Kontent qismiga oʻtish

Hirot xalqaro aeroporti

Koordinatalari: 34°12′36″N 62°13′42″E / 34.21000°N 62.22833°E / 34.21000; 62.22833 (Herat Airport (Herat))
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Hirot xalqaro aeroporti
forscha: میدان هوایی بین المللی هرات
Pamir Airways aviakompaniyasinig Boeing 737 samolyoti aeroport hududida, 2010-yil
IATA kodi: HEAICAO kodi: OAHR
Qisqacha bayon
Aeroport turi Fuqarolik/Harbiy
Egasi Afgʻoniston hukumati
Operator GAAC Holding[1]
Xizmat doirasi Hirot viloyati
Joylashuvi Hirot
Qurilgan 1960s[2]
Dengiz sathidan balandligi 3 290 ft / 1 003 m
Koordinatalari 34°12′36″N 62°13′42″E / 34.21000°N 62.22833°E / 34.21000; 62.22833 (Herat Airport (Herat))
Xarita
HEA (Afgʻoniston)
HEA
Aeroportning Afgʻoniston xaritasidagi joylashuvi
Uchish/qoʻnish yoʻlaklari
Uzunligi Yuzasi
ft m
18/36 9 888 3 014 Asfalt
Manba: Landings.com[3], Aeronavtika axborot nashri Afgʻoniston[4]

Hirot xalqaro aeroporti, Xoʻja Abdulla Ansoriy xalqaro aeroporti nomi bilan ham tanilgan[5], (IATA: HEAICAO: OAHR) Afgʻoniston gʻarbidagi Hirot shahridan 10.5 kilometr (6.5 mi) janubi-sharqda, Hirot- Faroh yoʻlining sharqida, Hirot viloyatining Gʻuzora tumanidagi Gʻuzora shahri yaqinida joylashgan. Bu Afgʻonistonning Kobul aeroporti, Qandahordagi Ahmadshoh Bobo xalqaro aeroporti va Mozori-Sharifdagi Mavlono Jaloliddin Muhammad Balxiy xalqaro aeroportidan keyin toʻrtinchi yirik tijorat aeroportidir[6].

Aeroport dastlab 1960-yillarda AQShdan kelgan muhandislar tomonidan qurilgan[2]. U 1980-yillarda Sovet qoʻshinlari tomonidan foydalanilgan. Aeroport qiruvchi va transport samolyotlari (jumladan An-26, An-32 va MiG-21) uchun baza boʻlgan. Shaharni qoʻlga kiritgach, 1995-yilda Tolibon aeroportni oʻz nazoratiga olgan. Aeroport 1996-yil 4-noyabrda Tolibonga qarshi alyans tomonidan reaktiv bombardimon qilingan[7]. 2001-yil 12-noyabrda qoʻzgʻolon koʻtarildi va Tolibon hududdan siqib chiqarildi. Koʻp oʻtmay, AQSh armiyasining maxsus kuchlari Alpha 554 („Texas 08“) tezkor otryadining askarlari aeroportga yetib kelishdi va jamoaning hisobotida aytilishicha: „… koʻp millatli kuchlarni joylashtirish boʻyicha mahalliy qoʻmondonlar bilan bevosita muzokaralar olib borilib, gumanitar yordam guruhlari aeroportga joylashtirildi“[8]. 2002-yildan 2005-yilgacha AQSh boshchiligidagi koalitsiya kuchlari aeroportda xalqaro operatsiyalarni oʻtkazgan[manba kerak].

2005-yil may oyida AQSh boshchiligidagi koalitsiya va NATO oʻrtasidagi 2-bosqichga oʻtish doirasida mas’uliyat Xalqaro xavfsizlik kuchlariga (ISAF) oʻtkazildi. 45 kun davomida 47 kishilik tanker havo yukini boshqarish elementi, birinchi navbatda, MakGuire aviabazasining 621-Favqulodda vaziyatlarga javob berish qanotidan joylashtirildi, chunki ular Afgʻoniston gʻarbiy mintaqasidagi ISAF operatsiyalarini boshqarishni oʻz zimmalariga olgan holda aeroportni 300 dan ortiq italiyalik askarlarning kelishiga tayyorladilar[9]. Ushbu aniq vazifa uchun ular har kuni ikkita C-17 navbatini qoʻllab-quvvatladilar. Shuningdek, ular Italiya havo portiga aeroportga qoʻngan koalitsiya C-130 samolyotlariga xizmat koʻrsatishda yordam berishdi.

ISAFning foydanalishi 2005-yildan beri davom etmoqda, unga Afgʻoniston havo kuchlari va Afgʻoniston milliy politsiyasi qoʻshildi. Soʻnggi yillarda Italiya aeroportni kengaytirish uchun 137 million yevro vaʼda qilgan[6]. Natijada uchish-qoʻnish yoʻlagi uzaytirildi va asfaltlandi hamda halok boʻlgan italiyalik ofitser kapitan Massimo Ranzani nomi bilan atalgan yangi xalqaro terminal ochildi[10]. 2021-yil yanvar oyida Afgʻoniston prezidenti Ashraf Gʻani aeroportga Xoʻja Abdulla Ansoriy nomini berdi[5].

2021-yil avgustida Tolibon Hirotning aeroport va boshqa qismlarini nazorat ostiga oldi[11].

Aviakompaniyalar va yoʻnalishlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Aviakompaniya Manzillar
Ariana Afghan Airlines Kobul
Kam Air[12] Kobul, Mozori Sharif
  1. Faiez, Rahim. „Taliban: UAE Firm to Run Flight Services on Afghan Airports“. The Diplomat (2022-yil 9-sentyabr). Qaraldi: 2022-yil 8-dekabr.
  2. 2,0 2,1 Smith, Harvey Henry. Area Handbook for Afghanistan, fourth, Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office, 1969 — 36-bet. „The airports at Kandahar, Herat, Mazar-i-Sharif and Kunduz were built with United States assistance.“ 
  3. Airport record for Herat Airport at Landings.com. Retrieved 1 August 2013
  4. „AIP - Important Information - Civil Aviation Authority“. 2016-yil 17-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 20-iyun.
  5. 5,0 5,1 „President Ghani Names Herat International Airport after Khwaja Abdullah Ansari - English“. 2021-yil 22-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 27-fevral.
  6. 6,0 6,1 „Herat Airport to be Reconstructed“. TOLOnews (2013-yil 26-avgust). Qaraldi: 2021-yil 27-fevral.
  7. „Issue Paper Afghanistan chronology of events January 1995-February 1997“. Immigration and Refugee Board of Canada (1997-yil fevral). Qaraldi: 2019-yil 14-iyun.
  8. Dick Camp, 'Boots on the Ground: The Fight to Liberate Afghanistan,' Zenith Imprint, January 2012, 212.
  9. Globalsecurity.org, Herat Airfield military role, accessed August 2013.
  10. isafadmin. „New Herat airport terminal named after fallen Italian soldier - Resolute Support Mission“. 2014-yil 2-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 20-iyun.
  11. „Taliban capture Lashkar Gah after Kandahar, take control of Herat airport in Afghanistan turmoil“.
  12. „Kam Air route map“. 2023-yil 16-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 29-may.