Sinir hasarı
Sinir hasarı, sinir dokusundaki hasardır. Çok çeşitli sinir hasarları olduğundan dolayı açıklamada herhangi bir sınıflandırma sistemi yoktur. Çoğu sistem hasarın derecesini, belirtiler (semptomlar), patoloji ve prognoz ile ilişkilendirir.
Türleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Nöropraksi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu, sinir hasarının en hafif olanıdır ve tamamen iyileştirilebilir. Aksonların bütünlüğünü bozmaz. Sinir hücrelerinin sürekli bir hasarı değil, yalnızca basit, geçici bir hasarıdır. Bu nedenle, sinirin geri kalanı mevcut yapısı sağlamdır. Fakat, uyartının (impuls) sinir lifine iletilmesinde bir kesinti olur. Bu durum çoğunlukla, sinirin sıkışmasına veya kan akışının kesilmesine neden olur (örn, iskemi oluşur). Bu hasar, birkaç saat ile birkaç ay arasında bir süre (ortalama 6-9 hafta) boyunca sinirin işlevinde geçici bir kayba neden olur. Wallerian dejenerasyonu meydana gelmediğinden dolayı kurtarma, mevcut rejenerasyona yol açmaz.
Aksonotmezis
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu, nöropraksiden biraz daha ağır bir sinir hasarıdır. Sinir hücresindeki aksonların kesintiye uğramasıdır. Fakat miyelin kılıf ile onarılabilir. Bu sinir hasarı türü, motor, duyu ve otonom sistemlerinde felce neden olabilir.
Nörotemezis
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu, en ağır sinir hasarıdır ve sinir bütünlüğünün tamamen bozulmasıdır. Yine de kurtarılma ihtimali vardır. Aşırı çürükler, gerilme veya lokal aneztezik zehirlenme meydana gelir. Yalnız aksonda değil, dokuda da bağlantı devamlılığı kaybolur.
Rejenerasyon
[değiştir | kaynağı değiştir]Psikolojik mekanizmalar veya nörorejenerasyon, remyelinasyon, yeni sinir hücrelerinin, nöroglianın miyelinin veya sinapsların oluşmasını kapsar. Nörorejenerasyonda, çevresel sinir sistemi (ÇSS) ile merkezi sinir sistemi (MSS) arasında, işlevsel mekanizmalar ve bilhassa büyüklük ve hız farklılıkları vardır.
Cerrahi müdahale, sinirin kesilmesi veya kopması durumuna göre yapılabilir. Cerrahi müdahaleden sonra sinirin kurtarılması temel olarak hastanın yaşına bağlıdır. Genç çocuklar, kapalıdan normale sinir işlevlerini kurtarabilir Karşılaştırma yapılırsa, 60 yaş üzeri bir hastanın elindeki bir sinirin kesilmesinde yalnızca koruma duyarlılığının kurtarılması beklenebilir. Bu da sıcak/soğuk veya sivri/körü (sivri olmayanı) ayırt edebilme anlamına gelir. Diğer birçok faktör de sinir kurtarılmasını etkiler.
Merkezi sinir sisteminde hasardan sonra onarım sınırlıdır.