Parerga ve Paralipomena
Parerga ve Paralipomena (Yunanca sırasıyla "Ekler" ve "Eksikler"; Almanca: Parerga und Paralipomena) Arthur Schopenhauer'in 1851 yılında yayımlanan felsefi düşüncelerinin bir derlemesidir. Bu seçki Schopenhauer'in felsefesinin bir özeti ya da felsefesine bir giriş olarak değil, felsefeyi zaten benimsemiş olanlar için tamamlayıcı okumalar olarak derlenmiştir, ancak yazar yine de felsefeye yeni başlayanlar için anlaşılır ve ilgi çekici olacağını savunmuştur. Koleksiyon iki cilde bölünmüş olup, önce parerga'yı, sonra da bu felsefenin paralipomena'sını kapsamaktadır. Parerga, yazarın düşüncesini tamamlayıcı nitelikte altı uzun makaleden oluşmaktadır. Otuz bir alt başlığa bölünmüş daha kısa incelemeler olan paralipomena, filozof tarafından şimdiye kadar ele alınmamış ancak onun tarafından parerga için tamamlayıcı olduğu düşünülen materyalleri kapsamaktadır.
İçindekiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Birinci Cilt ( Parerga )
- Parerga ve Paralipomena İçin Kısa Bir Ön Söz(Matthias Koßler)
- Tercüme hakkında
- İdeal ve Realite Teorilerinin Tarihi Üzerine Bir Taslak
- Felsefe Tarihinden Fragmanlar
- Üniversitelerde Felsefe Üzerine
- Bireyin Kaderinde Görünen Kasıt Üzerine Transandant Spekülasyon
- Ruh Görme ve Bununla İlgili Konular Üzerine Aforizmalar
- Yaşam Bilgeliği Üzerine Aforizmalar
- Arthur Schopenhauer Kronolojisi
İkinci Cilt ( Paralipomena )
Çeşitli Konular Üzerine Dağınık Ama Sistematik Olarak Düzenlenmiş Düşünceler:
- ÖN SÖZ
- Felsefe ve Metodu Hakkında
- Mantık ve Diyalektik Üzerine 1
- Entelekt Üzerine Düşünceler
- Kendinde Şey ve Tezahürlerin Tezatlığı Üzerine Bazı Gözlemler
- Panteizm Hakkında Birkaç Söz
- Tabiat Bilimi ve Felsefesi Üzerine
- Renk Öğretisi Üzerine
- Etik Üzerine
- Hukuk Öğretisi ve Politika Üzerine
- Hakiki Varlığımızın Ölüm Tarafından Tahrip Edilemezliği Üzerine Öğreti
- Varoluşun Değersizliği Öğretisi Üzerine Bazı Ekler
- Hayatın Istırabı Öğretisi Üzerine Bazı Ekler
- İntihar Hakkinda
- Hayat Iradesi Ö Ğretisinin Kabulü ve Reddi Üzerine Ekler
- Din Hakkında
- Sanskrit Literatürü Üzerine Bazi Düşünceler
- Bazi Arkeolojik Incelemeler
- Bazi Mitolojik Incelemeler
- Güzelin ve Estetiğin Metafiziği Üzerine Düşünceler
- Yargi, Eleştiri, Takdir ve Şöhret Hakkında
- Bilgin ve Bilginlik Hakkında
- Bizzat Düşünmek
- Yazarlik ve Üslup Hakkında
- Okuma ve Kitaplar Hakkında
- Dil ve Kelimeler Hakkında
- Psikoloji Hakkında Görüşler
- Kadınlar Hakkında
- Eğitim Hakkında
- Fizyonomi Üzerine
- Ses ve Gürültü Hakkinda
- Meseller, Mukayeseler ve Fabllar
1, Schopenhauer'ın retorik üzerine ölümünden sonra yayınlanan söylemi olan[1] bir giriş içerir.
Yayın
[değiştir | kaynağı değiştir]Filozofun daha önceki yayınlarının pek de hevesli olmayan bir şekilde karşılanmasının ışığında, yayıncılar onun bu son büyük eserini yayınlamak konusunda isteksiz davrandılar. Ancak büyük zorluklardan sonra ve filozofun öğrencisi Julius Frauenstädt'ın ikna etmesiyle Berlinli Hayn, iki cildi 750 kopya olarak basmaya razı oldu - yazarına sadece on kopya onur ödülü verilerek
Parerga ve Paralipomena, Alman edebi kültürünün tanınmış bir gözlemcisi ve çevirmeni olan John Oxenford'un dikkatini çekmiş ve 1852'de İngiliz üç aylık dergisi Westminster Review için isimsiz de olsa olumlu bir eleştiri yazmıştır. Ertesi yıl Oxenford, dergi için Schopenhauer'in felsefesi üzerine "Alman Felsefesinde İkonoklazm" başlıklı bir makale yazacak ve bu makale Almancaya çevrilerek Vossische Zeitung'da basılacak, Schopenhauer'in çalışmalarına Almanya'da hemen ilgi duyulmasını sağlayacak ve bu silik figürü kalıcı bir felsefi şöhrete kavuşturacaktır. Sonraki yıllarda Schopenhauer, yeniden canlanan ilginin gücüyle önceki tüm çalışmalarının yeni baskılarını yayınlamayı başardı, ancak Parerga ve Paralipomena'nın gözden geçirilmiş bir baskısı için planları, 1860'taki ölümünden önceki aylarda sağlığının bozulması nedeniyle engellendi.
Stil ve Etki
[değiştir | kaynağı değiştir]Paralipomena'nın konusu ve üslup düzenlemesi, filozof ve psikolog Paul Rée'nin ve onun aracılığıyla da - Schopenhauer'i takiben - daha sonraki çalışmalarında insanın kendisiyle, evrenle, devletle ve kadınlarla ilişkisini aforizma sanatı aracılığıyla inceleyen filozof Friedrich Nietzsche'nin çalışmaları üzerinde önemli etkiler yaratmıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "The_Art_of_Being_Right". 28 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Schopenhauer, Arthur. Parerga ve Paralipomena, Gürkan Başay-Murat Kaymaz Çeviri ISBN 978-605-155-845-5
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Studies in Pessimism public domain audiobook at LibriVox (contains selections from Parerga and Paralipomena)
- Essays of Schopenhauer by Arthur Schopenhauer 19 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. contains selections from Parerga and Paralipomena
- The Essays of Arthur Schopenhauer; Religion, a Dialogue, Etc. 28 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. contains selections from Parerga and Paralipomena
- "Iconoclasm in German Philosophy" in The Westminster Review, Volume 59, 1853 (see p. 388)
- Pararerga und Paralipomena – Link to the book at archive.org (German fraktur)
- Schopenhauer Α. Sämtliche Werke. In 5 Bde. Stuttgart / Frankfurt am Main, 1976. Bd. 4; Bd. 5.
- "Parerga and Paralipomena" (PDF) (İngilizce). Cambridge University Press. 10 Ekim 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2018.