İçeriğe atla

Vesto Slipher

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Vesto Melvin Slipher
Doğum11 Kasım 1875(1875-11-11)
Mulberry, Indiana, ABD
Ölüm8 Kasım 1969 (93 yaşında)
Flagstaff, Arizona
ÖdüllerLalande Prize 1919
Paris Bilimler Akademisi Altın Madalyası 1919
Henry Draper Madalyası 1932
Bruce Madalyası 1935
Kariyeri
DalıAstronomi
Çalıştığı kurumlarLowell Observatory

Vesto Melvin Slipher (11 Kasım 1875–8 Kasım 1969) Amerikalı astronom.

Daha sonradan Evren'in genişlemesinin deneysel tabanı olacak galaksilerin radyal hızlarının ölçümünü ilk defa olarak hesaplayan Amerikalı gök bilimcidir.[1] [2] Slipher, Mulberry, Indiana’da doğdu ve doktorasını 1909’da İndiana Üniversitesi’nde elde etti.[1] Bütün çalışma yaşamını, 1915'te müdür yardımcısı, 1952’deki emekliğine kadar 1926’dan itibaren müdürlüğüne terfi ettiği Lowell Observatory’de sürdürdü.[1] Kardeşi Earl C. Slipher da bir astronomdu ve o da Lowell Observatory müdürlerinden birisi idi.

Slipher, gezegenlerin rotasyon periyodunu ve atmosferlerinin yoğunluğunu araştırmak için spektroskopi kullandı. 1912’de, galaksilerin tayf hatlarındaki kaymayı ilk defa gözlemleyen kişi olması onu galaktik kırmızıya kaymaların kaşfedicisi yaptı. 1914'te, galaksilerin dönmekte olduklarını keşfetti.[3] 1929’da mezosferdeki sodyum katmanını keşfetti.[4] Clyde Tombaugh'un Lowell Observatory'de işe alınmasını sağladı ve Tombaugh'un 1930'daki Plüton'u keşfine kadar yürüttüğü çalışmaların başında bulundu.[1] Edwin Hubble sıklıkla yanlış olarak galaktik kırmızıya kaymaların keşfedicisi olarak gösterilir;[5] bu ölçümler ve işaret ettiği anlamlar 1917’den öncesinde James Edward Keeler (Lick & Allegheny), Vesto Melvin Slipher (Lowell) ve Willimam Wallace Campbell (Lick) ve diğer gözlemciler tarafından anlaşılmıştı.

Kendi galaktik aralık ölçümlerini Vesto Slipher’in galaksilerin kırmızıya kayma ölçümleri ile birleştiren Hubble ve Milton Humason nesnelerin mesafesi ile kırmızıya kaymaları arasındaki kaba orantısallığı ortaya çıkardılar. Bu yeni ortaya çıkan kırmızıya kayma-mesafe korelasyonu günümüzde Hubble yasası olarak bilinmekte ve 1929’da Hubble ve Humason tarafından formüle edilmiş olup günümüz genişleyen evren modelinin temeli olmuştur. Shipher, Flagstaff’da[1][6] öldü ve Citizens Cemetery’ye defnedildi.

  • Lalande Prize (1919)[1]
  • Paris Bilimler Akademisi Altın Madalyası (1919)[1]
  • Ulusal Bilimler Akademisi Henry Draper Madalyası (1932)[1][7]
  • Royal Astronomical Society Altın Madalyası (1932)[1][8]
  • Bruce Madalyası (1935)[9]
  • Ay’daki Slipher krateri ile 7 Eylül 1962’de Indiana Asteroit Programınca keşfedilen Mars’taki Slipher krateri Earl ve Vesto Slipher kardeşlerin isimleriyle adlandırıldılar.
  1. ^ a b c d e f g h i "Nesto (sic) Slipher, 93, Astronomer, Dies". The New York Times. Flagstaff, AZ (10 Kasım 1969 tarihinde yayınlandı). 9 Kasım 1969. s. 47. ISSN 0362-4331. 
  2. ^ Way, M.J., and D. Hunter (Eds.) (2013). Origins of the Expanding Universe: 1912-1932. ASP Conference Series 471. Astronomical Society of the Pacific. 
  3. ^ Slipher, Vesto, 1914 The detection of nebular rotation, Lowell Observatory Bulletin, 62
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2015. 
  5. ^ Bu 1910’larda Slipher tarafından gözlemlenmişti ancak dünya bundan tümüyle haberdar değildi. Ref: Slipher (1917): Proc. Amer. Phil. Soc., 56, 403.
  6. ^ Giclas, Henry L. (2007). "Slipher, Vesto Melvin". Hockey, Thomas; ve diğerleri. (Ed.). Biographical dictionary of astronomers. vol. II, M-Z. Springer. s. 1066. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2015. 
  7. ^ "Henry Draper Medal". National Academy of Sciences. 14 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2011. 
  8. ^ "Winners of the Gold Medal of the Royal Astronomical Society". Royal Astronomical Society. 30 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2011. 
  9. ^ "Past Winners of the Catherine Wolfe Bruce Gold Medal". Astronomical Society of the Pacific. 6 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2011. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]