Divriği’de Koyunun Yüzü Geleneği

D İ V R İ Ğ İ ’D E K O Y U N U N Y Ü Z Ü G E L E N E Ğ İ H Ü S E Y İN T Ü R K * I - G İR İŞ H a y v a n c ılık la ilg ili ç e şitli g e le n e k le r b u g ü n A n a d o lu ’d a y e r y e r d e v a m e tm e k le b irlik te , “ K o y u n u n Y ü z ü ” y a d a “ S a y a ” g e le n e ğ i, y o k o lm a y a y ü z tu tm u ş b ir h a y v a n c ılık g e le n e ğ id ir. Bu konuda fa z la a ra ş tırm a y a p ılm ış tır. V a ro la n a ra ş tırm a la rd a n k ıs a m a k a le le r ş e k lin d e o la n la r, h e m sa y ı h e m d e n ite lik o la ra k y e te rs iz d ir. A n c a k , A n a d o lu ’d a g ö ç e r h a y v a n c ılık y a p a n b ir to p lu lu k o la n Ş a v a k la r ü z e rin d e k i a ra ş tırm a ş im d iy e k a d a r b u k o n u d a y a p ıla n a ra ş tırm a la rın e n ö n e m lis id ir. (1) İşte b iz k a y b o lm a y a y ü z tu ta n b u h a y v a n c ılık g e le n e ğ in in o la b ild iğ in c e ç a b u k h a lk b ilim a rş iv im iz e k a tılm a s ı g e re ğ in e in a n m a k ta y ız . B u ç a lış m a d a d a D iv riğ i’n in b irk a ç k ö y ü n d e u y g u la n m a k ta o la n v e ç o ğ u k ö y le rd e d e o rta d a n k a lk a n b u g e le n e ğ i G ü n e y e v le r K ö y ü n ü e sa s a la ra k in c e le m e y e ç a lış tık . A m a c ım ız , h e m b u g e le n e ğ in h a lk b ilim a rş iv im iz d e y e r a lm a s m d a y a rd ım c ı o lm a k , h e m d e e ld e e d ile n v e rile ri sın ıfla y ıp , ç ö z ü m le y e re k , ta n ıd ık o ld u ğ u m u z b u y ö re d e k i k o y u n u n y ü z ü g e le n e ğ in in o rta d a n k a lk m a y a y ü z tu tm a s ın ın n e d e n le ri h a k k ın d a s o n u ç o la ra k b ir ş e y le r s ö y le y e b ilm e k o la c a k tır. n . G E L E N E K H A K K IN D A G E N E L B İL G İ B u g ü n A n a d o lu d a h a y v a n c ılık la ilg ili p e k ç o k tö re n v e g e le n e k v a rd ır. K o ç k a tım ı, döl döküm ü k u tla m a la rı, ilk sa ğ ım tö re n le ri, k ırk ım tö re n le ri, göç k u tla m a la rı, (2) k o s a b e z e m e , (3) y ü n ü m b ö ğ e d i , (4) b u h a y v a n c ılık la ilg ili p e k ç o k tö re n in A n a d o lu ’d a k i ç e şitli is im le n d irm e le rid ir. îş te “ K o y u n u n Y ü zü ” de bu * Y and. D o ç . D r., M u s ta fa K e m a l Ü ., A n tro p o lo ji B ö lü m ü , H a ta y . 1) M u h ta r K u tlu , Ş a v a k lı T ü rk m e n le rd e G ö ç e r H a y v a n c ılık , K ü ltü r v e T u riz m B a k a n lığ ı, M İF A D Y a y ın ı, S e v n iç M a tb a a s ı, A n k a ra 1987. 2 M u h ta r K u tlu , a g e ., s. 1 1 4 -1 2 3 3 İ. A lp a rs la n , A ğ n - T a s lıc a v ’d a K o v u n u n Y ü z ü v e K o s a B e z e m e , T F A . C .1 8 , S. 3 4 8 ,1 9 8 7 , s. 8 3 8 4 -8 3 8 5 4 Ş ü k rü E lç in , T e fe n n i (B u rd u r) K ö y le rin d e B ir Ç o b a n B a y ra m ı (Y ü n ü n B ö e e d O . T K . C . IX , S . 