Skip to main content

Marek Nowosad

Maria Curie - Skłodowska University, Institute of Earth and Environmental Sciences, Faculty Member

Followers

0

Following

0

Public Views

Interests

Uploads

Papers by Marek Nowosad

Characteristics of wind speeds and outdoor thermal sensation considering the effect of wind speeds: An analysis based on hourly data from 1995 to 2021 in Poland

International Journal of Climatology

In this study, characteristics of 10 m height wind speeds (Wsp10) and outdoor human thermal sensa... more In this study, characteristics of 10 m height wind speeds (Wsp10) and outdoor human thermal sensation taking wind speeds into account were studied over the period 1995–2021 considering 43 stations in Poland. For estimating hourly Wsp10 from wind speeds measured at different heights, first, the power law exponent was calculated using hourly 10 and 100 m wind speeds obtained from the ERA5 reanalysis project. The power law exponent was much smaller over the Baltic Sea compared to that over Poland. The power law exponent was often larger than 1/7 in Poland, and it varied spatiotemporally. During the period 1995–2021, at 19 of the 43 stations statistically significant monotonic linear trends were observed in Wsp10. It is speculated that land use changes may be one of the causes of these trends in Wsp10, although the land use–Wsp10 relationship was not straightforward. In all seasons, at all stations, except at Kasprowy Wierch (the most elevated station) daytime Wsp10 was higher than the ...

Próba wydzielenia sezonów cyrkulacyjnych nad Europą Środkową

Agronomy Science

Na podstawie kalendarza cyrkulacji atmosferycznej Grosswetterlagen (GWL) za okres 1881–1998 dokon... more Na podstawie kalendarza cyrkulacji atmosferycznej Grosswetterlagen (GWL) za okres 1881–1998 dokonano podziału cyklu rocznego na sezony cyrkulacyjne. W metodzie zastosowano kilka filtrów dolnoprzepustowych, a następnie metodą analizy skupień. Przy wykorzystaniu poszczególnych filtrów dzielono cykl roczny na 8 części. Po porównaniu wyników, otrzymanych za pomocą szeregu filtrów, podzielono ostatecznie rok na 6 sezonów (najdłuższy z nich podzielono dodatkowo na 3 podsezony).Większą zmiennością struktury/składu typów cyrkulacji atmosferycznej charakteryzuje się wiosna niż jesień. Od 23 lutego do 28 maja wystąpiły cztery sezony cyrkulacyjne, podczas gdy w czasie pozostałej części roku tylko dwa.Stosunkowo dużą zmienność struktury typów cyrkulacji notuje się w miesiącach od lutego do marca oraz w listopadzie, natomiast stosunkowo małą od lipca do października (szczególnie w sierpniu).

Wartości a świadomość – próba spojrzenia subiektywnego

Universal Thermal Climate Index in Lesko and Lublin and its circulation determinants

Zmiany czasu trwania termicznych pór roku w Lublinie w latach 1951-1995

Zróżnicowanie przestrzenne wskaźnika UTCI w Lublinie w określonych scenariuszach pogodowych

Z historii badan klimatu Bieszczadzkiego Parku Narodowego

Characteristics of air temperature in Poland from 1994 to 2019 based on hourly data

International Journal of Climatology, 2021

This study was conducted to understand the characteristics of hourly air temperature across Polan... more This study was conducted to understand the characteristics of hourly air temperature across Poland over the period 1994–2019. For this purpose, hourly temperature observations from 38 stations were used. It was found that the average temperature at all stations in the period 2007–2019 (second half of data) is higher than that in the period 1994–2006 (first half of data). The increase in the average temperature in autumn was smaller than that in the other seasons. In the northern part of Poland, the increase in the average temperature in spring was more notable compared with that in the other seasons. In the southern part of Poland, the increase in the average temperature in winter and summer was more notable compared with that in the other seasons. At all stations, a statistically significant increasing trend in the average temperature was seen in the period 1994–2019. This trend was highest at Warszawa (0.067°C/year) and lowest at Kraków Balice (0.029°C/year). At all stations, the ...

