Iye di Påke
L' iye di Påke, c' est ene pitite iye pierdowe e plin mitan do Pacifike, a 2000 kilometes do près payis vijhén.
Politicmint, c' est on teritwere do Tchili.
Djeyograficmint et culturelmint, ele rintere dins l' Polinezeye.
Istwere
[candjî | candjî l’ côde wiki]L' iye fourit discoviete pa Djåcob Roggeven, on marén holandès, e 1722.
A ç' moumint la, n' aveut pus nol åbe; djusse des waides di målès ptitès bassès yebes. Et kékès cintinnes d’ åmes ki viként pôvriteuzmint di maiguès verdeures et d’ poytreye.
Troes siekes di dvant, l’ iye ki contéve pus d’ cwinze meyes djins, esteut coviete di grands åbes rimplis d’ oujheas di tere et d’ mer. Avou l’ åbe ås grossès noejhes k’ on voeyeut totavå, i fjhént leus betchetes, leus måjhones, leus coides et leus mousmints.
Mins les familes estént djalotes ene di l' ôte. Tchaeke voleut awè ene posteure, todi al pus grande, todi al pus hôte, todi al pus pezante, ki rwaitive li mer. Po ls amoenner des cårires disk’ å boird del mer, end a-t i falou des coides, des bodjes, des strouks d’ åbes et d’ l’ ovraedje !
Bénvite, on s’ ritrova sins åbes, sins bwès. Les teres ni ratnént pus les aiwes des plouves; pus d’ awousse, pus d’ råyaedje di legumes. Les oujheas d’ tere ont bizé èvoye les prumîs. Les omes, onk après l’ ôte, ont disparexhou.[1]
Hårdêye difoûtrinne
[candjî | candjî l’ côde wiki]Tecse Françwès Nyns, mwaisse modêye] (sol waibe "Li walon d' emon nozôtes")
Sourdant
[candjî | candjî l’ côde wiki]- ↑ François Nyns, l’ iye di Påke Li Rantoele 77, bontins 2016.