Victor Toom
Contact: [email protected]
Dr. Victor Toom is a research fellow at the Netherlands Scientific Council for Government Policy (WRR) and working on Climate Justice and Long Term Climate Policy. In 2019 and 2020, he was a scientific secretary at the Health Council of the Netherlands (Gezondheidsraad). Before working for the government, he worked as an anthropologist of scientific practice and empirically scrutinized the uses of forensic (DNA typing) technologies in contexts of mass human fatality investigation, including the 1995 Srebrenica genocide and the 9/11 terrorist attacks in New York.
Victor has published widely in the field of Science and technology studies. He was a Marie Curie fellow in 2016-2018 (Accounting for genocide, €160,000), and was awarded a 3-year Leverhulme Trust Early Career Research Fellowship in October 2012 (Forensic Bioinformation Innovation: Criminal Justice and Disaster Victim Identification Practices, 2012-2015, £87,000), and a Nuffield Foundation Social Science Small Grant (Communitarian forensic genetic practices, 2011, £11,000).
Victor held research positions in the Faculty of the Social Sciences, Goethe University, Frankfurt/Main, Germany in 2016-2018, the Northumbria University Centre for Forensic Science (NUCFS, 2010-1015), the University of Amsterdam (2003-2010) and Twente University (2002-2003). Victor was a visiting fellow at the Anthropology Department, University of Amsterdam (2016), a visiting scholar at the Institute for Public Knowledge (IPK), New York University (NYU, 2013, 2014 and 2015), and visiting scholar at the ‘Science, Technology and Society Research Cluster’, National University of Singapore (September and October 2011). He was also a member of the Amsterdam Institute for Social Science Research (2003-2010). He lectured and tutored several courses (graduate and bachelor levels) in Forensic Science, Political Science, Philosophy and Interdisciplinary Studies.
Address: Amsterdam, the Netherlands
[email protected]
Dr. Victor Toom is a research fellow at the Netherlands Scientific Council for Government Policy (WRR) and working on Climate Justice and Long Term Climate Policy. In 2019 and 2020, he was a scientific secretary at the Health Council of the Netherlands (Gezondheidsraad). Before working for the government, he worked as an anthropologist of scientific practice and empirically scrutinized the uses of forensic (DNA typing) technologies in contexts of mass human fatality investigation, including the 1995 Srebrenica genocide and the 9/11 terrorist attacks in New York.
Victor has published widely in the field of Science and technology studies. He was a Marie Curie fellow in 2016-2018 (Accounting for genocide, €160,000), and was awarded a 3-year Leverhulme Trust Early Career Research Fellowship in October 2012 (Forensic Bioinformation Innovation: Criminal Justice and Disaster Victim Identification Practices, 2012-2015, £87,000), and a Nuffield Foundation Social Science Small Grant (Communitarian forensic genetic practices, 2011, £11,000).
Victor held research positions in the Faculty of the Social Sciences, Goethe University, Frankfurt/Main, Germany in 2016-2018, the Northumbria University Centre for Forensic Science (NUCFS, 2010-1015), the University of Amsterdam (2003-2010) and Twente University (2002-2003). Victor was a visiting fellow at the Anthropology Department, University of Amsterdam (2016), a visiting scholar at the Institute for Public Knowledge (IPK), New York University (NYU, 2013, 2014 and 2015), and visiting scholar at the ‘Science, Technology and Society Research Cluster’, National University of Singapore (September and October 2011). He was also a member of the Amsterdam Institute for Social Science Research (2003-2010). He lectured and tutored several courses (graduate and bachelor levels) in Forensic Science, Political Science, Philosophy and Interdisciplinary Studies.
Address: Amsterdam, the Netherlands
[email protected]
less
Related Authors
InterestsView All (25)
Uploads
Books by Victor Toom
Dit boek gaat over de twintig jarige geschiedenis van het forensisch DNA-onderzoek in Nederland. Die geschiedenis wordt beschreven door in de details te treden van een verkrachtingszaak uit 1989, een inbrakenzaak uit 1998 en de verkrachting van en moord op Marianne Vaatstra in 1999. Op die wijze wordt duidelijk gemaakt hoe forensisch DNA-onderzoek van een bijzondere naar bijna-alledaagse technologie is getransformeerd, en hoe het een opsporingsfunctie heeft gekregen naast de oorspronkelijke bewijstoepassing. De in het boek gepresenteerde analyses zijn gebaseerd op de toegankelijk gemaakte strafdossiers. Aan de hand van die strafdossiers is nauwgezet gereconstrueerd hoe in de verschillende zaken, met verschillende technieken en wetgeving, forensisch DNA-onderzoek bijdraagt aan het proces van waarheidsvinding, en hoe, als gevolg van die technieken en wetgeving, individuen op steeds andere wijze tot onderdeel worden gemaakt van opsporingsonderzoek.
