Papers by Boris Komakhidze
The form and content of May Day celebrations evoke strong associations for people aged 50-70 in G... more The form and content of May Day celebrations evoke strong associations for people aged 50-70 in Georgia. During the Soviet era, the celebration of this holiday was linked to childhood and the school years. When discussing holidays, informants focused on religious rituals and practices that were absent from the public sphere during the Soviet era and remained part of family traditions.[7] When asked which holidays they celebrated during the Soviet period, the emphasis was placed on the observance of religious rituals, which were publicly forbidden but celebrated within the family, followed by a question about the observance of public holidays (including May Day). If we consider this nuance, it becomes clear that, despite the Communist Party's efforts, the practice of Soviet public rituals could not surpass religious rituals and holidays (such as Easter and Christmas), whose centuries-old traditions persisted. Even though these holidays were driven out of the public sphere/life, their forms were preserved in popular life and their significance ultimately outshone the alternative holidays promoted by the Party (such as May Day and November 7).
Central Asian Survey , 2024
This article traces an ethnography-based analysis of the historical Poti port as it has been soci... more This article traces an ethnography-based analysis of the historical Poti port as it has been socially imagined through the lenses of ideological transformations. Situated at a nexus of Black Sea trading infrastructure, the city of Poti has been known as the gateway of Georgia, between Asia and Europe. The port, in its current location since the late nineteenth century, has been an economic asset to colonial powers (Russian Tsarist, Soviet state-socialist) and neoliberal economic agendas. Its infrastructure, which encompasses a specific field of trading and transit functions, encapsulates a social layer while affecting the daily lives of inhabitants. People’s reflections on either development or decay can evoke emotional perceptions of and reflections on this urban infrastructure. Living and producing infrastructure, gazing at constructed landscapes and associating oneself with particular spatial reflections all have an immersive effect on the city’s morale, evoking feelings of pride, shame and uncertainty. Thus, I aim to present in what sense the port is attached in people’s reflections to these emotional domains. I contend that specific neoliberal ideological experiences set the area of Poti port morally and socially apart from the inhabitants’ everyday reflections.
JEMIE, 2021
This paper aims to understand the post-Communist religious transformations that determine the pro... more This paper aims to understand the post-Communist religious transformations that determine the process of questioning and shifting religious identity among Yezidi women from Armenia and Georgia. We discuss gender and religiosity in relation to the internal and external social and political context as influenced by Soviet atheism. The status of women among Yezidis is constructed by traditional religious norms and societal structures, which are influenced by the ideological politics (Communism, post-Communism) of the state of residence. Our findings show that Yezidis, like other religious communities in post-Soviet Armenia and Georgia, are actively involved in the institutionalization of religious norms. The institutionalization of religion within transitive society seems to have the potential to lead to a decline in trust, resulting in the establishment of new institutions, the separation of personal attribution and religious normative practices, and serves as a catalyst for questioning and changing religious identity. In particular, the article aims to understand how post-Communist religious transformations have re/shaped the identity of Yezidi women from Georgia and Armenia, as well as how the internal and external social contexts impact this course of action. We argue that changing political ideologies (Communism, which granted rights to Yezidi
Urbanities, 2022
This article addresses architectural visibility as a social construct marked by religious element... more This article addresses architectural visibility as a social construct marked by religious elements that use an ideological cartography to define public space. The analysis addresses architectural visibility and post-Soviet religiosity in Georgian urban areas. It looks at how post-Soviet religious materiality is taking place in the Georgian city of Poti through the management of sites of worship by the Georgian Orthodox Church. I seek to understand the dynamics of the social perception of the architectural reorganization of public space. This setting was previously dominated by Soviet secularism, which imprisoned Poti's Cathedral and its location as a Soviet theatre, turning it into an ideological instrument. Drawing on ethnographic research, the discussion explores the social reflections and the architectural reorganization of this central building, which is key to the identity of the city. Focusing on the post-Soviet visibility of religious architecture, I argue that the New Hagia Sophia Cathedral marks a new visual landscape that underlines the post-Soviet re-establishment of religion and the increasing power of the Georgian Orthodox Church.
New DIVERSITIES, 2021
This article addresses the way post-Soviet religious visibility and materiality are taking place ... more This article addresses the way post-Soviet religious visibility and materiality are taking place in the Georgian port city of Batumi through the organization of sites of worship by the Christian religious minorities. In particular, it attempts to understand the strategies of Catholic and Protestant religious communities to materialize their religious identities in post-Soviet Batumi, something which predominately proceeds alongside the arrangements of the majority religious community. This article is based upon ethnographic research in Batumi where political ideologies have constantly determined the religious identity of the city. Focusing on the small Christian communities in Batumi and their strategies of post-Soviet religious revival through materializing sites of worship in the city, I investigate post-Soviet public religiosity in the multi-religious urban area, where encounters of mainstream faith and religious minorities characterize the religious identity of the city. More specifically, I argue that increasing the power and dominance of the major religious organization determines the public religious landscape of post-Soviet Batumi where organizing Catholic and Protestant places in the urban area of the city is characterized by the consequences of the public visibility and materiality of power of the Georgian Orthodox Church.
Analytical Bulletin, 2017
This article discusses the correlation between private and public life of scientists in the Sovie... more This article discusses the correlation between private and public life of scientists in the Soviet Union by focusing on the case of prominent Georgian ethnographer Vera Bardavelidze. This research seeks to clarify one of the aspects of social life of the Soviet Georgia: when Soviet ideology tightly controlled and implemented policies of high surveillance over peoples’ lives. Exploring the relationship between one’s private and public life during the Soviet period in the context of the theory of social/public spaces is a relatively new branch of study in Georgia. The subject of this research provides an opportunity to clearly follow the “bottom-up” perspective rather than the “top-down” approach, which is generally utilized in the context of the Soviet era’s official policy. The aforementioned perspective enables scholars to fill existing gaps in this field. This research presents exterior loyalty as an opportunity of preserving internal freedom.
the-problem-of-ethno-religious-identitytransformation-on-the-example-of-yazidis-of-georgia?fbclid... more the-problem-of-ethno-religious-identitytransformation-on-the-example-of-yazidis-of-georgia?fbclid=IwAR02NEqUtmYobSVS3IF9uWS01MX6O1ze-Epguy1c_4ERtLNhN4dOCy5mb_k) (https:
მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის, 2021
სტატიის მიზანს წარმოადგენს გავიგოთ საქართველოს იეზიდებში ეთნიკური და რელიგიური იდენტობის ტრანსფორ... more სტატიის მიზანს წარმოადგენს გავიგოთ საქართველოს იეზიდებში ეთნიკური და რელიგიური იდენტობის ტრანსფორმაციის დამაბრკოლებებლი ფაქტორები, რომლებიც პოსტსოციალისტური რელიგიური ცვლილების კონტექსტითაა განპირობებული. სოციოპოლიტიკური ცვლილებები საბჭოთა და პოსტსაბჭოთა პერიოდში
მოსახლეობის ყველა სფეროს შეეხო. საბჭოთა მებრძოლი ათეიზმი (Pelkmans 2009) ეფუძნებოდა ახალი მოქალაქის ჩამოყალიბების იდეას, რომელიც იქნებოდა რელიგიური ღირებულებებისაგან თავისუფალი პროლეტარი. პოსტსოციალისტურ ეპოქაში, რომელიც „გარდაქმნის“ პოლიტიკას მოჰყვა, საბჭოთა მოქალაქის ფორმირებაზე
ორიენტირებული ნაციონალიზმი ეთნიკურმა ნაციონალიზმმა და რელიგიური გრძნობების გამოღვიძების პროცესმა ჩაანაცვლა. პირად, დაფარულ სივრცეში მოქცეული რელიგიურობა, საჯარო ყოველდღიურმა პრაქტიკამ შეცვალა (იხ. Rosta 2012). ღირებულებათა გადააზრება ეთნიკური ერთობებისათვის გამოწვევად იქცა, რამდენადაც წარმოიქმნა საკუთარი თავის აღქმისა და გააზრების პრობლემა. სტატიაში ეთნიკური და რელიგიური იდენტობის ტრანსფორმაციის პრობლემა განხილულია საქართველოში მცხოვრები იეზიდების მაგალითზე, რომლებიც ცდილობენ, არაქურთული ეთნორელიგიური იდენტობის ფორმირების პროცესში, საკუთარი ადგილი მონიშნონ.
