Vikipedi:Engellere itiraz etme rehberi
Bu sayfa davranış politikalarıyla ilgili bir denemedir. Bir veya daha fazla Vikipedi katılımcısının tavsiyesini veya görüşlerini içerir. Bu sayfa Vikipedi'nin politikalarından veya yönergelerinden biri değildir, çünkü topluluk tarafından incelenmemiştir. Bazı denemeler yaygın normları temsil eder; bazıları ise sadece azınlık bakış açılarını temsil eder. |
Ceviz kabuğuna sığacak şekilde bu sayfa: Engelleme, bir cezalandırma yönteminden ziyade Vikipedi'nin aksamasını önleme yoludur. Engellenen kullanıcılar engelin nedenini anlamalı ve hizmetlileri engelin kaldırılması durumunda Vikipedi'yi aksatmayacaklarına ikna etmelidirler. |
Hizmetliler; vandalizmi ve diğer uygunsuz davranışları önlemek için hesapları, IP adreslerini ve IP aralıklarını rutin olarak engellerler. Bu sayfada, engellenen kullanıcıların neden engellenmiş olabilecekleri ve nasıl engel kaldırma talebinde bulunabilecekleri açılanmıştır.
Neden engellendim?
[kaynağı değiştir]- Bir vandalın kullandığı IP bloğunun engellenmesinden etkilenen masum bir kullanıcı olabilirsiniz.
- Ya da hesabınız veya IP adresiniz üzerinden Vikipedi politikalarının ciddi bir şekilde ihlal edildiğinden dolayı engellenmiş olabilirsiniz.
Eğer hesabınız gerçekten yanlışlıkla engellendiyse, sorunu sizi engelleyen hizmetliye bildirmeniz durumunda sorun hızlıca çözülecektir. Bazı durumlarda ise engellemenin amaçlarından biri, kullanıcının olaydan ders almasını ve aynı sorunların tekrar yaşanmamasını sağlamaktır.
Sık sorulan sorular
[kaynağı değiştir]Lütfen önce burayı okuyun. Sorunuzun cevabı burada olabilir. |
- S1: Engelleme nedir?
- C1: Engelleme ile bir hesabın, bir IP adresinin veya bir IP aralığının Vikipedi'yi kısmen veya tamamen düzenlemesini engellenir. Engellenen kullanıcılar hala Vikipedi'deki herhangi bir sayfayı açabilir ve okuyabilirler. Engelleme kullanıcıyı yalnızca sayfaları düzenlemekten alıkoyar. Bir engel bütün sayfarda geçerli olabileceği gibi bazı durumlarda yalnızca belli sayfalarda veya alan adlarında (tartışma sayfaları gibi) geçerli olabilir. Engelemeler, Vikipedi'nin aksamasını engellemek veya Vikipedi politikalarını ihlal edebilecek faaliyetlerden korumak için verilir. Bir engelin süresi dolduğunda kullanıcı eskisi gibi değişiklik yapmaya devam edebilir.
- S2: Neden engellendiğimi anlamadım
- C2: Bir politikayı ya da yönergeyi farkında olmadan ihlal etmiş olabilirsiniz. Aldığınız engel bildirimi, genellikle alakalı politika veya yönergeye bağlantı vererek neden engellendiğinizi size açıklayacaktır. Açıklamayı dikkatlice okuyun ve yaptıklarınız alakalı politikaya neden uymuyor anlamaya çalışın. Engelin amacı sizi cezalandırmaktan ziyade, kötü amaçlı olun veya olmayın, Vikipedi'yi korumak içindir. Alakalı davranışa devam etmeyeceğinizi gösterdiğiniz durumda engeliniz çoğu durumda kaldırılacaktır. Eğer politikanın herhangi bir kısmını anlayamadıysanız veya engele neden olan davranıştan emin değilseniz sizi engelleyen hizmetliden yardım isteyebilirsiniz.
- S3: Engele itiraz etmek için yeni bir hesap açmalı mıyım? Hesabım engelliyken değişikliklerimi anonim olarak mı yapmalıyım?