In hoofdstuk 1 wordt het onderzoek geintroduceerd door het normatieve kader te schetsen. Theoretische en methedologische vragen worden besproken door het Amerikaanse en Nederlandse rechtsstelsel te schetsen, in het bijzonder daar waar het gaat over het gebruik van forensische kennis in die twee rechtsstelsels. Hoofdstuk 2 beschrijft een verkrachtingszaak uit 1989, het betreft een van de eerste DNA-zaken in Nederland. Hoofdstuk 3 analyseert een inbrakenzaak uit 1998, en hoe de DNA-databank bijdraagt aan het oplossen van die zaak. In hoofdstuk 4 staat het opsporingsonderzoek centraal dat volgt op de moord op Marianne Vaatstra in 1999, meer in het bijzonder gaat het in de hoofstuk erom hoe meer dan 900 mannen tot onderdeel worden gemaakt van grootschalig DNA-onderzoek. In het concluderende hoofdstukken gaat het over nieuwe forensische DNA-technieken, waaronder het DNA-verwantschapsonderzoek en het vaststellen van uiterlijk waarneembare persoonskenmerken.
ENGLISH
This is my slightly adjusted phd thesis and is published by Kluwer Press.
By going into the details of three so-called 'mile stone cases', I shed light on the development of forensic genetic practices in the Netherlands. More specifically, my interest is the convergence of forensic genetic technologies and forensic DNA legislation and newly 'enacted' (Mol 2002) relations between citizens and the State. The argument presented in the book is that bodies become increasingly important for finding judicial truth in the forensic genetic era, they hence become Carriers of Truth."
Academic contributions by Victor Toom
While the term missing refers to various instances and practices, we focus on the bodies of deceased migrants that remain unidentified, and on the inability of families to mourn someone when there is no body to grieve for. We deploy some ethnographic fragments of how Italian communities sometimes mourn those who are buried without a name and we describe the many problems of mourning someone whose fate is unknown through a discussion of the notion of ‘ambiguous loss’. Our contribution articulates some of the politics around deaths in migration by considering how missing migrants and their bodies are mourned in multiplicity.
Keywords: Prüm Decision, transnational bioinformation exchange, apparatus, European Union (EU), performativity, stories""
Keywords: DNA databases; forensics; governance; due process and crime control model; NDNAD; ethics; civil rights"
Dit boek gaat over de twintig jarige geschiedenis van het forensisch DNA-onderzoek in Nederland. Die geschiedenis wordt beschreven door in de details te treden van een verkrachtingszaak uit 1989, een inbrakenzaak uit 1998 en de verkrachting van en moord op Marianne Vaatstra in 1999. Op die wijze wordt duidelijk gemaakt hoe forensisch DNA-onderzoek van een bijzondere naar bijna-alledaagse technologie is getransformeerd, en hoe het een opsporingsfunctie heeft gekregen naast de oorspronkelijke bewijstoepassing. De in het boek gepresenteerde analyses zijn gebaseerd op de toegankelijk gemaakte strafdossiers. Aan de hand van die strafdossiers is nauwgezet gereconstrueerd hoe in de verschillende zaken, met verschillende technieken en wetgeving, forensisch DNA-onderzoek bijdraagt aan het proces van waarheidsvinding, en hoe, als gevolg van die technieken en wetgeving, individuen op steeds andere wijze tot onderdeel worden gemaakt van opsporingsonderzoek.
In hoofdstuk 1 wordt het onderzoek geintroduceerd door het normatieve kader te schetsen. Theoretische en methedologische vragen worden besproken door het Amerikaanse en Nederlandse rechtsstelsel te schetsen, in het bijzonder daar waar het gaat over het gebruik van forensische kennis in die twee rechtsstelsels. Hoofdstuk 2 beschrijft een verkrachtingszaak uit 1989, het betreft een van de eerste DNA-zaken in Nederland. Hoofdstuk 3 analyseert een inbrakenzaak uit 1998, en hoe de DNA-databank bijdraagt aan het oplossen van die zaak. In hoofdstuk 4 staat het opsporingsonderzoek centraal dat volgt op de moord op Marianne Vaatstra in 1999, meer in het bijzonder gaat het in de hoofstuk erom hoe meer dan 900 mannen tot onderdeel worden gemaakt van grootschalig DNA-onderzoek. In het concluderende hoofdstukken gaat het over nieuwe forensische DNA-technieken, waaronder het DNA-verwantschapsonderzoek en het vaststellen van uiterlijk waarneembare persoonskenmerken.
