Lý Nhị
Yi I 이이 | |
---|---|
Tên húy | I Hyeon-ryong |
Tên chữ | Sukheon |
Tên hiệu | Yulgok; Seokdam; Ujae |
Thụy hiệu | Munseong |
Thông tin cá nhân | |
Sinh | |
Tên húy | I Hyeon-ryong |
Ngày sinh | 26 tháng 12, 1536 |
Nơi sinh | Gangneung |
Mất | |
Thụy hiệu | Munseong |
Ngày mất | 1584 |
Nơi mất | Hán Thành Phủ |
Nguyên nhân mất | bệnh |
Giới tính | nam |
Gia quyến | |
Thân phụ | Yi Weon-su |
Thân mẫu | Shin Saimdang |
Anh chị em | Yi Wu |
Gia tộc | họ Yi Deogsu |
Nghề nghiệp | nhà triết học, nhà văn, nhà thơ |
Tôn giáo | Nho giáo |
Quốc tịch | Nhà Triều Tiên |
Tên tiếng Triều Tiên | |
Hangul | 이이 |
Hanja | |
Romaja quốc ngữ | I I |
McCune–Reischauer | Yi I |
Bút danh | |
Hangul | 율곡 |
Hanja | |
Romaja quốc ngữ | Yulgok |
McCune–Reischauer | Yulgok |
Biểu tự | |
Hangul | 숙헌 |
Hanja | |
Romaja quốc ngữ | Sukheon |
McCune–Reischauer | Sukhŏn |
Lý Nhị (chữ Hán: 李珥; 1536 – 1584), tên hiệu là Lật Cốc (栗谷, 율곡, Yulgok), tên tự là Thúc Hiến (叔獻, 숙헌) là một trong hai Nho gia lỗi lạc nhất của nhà Triều Tiên, bên cạnh sư phụ của ông là Lý Hoảng.
Lý Nhị là con trai thứ ba của Lý Nguyên Tú và Thân Sư Nhâm Đường, ông sinh ngày 26 tháng 12 tại Giang Lăng. Cha ông là một viên quan hàm Tứ phẩm, mẹ ông - Thân Sư Nhâm Đường - là một nữ sĩ tài danh. Từ nhỏ, ông được mẹ dạy dỗ. Ông còn giao tiếp với nhiều học giả là bạn bè và đồng chí của cha mẹ. Khi mới 13 tuổi, ông đã thi đậu tiến sĩ. Ông 9 lần dự thi và đều đỗ đầu, vì thế thiên hạ gọi ông là Cửu độ trạng nguyên công.
Ông từng được quốc vương Triều Tiên bổ nhiệm các chức trong bộ Hộ, bộ Lễ, từng được phái đi sứ sang Đại Minh.
Hình của ông được in trên tờ bạc 5000 Won của Hàn Quốc. Trong hệ thống bài quyền Taekwondo hệ phái ITF có một bài quyền được gọi là Yulgok hyong - đặt theo tên hiệu của Lý Nhị.
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- Chung, Edward Y. J. (1995). The Korean Neo-Confucianism of Yi Tʻoegye and Yi Yulgok: a Reappraisal of the 'Four-Seven Thesis' and its Practical Implications for Self-Cultivation. Albany: State University of New York Press. ISBN 9780791422755; ISBN 9780791422762; OCLC 30594574
- Daehwan, Noh. "The Eclectic Development of Neo-Confucianism and Statecraft from the 18th to the 19th Century," Korea Journal. Winter 2003.
- Haboush, JaHyun Kim and Martina Deuchler. (1999). Culture and the State in Late Chosŏn Korea. Cambridge: Harvard University Press. ISBN 9780674179820; OCLC 40926015
- Lee, Peter H. (1993). Sourcebook of Korean Civilization, Vol. 1. New York: Columbia University Press. ISBN 9780231079129; ISBN 9780231079143; ISBN 9780231104449; OCLC 26353271
Liên kết
[sửa | sửa mã nguồn]- Yulgok Academy
- Ojukheon & Gangneung Municipal Museum Lưu trữ 2011-07-22 tại Wayback Machine
- Yulgok and the Logic of Li and Qi
- Selected bibliography