Angkor Wat
Angkor Wat
YUNESKO'nıñ «Bötendönya mirası isemlege» obyektı | |
İl | |
---|---|
Töbäk |
Angkor |
Miğmariät stile |
Kxmer miğmariäte |
Tözelgän |
XII ğasır |
Tözüne başlağan xakim | |
Tözüne tämamlağan xakim |
Cayavarman VII |
İñ biek manara |
65 m |
Miras töre |
Mädäni |
Miras obyektı sanı |
668 |
Angkor Wat yäki Angkorwoat (kxmerçä ɑŋkɔːvoat - Angkor ğibädätxänäse) - Kamboca, Angkor töbägendä urnaşqan Vişnu allağa bağışlap tözelgän hinduist ğibädätxänä kompleksı.
Dönyanıñ qayçan da bulsa tözelgän ğibädätxänäläreneñ iñ zurı, iñ ähämiätle tabınu häykälläreneñ berse.
XII ğasırda patşa Suryavarman idärä itkän çorda tözelgän.
Angkor şähäre kompleksı tärkibendä YUNESKO Bötendönya Mirası isemlegenä kertelgän.
Angkor Wat ğibädätxänäse Siemreal şähäreneñ 5,5 km tönyaqtaraq urnaşqan. Kxmerlar däwläteneñ borınğı başqalası - Angkor şähäre yanında tözelgän.
XV ğasırdan faydalanılmıy häm taşlandıq xäldä qalğan.
Awrupalılar öçen 1860 yılda açıla.
Angkor 200 km² mäydannı bili, küptän tügel ütkän tikşerenülär buyınça anıñ mäydanı 3000 km² bulğanı mömkin, ä xalıq sanı yartı million keşe citkäne mömkin dip dälillär bar, şuña kürä sänäği däwergä qädär ul keşe yäşägän iñ ere toraq bulğan.
Angkor Wat Kambocanıñ däwlät bayrağında häm tuğrasında surätlängän.
Miğmariät
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Baştaraq Vişnu xodayğa bağışlap tözelgän ul hinduist ğibädätxänä-tawı (Mera digän mifik taw kebek) stile häm soñraq kilep çıqqan galereyälär stilen berläşterä.
Ğibädätxänä öç kontsentrik turıpoçmaq qorılmasınnan tora, alarnıñ bieklege üzäk yağına biekräk. Perimetrı buylap 1,5×1,3 km diwar häm 3,6 km ozınlığındağı häm 190 m kiñlegendäge su çoqırı belän uratılğan.
Eçke qorılması lotos gäwdäsendäge biş manaradan tora, üzäk manara ğibädäxänädän 42 m ğa biekräk, cir östennän ğomum bieklege 65 m.
Tarix
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Angkor Wat - Kxmer imperiäseneñ miğmariäte tä'sirle ürnäge bulıp tora.
Patşa Suryavarman II (1113-1150) ğibädätxänä kompleksına saldıra.
Angkor bütän ğibädätxänälärennän ayırmalı bularaq Agkor Wat tulısınça taşlanmağan bulğan, çönki sıyınu birgän.
1860 yılda berençe awrupalı fransuz Anri Muo ğibädätxänä taswirlıy.
1970 yılda ğibädätxänäneñ qayber qorılmaları Pol Pot xärbiläre vandallığınnan zıyan kürä.
1992 yılda YUNESKO ximayäse astında alınğan.
Kambocanıñ turistik iñ kürenekle urını.
Küreneşlär
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]Sıltamalar
[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]- Альбанезе Марилия. Ангкор. Величие кхмерской цивилизации / Пер. У. В. Сапциной. — М.: ООО «АСТ», Астрель, 2003. — 296 с.: ил. — ISBN 5-17-020640-2
- Виноградов Б. П. Башни Ангкора. — М.: Известия, 1985. — 176 с.: ил.
- Гозе А. Вьетнам и Ангкор-Ват. Иллюстрированный путеводитель / Пер. И. *В. Павловой. — М.: ООО «АСТ», Астрель, 2009. — 312 с.: ил. — Серия «Дорлинг Киндерсли. Путеводители».
- Дажен Брюно. Ангкор. Лес из камня / Пер. Е. Батыревой. — М.: АСТ, Астрель, 2003. — 192 с.: ил. — Серия «Города-музеи. Открытие». — ISBN 5-17-017626-0
- Маршаль А. Ангкор: Худож. памятники Камбоджи / Предисл. чл.-кор. Акад. художеств СССР Б. В. Веймарна. — М.: Искусство, 1963. — 195 с.: ил.
- Рыбакова, Н. И. Храмовый комплекс Ангкор-Ват в Камбодже // Сокровища искусств стран Азии и Африки. — 1976. — Вып. 2.
- Спутниковая фотография высокого разрешения 2010 елның 24 июль көнендә архивланган.
- Трёхмерная виртуальная модель Ангкор-Вата
- Путеводитель по Ангкору с подробным описанием Ангкор-Вата 2013 елның 28 октябрь көнендә архивланган.
- Седов Л. А. Ангкорская империя. Социально-экономический и государственный строй Камбоджи в IX - XIV вв. / Под ред. К. М. Ашрафян. — М.: Наука, Главная редакция восточной литературы, 1967. — 260 с.: ил.
- Теч Самнанг. Художественная система декора Ангкор-Ват: Автореф. дис. … канд. искусствоведения : 17.00.04 / Теч Самнанг; Моск. гос. худож.-пром. ун-т им. С. Г. Строганова. — М., 1997. — 30 с.