საქართველოს პარლამენტის ერვონული ბიბლიოთეკის ახალგაზრდა ჰუმანიტართა I კონფერენციის მასალების კრებული, 2019
ნაშრომში განხილულია ქურთი-იეზიდების ყოფა თანამედრო- ვე გამოწვევების ფონზე. დღეისათვის იეზიდებისთვ... more ნაშრომში განხილულია ქურთი-იეზიდების ყოფა თანამედრო- ვე გამოწვევების ფონზე. დღეისათვის იეზიდებისთვის ყველაზე მთავარ პრობლემას წარმოადგენს იმ კონფლიქტებისგან თავის დაღწევა, რომელიც ახლო აღმოსავლეთში მიმდინარეობს. ამ მცირე ეთნო-რელიგიური ჯგუფის წინააღმდეგ განსაკუთრებით ფართომასშტაბიანი აგრესია 2014 წელს დაიწყო, როდესაც ტერო- რისტული ორგანიზაცია ,,ისლამური სახელმწიფო“ (ISIS) თავს და- ესხა ერაყს. ,,ისლამური სახელმწიფოს“ თავდასხმების შედეგად ბევრი იეზიდი სახლის გარეშე დარჩა. მათმა ნაწილმა თავი სხვა ქვეყნებს შეაფარა. ნაშრომი ეფუძნება 2014-2018 წლებში ეთნოგრაფიული კვლე- ვის შედეგად მოპოვებულ მასალებს. განხილულია იეზიდთა ერთი ოჯახის ბიოგრაფია, რომელიც საქართველოში 2014 წლის აგვისტოში გადმოსახლდა. ოჯახი ახალ თავშესაფარს თბილისში ეძებდა. ისინი დაინტერესებული იყვნენ ქართული ენის შესწა- ვლით და ადგილობრივი კულტურის გაცნობით, თუმცა, საქართვე- ლოში არსებულმა ეკონომიკურმა მდგომარეობამ ოჯახი აიძულა ჯერ უკან, ერაყში დაბრუნებულიყვნენ, ხოლო შემდგომ ახალი ,,სა- ხლი“ გერმანიაში ეძებნათ. ოჯახს საცხოვრებელი გარემოს შეც- ვლის პარალელურად უწევდათ ადაპტაციის ახალი მექანიზმების ძებნა. ქ. ამბერგის (გერმანია) დევნილთა ბანაკში ისინი ადარებენ საქართველოსა და გერმანიაში, ასევე ერაყში არსებულ გარემოს, როგორც ეკონომიკური, ისე კულტურული და პოლიტიკური კუთხით. ამბერგში, ლტოლვილთა ბანაკში მცხოვრები სხვა იეზიდებისგან განსხვავებით, მათ ახალი იდენტობა ,,თბილისელი“ გამოარჩევთ სხვებისგან.
მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის, 2023
სტატიაში განხილულია სამრეწველო ქალაქის, ზესტაფონის პოსტსაბჭოთა იდენტობის ტრანსფორმაცია, რომელიც ე... more სტატიაში განხილულია სამრეწველო ქალაქის, ზესტაფონის პოსტსაბჭოთა იდენტობის ტრანსფორმაცია, რომელიც ეყრდნობა 2017-2019 წლებში ჩატარებულ ეთნოგრაფიულ კვლევას. ქალაქი, ფუნქციური შინაარსით, სოციალური და კულტურული აგლომერაციაა, რომელშიც ორგანიზდება მატერიალური და არამატერიალური ინტერაქცია. ქალაქი ყალიბდება და აყალიბებს ნარატივებს მეხსიერებაში და მეხსიერების მეშვეობით (Bridge and Watson 2003, 7-14). ქალაქის იდენტობის (რე)კონსტრუირება პოლიტ-ეკონომიკური ცვლილებების დროს ხდება თვალსაჩინო, რადგანაც ასეთ პირობებში, აქტუალურია ახალი ცხოვრების წესის ფორმირების საკითხი, რომელიც ძველისაგან განსხვავდება, თუმცა მისით საზრდოობს.