102, 1 971, s. 5 5 7 -5 6 0 . H Ü S EY İN T Ü R K 500 h a y v a n c ılık la ilg ili tö re n v e g e le n e k le rd e n b irid ir. K o y u n u n y ü z ü , A n a d o lu ’d a d a h a ç o k “ S a y a ” o la ra k is im le n d irilm e k te d ir. (5) D iv riğ i’d e “ K o y u n u n Y ü z ü ” , y a n ın d a “ D a v a rın Y ü z ü ” v e y a “ T in tiri” g ib i isim le r d e k u lla n ılm a k ta d ır. Y ö re d e en y a y g ın d o la ra k ise k o y u n y ü z ü ism i k u lla n ılm a k ta d ır. A ta la rım ız ın ç o k k u tlu v e u ğ u rlu b ir h a y v a n sa y d ığ ı k o y u n u n T ü rk k ü ltü rü n d e ö n e m li b ir y e ri v a rd ır. H u n la r a d la rın ı k o y u n u n e sk i b iç im i o la n “k o n ” s ö z c ü ğ ü n d e n a lm ış la rd ır. G ö k tü rk y a z ıtla rın d a da “kon” sözü g e ç m e k te d ir. A kkoyun ve K a ra k o y u n lu T ü rk le rin d e d e , isim le rin d e n d e a n la şıla c a ğ ı g ib i, k o y u n ö n e m liy d i. B u n a e sk i T ü rk m e z a rlık la rın d a g ö rü le n “ k o ç -k o y u n h e y k e li” m e z a r ta ş la rın ı d a e k le y e b iliriz . (6) B u g ü n d e İğ d ır’d a K a ra k o y u n k ö y ü m e z a rlığ ın d a , Ç ıld ır ’d a ise G a ğ a ç v e T a ş k ö p rü k ö y ü n d e k i k o y u n v e k o ç h e y k e lle ri b u n u n en c a n lı ö rn e k le rid ir. (7) T u n c e li v e İ ğ d ır ’d a itib a rlı ö lü le rin m e z a rı ü z e rin d e e rk e k se k o ç , k a d ın s a k o y u n h e y k e li y a p ılm a k ta d ır(8). T ü rk le rd e k o y u n u n d o ğ u m u ile ilg ili ş e n lik le re “ S a y a ” , “ S a y a b a y ra m ı” , b u ş e n lik le rd e tü rk ü le ri s ö y le n e n v e b a y ta r ç o b a n s a y ıla n k im s e le re d e “ S a y a c ı” d e n ilm e k te d ir(9). S a y a k u tla m a sı A n a d o lu ’d a k o ç k a tım ın d a n ta m y ü z g ü n so n ra o c a k a y ın ın b a ş la rın d a y a p ılm a k ta d ır. K ö y lü k o ç k a tım ım , k o ç k a tım ın d a n y ü z g ü n s o n ra s ın ı, y a n i k u z u n u n a n a k a m ın d a tü y le n d iğ i z a m a n ı v e k u z u la m a z a m a n ın ı tö re n le rle , o y u n la rla k u tla r. K öken o la ra k b ü y ü s e l, tö re s e l a ç ıd a n işle v se l o la n say a g e le n e ğ i, b u g ü n “ d ü ğ ü n le rd e , b a y ra m la rd a y a d a y ılın b e lirli g ü n le rin d e k ö y lü le rim iz in g e n e llik le o y u n y a p m a , o y u n ç ık a rtm a ad ı a ltın d a y a ra ttık la rı tiy a tro ,” <10) k ö y se y irlik o y u n u n ite liğ in i d a h a ç o k ta ş ım a k ta d ır. M . M u h ta r K u tlu b u k o n u d a şu n la rı b e lirtm e k te d ir: “ S a y a , A n a d o lu ” n u n b irç o k y e rin d e d e ğ iş ik a d la rla b ilin m e k te v e d e ğ iş ik a m a ç la rla k u tla n m a k ta d ır. S a y a g e le n e ğ i b a zı y ö n le riy le şe n lik le ri, k u tla m a la rı, in a n ç la rı m a n ile ri v e d ra m a tik o y u n la rı iç e rm e k te d ir. S a y a şe n lik le rin d e ç ık a rtıla n , o y n a n a