Мәсуд Пезешкиан

Мәсуд Пезешкиан
Мәсуд Пезешкиан
Иран Ислам Республикасы; президенты
	Вазыйфада
	Вазыйфага керешкән ; 2024 елның 5 июле
Аңа кадәр	Ибраһим Рәиси
Иран; сәламәтлек саклау һәм; медицина мәгарифе министры
	Вазыйфада; 2001 ел – 2005 ел
Шәхси мәгълүмат
Туган	29 сентябрь 1954 (70 яшь); Иран, Көнбатыш Азәрбайҗан устаны, Мәһабад
Сәяси фирка	бәйсез
Җефет	Фатемех Маджиди[d]
Белем	Тебриз медицина фәннәре университеты; Иран медицина фәннәре университеты
Сугышлар/бәрелешләр	Иран-Гыйрак сугышы[d]

Мәсуд Пезешкиан^[1], Мәсуд Мөхәммәт-Али Пезешкиан (фар. مسعود پزشکیان, 1954 елның 29 сентябре, Иран, Көнбатыш Азәрбайҗан устаны, Мәһабад) ― Иран Ислам Республикасы Президенты (2024 елның 5 июленнән). 2016―2020 елларда Иран парламенты спикерының беренче урынбасары, 2001―2005 елларда Иран сәламәтлек саклау һәм медицина мәгарифе министры^[2].

Тәрҗемәи хәле

1954 елның 29 сентябрендә Иранның Көнбатыш Азәрбайҗан устанындагы Мәһабад шәһәрендә иранлы азәрбайҗан (әтисе)^[3] һәм көрд (әнисе)^[4] гаиләсендә туган. 1973 елда диплом ала һәм чакырылыш буенча хезмәт итәргә Забул шәһәренә китә. Нәкъ шул вакытта медицина белән кызыксына башлый. Хәрби хезмәтне тәмамлагач, туган провинциясенә кайта, анда медицина институтына укырга керә һәм гомуми медицина буенча дәрәҗә ала. Иран―Гыйрак сугышы^[d] (1980—1988) вакытында еш кына алгы сызыкта була, анда медицина бригадаларын җибәрү өчен җаваплы була һәм хәрби табиб булып эшли. 1985 елда гомуми практика табибы курсын тәмамлый һәм медицина көллиятендә физиология укыта башлый.

Сугыштан соң Тебриз медицина фәннәре университетында гомуми хирургия белгечлеге буенча укуын дәвам итә. 1993 елда Иран медицина фәннәре университетында^[d] кардиохирургия буенча белгечлек ала. 1994 елда Тебриз медицина фәннәре университеты президенты була һәм бу вазифаны биш ел дәвамында башкара^[2].

Дини эшчәнлеге

Пезешкиан ― Коръән укытучысы һәм шигый мөселманнар өчен төп текст булган^[5] Нәхҗ әл-бәлага^[d] (Матур сөйләм юлы) укучы. Шулай ук «Иран-Төркия дуслыгы җәмгыяте» әгъзасы булып тора^[6].

Сәяси карьерасы

Сәяси юлы 1997 елда сәламәтлек саклау министры урынбасары сыйфатында Мөхәммәт Хатәми администрациясенә кушылгач башлана. Дүрт елдан соң ул илнең сәламәтлек саклау министры итеп билгеләнә, бу вазыйфада 2001 елдан 2005 елга кадәр эшли. Шул вакыттан бирле ул биш тапкыр Иран парламентына сайлана, анда шулай ук 2016 елдан 2020 елга кадәр парламент спикерының беренче урынбасары вазифасын башкара^[7].

2013 елгы президент сайлауларында катнаша, ләкин үз кандидатурасын ала. 2021 елгы президент сайлауларында аның кандидатурасы кире кагылган. Ниһаять, 2024 елда вакытыннан алда Президент сайлауларында^[d] катнашырга рөхсәт ителә, анда ул бердәнбер реформатор-кандидат була һәм икенче турда 53% тан артык тавыш җыеп, җиңү яулый^[8]^[9].

