Sparassodonta
| Sparassodonta | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Prothylacinus, Charles R. Knight. | |||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||
| |||||||||||
| Familyalar | |||||||||||
Sparassodonta, bazıları büyük kedigillerle yakınsak evrime uğramış Güney Amerika'nın özel etobur keselilerini içeren, tamamen soyu tükenmiş bir memeli takımıdır.[3]
Morfoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]
Sparrasodontların azı dişleri kesme için özelleşmiştir. Üst azı dişlerinde, didelphimorfların dilambdodont V-şeklinin aksine, centrocrista düzdür. Protokon ve stylar bölge azalırken, metacone ve postmetacrista genişler, bu da uzunlamasına, karnaval bir kesici kenar oluşturma eğilimindedir. Alt azı dişlerinde dişin arka kısmı olan metakonid ve talonid küçülür. Ayrıca, damak boşluğunun olmaması gibi iyi tanımlanmış sparassodont kafatası karakterleri ve azaltılmış epipubik kemikler gibi postkraniyal iskelet özellikleri ve ayak bileği yapısının ayrıntıları vardır.[3]
Sistematik
[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu grubun kökenini ve ilişkilerini keşfetmek, ağırlıklı olarak etçil olan diğer keseli taksonlarda dişlerin etçil adaptasyonlarının yakınsak evrimi ile zorlaştı. Bir zamanlar, diş ve uzuv yapısındaki benzerliklerin oldukça açık yüzeyselliğine rağmen, sparassodontların Avustralya'nın thylacinleri ile ilişkili olduğuna inanılıyordu. Daha dikkatli bir şekilde düşünülen bir başka görüş ise sparassodontların Kretase de Kuzey Amerika yaşamış stagodontidlerinin kardeş grubu olduğuydu, ancak bu, bir stagodontidin hiçbir kafatası veya postkraniyal iskeleti henüz bulunmadığından, sadece molar morfolojinin ayrıntılarına dayanıyordu. En ilginç olasılıklardan biri, Marshall ve Kielan-Jaworowska'nın (1992) sparassodontların, deltatheroidlere plesiomorfik benzerlikleri olan en bazal keseli grup olduğu görüşüdür. Daha önce açıklandığı gibi, Deltatheroida, tüm keselilerin kardeş grubu olabilecek Asya ve Kuzey Amerika tribosfenidanlarının Geç Kretase grubudur. Diğerleri ise aynı fikirde değildir.[3]
Muizon vd. (1997), ilkel Tiupampan sparassodontu Mayulestes'i aynı bölgeden didelphimorphlar Pucadelphys ve Andinodelphys ile karşılaştırdı. Skuamosalın medial işlemi ve genişlemiş, hafifçe çıkıntılı birinci üst kesici diş ve kademeli ikinci alt kesici diş gibi bir ilişkiyi düşündüren bir dizi benzerlik buldular. Bu kanıt sınırlı olsa da, diş anatomisi kadar kraniyal anatomiyi de hesaba kattığı için daha inandırıcıdır. Aslında bu, sparassodontların sadece bir bazal didelphimorf stokundan türetilen özel etoburlar olduğu konusunda uzun süredir devam eden başka bir görüşün geri dönüşüdür.[3]
Filogeni
[değiştir | kaynağı değiştir]Engelman vd. (2020) tarafından oluşturulmuş sparrasodont kladogramı.[4]
| Sparassodonta |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Sparrasodonta". paleobiodb.org. 5 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2021.
- ^ "Sparassodonta". Fossilworks.org.
- ^ a b c d The Origin and Evolution of Mammals. By T S Kemp (2005) sf. 201-203
- ^ Engelman, Russell K.; Flynn, John J.; Wyss, André R.; Croft, Darin A. (17 Temmuz 2020). "Eomakhaira molossus, A New Saber-Toothed Sparassodont (Metatheria: Thylacosmilinae) from the Early Oligocene (?Tinguirirican) Cachapoal Locality, Andean Main Range, Chile". American Museum Novitates (3957): 1. doi:10.1206/3957.1. 5 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2021.
Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]Kemp, T. S. (2005). The origin and evolution of mammals. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-154517-7. OCLC 232311794. 9 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2021.