Η διαλεκτική του Χέγκελ, που τόσο τον γοήτευσε στα νεανικά του χρόνια, στάθηκε η αφορμή για την ιστορικά διαρκώς αναθεωρήσιμη φιλοσοφία του, αυτός ο οποίος πρώτος απέρριψε την έννοια της φιλοσοφίας, ως μη πραγματοποιήσιμης, γιατί ο Μαρξ, ήταν όχι ο εμπειριστής κάποιας νεκρής επιστήμης, αλλά ο άνθρωπος που επαναπροσδιόρισε φιλοσοφικές αρχές,
στα πλαίσια της πραγματικότητας, μακρυά από τα φαντάσματα της φιλοσοφίας όπως αυτά του κληροδότησε ο Χέγκελ. Απόλυτα συνεπής σε αυτή την προσέγγιση, επανατοποθετεί τον άνθρωπο στον κέντρο της ιστορικής αλλαγής, σαν έλλογο ιστορικό υποκείμενο, που δρα, εργάζεται και συγκρούεται για την κοινωνική αλλαγή.
Λίγοι θα διαφωνούν πως η έννοια της αλλοτρίωσης στην μαρξιστική ιδεολογία, δεν είναι μια ψυχολογική ερμηνευτική προσέγγιση, αλλά η κινητήριος δύναμη για την ανατροπή των υφιστάμενων παραγωγικών σχέσεων, σχέσεις που ξανά ο ίδιος επαναπροσδιόρισε, σε σχέση με το καπιταλιστικό μοντέλο, για να δείξει πως η αποξένωση του εργαζόμενου από το προϊόν της εργασίας του αποτελεί τελικά και μια ενδογενή αντίφαση του καπιταλισμού, εφαλτήριο για κοινωνικούς αγώνες που θα τον καταρρίψουν και μαζί την ατομική ιδιοκτησία.
Λίγο άδικο να χωρέσουν τόσες απόψεις του σε λίγες γραμμές και πραγματικά αφελείς υπήρξαν οι περισσότερες εκλαϊκευμένες προσεγγίσεις στα κείμενα αυτού του σπουδαίου στοχαστή, που το έργο του δημιούργησε έναν κόσμο μέσα σε αυτόν τον κόσμο, κράτη, ιδεολογίες και πολέμους αλλά κυρίως μια μεγάλη ιστορική παρεξήγηση. Αυτό μπορεί να το εκλάβει ο καθένας όπως επιθυμεί, αλλά ο Μαρξ δεν είναι ο θεωρητικός του κομμουνισμού, τουλάχιστον δεν είναι μόνο αυτό. Αν ο Χέγκελ και ο ιδεαλισμός σκόπευαν να φιλοσοφικοποιήσουν την πραγματικότητα, ο Μαρξ επιχείρησε το αντίθετο: ήθελε να κάνει την ψυχρή φιλοσοφία πραγματικότητα. Θεωρώ πως είναι η βασικότερη οπτική που σήμερα οφείλει να δει κανείς το έργο του.
Πέθανε στο Λονδίνο, στις 14 Μαρτίου του 1883. Ήταν 64 χρονών.
Ετικέτες
0 σχόλια: