Navahoca
| Navahoca | |
|---|---|
| Diné bizaad | |
| Ana dili olanlar | ABD (New Mexico, Arizona, Kolorado, Utah) |
| Konuşan sayısı | 170.717 (2007)[1] (tarih gerekli) |
| Dil ailesi | |
| Dil kodları | |
| ISO 639-1 | nv |
| ISO 639-2 | nav |
| ISO 639-3 | nav |
Navahoca ya da Navaho dili (kendilerince Diné bizaad; İngilizce Navajo, Navaho), ABD'de New Mexico, Arizona, Kolorado ve Utah eyaletlerinde Navaholar tarafından konuşulan Atabask dillerinden bir Kızılderili dilidir. Güney Atabask dilleri alt grubunda sınıflandırılan Navahocanın en yakın akrabası Apaçi dilleridir. ABD'de konuşanı en fazla olan Kızılderili dilidir. 2007 yılı rakamlarına göre konuşanı 170,717[1] kişidir.
Dilin gelişimi ve bilimsel işlenişi için çalışan kurum Navaho Dil Akademisi (NLA) adlı kâr amacı gütmeyen kurumdur.
Diyalekt ve kabileler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Doğu lehçesi (İng. Eastern dialect)
- Batı lehçesi (İng. Western dialect)
| Doğu | Batı | Anlamı |
| yas | zas | kar |
| gohwééh | ahwééh | kahve |
İyelik
[değiştir | kaynağı değiştir]| Şahıs | Önek | Anlamı |
| 1sg | shi- | ben-im |
| 2sg | ni- | sen-in |
| 3sg | bi- | o-n-un |
| ho- / a- ¹ | birisi-n-in | |
| 1dual | nihi- | ikimiz-in |
| 2dual | nihi- | ikiniz-in |
| 3dual | bi- | ikisi-n-in |
| 1pl | danihi- | üçümüz-ün / biz-im |
| 2pl | danihi- | üçünüz-ün / siz-in |
| 3pl | dabi- | üçü-n-ün / onlar-ın |
¹ agaan : birisinin kolu ; ajáád : birisinin bacağı
Örnekler
[değiştir | kaynağı değiştir]- dineʼé kabile
- saad dil
- łį́į́ʼ at
- łóóʼ balık
- atsįʼ et
- ayęęzhii yumurta
- dił kan
- nimasii patates
- naadą́ą́ʼ mısır
- łigaii ak, beyaz
- łizhin kara, siyah
- dinootłʼizh yeşil
- łichííʼ kırmızı
- béeso para
- azhéʼé baba
- óola altın
- yáh gök
- shá güneş
- tó su
- łáaʼii bir
- naaki iki
- tááʼ üç
- dį́į́ʼ dört
- ashdlaʼ beş
- aooʼ evet
- Tʼóok bizaad Türkçe
- Tʼóok bikéyah Türkiye
Navahoca Vikipedi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Wikiibíídiiya 6 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b census.gov 3 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 2007 American Community Survey. Accessed 2010-07-13.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Navaho Dil Akademisi NLA Diné Bizaad Naalkaah 4 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- The Voice of the Navajo Nation KTNN 25 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