ENGLISH
This is my slightly adjusted phd thesis and is published by Kluwer Press.
By going into the details of three so-called 'mile stone cases', I shed light on the development of forensic genetic practices in the Netherlands. More specifically, my interest is the convergence of forensic genetic technologies and forensic DNA legislation and newly 'enacted' (Mol 2002) relations between citizens and the State. The argument presented in the book is that bodies become increasingly important for finding judicial truth in the forensic genetic era, they hence become Carriers of Truth."
While the term missing refers to various instances and practices, we focus on the bodies of deceased migrants that remain unidentified, and on the inability of families to mourn someone when there is no body to grieve for. We deploy some ethnographic fragments of how Italian communities sometimes mourn those who are buried without a name and we describe the many problems of mourning someone whose fate is unknown through a discussion of the notion of ‘ambiguous loss’. Our contribution articulates some of the politics around deaths in migration by considering how missing migrants and their bodies are mourned in multiplicity.
Keywords: Prüm Decision, transnational bioinformation exchange, apparatus, European Union (EU), performativity, stories""
Keywords: DNA databases; forensics; governance; due process and crime control model; NDNAD; ethics; civil rights"
-Manfred Kayser and Peter Schneider, 2009, ‘DNA-based prediction of human externally visible characteristics in forensics: motivations, scientific challenges, and ethical considerations', Forensic Science International: Genetics, 3: 154-161;
-'Reply to “Bracketing off population does not advance ethical reflection on EVCs: A reply to Kayser and Schneider” by A. M’charek, V. Toom, and B. Prainsack'.
PDF can also be downloaded here: http://dare.uva.nl/record/382724
Dit essay is geschreven door Suzanne Hulscher, Annick de Vries en Victor Toom voor Energeia, hét platform voor discussie en kennisdeling in de energiesector. Het essay is gepubliceerd op 16 maart 2023.
In Estland staan de inwoners massaal hun DNA af. Hun gegevens worden opgeslagen in biobanken en vervolgens ingezet voor gezondheidsadvies op maat. Dat klinkt allemaal leuk en aardig – en de voordelen zijn er wel degelijk - maar er kleven ook gevaren aan. Willen we zo’n massale DNA-opslag ook in Nederland? Researcher Tom Reijner spreekt hierover wetenschapssocioloog Victor Toom. Toom weet alles over forensisch DNA-onderzoek en de mogelijke gevolgen wanneer elke inwoner zijn genetische gegevens laat opslaan. Weten de veiligheidsdiensten dan straks echt alles over ons? Interview met Tom Reijner.
In this series of Backchannels posts, we’ll be highlighting new research in the 4S journals, ST&HV and ESTS. Here, Backchannels interviews Dr. Victor Toom, an anthropologist of scientific practice, about his article, published today in ST&HV. The article, entitled, “Whose body is it? Technolegal materialization of victims’ bodies and remains after the World Trade Center terrorist attacks,” empirically analyzes how victims’ remains were recovered, identified, repatriated and retained after the World Trade Center terrorist attacks of September 11, 2001. Dr. Toom was a visiting research fellow at the Institute for Public Knowledge, New York University, and recently began a position at Goethe University in Frankfurt/Main, Germany, after working for 5 years at Northumbria University in Newcastle upon Tyne, England.
De afgelopen negen maanden zijn er veel berichten in de media geweest dat er weer menselijke resten in het rampgebied zijn gevonden. Voor de nabestaanden komt dit elke keer weer als een klap.
Velen van hun hebben inmiddels hun dierbaren begraven of gecremeerd, omdat de kans dat er nog meer identificaties zouden komen, klein zou zijn. Zo ook Robbert van Heijningen en Evert van Zijtveld. Beide hebben hun dierbaren inmiddels begraven en na de begrafenis kregen zij kort daarna een bericht dat er meer resten waren gevonden.
Wat moet je dan doen? Herbegraven of doe je afstand? Robbert van Heijningen heeft er voor gekozen om afstand te doen van de resten van zijn broer Erik. Eind oktober is Erik samen met zijn vrouw en zoon begraven. Niet veel later kreeg de familie van Heijningen het bericht dat er opnieuw resten waren geïdentificeerd van Erik. De familie heeft besloten afstand te doen van de resten, deze zullen op een later moment gecremeerd worden samen met de andere stoffelijke resten waar afstand van is gedaan.