n d ra m a tik o y u n la r k ö y se y irlik o y u n la rın ın k ö k e n i g ö rü n ü m ü n d e d ir.” (ll) B k .:N . K a ra d a ğ . K ö v S e y irlik O y u n la rı. A n k a ra , 1 978 , s.2 0 ; M .F . K ırz ıo ğ lu , K o y u n c u T ü rk le rd e S a y a Ş e n liğ i v e K a r s ’ta D e rle n e n S a y a c ı T ü rk ü le ri, T F A ., C .5 , S. 1 1 5 -1 1 7 , 1 95 9 , s. 1 84 7 ; M u h ta r K u tlu , a g e ., s .l 19; H a y d a r C e n g iz , I lg m ’d a S a y a , 5 T F A ., C .9 , S . 18 2, 1 9 6 4 , s. 155; H .S u , K a d ın h a n ı K u rth a s a n lı K ö y ü n d e S a y a G e z im i, C .1 8 , S .3 6 4 , 1 9 78 , s. 8 3 1 7 . 6 M .F .K ırz ıo ğ lu a g m ., s. 1 84 7 M . T u ra n , K a rs ’ta K o y u n u n 1 0 0 ’ü, T F A ., C . l l , S .2 2 1 , 1 96 7, s.4 6 0 2 8 M .F . K ırz ıo ğ lu , a g m ., s. 1 847. 9 M .F . K ırz ıo ğ lu , a g m , s. 1848. 10 N . K a ra d a ğ , a g e ., s.9 . 11 M u h ta r K u tlu , a g e ., s . l 19. 7 501 D İ V R İ Ğ İ ’D E K O Y U N U N Y Ü Z Ü G E L E N E Ğ İ A n a d o lu h a y v a n c ı to p lu lu k la rın d a sa y a g e le n e ğ i g e n e ld e c a n lı v e h a re k e tli ş e n lik le rle k u tla n m a k ta o lm a s ın a k a rş ın , b u g e le n e ğ in d a h a c a n s ız v e sö n ü k k u tla n d ığ ı to p lu lu k la r d a v a rd ır (l2) U y g u la n m a s ın d a k i b ir ta k ım n ic e l fa rk lılık la ra k a rş ın , A n a d o lu ’d a h a y v a n c ı to p lu lu k la rd a y a p ıla n b u tö re n le rd e b irta k ım o rta k m o tifle r b u lu n m a k ta d ır. B u o rta k m o tifle r şu n la rd ır: 1. “ S a y a G e z m e ” o la ra k b ilin e n k a p ı k a p ı d o la ş ıp tö ren iç in y iy e c e k le r to p la n m a s ı, 2. S a y a g e z m e v e tö re n s ıra s ın d a sa y a c ı tü rk ü v e m â n ile rin in s ö y le n m e s i, 3. H a z ırlık la r y a p ıld ık ta n so n ra , “ S a y a O y u n la rt” n ın o y n a n m a sı, 4. O y u n la rd a e rk e k le rin k a d ın e lb ise si g iy m e si v e a ra p k ılığ ın a g irm e si, 5. O y u n la rd a d o ğ a n ın y e n id e n c a n la n ışın ı sim g e le y e n ö lü p -d irilm e m o tifin in b u lu n m a s ı, 6. O y u n la rd a k ö y lü le rin d ış ın d a ö z e llik le ç o b a n la rın ö n e m li ro lle r ü s tle n m e le ri, 7. Y ö re y e ö z g ü y iy e c e k le rin y a p ıla ra k to p lu h â ld e y e n m e si. I I I . G E L E N E Ğ İ N D İ V R İ Ğ İ ’N İ N U Y G U L A N M A S I G ü n e y e v le r k ö y ü n d e 1 0-15 y ıl ö n c e y a y g ın b ir şe k ild e d a v a rc ılık y a p ılm a k ta y d ı. “ K o y u n u n Y ü z ü ” v e y a “ D a v a rın Y ü z ü ” g e le n e ğ i d e b u d ö n e m e ö z g ü , u n u tu lm a y a y ü z tu tm u ş b ir g e le n e k tir. A n c a k , k ö y ü n b a ğ lı o ld u ğ u D iv riğ i’n in d iğ e r k ö y le rin d e n b u g ü n d e d a v a rc ılık y a p a n k ö y le rd e b u g e le n e k h e r y ıl u y g u la n m a s a d a b a z ı y ılla r u y g u la