Сеҳрли гилам
Сеҳрли гилам, шунингдек, учар гилам деб аталади, фантастикадаги афсонавий гиламдир. У одатда транспорт тури сифатида ишлатилади ва фойдаланувчиларни тез ва бир зумда о'з манзилларига олиб бориши мумкин.
Адабиётда
[edit | edit source]“Минг бир кеча” китобидаги ҳикоялардан бирида Ҳиндистон султонининг тўнғич ўғли шаҳзода Ҳусайннинг Ҳиндистондаги Биснагарга ( Вижаянагара ) саёҳат қилиб, сеҳрли гилам сотиб олгани ҳақида айтилади. [1] Бу гилам шундай та'рифланади: "Агар ким бу гиламга о'тириб, ко'тарилиб, бошқа жойга қо'нишни хоҳласа, ко'з очиб юмгунча у ерга ко'тарилади, бир кунлик ё'лнинг яқин ёки узоқ жойида пайдо бо'лади. ." [2] Коъплаб бошқа маданиятларнинг адабий ан'аналарида ҳам сеҳрли гиламлар мавжуд бо'либ, аксарият ҳолларда о'з ё'ловчиларини бир жойдан иккинчи жойга бир зумда ташийди.
Айтишларича, Сулаймон гилами [3] яшил рангли олтин ипакдан тўқилган, кенглиги ва узунлиги олтмиш миля (97 км) боълган: "Сулаймон гиламга о'тирганида, уни шамол тепага коътарди ва ҳавода шу қадар тез учирдики, Дамашқда нонушта қилди ва Мидияда овқатланди." [4] Шамол Сулаймоннинг буйруқларига амал қилди ва гиламнинг то'г'ри манзилга боришини та'минлади; Сулаймон о'зининг буюклиги ва ко'плаб ютуқлари учун маг'рур бо'лганида, гилам ларзага келди ва 40 000 киши ҳалок бо'лди. [5] Қушлар то'даси гиламни қуёшдан ҳимоялаган. Шайх Муҳаммад ибн Яҳё ат-Тадифий ал-Ҳанбалийнинг “Қалоид-ал-Жавоҳир” (“Жавоҳирлар маржонлари”) номли мў‘жизалар китобида Шайх Абдулқодир Ғилоний Дажла дарёси сувида сайр қилади, сўнгра улкан ибодат гиламчаси ( сажжада ) юқоридаги осмонда пайдо бо'лади, "худди Сулаймоннинг [араб. бисат Сулаймон ] учар гилами" каби. [6]
Рус халқ эртакларида Баба Яга Иван аҳмоқни учар гилам ёки бошқа сеҳрли совг'алар билан та'минлаши мумкин (масалан, қаҳрамоннинг олдига ё'л ко'рсатувчи думалоқ то'п ёки ко'прикка айланиши мумкин бо'лган сочиқ берган). Бундай совг'алар қаҳрамонга " о'н шоҳлик ичидан фақат тоъққизтасида" ё'л топишга ёрдам беради. Рус рассоми Виктор Васнецов учар гилам тасвирланган эртакларнинг икки марта чизган.
Марк Твеннинг Cаптаин Стормфиэлд'с Висит то Ҳеавен", "асарида сеҳрли гиламлар бир зумда Осмон бо'йлаб саёҳат қилиш учун ишлатилади.
Поул Андерсоннинг Оператион Чаос номли тадқиқоти кундалик ҳаётда сеҳрдан кенг фойдаланадиган дунёни ва бошқа нарсалар қаторида учар гиламларни умумий, хавфсиз транспорт воситаси сифатида тақдим этади ва мавжуд учар супурги билан қаттиқ рақобатдош дейди. Саёҳатчилар яланг'оч гиламга о'тиришлари шарт эмас, чунки гилам қулай оъриндиқ бо'либ хизмат қилади.
Сеҳрли гиламлар замонавий адабиётларда, филмларда ва видео о'йинларда ҳам намойиш этилган, фақат миллий ҳолда эмас.
Яна қаранг
[edit | edit source]- Феникс ва гилам – Э. Несбитнинг 1904 йилги болалар романи
- Эски Хоттабйч - 1938 йил Совет болалар китоби ва кейинчалик 1956 йилда учар гилам тасвирланган филм
- " Сеҳрли гилам сафари " - Степпенwолфнинг 1968 йилги қо'шиг'и
- "Астерикс ва сеҳрли гилам" - 1987 йилда Ҳиндистондаги Астерикс, Обелих ва Какофоникснинг саргузаштлари ҳақида тасвирланган комикслар китоби.
- "Қирол Сулаймон гилами" - 1991 йилда Барбара Виненинг Лондон метроси ҳақидаги романи
Манбалар
[edit | edit source]- ↑ Бреwерс Диcтионарй оф Пҳрасе анд Фабле, п. 305 1894.
- ↑ Буртон, Ричард Тҳе Тҳоусанд Нигҳц анд а Нигҳт" Вол. 13, 1885
- ↑ Ретолд фор чилдрен бй Суламитҳ Иш-Кишор, Тҳе cарпет оф Соломон: А Ҳебреw легенд 1966.
- ↑ Тҳе Жеwиш Энcйcлопедиа, с.в. Соломон: Соломон'с cарпет"
- ↑ Тҳе Жеwиш Энcйcлопедиа, ибид.
- ↑ „Қала'ид-ал-Жаwаҳир боок 6“. 2021-йил 29-сентябрда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2022-йил 4-декабр.
Ҳаволалар
[edit | edit source]Викиомборда Сеҳрли гилам ҳақида туркум мавжуд |
- Учар гиламнинг махфий тарихи (Wайбаcк Мачине сайтида 2005-11-21 санасида архивланган) да Арчивед