საქართველოს ბიბლიოთეკეა, 2020
სტატიაში განხილულია ინდუსტრიული ტურიზმის განივთარების პერსპექტივები დასავლეთ საქათველოში ევროპული... more სტატიაში განხილულია ინდუსტრიული ტურიზმის განივთარების პერსპექტივები დასავლეთ საქათველოში ევროპული პოსტინდუსტრიული ინფრასტრუქტურის გახსნისა და ტურისტულ სარგებლობაზე გადასვლის გამოცდილების გააზრების ფონზე
ქართული მხარეთმცოდნეობის სათავეებთან , 2023
სტატიაში განხილულია GTA San Andreas-ის ,,ონლაინ" თამაშის ადაპტირებული ვერსიის გავლენა თამაშში ჩარ... more სტატიაში განხილულია GTA San Andreas-ის ,,ონლაინ" თამაშის ადაპტირებული ვერსიის გავლენა თამაშში ჩართული ქართველი მოზარდების სოციალიზაციის პროცესზე. სან ანდრეასის სივრცე, რომელიც ,,სერვერზე" მორგებულია ქართულ რეალობას, მოზარდებისთვის ასოცირდება ალტერნატიულ ურბანულ სივრცესთან და გართობის საშუალებასთან ერთად წარმოადგენს კიბერ რეალობას, რომელიც თითქმის რეალური სივრცეა. მათთვის ასაკით სანქცირებული და აკრძალული, ალტერნატიულ სივრცეში დაშვებულია და მოზარდების ღირებულების ფორმირების პროცესში, მექანიზმია იმისა, რომ თავი "ნამდვილ კაცებად" გაიაზრონ. სტატია ემყარება საველე ეთნოგრაფიულ კვლევას, რომლის დროს გამოყენებული მეთოდებია: ნახევრად-სტრუქტურირებული და არასტრუქტურირებული ინტერვიუირებისა და ჩართული და უბრალო დაკვირვების მეთოდები.
მასალები საქართველოს ეთნოგრაფიისათვის , 2022
სტატიაში განხილულია ურბანული მეხსიერების ტრანსფორმაციის პროცესი საპორტო ქალაქ ფოთში. კერძოდ, ნარა... more სტატიაში განხილულია ურბანული მეხსიერების ტრანსფორმაციის პროცესი საპორტო ქალაქ ფოთში. კერძოდ, ნარატივი ანტიკური ფაზისისა და ფოთის იგივეობის შესახებ და მისი გააზრების ტენდენცია „ურბანული რეჟიმების“ ცვლილების კონტექსტში. მეხსიერება და ქალაქის მთავარი ნარატივების (Master Narratives) რეინტერპრეტაციაგადააზრებით ურბანული რეჟიმის (იდეოლოგიურპოლიტიკური დისკურსის) ლეგიტიმაცია ხდება
სტუდენტური წელიწდეული ჰუმანიტარული კვლევები, 4., 2020
რელიგიას ადამიანის ცხოვრებაში დიდი ადგილი უჭირავს. ის განსაზღვრავს მორწმუნეთა ყოველდღიურობას, აყა... more რელიგიას ადამიანის ცხოვრებაში დიდი ადგილი უჭირავს. ის განსაზღვრავს მორწმუნეთა ყოველდღიურობას, აყალიბებს პიროვნების იდენტობასა და ჯგუფისადმი მიკუთნებულობას. ცნობილია, რომ ადამიანი სიმბოლური კატეგორიებით აზროვნებს, შესაბამისად, რწმენა-წარმოდგენები ზებუნებრივი არსებების შესახებ რელიგიურ პერფორმანსებში ვლინდება. რიტუალები, უმეტესწილად საკრალურ ადგილას, გარკვეული რაოდენობის ადამიანთა მონაწილეობით სრულდება. მისი მონაწილე შეიძლება იყოს მთელი ქვეყანა, ქალაქი, რეგიონი, სანათესაო ან ოჯახი. ნაშრომში რელიგიის ანთროპოლოგიის პერსპექტივიდან განვიხილავ რელიგიურ რიტუალს, როგორც ნათესაური, კოლექტიური იდენტობის დამახსოვრების მნიშვნელოვან