Evert van Zijtveld en zijn vrouw Grace hebben juist om te voorkomen dat er meerdere identificaties zouden komen gewacht met de begrafenis van hun dochter Frederique en zoon Robert-Jan. Eind december zijn broer en zus begraven, een paar dagen later kregen Evert en Grace te horen dat er opnieuw botresten van hun kinderen waren gevonden. En dat terwijl Evert diverse gesprekken met de betrokken partijen heeft gehad om juist dit te voorkomen. ‘Ik dacht dat ik alles onder controle had maar dat blijkt dus niet zo te zijn’ zegt Evert.
In EenVandaag een gesprek met Robbert van Heijningen en Evert van Zijtveld over de meerdere identificaties en de keuzes waar je als familie voor komt te staan. Had de communicatie van de LTFO beter gekund? Ook spreken we met Victor Toom, hij heeft onderzoek gedaan naar het identificatieproces bij de aanslagen in New York op 9 september 2001. Hij ziet veel gelijkenissen met de MH17-ramp.
De afgelopen negen maanden zijn er veel berichten in de media geweest dat er weer menselijke resten in het rampgebied zijn gevonden. Voor de nabestaanden komt dit elke keer weer als een klap.
Velen van hun hebben inmiddels hun dierbaren begraven of gecremeerd, omdat de kans dat er nog meer identificaties zouden komen, klein zou zijn. Zo ook Robbert van Heijningen en Evert van Zijtveld. Beide hebben hun dierbaren inmiddels begraven en na de begrafenis kregen zij kort daarna een bericht dat er meer resten waren gevonden.
Wat moet je dan doen? Herbegraven of doe je afstand? Robbert van Heijningen heeft er voor gekozen om afstand te doen van de resten van zijn broer Erik. Eind oktober is Erik samen met zijn vrouw en zoon begraven. Niet veel later kreeg de familie van Heijningen het bericht dat er opnieuw resten waren geïdentificeerd van Erik. De familie heeft besloten afstand te doen van de resten, deze zullen op een later moment gecremeerd worden samen met de andere stoffelijke resten waar afstand van is gedaan.
Evert van Zijtveld en zijn vrouw Grace hebben juist om te voorkomen dat er meerdere identificaties zouden komen gewacht met de begrafenis van hun dochter Frederique en zoon Robert-Jan. Eind december zijn broer en zus begraven, een paar dagen later kregen Evert en Grace te horen dat er opnieuw botresten van hun kinderen waren gevonden. En dat terwijl Evert diverse gesprekken met de betrokken partijen heeft gehad om juist dit te voorkomen. ‘Ik dacht dat ik alles onder controle had maar dat blijkt dus niet zo te zijn’ zegt Evert.
In EenVandaag een gesprek met Robbert van Heijningen en Evert van Zijtveld over de meerdere identificaties en de keuzes waar je als familie voor komt te staan. Had de communicatie van de LTFO beter gekund? Ook spreken we met Victor Toom, hij heeft onderzoek gedaan naar het identificatieproces bij de aanslagen in New York op 9 september 2001. Hij ziet veel gelijkenissen met de MH17-ramp.
Identificatie van een slachtoffer kan klemmende onzekerheid bij nabestaanden wegnemen, schreef rampenidentificatie-expert Victor Toom in de Volkskrant. Hij legt vanavond in EenVandaag uit hoe het proces van identificeren nu verder moet, en hoe de nabestaanden daarmee kunnen omgaan.
Identificeren
In Nederland aangekomen worden de slachtoffers naar een locatie getransporteerd, die speciaal is ingericht voor de identificatiewerkzaamheden. Dat vindt plaats in de kazerne in Hilversum.
De identificatie wordt gedaan op basis van door Interpol vastgestelde regels. Het gebeurt op basis van vingerafdrukken, gebitsstatus of DNA of een combinatie van deze drie methoden.
Match
De informatie die hierdoor beschikbaar is gekomen, wordt vervolgens vergeleken met gegevens en materiaal van het slachtoffer voor het overlijden. Familierechercheurs zijn druk doende om de nabestaanden om meer te weten te komen over zaken als uiterlijke kenmerken.
Als de informatie van de twee afzonderlijke trajecten met elkaar overeenkomen, legt de leider van het LTFO de 'match' ter goedkeuring voor aan de autoriteiten. Die moeten de identificatie formeel vaststellen.