n m a k ta d ır. B u g e le n e k D iv riğ i’d e h a v a la r iyi o ld u ğ u n d a g e n e llik le g e c e le ri u y g u la n m a k ta d ır. A n c a k , ç o k a z b ir fa rk lılık iç e rm e sin e k a rş ın , g ü n d ü z u y g u la n a n g e le n e k te e k o la ra k b irk a ç u y g u la m a d a h a b u lu n m a k ta d ır. D iv r iğ i’n in k ö y le rin d e u y g u la m a b a k ım ın d a n b a z ı n ic e l fa rk la ra k a rş ın , b e n z e rlik le r ç o k fa z lad ır. S ö z ü e d ile n g e le n e k y ü z y ılla r ö n c e s in d e n k a lm a b ir ç o b a n c ılık g e le n e ğ i o lu p , d in i b ir ö z ü d e b u lu n m a k ta d ır. B u g e le n e ğ in u y g u la n ış ı sıra sın d a “ D a v a rın y ü z ü y e tti, S o fu n u n y ü z ü y itti, M e le ş in k o y u n la r, m e le ş in M e m e e m e e e ...... ” d iy e ç o b a n la rın m â n ile r o k u m a la rı d a b u d in î ö z ü b ira z d a o ls a v u rg u la r n ite lik te d ir. 12 M u h ta r K u tlu , a g e ., s .l 19. H Ü S EY İN T Ü R K 502 D iv r iğ i’n in d a v a rc ılık ü re tim u ğ ra ş ıs ı ile g e ç im in i s a ğ la y a n k ö y le rin d e d a v a r s ü rü s ü n e k a sım a y ın d a , k u z u o lsu n d iy e ç iftle şm e y i sa ğ la m a k için k o ç k a tılm a k ta d ır. D iv r iğ i’d e d a v a rla ra k o ç k a tılm a s ın d a n ü ç a y s o n ra y a k la ş ık ş u b a t a y ın ın s o n la rın a d o ğ ru ç iftle ş m e b a ş la d ığ ın d a sonucu “K oyunun k o y u n la rın Y üzü” k a m ın d a k i g e le n e ğ i y a v ru k u z u la r u y g u la n m a k ta tü y le n m e y e id i. G e le n e ğ in u y g u la n m a s ın d a y a k la ş ık ü ç ç o b a n v e k ö y d e n b u g e le n e ğ e k a tılm a k iste y e n g e n ç e rk e k le r ro l a lm a k ta d ır. G e le n e ğ e g ö re , ç o b a n la r, g e n ç e rk e k le r k ö y ü n d ışın d a a ç ık b ir a ra z id e to p la n ırla r v e “g e lin ” , “ d a m a t” , g e lin i k o ru y a n “ a ra p ” la r k ılığ ın a g ire rle r. G e lin v e d a m a t g e n e llik le ç o b a n la rın c a n la n d ırd ığ ı tip le r, A ra p la r ise (4 k işi) k ö y d e n b u g e le n e ğ e k a tıla n g e n ç le rin c a n la n d ırd ığ ı tip le rd ir. Ç o b a n la rd a n b iri y ö re y e ö z g ü fista n , b a ş ö rtü s ü , h ırk a g ib i k a d ın g iy sile ri g iy e re k g e lin k ılığ ın a g ire r. D a m a t ise k o y u n y ü n ü n d e n y a p ılm ış sa k a l ta k a r, p a lto g iy e r. A ra p la r y ü z le rin i k ö m ü rle rle b o y a rla r, e lle rin e b ire r p a l a s k a (13) a lırla r v e k o lla rın a d a d a v a rla rın b o y u n la rın a ta k ıla n z il v e k e l e k l e r {l4) ta k a rla rd ı. B u o y u n a k a tıla n k ö y ü n g e n ç le ri o y u n u n k u ra lla rın a g ö re a ra p la rla m ü c a d e le e ttik te n s o n ra , k a la b a lık o ld u k la rın d a n b u m ü c a d e le y i k a z a n a ra k g e lin i k a ç ırırla r. A ra p la r ise g e lin i k a