Шәхси тормышы

Хатыны гинеколог булган^[10]. 1993 елда автокатастрофада хатыны һәм бер баласы үлгән. Калган ике улын һәм кызын берүзе үстерә һәм бүтән беркайчан да өйләнми. Кызы Захра химия магистры дәрәҗәсенә ия.

Искәрмәләр

↑ Миңнеханов Пезешкианны Иран Президенты сайлауларында җиңүе белән котлады. Татар-информ, 6.07.2024
↑ ^2,0 ^2,1 در مورد مسعود پزشکیان در ویکیتابناک بیشتر بخوانید
↑ Пезешкиан: Я запретил своим детям говорить на фарси.
↑ Editorial. The Guardian view on Iran’s presidential election: more choice, but little real hope of change (en-GB) (2024-06-14).
↑ Reformist candidate Masoud Pezeshkian shakes up Iran presidential election
↑ اسامي اعضاء گروه دوستي پارلماني مجلس نهم
↑ Persian Press Review
↑ رئیسجمهور نهم ایران کیست؟ (фарсыча), Информационное агентство иранских студентов (ИСНА) (2024-07-06). 6 июль 2024 тикшерелде.
↑ مسعود پزشکیان نهمین رئیسجمهور ایران شد (фарсыча), Tejarat News (2024-07-06). 6 июль 2024 тикшерелде.
↑ مقامهای جمهوری اسلامی و همسرانشان؛ مردان نامدار و زنان 'بینام'

Сылтамалар

Шулай ук карагыз

[1] Миңнеханов Пезешкианны Иран Президенты сайлауларында җиңүе белән котлады. Татар-информ, 6.07.2024

[автоссылка1-2] 2,0 ^2,1 در مورد مسعود پزشکیان در ویکیتابناک بیشتر بخوانید

[3] Пезешкиан: Я запретил своим детям говорить на фарси.

[4] Editorial. The Guardian view on Iran’s presidential election: more choice, but little real hope of change (en-GB) (2024-06-14).

[5] Reformist candidate Masoud Pezeshkian shakes up Iran presidential election

[6] اسامي اعضاء گروه دوستي پارلماني مجلس نهم

[7] Persian Press Review

[8] رئیسجمهور نهم ایران کیست؟ (фарсыча), Информационное агентство иранских студентов (ИСНА) (2024-07-06). 6 июль 2024 тикшерелде.

[9] مسعود پزشکیان نهمین رئیسجمهور ایران شد (фарсыча), Tejarat News (2024-07-06). 6 июль 2024 тикшерелде.

[10] مقامهای جمهوری اسلامی و همسرانشان؛ مردان نامدار و زنان 'بینام'

[”өлешчә-11] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 Халыкара дәрәҗәдә статусы өлешчә таныла яки танылмый

[”ике-12] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 ^2,14 ^2,15 ^2,16 ^2,17 ^2,18 ^2,19 ^2,20 ^2,21 ^2,22 ^2,23 ^2,24 ^2,25 ^2,26 ^2,27 ^2,28 ^2,29 ^2,30 ^2,31 ^2,32 ^2,33 ^2,34 ^2,35 ^2,36 Ике яки күбрәк кыйтгада урнаша

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[1]

[2]

Социаль челтәрләрдә	Twitter
Тематик сайтлар	Google Scholar · ORCID · ResearcherID · Scopus
Норматив контроль	GND: 1334445648 · VIAF: 1999172126421903340004