- C3: Hayır. Bunların hiçbirini yapmayın. Bunlar, Vikipedi'nin engelden kaçınma politikasına aykırıdır ve engel itirazınızın reddedilmesine ve hatta engelinizin daha da uzatılmasına neden olabilirler. Engelinize sorunsuz bir şekilde itiraz edebilmeniz için aynı hesap ya da aynı IP adresi üzerinden itiraz etmelisiniz. Korkacak hiçbir şey yok. Engel kaldırma talebinizde, engelin nedenini anladığınıza ve sorunun daha fazla devam etmeyeceğine dair güvence verdiğiniz sürece hizmetliler size adil davranacaktır. Dürüst olun ve nezaket ilkelerine uyun. Kötü niyetli, uygunsuz veya aksatıcı engel kaldırma taleplerinde bulunmayın. Unutmayın ki Vikipedi'de günlerce, haftalarca, aylarca ve hatta yıllarca engellenen ve engelin süresi bitip geri döndüğünde yararlı katkılar veren ve hoş karşılanan bir sürü kullanıcı var. Bir engelin süresi dolduğunda o engel artık bitmiştir.
- S4: Hatalı hiçbir şey yapmadım ve engellendim! Lütfen yardım edin.
- C4: Paylaşılan IP adresleri ile hizmet veren bir internet servis sağlayıcısı veya vekil sunucu kullanıyor olabilir misiniz? Bunlara yaygın örnekler olarak kütüphaneler veya üniversiteler verilebilir. İnternete bir halka açık ağ veya mobil telefonunuz ile bir telekom sağlayıcısı (3G, LTE, 4G, 5G vb.) üzerinden mi erişiyorsunuz? Eğer bunlardan herhangi biri geçerliyse aynı ağ üzerinden aksatıcı değişiklikler yapmış başka kişilerin engelinden etkileniyor olabilirsiniz. Ayrıca eğer Vikipedi'ye bir VPN üzerinden erişiyorsanız VPN bağlantısını kapatmayı deneyin. Ardından hala engelli olup olmadığınızı kontrol edin. Engelin nedeni VPN tarafından kullanılan IP aralığının engellenmiş olması olabilir. Genellikle asıl ağınız tarafından kullanılan IP adresini üzerinden sorun yaşanmaz. Neredeyse her zaman, bir Vikipedi hesabına sahip olmanız IP adresiniz engellenmiş dahi olsa bu engelden etkilenmemenizi sağlayacaktır.
- S5: Hatalı birşeyler yaptım. Engelimi nasıl kaldırtacağım?
- C5: Engeller çoğu durumda yalnızca engelleyen hizmetlinin onayı ile kaldırılabilir. Engele itiraz etmenin önerilen yolu, mesaj sayfasına
{{engel kaldır|gerekçe=Gerekçeniz buraya ~~~~}}
şablonunu koymaktır. Eğer mesaj sayfanızda değişiklik yapma olanağınız da alınmışsa gönüllü iletişim ekibi ile iletişime geçebilirsiniz. Engellemeyi kaldırmanın yaygın gereksinimlerinden biri "yaptığınız şeyin uygunsuz olduğunu anlıyor musunuz ve bunu bir daha yapmayacağınıza dair güvence veriyor musunuz" sorusunu cevaplayabilmektir. Engel süresinin kısa olması durumunda, özellikle engel gerekçesi yerindeyse, alacağınız cevap engelin süresinin bitmesini beklemeniz yönünde olacaktır. Engeliniz sona erdiğinde Vikipedi'de değişiklik yapmaya devam edebileceksiniz. Tekrar eden aksatıcı davranışlar engelin daha uzun bir süreyle tekrar verilmesine neden olacaktır. Bu nedenle engel sebebini tekrar etmemek önemlidir.
- S6: "Süresiz" olarak engellendiğim yazıyor. Bu ne demek ve engelimi nasıl kaldırtacağım?
- C6: Süresiz engelleme, kesinlikle "sonsuz engelleme" demek değildir. Bu, yalnızca sizi engelleyen hizmetlinin engel için bir sona erme tarihi belirtmediği anlamına gelir. Bu durumda, engellenen kullanıcının engeline itiraz etmesi ve engel kalkmadan önce konuyu bir hizmetliyle görüşmesi gerekir. Süresiz engeller genellikle engellenen kullanıcının dikkat etmesi gereken daha ciddi durumlarda uygulanır ve engel kalmadan önce yapılan davranışın yanlış olduğunu anlamaları beklenir.
- S7: Tanımadığım biri yüzünden "otomatik olarak engellendiniz" yazısıyla karşılaşıyorum!
- C7: Otomatin engelleme, bir IP adresinin otomatik olarak engellenmesidir. Bazı durumlarda yakın zamanda engellenen bir kullanıcının kullandığı tüm IP adresleri otomatik olarak engellenir. Eğer paylaşılan IP adresleri ile hizmet veren bir internet servis sağlayıcısı veya vekil sunucu (okullar, üniversiteler vb.) kullandığınızdan başka bir kullanıcının engelinden etkileniyor olabilirsiniz. Sizi engelleyen hizmetliye durumu bildirmeniz sorunu çözecektir.
- S8: Vikipedi'de değişiklik yapmak istiyorum ancak aynı ağı kullanan başka biri yüzünden engellenip duruyorum!
- C7: Eğer henüz yapmadıysanız bir hesap oluşturmanız önerilir. Paylaşılan ağlar sıklıkla vandalizm yapan başka kullanıcılar nedeniyle engellenirler. Ancak çoğu durumda bir hesabı olan kullanıcılar bu IP adresi engellerinden etkilenmez ve değişiklik yapmaya devam edebilirler. Ancak eğer IP adresiniz engelliyse bir hesap oluşturmak için önce IP adresi engelli olmayan başka bir ağ kullanmanız gerekebilir. Ayrıca bakınız: Vikipedi:Neden bir hesap edinmeli?
Engel kaldırma talebinde bulunmak
[kaynağı değiştir]Engelleme politikası uyarınca bir engel yalnızca engelleyen hizmetli ile görüşüldükten sonra kaldırılabilir.
Genellike engel kaldırma talebi aşağıdaki iki türden biri olacaktır:
- Yanlış anlama veya hatalı tespit nedeniyle verilen engelin kaldırılması talepleri.
- Engele neden olan davranışın kabul edildiği ve ikinci bir şans istenildiği talepler.
Engel kaldırma talebinde bulunmanın önerilen yolu {{engel kaldır|gerekçe=Gerekçeniz buraya ~~~~}}
şablonunu mesaj sayfanıza yerleştirmenizdir. Eğer mesaj sayfanızı da değiştiremiyorsanız sizi engelleyen hizmetliye Özel:EpostaGönder sayfasından veya Gönüllü İletişim Ekibine [email protected] adresinden engelinizin kaldırılmasını talep edebilirsiniz.
Hala engelli olup olmadığınızı anlamak için deneme tahtasında değişiklik yapma ekranını açan bu bağlantıya tıklayabilirsiniz. Ancak bu kontrol kısmi engellerde işe yaramayacaktır. Alternatif olarak kullanıcı adınızı engel listesinde aratabilirsiniz. Eğer deneme tahtasında değişiklik yapabiliyorsanız engelinizin süresi dolmuş ya da engeliniz kaldırılmıştır. Eğer hala engelliyseniz engelinizin süresi bitince değişiklik yapmaya devam edebilirsiniz.
Sırada ne var?
[kaynağı değiştir]Engel kaldırma talebinde bulunduğunuzda muhtemelen konudan bağımsız bir hizmetli; değişiklik geçmişinizi, engellemenin nedenini ve buna yol açan geçmişi inceleyecektir. İnceleyen hizmetli talebi reddedebilir veya engelleyen hizmetlinin talep hakkındaki görüşünü isteyebilir. Çoğu durumda engelleyen hizmetlinin görüşü alındıktan sonra engelleyen ya da inceyelen hizmetli talebi sonuçlandıracaktır. Bu işlem birkaç gün veya hafta sürebilir.
Engel kaldırma talebinin kötüye kullanımı
[kaynağı değiştir]Genellikle bir engel, kullanıcının tüm sayfaları düzenleme olağanı elinden alır. Ancak bir itiraz şansı vermek için kullanıcının kendi mesaj sayfasını değiştirme olanağını elinden almaz.
Bir engel kaldırma talebi reddedildiğinde, neredeyse hiçbir zaman aynı veya benzer bir gerekçeyle tekrar başvurmak sonucu değiştirmeyecektir. Sürekli aynı veya anlamsız engel kaldırma taleplerinde bulunan kullanıcıların kendi mesaj sayfalarını değiştirme olanağı da alınır.