Rapallo Antlaşması (1920)
Rapallo Antlaşması (İtalyanca Trattato di Rapallo), İtalya Krallığı ile Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı (1929'dan sonra Yugoslavya) arasında imzalanan antlaşma. Yukarı Adriyatik ve Dalmaçya bölgelerindeki sınır sorunlarını konu almıştır.
Antlaşma 12 Kasım 1920[1] tarihinde İtalya'nın Cenova kenti yakınlarındaki Rapallo'da imzalanmıştır. İtalya-Yugoslavya ilişkileri I. Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru bozulmaya başlamıştı. Bunun nedeni; İtalya'nın, 1915 tarihli Londra Paktı ile kendisine vadedilen toprakları Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun dağılmasının ardından işgal etmesiydi. Ne var ki, bu bölgeler yerleşik Sloven ve Hırvat nüfusa sahip topraklardı.
Antlaşma uyarınca şu topraklar İtalya'ya bırakılmıştır:
- Kastav belediyesi ve Krk adası dışında kalan eski Avusturya Kıyısı toprakları
- Carniola Dükalığı'nın batı bölümü (Idrija, Vipava, Šturje, Postojna, Pivka ve Ilirska Bistrica kentleri)
- Eski Dalmaçya başkenti Zadar (İtalyanca: Zara), Lastovo ve Palagruža adlı Dalmaçya adaları
Antlaşma, Rijeka'da (İtalyanca: Fiume) Fiume Serbest Devleti'nin kurulmasını öngörmekteydi.[2] Bu, Gabriele d'Annunzio komutasındaki askerî gücün denetimindeki Carnaro İtalyan Naipliği'nin sonunu getirmekteydi. Bu madde 1924'te imzalanan Roma Antlaşması'yla değişikliğe uğramış, Fiume İtalya'ya bırakılırken Sušak limanı Yugoslavya'nın olmuştur.
Antlaşmanın ardından çok sayıda Sloven ve Hırvat İtalya'da kalmış oluyordu. Yazar Paul N. Hehn bu durumu "Antlaşma, yarım milyon Slavı İtalya'da buna karşın ancak birkaç yüz İtalyanı Yugoslavya'da bıraktı" tümcesiyle yorumlamıştır.[3] Avusturya nüfus sayımlarına göre ise antlaşma imzalandığında bölgede 25.000'e yakın Alman kökenli ve 3000 Macar yaşamaktaydı.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "A Low Dishonest Decade by Paul N. Hehn; Chapter 2, Italy the Powers and Eastern Europe, 1918-1939. Mussolini, Prisoner of the Mediterranean". 9 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2010.
- ^ "Foreign Policies of the Great Powers by Cedric James Lowe, Routledge, Taylor & Francis Group, F. Marzari, p.177-78". 28 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2010.
- ^ "A Low Dishonest Decade by Paul N. Hehn; Chapter 2, Italy the Powers and Eastern Europe, 1918-1939. Mussolini, Prisoner of the Mediterranean". 2 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2010.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Antlaşmanın tam metni19 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.