к б ү Гамәлдәге хөкүмәт башлыклары
Азия	^[1]^[2] Александр Анкваб^d ^[2]/^[1] Кир Стармер^d ^[2] Али Асадов^d Мөхәммәд Хәсән Ахунд^d Мөхәммәт Юныс^d Салман ибн Хамад ибн Иса Аль Халифа^d Мөхәммәт бин Рәшит әл-Мәктүм^d Аль-Мухтади Билла Болкиах^d Церинг Тобгай^d Фам Минь Чинь^d ^[2] Ираклий Кобахидзе^d Мөхәммәд Шиа Аль-Судани^d ^d Мәсуд Пезешкиан^d Биньямин Нетаньяху^d Әхмәт Авад бин Мөбәрәк^d ^[2] Олжас Бектенов^d Хун Манет^d Мөхәммәт бин Абдулрахман бин Җассим Аль Тани^d Никос Христодулидес^d Ким Ток Хун^d Шанана Гужмау^d Юн Сок Ёль^d ^[1]^[2] Константин Джуссоев^d Әхмәт аль-Абдулла ас-Сабах^d Акылбәк Жапаров^d Ли Цян^d ^[1] Чо Йуң-тай^d Пханкхам Вибхаван^d Нәҗип Микати^d Әнвәр Ибраһим^d Мөхәммәт Мөиззу^d ^[2] Мостафа Мәдбули^d Лувсаннамсрайн Оюун-Эрдэнэ^d Мин Аун Хлайн^d Кхадга Прасад Шарма Оли^d Һайсам бин Тарикъ Аль Саид^d Шахбаз Шәриф^d ^[2] Михаил Мишустин^d Лоуренс Вонг^d Мөхәммәт бин Салман Аль Сауд^d ^d Каһир Рәсүлзадә^d Пеатхонгтарн Чиннават^d Үнал Үстәл^d Сәрдар Бәрдемөхәммәдов^d ^[2] Рәҗәп Таййип Әрдоган^d Абдулла Арипов^d Бишер Аль-Хасауна^d ^[1] Мөхәммәт Штаййе^d Фердинанд "Бонгбонг" Маркос^d Нарендра Моди^d Ранил Викрамасингхе^d Фумио Кисида^d
Африка	Назир Ларбави^d Жоау Лоуренсу^d Патрис Талон^d Мокветси Масиси^d ^[2]/^[1] Кир Стармер^d Аполлинер Йоахим Кьелем де Тамбела^d Жерве Ндиракобука^d Раймон Ндонг Сима^d Адама Бэрроу^d Нана Акуфо-Аддо^d Амаду Ури Ба^d Руи Дуарте ди Баррош^d Габделкадыйр Камил Мөхәммәт^d Хакаинде Хичилема^d Эммерсон Мнангагва^d ^[2]/ Педро Санчес^d ^[2]/ Джорджа Мелони^d Улиссеш Корреиа и Силва^d Жозеф Нгют^d Уильям Руто^d Газали Гассумани^d Джудит Суминва Тулука^d Анатоль Коллине Макоссо^d Робер Бёгре Мамбе^d Сирил Рамафоса^d Салва Киир Маярдит^d Сэм Матекане^d Джордж Веа^d Габделхәмит Дбейба^d Правинд Джагнот^d Мохтар Ульд Дҗай^d Кристиан Нцай^d Лазарус Чаквера^d Шогель Кокалла Маига^d Азиз Аханнуш^d ^[2] Мостафа Мәдбули^d Адриану Малеяни^d Саара Куугонгельва^d Али Ламин Зәйн^d Бола Тинубу^d ^[2]/ Мигель Альбукерке^d Эдуар Нгиренте^d Патрис Тровоада^d Бухрая Хаммуди Баюн^d Вавел Рамкалаван^d Усман Сонко^d Хамза Абди Барре^d ^[1] Муса Бихи Абди^d Бәкри Хәсән Салих^d Дэвид Сенге^d Кассим Маджалива^d Виктуар Томега-Догбе^d Йосыф Шаһит^d Робина Наббанджа^d Феликс Молуа^d ^[2]/ Мишель Барнье^d Абий Әхмәт Али^d Алламай Халина^d Мануэль Оса Нсуе Нсуа^d Исайяс Афеворк^d Рассел Дламини^d