O problemach związanych z wyznaczaniem typów cyrkulacji atmosferycznej Lityńskiego

Prace Geograficzne, 2019

One of the classifications of atmospheric circulation types applied in Poland is the typology pro... more One of the classifications of atmospheric circulation types applied in Poland is the typology proposed by Lityński (1969). Circulation types were designated based on three classes in each of three indices (zonal W s , meridional W p , and cyclonicity index C p). Indices W s and W p were developed based on differences in atmospheric pressure over the area of 40º-65ºN and 0º-35vE. A total of 27 types were designated. Calendars of the types in reference to the period 1951-1999 were published. Lack of information on particular stages of development of the calendars seems to preclude unequivocal interpretation in their use. It is not clear what reference period was considered in the development of the calendars. An example is provided that a change in the reference period causes the shift of 5% of days to another class. The name of the type does not always concern the direction of air advection. For example, in January, the middle class "0" zonal index is characterised by air advection from the west. In such a situation, the type called "S" in practice describes inflow of air from direction "SW". An example is also provided of a situation where the same value of the W p index was qualified in June to class "S", and in November to class "N". Examples of analyses are also presented with the application of daily values of W p and W s concerning air temperature, snow cover, and UTCI index. Attention is drawn to the need of high degree of caution in the interpretation of research concerning multi-annual periods where results of reanalyses were used as source data. It is pointed out that the annual courses of circulation indices W p and W s may be approximated when the determination of air density considered the same temperature in reference to all days in a year.

Some Remarks on the Highest Wind Speed Values in Lublin

Bulletin of Geography. Physical Geography Series, 2009

This paper presents and analysis of the highest wind speed values recorded at the Meteorological ... more This paper presents and analysis of the highest wind speed values recorded at the Meteorological Observatory of the Maria Curie-Skłodowska University in Lublin. The study uses values recorded data (3 times a day) for the period 1981-2005. During the 25 years of the study period there were 19 occasions of wind speed ≥ 10 m·s-1 and 14 cases of winds gusting at or over 20 m·s-1. Both kinds of situation were noticed most often in January and did not occur in May, June, July or August.

Thermal Variability in the Lublin Region During the Frost Wave in January 2017

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia, 2019

Fale mrozów należą do ekstremalnych zjawisk pogodowych stanowiących – podobnie jak inne tego typu... more Fale mrozów należą do ekstremalnych zjawisk pogodowych stanowiących – podobnie jak inne tego typu zjawiska – zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka oraz wpływających niekorzystnie na środowisko przyrodnicze. Za falę mrozów przyjmuje się ciąg przynajmniej trzech kolejnych dni, podczas których minimalna dobowa temperatura powietrza była równa lub niższa od –15°C (Wibig i in. 2009). Celem niniejszej pracy jest zbadanie warunków termicznych na Lubelszczyźnie podczas szczególnie mroźnego stycznia 2017 r. Jako materiał źródłowy wykorzystano wyniki pomiarów minimalnych i maksymalnych dobowych wartości temperatury powietrza oraz terminowe wartości temperatury powietrza o kroku czasowym 1 godziny, z terenowych stacji meteorologicznych Katedry Hydrologii i Klimatologii UMCS, zlokalizowanych na obszarze Lubelszczyzny (Celejów, Leśniowice, Rybczewice, Wola Wereszczyńska, Guciów) oraz stacji meteorologicznych IMGW-PIB (Siedlce, Terespol, Lublin-Radawiec, Włodawa, Sandomierz, Zamość, Kozienice)...

Variability of the zonal circulation index over Central Europe according to the Lityński method

Geographia Polonica, 2017

The zonal index, version for Central Europe (called 'for Poland'), was proposed by Lityński. He c... more The zonal index, version for Central Europe (called 'for Poland'), was proposed by Lityński. He calculated the pressure difference between latitudes 40° and 65°N on the zone 0-35°E. This paper presents the characteristics of the zonal index based on Lityński's concept and the NCEP/NCAR grid data. A statistically significant increase (1948-2016) occurs in mean values of the zonal index for winter and for the entire year, as well as in the standard deviation and 99 percentile of zonal index. The annual course of the zonal index is evident.

Biotermiczno-meteorologiczna charakterystyka pogody w okolicy Lublina

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia, 2016

Jednym ze sposobów określenia w kompleksowy sposób wpływu wybranych czynników pogodowych na organ... more Jednym ze sposobów określenia w kompleksowy sposób wpływu wybranych czynników pogodowych na organizm człowieka jest biotermiczno-meteorologiczna klasyfikacja pogody. W pracy wykorzystano w tym celu typologię K. Błażejczyka. Na jej podstawie wyróżniono 169 różnych rodzajów wydzieleń stanów pogody występujących w okresie 1976-2010 na stacji IMGW w Lublinie Radawcu. W wieloleciu tym najczęściej pojawiającym się typem była pogoda chłodna. Występowała ona średnio w roku z częstością 33%, najczęściej w listopadzie i lutym (powyżej 45% dni). Pogoda o typie komfortowym pojawiała się w 11% dni w roku, głownie jesienią (październik, 23%) i wiosną (kwiecień, 22%). Pogoda bardzo gorąca, z najwyższymi wartościami odczuć cieplnych, występowała z częstością 23% w analizowanym okresie. Notowano ją od maja do września, głównie w lipcu i sierpniu.