ç ıra n la rı a ra m a la rı b ir tü r s a k la m b a ç o y u n u n a b e n z e m e k te d ir. E ğ e r g e lin i k a ç ıra n la rın y e rle rin i b u lu rla rs a o y u n b itm e k te d ir. A n c a k k a ra n lık o ld u ğ u n d a n v e k ö y d e s a k la n a c a k y e rin ç o k o lm a s ın d a n d o la y ı g e n e llik le a ra p la r g e lin i v e g e lin i k a ç ıra n la rın y e rle rin i b u la m a z la r. G e le n i k a ç ıra n g e n ç le r a ra p la ra y a k a la n m a z la rs a , a ra p la rd a n ç a y , şe k e r, ç e re z v b . g ib i h e d iy e le r iste rle r. E ğ e r g e lin in y e rin i b u lu rla rs a h e d iy e v e rm e d e n k u rtu lu rla r. A n c a k , g e n e llik le a ra p la r g e lin i b u la m a d ık la rın d a n h e d iy e v e re re k g e lin i g e ri a lm a k ta d ırla r. G e lin in g e ri a lın m a s ın d a n so n ra , o y u n d a g ö re v a lm a y a n k ö y ü n g e n ç le rin d e n iki k işi g e lin i d e y a n la rın a a la ra k s ü rü d e d a v a n b u lu n a n tü m e v le ri d o la ş a ra k o n la rd a n u n , b u lg u r, te re y a ğ ı v b . g ib i y iy e c e k le r to p la m a k ta d ırla r. G e lin h e r g ittiğ i e v d e el ö p e re k h e d iy e y i a lır, e ğ e r h e d iy e y i b e ğ e n m e z s e e l ö p m e y e rin e iğ n e b a tırır. T o p la n a n h e d iy e le r, ö n c e d e n b e lirle n e n b ir e v d e p ilâ v y a p ıla ra k g e n ç le r v e ç o b a n la r ta ra fın d a n y e n m e k te d ir. K a d ın la r ise b u g e le n e ğ e h iç k a tılm a z la r, s a d e c e p ilâ v ı p iş irm e k le g ö re v le n d irilirle r. Z iy a fe tte n a rk a k a la n y iy e c e k le r ise ç o b a n la r ta ra fın d a n s a tıla ra k p a ra y a ç e v rilm e k te v e b ö y le c e k e n d ile rin e b ir m ik ta r g e lir s a ğ la n m a k ta d ır. 13 K a lın a s k e r k e m e rle rid ir. B u n la r d a y a k a tm a k için k u lla n ılır. D iv r iğ i’n in b irk a ç k ö y ü n d e ise u z u n s o p a la r k u lla n ılm a k ta d ır. B irk a ç z ilin b ir a ra d a b u lu n d u ğ u b a k ırd a n , b ü y ü k z ille rd ir v e a ra p la rın y e rle rin i b e lirle m e k için ta k ılm a k ta d ır. 14 503 D İ V R İ Ğ İ ’D E K O Y U N U N Y Ü Z Ü G E L E N E Ğ İ Bu g e le n e k , h a v a la r soğuk, y a ğ ış lı ve k a ra n lık o ld u ğ u n d a o la b ilm e k te d ir, n a d ird e o ls a g ü n d ü z le ri u y g u la n d ığ ın d a ; ü ç g e n ç , te h lik e li d e v e ş e k lin d e ta h ta d a n y a p ıla n isk e le tin iç in e g ire re k ü z e rle rin i d e k ilim v e e sk i b e z le rle ö rte re k d e v e k ılığ ın a g ire r. D e v e k ılığ ın a g ire n g e n ç le rd e n en ö n d e k i e lin e k a z m a a la ra k d e v e n in k a fa s m ın ş e k lin e b e n z e r b ir b iç im o lu ştu ru r. B u a ra d a d a v u l - zum a e ş liğ in d e d e k ö y lü h a la y ç e k e r. G e le n e ğ in d iğ e r b ö lü m le ri g e c e u y g u la m a s ın