Hierna kunnen de lichamen worden vrijgegeven en overgedragen aan de nabestaanden. Of strafrechtelijk onderzoek naar de mogelijke veroorzakers van de crash nog vertraging kan opleveren voor het vrijgeven van de lichamen, kon een woordvoerder van de politie niet zeggen.
My paper attends to an initiative by the ICMP and other organizations to reach out to families whose kin got killed and buried in the 1990s. Those families never participated in ICMP’s efforts to identify missing person because they had buried their kin—they were not missing, but death; not scattered around in Bosnia and Herzegovina, but in a grave nearby. In the 1990s, identification was based mainly on personal items found on a body (e.g. cloths, official documents, jewelry). But from research and records we now know that these mechanisms to identify remains are highly unreliable. Thus, it is likely that those killed and buried in the 1990s were misidentified. ICMP is now collecting reference samples from families whose kin got killed and buried in the 1990s based on the assumption that some victims were misidentified. The newly collected reference material will be compared with DNA profiles obtained from thus-far unidentified remains in the mortuaries. Would they find a match, it is likely that the person thought to be buried in a family grave actually are the remains of another person.
Based on interviews with experts from the ICMP as well as other stakeholders in Bosnia and Herzegovina, this paper narrates the many hurdles encountered when a scientific organization involved in human rights work attempts to find more missing persons. As such, it addresses scientific, legal and emotional issues of identification, exhumation and repatriation.
PRESENTATION by Dr. Victor Toom for the
Preparatory Meeting for the Third Security Dialogue with Commissioner Julian King on the “Implementation of EU Prüm and EU PNR”
Tuesday, 21 June 2018, 12:30h – 13:30h
Brussels (Room: ASP 3G3)
This paper aims to articulate some of the built-in normativities and politics in the practices to identify victims of disaster and atrocity. It does so by contrasting disaster victim identification (DV) practices with those practices in atrocity victim identification (AVI). It uses insights acquired through interviews and literature research in relation to the 9/11 DVI effort, the 1995 Srebrenica AVI operation as well as other mass human fatality instances. Questions being asked include: who’s doing the identification, and who’s identified? Who’s not identified? Based on what arguments are victims identified, or not? Which forensic technologies are deployed? And how are families and local communities included or excluded in efforts to identify victims and missing persons? Conceptually, the paper intervenes in actor-network theory, necropolitics, and social studies of forensic science.
June 9-10 2017
Freiburg Institute for Advanced Studies (FRIAS)
Organized by Prof. Dr. Anna Lipphardt and rof. Dr. Veronika Lipphardt
The extended use of forensic DNA analysis, in particular forensic DNA phenotyping (FDP) and the determination of what is known as “biogeographic ancestry,” is currently being discussed nationwide in Germany. Extremely positive and uncritical media reports, which focus almost exclusively on possibilities and opportunities, have shaped the public perception since November 2016. Rarely discussed, however, are risks, error rates, as well as ethical issues. Reflective or critical opinions have only recently begun to appear in the public debate (see “Media”).
Outside Germany, where these technologies are already in use, however, researchers have been critically assessing the context of these technologies’ uses and the consequences of its use for some time. They have shown that misapplications of these technologies can occur and have occurred and have tried to demonstrate ways to avoid future misuses. This constructive debate has already prompted many improvements in the dialogue among investigators, lawyers, and decision-makers. Furthermore, as members of ethics groups, boards, and committees, they were able to directly participate in existing governing structures and decision-making processes, regarding questions of when and how the technique can be used meaningfully (or when and how they cannot).
In contrast, this field of research is currently still missing in Germany, and we are far from comparable multidisciplinary decision-making-structures and regulatory structures. So far, expertise in this area is exclusively the province of natural scientists, engineers, as well as investigators. As a result, a balanced and constructively critical discussion capable of producing cautious and prudent regulation of these techniques cannot take place.
The goal of this symposium is to make a complementary contribution to the current debate over extended DNA analysis in Germany, with an emphasis on the social scientific and ethical perspectives that have so far been omitted from the debate. We hope that this will contribute to the development of a sustained, comprehensively informed, interdisciplinary, and balanced debate. In addition, the scientific and technical limitations of extended DNA analysis, and of the draft legislation proposed by the state of Baden-Württemberg, have to be openly discussed with the experts in the relevant disciplines. This is the only way to identify and avoid undesirable and unexpected consequences of one-sided legislative initiatives.
The symposium will take place at the Freiburg Institute for Advanced Studies (FRIAS). Talks and discussions will be in German.