Wykonywanie obserwacji meteorologicznych w Bieszczadzkiej Stacji Naukowej Instytutu Nauk o Ziemi w Równi

Zasoby Biblioteki Glownej Umcs, 1986

Szlaki turystyczne okolic Lublina

Zasoby Biblioteki Glownej Umcs, 1989

Spatial variation of the Universal Thermal Climate Index in Lublin in specified weather scenarios / Zróżnicowanie przestrzenne wskaźnika UTCI w Lublinie w określonych scenariuszach pogodowych

Annales UMCS, Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia, 2013

More examples of early 20th-century descriptions of teleconnection

Meteorologische Zeitschrift, 2006

Some papers on the history of the study of teleconnections over the Atlantic Ocean and Europe hav... more

The UTCI Index in Lesko and Lublin and its circulation determinants

Geographia Polonica, 2013

In Lesko and Lublin, Poland, from 1981 to 2005, the UTCI values were calculated for 8 observation... more In Lesko and Lublin, Poland, from 1981 to 2005, the UTCI values were calculated for 8 observation terms a day. The frequency of the UTCI classes determined as 'cold stress' was dominant in Lesko and in Lublin (65-66%). The frequency of classes determined as 'heat stress' was observed in 3% of all situations. On the other hand, restricted to the 12 UTC July and August term, the frequency of heat stress classes exceeded 40% in Lublin. Correlation between the UTCI in Lesko and Lublin (Poland) was stronger in spring and autumn than in summer and winter. Correlation between the UTCI and the meridional circulation index was more significant than between the UTCI and zonal circulation index in the period from April to November in both stations. The opposite situation occurred in February.

VARIABILITY OF THE MERIDIONAL CIRCULATION INDEX OVER POLAND ACCORDING TO THE LITYŃSKI CLASSIFICATION FORMULA Zmienność …

Prace i Studia Geograficzne, 2011

Streszczenie. Na podstawie dobowych wartości ciśnienia atmosferycznego SLP (źródło: NCEP/NCAR) ob... more

A comparison of the annual courses of the index of variability of circulation types: the example of the Hess-Brezowsky classification

Annales UMCS, Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia, 2010

Marek Nowosad 1 One can find some differences between the two versions of the published calendar ... more

Characteristics of wind speeds and outdoor thermal sensation considering the effect of wind speeds: An analysis based on hourly data from 1995 to 2021 in Poland

International Journal of Climatology

In this study, characteristics of 10 m height wind speeds (Wsp10) and outdoor human thermal sensa... more In this study, characteristics of 10 m height wind speeds (Wsp10) and outdoor human thermal sensation taking wind speeds into account were studied over the period 1995–2021 considering 43 stations in Poland. For estimating hourly Wsp10 from wind speeds measured at different heights, first, the power law exponent was calculated using hourly 10 and 100 m wind speeds obtained from the ERA5 reanalysis project. The power law exponent was much smaller over the Baltic Sea compared to that over Poland. The power law exponent was often larger than 1/7 in Poland, and it varied spatiotemporally. During the period 1995–2021, at 19 of the 43 stations statistically significant monotonic linear trends were observed in Wsp10. It is speculated that land use changes may be one of the causes of these trends in Wsp10, although the land use–Wsp10 relationship was not straightforward. In all seasons, at all stations, except at Kasprowy Wierch (the most elevated station) daytime Wsp10 was higher than the ...

Próba wydzielenia sezonów cyrkulacyjnych nad Europą Środkową

Agronomy Science

Na podstawie kalendarza cyrkulacji atmosferycznej Grosswetterlagen (GWL) za okres 1881–1998 dokon... more Na podstawie kalendarza cyrkulacji atmosferycznej Grosswetterlagen (GWL) za okres 1881–1998 dokonano podziału cyklu rocznego na sezony cyrkulacyjne. W metodzie zastosowano kilka filtrów dolnoprzepustowych, a następnie metodą analizy skupień. Przy wykorzystaniu poszczególnych filtrów dzielono cykl roczny na 8 części. Po porównaniu wyników, otrzymanych za pomocą szeregu filtrów, podzielono ostatecznie rok na 6 sezonów (najdłuższy z nich podzielono dodatkowo na 3 podsezony).Większą zmiennością struktury/składu typów cyrkulacji atmosferycznej charakteryzuje się wiosna niż jesień. Od 23 lutego do 28 maja wystąpiły cztery sezony cyrkulacyjne, podczas gdy w czasie pozostałej części roku tylko dwa.Stosunkowo dużą zmienność struktury typów cyrkulacji notuje się w miesiącach od lutego do marca oraz w listopadzie, natomiast stosunkowo małą od lipca do października (szczególnie w sierpniu).