ın a y n ıs ı o lu p , s a d e c e g e lin v e g e n ç le r e v le ri d o la ş a ra k h e d iy e to p la rla rk e n d a v u l z u m a ile h a la y ç e k e n g e n ç le r d e o n la ra e ş lik e tm e k te d irle r. IV . G E L E N E Ğ İN YÖREDE UYGULANM A VEYA YO K O L M A S IN IN NEDENLERİ B u h a y v a n c ılık g e le n e ğ in in y ö re d e k i b irk a ç k ö y d e u y g u la n m a s ın ın n e d e n le ri h a k k ın d a şu n la rı s ö y le y e b iliriz : 1. D a v a rla r k ış o ld u ğ u n d a y a z ın k ö y lü n ü n d e p o la d ığ ı s a m a n , o t, y o n c a ile b e s le n m e k te d ir v e b u n la r d a k ış ın b itim in e d o ğ ru a z a lm a k ta d ır. B u y ü z d e n d e y e n id e n y a z ın g e lm e s i d ö rt g ö z le b e k le n m e k te d ir. Y a z ın g e lm e s i g e c ik irs e d a v a rla rın y iy e c e k le ri b ite b ilir d iy e k ö y lü le r te d irg in o lm a k ta d ır. B u n e d e n le re b a ğ lı o la ra k k ö y lü le rin in a n ç la rın a g ö re b u g e le n e k u y g u la n d ığ ın d a k a rla r d a h a e rk e n k a lk a c a k , y a z ç a b u k g e le c e k , o tla r y e şe re c e k tir. U y g u la n m a d ığ ın d a ise y a z ın g e lm e s i g e c ik e c e k tir. 2. G e le n e ğ in u y g u la n m a s ın ın e ğ le n m e le rin in , y ö re d e b irlik le rin in d iğ e r s a ğ la n m a s ı n e d e n le ri hem de ise hem ç o b a n la rın k ö y lü n ü n g e ç im le rin i s a ğ la m a la rı iç in , y ıl s o n u n d a a ld ık la rı ü c re t d ışın d a g e lir e ld e e tm e le rin in s a ğ la n m a s ıd ır. G e le n e ğ in y ö re d e y o k o lm a s ın ın y a d a y o k o lm a y a y ü z tu tm a s ın ın n e d e n le ri ise ş u n la rd ır: 1. G e le n e ğ in d o ğ ru d a n d o ğ ru y a ç o b a n c ılık la ve h a y v a n c ılık la ilg ili o lm a sı, d a v a rc ılığ ın v e d o la y ıs ıy la d a ç o b a n c ılığ ın k a lk m a s ıy la g e le n e ğ in d e z a m a n la y o k o lm a y a y ü z tu tm a sı. 2. D iğ e r ta ra fta n , k ö y lü le rin doğa k o şu lla rın a b a ğ ım lılık la rı a rttık ç a doğa d e ğ iş im iy le ilg ili ö z le n e n ş e y le rin g e rç e k le ş m e s i iç in d o ğ a ü s tü g ü ç le re v e in a n ç la ra sık ı s ık ıy a b a ğ lı o ld u k la rı b ir g e rç e k tir. B u n a b a ğ lı o la ra k , y ö re d e so s y a l v e e k o n o m ik a la n d a h ız lı b ir k ü ltü r d e ğ iş m e si y a ş a n m a s ı n e d e n iy le H Ü S EY İN T Ü R K 504 k ö y lü le rin d o ğ a y a b a ğ ım lılık la rın ın a z a lm a s ı d a b u g e le n e ğ in y o k o lm a y a y ü z tu tm a s ın d a k i d iğ e r b ir n e d e n d ir d iy e b iliriz . 