Европа	Карл Нехаммер^d Эди Рама^d Шавье Эспот Самора^d ^[2] Али Асадов^d Никол Пашинян^d Роман Головченко^d Александр Де Кро^d Димитар Главчев^d Боряна Кришто^d ^[2] Кир Стармер^d Олаф Шольц^d ^[2] Ираклий Кобахидзе^d Кириакос Мицотакис^d ^[2] Метте Фредериксен^d ^[1] Александр Розенберг^d Саймон Харрис^d Бьярни Бенедиктссон^d ^[2] Педро Санчес^d ^[2] Джорджа Мелони^d Альбин Курти^d Эвика Силиня^d Ингрида Шимоните^d Даниэль Риш^d Люк Фриден^d Виктор Орбан^d Роберт Абела^d Дорин Речан^d Пьер Дарту^d Альфред Каннан^d ^[2] Дик Схоф^d Йонас Гар Стёре^d Дональд Туск^d ^[2] Луиш Монтенегру^d ^[2] Михаил Мишустин^d Марчел Чолаку^d Франческа Чиверкья^d Милош Вучевич^d Роберт Фицо^d Роберт Голоб^d Христиан Мицкоски^d ^[2] Рәҗәп Таййип Әрдоган^d Денис Шмыгаль^d Петтери Орпо^d ^[2] Мишель Барнье^d Андрей Пленкович^d Милойко Спаич^d Петр Фиала^d Ульф Кристерссон^d Виктор Росси^d Кристен Михал^d
Көньяк Америка	Гильермо Франкос^d Луис Арсе Катакора^d ^[2]/^[1]^[1]Кир Стармер^d Луис Инасиу Лула да Силва^d Николас Мадуро^d Марк Филлипс^d Густаво Петро^d Сантьяго Пенья^d Густаво Адриансен^d Чан Сантохи^d Луис Альберто Лакалье Поу^d ^[2]/ Мишель Барнье^d ^[2] Габриэль Борич^d Даниэль Нобоа^d
Океанлык	Энтони Албаниз^d ^[2]/ Джозеф Байден^d ^[2]/ Кир Стармер^d Шарлот Салвай^d Танети Мамау^d Марк Браун^d Һилда Һайн^d Уэсли Симина^d Дэвид Аданг^d Сурангель Уиппс^d Джеймс Марапе^d Наоми Матаафа^d Джеремая Манеле^d Сиаоси Совалени^d Фелети Тео^d Sitiveni Rabuka^d ^[2]/ Мишель Барнье^d ^[2]/ Габриэль Борич^d Кристофер Лаксон^d
Төньяк Америка	Джозеф Байден^d Гастон Браун^d Филип Дэвис^d Миа Моттли^d Джонни Брисеньо^d ^[2]/ Кир Стармер^d Гарри Кониль^d Бернардо Аревало^d Дикон Митчелл^d ^[2]/ Метте Фредериксен^d Рузвельт Скеррит^d ^d Җастин Трүдо^d ^d Мануэль Марреро Крус^d Клаудия Шейнбаум^d ^[2]/ Дик Схоф^d Даниэль Ортега^d Хосе Рауль Мулино^d Найиб Букеле^d Ральф Гонсалвеш^d Терренс Дрю^d Филип Пьер^d Кит Роули^d ^[2]/ Мишель Барнье^d Сиомара Кастро^d Эндрю Холнесс^d
искәрмә	↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 Халыкара дәрәҗәдә статусы өлешчә таныла яки танылмый ↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 ^2,10 ^2,11 ^2,12 ^2,13 ^2,14 ^2,15 ^2,16 ^2,17 ^2,18 ^2,19 ^2,20 ^2,21 ^2,22 ^2,23 ^2,24 ^2,25 ^2,26 ^2,27 ^2,28 ^2,29 ^2,30 ^2,31 ^2,32 ^2,33 ^2,34 ^2,35 ^2,36 Ике яки күбрәк кыйтгада урнаша