Wartości a świadomość – próba spojrzenia subiektywnego

Universal Thermal Climate Index in Lesko and Lublin and its circulation determinants

Zmiany czasu trwania termicznych pór roku w Lublinie w latach 1951-1995

Zróżnicowanie przestrzenne wskaźnika UTCI w Lublinie w określonych scenariuszach pogodowych

Z historii badan klimatu Bieszczadzkiego Parku Narodowego

Characteristics of air temperature in Poland from 1994 to 2019 based on hourly data

International Journal of Climatology, 2021

This study was conducted to understand the characteristics of hourly air temperature across Polan... more This study was conducted to understand the characteristics of hourly air temperature across Poland over the period 1994–2019. For this purpose, hourly temperature observations from 38 stations were used. It was found that the average temperature at all stations in the period 2007–2019 (second half of data) is higher than that in the period 1994–2006 (first half of data). The increase in the average temperature in autumn was smaller than that in the other seasons. In the northern part of Poland, the increase in the average temperature in spring was more notable compared with that in the other seasons. In the southern part of Poland, the increase in the average temperature in winter and summer was more notable compared with that in the other seasons. At all stations, a statistically significant increasing trend in the average temperature was seen in the period 1994–2019. This trend was highest at Warszawa (0.067°C/year) and lowest at Kraków Balice (0.029°C/year). At all stations, the ...

O problemach związanych z wyznaczaniem typów cyrkulacji atmosferycznej Lityńskiego

Prace Geograficzne, 2019

One of the classifications of atmospheric circulation types applied in Poland is the typology pro... more One of the classifications of atmospheric circulation types applied in Poland is the typology proposed by Lityński (1969). Circulation types were designated based on three classes in each of three indices (zonal W s , meridional W p , and cyclonicity index C p). Indices W s and W p were developed based on differences in atmospheric pressure over the area of 40º-65ºN and 0º-35vE. A total of 27 types were designated. Calendars of the types in reference to the period 1951-1999 were published. Lack of information on particular stages of development of the calendars seems to preclude unequivocal interpretation in their use. It is not clear what reference period was considered in the development of the calendars. An example is provided that a change in the reference period causes the shift of 5% of days to another class. The name of the type does not always concern the direction of air advection. For example, in January, the middle class "0" zonal index is characterised by air advection from the west. In such a situation, the type called "S" in practice describes inflow of air from direction "SW". An example is also provided of a situation where the same value of the W p index was qualified in June to class "S", and in November to class "N". Examples of analyses are also presented with the application of daily values of W p and W s concerning air temperature, snow cover, and UTCI index. Attention is drawn to the need of high degree of caution in the interpretation of research concerning multi-annual periods where results of reanalyses were used as source data. It is pointed out that the annual courses of circulation indices W p and W s may be approximated when the determination of air density considered the same temperature in reference to all days in a year.

Some Remarks on the Highest Wind Speed Values in Lublin

Bulletin of Geography. Physical Geography Series, 2009

This paper presents and analysis of the highest wind speed values recorded at the Meteorological ... more This paper presents and analysis of the highest wind speed values recorded at the Meteorological Observatory of the Maria Curie-Skłodowska University in Lublin. The study uses values recorded data (3 times a day) for the period 1981-2005. During the 25 years of the study period there were 19 occasions of wind speed ≥ 10 m·s-1 and 14 cases of winds gusting at or over 20 m·s-1. Both kinds of situation were noticed most often in January and did not occur in May, June, July or August.

Thermal Variability in the Lublin Region During the Frost Wave in January 2017

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia, 2019

Fale mrozów należą do ekstremalnych zjawisk pogodowych stanowiących – podobnie jak inne tego typu... more Fale mrozów należą do ekstremalnych zjawisk pogodowych stanowiących – podobnie jak inne tego typu zjawiska – zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka oraz wpływających niekorzystnie na środowisko przyrodnicze. Za falę mrozów przyjmuje się ciąg przynajmniej trzech kolejnych dni, podczas których minimalna dobowa temperatura powietrza była równa lub niższa od –15°C (Wibig i in. 2009). Celem niniejszej pracy jest zbadanie warunków termicznych na Lubelszczyźnie podczas szczególnie mroźnego stycznia 2017 r. Jako materiał źródłowy wykorzystano wyniki pomiarów minimalnych i maksymalnych dobowych wartości temperatury powietrza oraz terminowe wartości temperatury powietrza o kroku czasowym 1 godziny, z terenowych stacji meteorologicznych Katedry Hydrologii i Klimatologii UMCS, zlokalizowanych na obszarze Lubelszczyzny (Celejów, Leśniowice, Rybczewice, Wola Wereszczyńska, Guciów) oraz stacji meteorologicznych IMGW-PIB (Siedlce, Terespol, Lublin-Radawiec, Włodawa, Sandomierz, Zamość, Kozienice)...