3. G ü n ü m ü z d e , y ö re d e k i k ö y le rd e “ b irlik ” , “ b e ra b e rlik ” y e rin e “ b ire y s e lliğ in ” d a h a g e ç e rli d u ru m a g e lm e s i v e ç a tış m a la rın , a n la ş m a z lık la rın y a y g ın la ş m a s ı n e d e n iy le , b ö y le b ir k u tla m a y a d a e ğ le n c e d ü z e n le m e k iç in g e re k li o la n d in a m iz m in o rta d a n k a lk m ış o lm a sıd ır. SO N U Ç K oyunun y ü z ü y a d a A n a lo d u ’d a k i y a y g ın a d ıy la sa y a g e le n e ğ i v e sa y a k u tla m a la rı D iv riğ i y ö re s in d e tö re se l, d in se l a m a ç la rla y a p ılm a k ta y d ı v e b u a n la m d a d a tö re s e l, d in se l b ir iş le v e sa h ip ti. B ir d ö n e m so n ra h ız lı b ir k ü ltü r d e ğ iş m e si yaşanan y ö re d e b u o y u n la r tö re s e l, tin se l işle v in i y itirm iş , b ir e ğ le n c e a ra c ı d u ru m u n a in d irg e n m iş tir. K ö y lü le rin e ğ le n m e k için b ir a ra y a to p la n m a s ı, s a y a k u tla m a s ın a k a tılm a la rı, b u lu n d u ğ u n d a n d o la y ı da köyde bu her y ıl g e le n e ğ in b irliğ in e ğ le n c e p e k iş tirilm e s in e işle v in in yanı s ıra k a tk ıd a “ b irliğ i p e k iş tiric i” b ir işle v in d e n d e s ö z e d ile b ilir. B u n e d e n le g e le n e ğ in k ö k e n o la ra k b ir h a y v a n c ılık g e le c e ğ i o ld u ğ u v e s ih irs e l, tin se l işle v le re s a h ip o ld u ğ u g ö z ard ı e d ilm e m e k le b irlik te , b u g ü n e ğ le n c e v e b irliğ i p e k iş tiric i işle v le rin in a ğ ır b a s tığ ı d a g ö z le n m e k te d ir. Ç ü n k ü b u g ü n g e le n e ğ in u y g u la n d ığ ı H ö b e k , A n z a a r g ib i k ö y le rd e y e r y e r h a y v a n c ılık y a p ılm a k la b irlik te , g e le n e ğ in a s lın d a e ğ le n c e v e b irliğ i p e k iş tirm e k a m a c ıy la y a p ılm a s ı d ik k a ti ç e k m e k te d ir. D iv riğ i so n 1 0-15 y ıld ır h ızlı b ir k ü ltü r d e ğ iş m e s i y a ş a m a k ta d ır. B u d e ğ iş m e ise k ü ltü rü n tü m ö ğ e le rin d e iz le n e b ilm e k te d ir. D e ğ iş e n k ü ltü rd e b a z ı ö ğ e le r iş le v le rin i y itire re k y o k o lm a k ta , y a d a b iç im d e ğ iş tirm e k te d ir. İş te k o y u n u n y ü z ü g e le n e ğ i d e k ü ltü rd e k i b u h ızlı d e ğ iş m e so n u c u n d a işle v in i y itirm e k te , y o k o lm a y a y ü z tu tm a k ta d ır. 505 D İ V R İ Ğ İ ’D E K O Y U N U N Y Ü Z Ü G E L E N E Ğ İ K IL A V U Z K İŞ İL E R L İS T E S İ İ s m i: Y a s ı: E ğ itim i: K övü : H a lil A y 53 İlk o k u l m e z u n u P u ru n s u r Y a lç ın A k k a y a 23 O rta o k u l m e z u n u B a y ırlı A tilla S e d e f 42 O rta o k u l m e z u n u A nzaar H a şa n Y a lç ın 25 İlk o k u l m e z u n u Ç üküzer M usa K abak 56 İlk o k u l m e z u n u G ü n e y e v le r Z ey nep K abak 45 O k u ry a z a r d e ğ il G ü n e y e v le r H a lil H a lis Y a m a n 56 İlk o k u l m e z u n u M u rsa l A d il C e n g iz 62 İlk o k u l m e z u n u G ü n e y e v le r V e y is K a ra y ıla n 52 İlk o k u l m e z u n u G ü n e y e v le r K ib riy e Ç ın a r 32 İlk o k u l m e z u n u G ü n e y e v le r K e m a l Ç ın a r 41 İlk o k u l m e z u n u G ü n e y e v le r