İçeriğe atla

Navaja

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Geleneksel tasarımlı çağdaş bir navaja, 5,5-inç (140 mm) boyutundadır

Navaja genelde dövüşte ve kesme işlerinde kullanılan geleneksel bir İspanyol katlama bıçağıdır.[1] Hâlâ üretimde olan en eski katlama bıçaklardan biridir. Navaja ilk olarak Güney İspanya'nın Endülüs bölgesinde ortaya çıkmıştır.[1] İspanya'da navaja sözcüğü genelde tüm katlama bıçaklar için kullanılır.[2][3]

Tasarımı, kökeni ve gelişimi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Navaja kelimesi Latincedeki novacula'dan türetilmiştir, ustura anlamına gelir ve navaja olarak bilinen Endülüs bıçağının ustura veya tıraşta kullanılan düz jiletten elde edildiği düşünülmektedir.[kaynak belirtilmeli] Düz jilet gibi navaja da kullanılmadığı zaman tutamağı içine konur. 19. yüzyılda navajaya popüler bir argo terim olarak kullanılan herramienta yani "demir alet" denilmiştir.

Katlama bıçaklar Roma öncesi dönemde[4] bile İspanya'da varken en eski İspanyol bıçağının navaja olarak tanınması 1600'lü yılları bulmuştur. Navaja'nın popülerliğinin artması, İspanyol soyluları dışında, katlama bıçaklara sınırlama getirilmesinin önünü açtı. Bıçağın diğer bir çeşidi de mürekkep tüylerinin uçlarını keskinleştirmek için büro çalışanları, ressamlar ve noterler tarafından kullanılan navaja cortaplumas oldu.

İspanya'da yay çeliğinin güvenirliliği artınca navaja tavlanmış çelikle donatıldığından kullanım açısından daha faydalı bir tasarım oldu. Navaja İtalya, Fransa ve Korsika adalarına ihraç edilmiştir.

  1. ^ a b de Rementeria y Fica, Mariano, Manual of the Baratero (transl. and annot. by James Loriega), Boulder, CO: Paladin Press, ISBN 978-1-58160-471-9 (2005)
  2. ^ Cuyás, Arturo (ed.), Appletons' New Spanish-English and English-Spanish Dictionary, New York: D. Appleton & Co, (1912), p. 390
  3. ^ Haraty, Eileen M. (ed.), Merriam-Webster's Spanish-English Dictionary, New York: Merriam-Webster, Inc., ISBN 0-87779-165-1 (1998), pp. 190, 499
  4. ^ De Fontcuberta, Eduardo A., Bandolero Blades 4 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Tactical-Life.com, Tactical Knives (September 2010), retrieved 13 August 2011