelu. Him zade maoropertu. Nanamuşi do nanaşk̆imi eksalefe ort̆es. Heşeni
ma zade kai moğodamt̆u.
Ukaşxe Sarena Nafiye Abulaşi da komext̆u. Sarena şk̆ala Mağaraşk̆ala zade bibirt̆itu. Seri şk̆uni oxori
kodoguturt̆u bazi. Didinana va bonciramtitu. Seri gverdişa bisinapamt̆itu. Sarena bazi Çorumi babamuşi şk̆ala
doguturtu. Mapxa ora çoi ok̆obik̆atati zade xazi mayet̆es. Bağu ʒ̆alemona nusa do damtireşi bibititu.
Sarena şk̆ala zade bibirti berobaşk̆imi. Şk̆imda ʒ̆ulu ort̆do irote miloğart̆u. Eni zadeti Amseri giçandrareşi
bibirtitu.
Amseri giçandrare
So moncirare?
Direği
Mu mçare
Bureği
Amseri giçandrare
So moncirare?
Kuli
Mu mçare
Mbuli.
Haşote bibirtitu. Ey gidi Sarena.
Ukaşxe Nufena do Eminena komextes. Nufena do Eminena Aişe Xalaşi bozontalepe ort̆es. Nananişi hini zade
dulya oxenapamtes. Aişe xalati zade dulya ayet̆u. Didinana ubejğamt̆u. Bozontalepe meşiru dei. Aişe xala
22
zade destanepe azit̆etu. Nufena nanamuşişa va dozdu. Eminena nanamuşi steri zade destanepe azit̆et̆u.
Dest̆anepe it̆ut̆u guri dolomiçumtes.
Ukaşxe Meyremina do Ayselina komextes. Meyremina Şefki Dayişi bozonta ort̆u. Him beroba şk̆imi mçita
şxindi muşite mşut̆u. Şefki Dayi zade mskva atrağudertu. Meyremina himuşa va dozdu. Ayselina Asim Dayişi
bozonta ort̆u. Eni yakini arkadaşi şk̆imi ort̆u. Ayselina lebaşa cuma var au. Xiziri dibadusi 9 ʒaneri ortu. Cuma
var uonun dei zade guri catetu. Mati Cuma leba mau mara ma guri va cematetu. Ocaxi şk̆uni biçi bozonta va
gamikatetu. Xoloti Cuma şk̆imi dibadusi xazi mau nana şeni.
Bozontalepe kok̆ik̆orobes. Sulemani Hacerinati heko ort̆u. Hacerina Ziveri Çilişi nusa ortu. Noğamisoba
ikumtu. Avniyena do Amedi Fadumenati noğamisoba ikumtes. Seferi avlaşa Nazimeti komextu dort̆u.
Nusalepeşi Naciye abula do Nafiye abula ortes. Ukaşxe Şerifena şk̆uniti komextudort̆u. Xalaşkimişi bozonta
mʒika zabuni ort̆u. Xoloti komextudort̆u. Faduşi Hacerina nusa diyudort̆u. Him va naludort̆u.
Sini kododges bozontalepe. Luu pancari meyaperi tukşi kavulmuşi mutonpe. Baklavape nusalepe ʒ̆opxedortu.
Carişik̆ule otrağudu komiçes. Amedi Fadume do Eminena tişa ciğamtes trağudape. Cur kale kokikorobes
karşilama itutes. Ukaşxe ma motrağudinapes. Aldırma gonuli xvala mişk̆ut̆u. Him domozitapes. Nena şk̆uni
kaset̆i keboçopinapitu. Nafiye Abulaşi a eski kaseti.
Ak̆ale trağudes mancura kale ixorotes. Ma zade xeleri bort̆i.
Didinana do Ziveriçili çouri meselepeşi okisinapamtes. Şkuti oxomonduli laxeri steri bixorotitu. Ar k̆ale
Yusufişi Leyla teneke oçandrinamtu tulumi steri. Ham ok̆oxunaşe p’ot̆e va gobiçondrinare. Ham resimepe na
bidare yerişa biğare. Çouri bozontalepe nusa pri iyan mepçopidortu. Ar daa a ok̆oxunaşe okomalanetuyi.
Leba leba feli kogamiğu Didinana. Bizğituşa feli obimxortu. Pekmezi şkala. Şkunda kale haşo ortu. Feli
pekmezi şkala bimxortu. Lazepe haşo ortes. Stanboli xarki steri bortitu. Xaşka şkuni geleneğepe şkuni xoroni
şkuni Stanboli var intretu.
Bozontalepe gikalesi Didinana şkala xvala kodobskuditu. Mutxa dvağodu dida oxorza. Tolepe va dolomoʒedu.
Him na ibgaru miti var azitu. Him seri ibgaraset̆u. "Si ham seri nusa dogʒopxi duguni skani va mazirasen beçi
"miʒusi ma mabgarinu.