Variability of the zonal circulation index over Central Europe according to the Lityński method

Geographia Polonica, 2017

The zonal index, version for Central Europe (called 'for Poland'), was proposed by Lityński. He c... more The zonal index, version for Central Europe (called 'for Poland'), was proposed by Lityński. He calculated the pressure difference between latitudes 40° and 65°N on the zone 0-35°E. This paper presents the characteristics of the zonal index based on Lityński's concept and the NCEP/NCAR grid data. A statistically significant increase (1948-2016) occurs in mean values of the zonal index for winter and for the entire year, as well as in the standard deviation and 99 percentile of zonal index. The annual course of the zonal index is evident.

Biotermiczno-meteorologiczna charakterystyka pogody w okolicy Lublina

Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia, 2016

Jednym ze sposobów określenia w kompleksowy sposób wpływu wybranych czynników pogodowych na organ... more Jednym ze sposobów określenia w kompleksowy sposób wpływu wybranych czynników pogodowych na organizm człowieka jest biotermiczno-meteorologiczna klasyfikacja pogody. W pracy wykorzystano w tym celu typologię K. Błażejczyka. Na jej podstawie wyróżniono 169 różnych rodzajów wydzieleń stanów pogody występujących w okresie 1976-2010 na stacji IMGW w Lublinie Radawcu. W wieloleciu tym najczęściej pojawiającym się typem była pogoda chłodna. Występowała ona średnio w roku z częstością 33%, najczęściej w listopadzie i lutym (powyżej 45% dni). Pogoda o typie komfortowym pojawiała się w 11% dni w roku, głownie jesienią (październik, 23%) i wiosną (kwiecień, 22%). Pogoda bardzo gorąca, z najwyższymi wartościami odczuć cieplnych, występowała z częstością 23% w analizowanym okresie. Notowano ją od maja do września, głównie w lipcu i sierpniu.

Wykonywanie obserwacji meteorologicznych w Bieszczadzkiej Stacji Naukowej Instytutu Nauk o Ziemi w Równi

Zasoby Biblioteki Glownej Umcs, 1986

Szlaki turystyczne okolic Lublina

Zasoby Biblioteki Glownej Umcs, 1989

Spatial variation of the Universal Thermal Climate Index in Lublin in specified weather scenarios / Zróżnicowanie przestrzenne wskaźnika UTCI w Lublinie w określonych scenariuszach pogodowych

Annales UMCS, Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia, 2013

More examples of early 20th-century descriptions of teleconnection

Meteorologische Zeitschrift, 2006

Some papers on the history of the study of teleconnections over the Atlantic Ocean and Europe hav... more

The UTCI Index in Lesko and Lublin and its circulation determinants

Geographia Polonica, 2013

In Lesko and Lublin, Poland, from 1981 to 2005, the UTCI values were calculated for 8 observation... more In Lesko and Lublin, Poland, from 1981 to 2005, the UTCI values were calculated for 8 observation terms a day. The frequency of the UTCI classes determined as 'cold stress' was dominant in Lesko and in Lublin (65-66%). The frequency of classes determined as 'heat stress' was observed in 3% of all situations. On the other hand, restricted to the 12 UTC July and August term, the frequency of heat stress classes exceeded 40% in Lublin. Correlation between the UTCI in Lesko and Lublin (Poland) was stronger in spring and autumn than in summer and winter. Correlation between the UTCI and the meridional circulation index was more significant than between the UTCI and zonal circulation index in the period from April to November in both stations. The opposite situation occurred in February.

VARIABILITY OF THE MERIDIONAL CIRCULATION INDEX OVER POLAND ACCORDING TO THE LITYŃSKI CLASSIFICATION FORMULA Zmienność …

Prace i Studia Geograficzne, 2011

Streszczenie. Na podstawie dobowych wartości ciśnienia atmosferycznego SLP (źródło: NCEP/NCAR) ob... more

A comparison of the annual courses of the index of variability of circulation types: the example of the Hess-Brezowsky classification

Annales UMCS, Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia, 2010

Marek Nowosad 1 One can find some differences between the two versions of the published calendar ... more