მარკერს, რომელიც ერთი კონკრეტული საგვარეულოს, გახალხურებული რელიგიური დღესასწაულის „ქვევრის ხაჭაპურის“ მაგალითზე იქნება წარმოჩენილი. ხშირად ქრისტიანობაში (ისევე, როგორც სხვა დიდ რელიგიურ სისტემებში), დოგმატური რელიგიური ქმედებების გვერდით ვხვდებით გახალხურებულ რიტუალებს, რომლებიც არა სალოცავში, არამედ სახლში, მარანში, ეზოში, ქუჩაში სრულდება და მისი შემსრულებელი შეიძლება იყოს არა სასულიერო პირი, არამედ ოჯახის უფროსი, გვარის უფროსი, თემის უფროსი, ხევისბერი და ა.შ. სტატიაში განხილულია სწორედ გახალხურებული რიტუალის ერთი კონკრეტული ფორმა, რომელიც წარმოჩენილია, როგორც სოციალური ინტერაქციის ერთ-ერთი მაგალითი. საკვლევ კითხვაზე; თუ რა როლს ასრულებს „ქვევრის ხაჭაპურის“ რიტუალი იმერეთში მცხოვრები ჯაშიაშვილების საგვარეულოსა და ოჯახის კოლექტიურ მახსოვრობაზე და როგორ ტრანსფორმირდა იგი დროთა განმავლობაში
Uploads
Papers by Boris Komakhidze
მოსახლეობის ყველა სფეროს შეეხო. საბჭოთა მებრძოლი ათეიზმი (Pelkmans 2009) ეფუძნებოდა ახალი მოქალაქის ჩამოყალიბების იდეას, რომელიც იქნებოდა რელიგიური ღირებულებებისაგან თავისუფალი პროლეტარი. პოსტსოციალისტურ ეპოქაში, რომელიც „გარდაქმნის“ პოლიტიკას მოჰყვა, საბჭოთა მოქალაქის ფორმირებაზე
ორიენტირებული ნაციონალიზმი ეთნიკურმა ნაციონალიზმმა და რელიგიური გრძნობების გამოღვიძების პროცესმა ჩაანაცვლა. პირად, დაფარულ სივრცეში მოქცეული რელიგიურობა, საჯარო ყოველდღიურმა პრაქტიკამ შეცვალა (იხ. Rosta 2012). ღირებულებათა გადააზრება ეთნიკური ერთობებისათვის გამოწვევად იქცა, რამდენადაც წარმოიქმნა საკუთარი თავის აღქმისა და გააზრების პრობლემა. სტატიაში ეთნიკური და რელიგიური იდენტობის ტრანსფორმაციის პრობლემა განხილულია საქართველოში მცხოვრები იეზიდების მაგალითზე, რომლებიც ცდილობენ, არაქურთული ეთნორელიგიური იდენტობის ფორმირების პროცესში, საკუთარი ადგილი მონიშნონ.
მოსახლეობის ყველა სფეროს შეეხო. საბჭოთა მებრძოლი ათეიზმი (Pelkmans 2009) ეფუძნებოდა ახალი მოქალაქის ჩამოყალიბების იდეას, რომელიც იქნებოდა რელიგიური ღირებულებებისაგან თავისუფალი პროლეტარი. პოსტსოციალისტურ ეპოქაში, რომელიც „გარდაქმნის“ პოლიტიკას მოჰყვა, საბჭოთა მოქალაქის ფორმირებაზე
ორიენტირებული ნაციონალიზმი ეთნიკურმა ნაციონალიზმმა და რელიგიური გრძნობების გამოღვიძების პროცესმა ჩაანაცვლა. პირად, დაფარულ სივრცეში მოქცეული რელიგიურობა, საჯარო ყოველდღიურმა პრაქტიკამ შეცვალა (იხ. Rosta 2012). ღირებულებათა გადააზრება ეთნიკური ერთობებისათვის გამოწვევად იქცა, რამდენადაც წარმოიქმნა საკუთარი თავის აღქმისა და გააზრების პრობლემა. სტატიაში ეთნიკური და რელიგიური იდენტობის ტრანსფორმაციის პრობლემა განხილულია საქართველოში მცხოვრები იეზიდების მაგალითზე, რომლებიც ცდილობენ, არაქურთული ეთნორელიგიური იდენტობის ფორმირების პროცესში, საკუთარი ადგილი მონიშნონ.