Him seri na miʒupe gurişa var eşkemixtu. Didinana guri cebutinamti. Ğormoti şkimi olvoni mo biyi? Eksalefe
şkimi ekemantxozu çoişa komextu dortu. Him va businapi. Him maoropuko do himu şeni çoi kodobgutiko.
Him Cuma steri maorepertu. Miti var oxvoʒonu. Ma na memobasen mutu var ortu haninepe. Ar Didinana
xvala ali eleminktamtu. Didinana meşkvalu do ogzalu ğura cemaletu.
Xoloti bidat̆u. Mendra onapeşa bida hemtepe bskudat̆u. İsinape rubape kinçepeşi oropa guri dolodveri bidat̆u.
Ham cur tuta ar gamakatu ortu. Xaçka şkimişa gamakatu ora ort̆u. Munde, naku ʒana şikule momalaset̆u?
Didinana oxori muşi bziratuyi? Na mulunu ndğa ma moşk̆urinams. Memeti var ileko, Stanboli mektebişa
mendaftiko. Kata mapxa Didinana şk̆ala bortat̆u. Çoi şk̆imişa do beroba şk̆imişa va mepçordat̆u.
Memeti doiles. Ma xaçka şk̆imişa memçirdes. Ar ndğa xaçka şk̆imişa gomaktinaseni? Didinanaşi lakirdepe
miğutaşa mutu var mağoden. Muska st̆eri ort̆u him tkvamape. Himuşi resimi do himu steri ar oxorza. Gza
moʒirasen irote.
Ham ndğa guri apşu. Duguni şk̆imi st̆eri ixelu. Ham Didinana on, mu tkvasen miti var uşkun…
Didinana Mebaşkum
Çumanişi ordoşa mobiseli. Dolokunaşepe şk̆imi bavuli kocepkrexi. Andğa Didinana mebaşkvat̆u. Oxori
ok̆obiʒ̆edi va maziru. Mandreşa cextu mca eyiğamt̆u. Mca dvompinu lazut̆i cari kek̆uk̆ukatu. Didinana hiçi toli
va dolomoʒ̆et̆u.
23
Ukaşxe gamalu do “p̆ap̆u skani selami bumçinam” ya. P̆ap̆u na gişinu va mişk̆ut̆u. P̆ap̆u irote Stanboli ort̆u
Didinana çoyi. Umiteli golitoçu ʒ̆anapemuşi.
Oxorişa gamafti Cabiri Dayişi oxorişa kogolafti . Hini şk̆ala gamobik̆ati Mofti Didinana kogoʒ̆obuxedi. Dida
oxorža va memaʒ̆omilet̆u. Çilambrepe meyoxvasen dei maşk̆urinet̆u.
Oxori gok̆alu toç̆i kek̆ik̆oru “Hayde” ya miʒ̆u.
Bulurt̆i Didinana Dutxe mebaşkvat̆u.
Bulurt̆işa kuçxe ceri mizdamt̆es. Manebrape şk̆imi do hako na golaxtu ndğalepe. Heva Xala avla celaret̆u. Ali
kodolobabi uneneli golobilitu. Gzacile Melayeti memages. Obgarinu komoiçu. Didinana uxap̆aru. “Ğuraşa
var ulun xolo moxtasen” ya uʒ̆u.
Henife Xalaşi oxori golobilamt̆işa aşk̆va ceri goktinu na var ort̆u koxoboʒ̆onidort̆u. Didinana ar daa bzirat̆uyi
hamtepe. Uça tolepemuşi dolomaʒ̆omlaset̆uyi. Bulurt̆i do mupe tişa momalesen va mişk̆ut̆u.
Nezepe şk̆ala celebilitu. Hako na iyet̆u bayramepe gobişini guri emampu. “Bozontalepe gomayasen” ma
komeşkebiduşuni. Didinana uneneli golomamjğonu ulurt̆u Mati t̆ik̆ani steri ek̆eboyut̆i.
Karmat̆e şk̆ala mitonpe komazires mendraşa selami komebçitu. Omjourepe ort̆es domaʒ̆onu. Golobilitu.
Xinci şk̆ala mazirusi toli çilambri kogomigutu.
Hako gamobik̆atat̆u Didinanaşa. Xinci şk̆ala Dutxeşi gza do xalik̆anaşi gza na ok̆ikaten yeri. Nak̆u biyondritu
va mişk̆un. Jipi moxtusi Didinana obgaru komiç̆udort̆u. Nena muşi p̆ot̆e va gobiç̆ondrinat̆u. Çilambrepe alişa
dolvaoru. Araba kefti. Xe va memaşk̆umt̆u. Mo ulur miʒ̆omert̆u tolepete.
Bulurt̆i. Didi mektebepe na oren noğapeşa. Didinana bgarineri mebaşk̆umt̆i.
Ar daa moftasi bzirat̆uyi. Didinanaşi oxori mk̆oma extaseni?
Va mişk̆un!
Selma Kociva
2003-2005
Dortmund – Nord / Almanya
24