Muhammed'in emriyle öldürülen kişiler listesi
Muhammed, İslam'ı duyurmaya başlamasıyla zaman içerisinde kendisine taraftar topladı ve böylece giderek artan bir nüfuz elde etti. Diğer inançlara mensup bazı kimseler, kendilerini yanlış yolda olmakla itham eden Muhammed'e karşı koydu. Bazı şairler şiirleriyle Muhammed'i hicvederken bazıları ise şiirleriyle insanları ona karşı savaşmaya davet etti. Muhammed muhaliflerini ortadan kaldırmak amacıyla onları öldürttü.
Muhammed'in emriyle Esma bint Mervân, Umeyr bin Adî tarafından öldürüldü. Ebu Afek, Salim bin Umeyr tarafından öldürüldü. Nadr bin Haris, Ali tarafından öldürüldü. Ka'b bin Eşref; şiirleriyle Muhammed'i hicvettiği gerekçesiyle Muhammed b. Mesleme, Ebû Nâile b. Selâme, Abbâd b. Bişr, Hâris b. Evs ve Ebû Abs tarafından öldürüldü. Ebi Rafi bin Ebi Hukayk, Abdullah bin Atîk tarafından öldürüldü. Süfyan bin Halid, Abdullah bin Üneys tarafından öldürüldü. Ebu Azze, Asım bin Sabit veya Zübeyr tarafından öldürüldü. Ümmü Kırfe, Zeyd bin Hârise tarafından öldürüldü.
Öldürülenlerin listesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Esma bint Mervân
[değiştir | kaynağı değiştir]Esma bint Mervan Yahudi kökenli Arap bir şairdi. İslam dini aleyhinde şiirler söyleyerek insanları Muhammed'e karşı kışkırtıyordu. Muhammed'in “Bu kadına hak ettiği cevabı verecek bir kimse yok mu?” sözünü işiten Umeyr bin Adî, “Allahım! Eğer Resûlullah Bedir'den sağ salim dönerse bu kadını öldüreceğim” diyerek adakta bulundu.[1] Umeyr bin Adî bir gece kadının evine girdi. Etrafta kadının uyuyan çocukları vardı. O sırada Esma çocuklarından birini emziriyordu. Umeyr çocuğu annesinden ayırdı, kılıcını Esma'nın göğsüne dayadı ve kılıç sırtından çıkana kadar bastırarak kadını öldürdü.[2]
Ebu Afek
[değiştir | kaynağı değiştir]Ebu Afek, Benî Amr bin Afv kabilesine mensup 120 yaşında bir Yahudi'ydi. Etrafındaki insanları Muhammed'e karşı kışkırtır ve Muhammed aleyhinde şiirler söylerdi. Muhammed, Ebu Afek'in kendisi aleyhinde şiirler söylediğini işitince: “Bu habisi benim için kim öldürebilir?” diyerek onun hakkında ölüm fermanı çıkarttı.[3] Salim bin Umeyr onu öldürmek için fırsat kollamaya başladı. Ebu Afek'in avluda yattığını öğrenen Salim bin Umeyr, kılıcını onun ciğerine sapladı ve kılıç yataktan çıkana kadar bastırarak onu öldürdü.[4]
Nadr bin Haris
[değiştir | kaynağı değiştir]Nadr bin Haris İslam'a karşı çıkanların başında geliyordu. Müfessirlerin çoğu bazı ayetlerin inişini onun faaliyetlerine bağlamaktadır.[5] Babasından tıp ve diğer alanlarda eğitim alan Nadr'ın Müslümanlara olan karşıtlığı bilgi birikimi, anlattığı hikâyeler, hitâbet gücü ve iknâ kabiliyetini kullanmak şeklinde olmuştur. Müslümanlara işkence ettiği hakkında hiçbir bilgi bulunamayan Nadr, daha çok entelektüel kimliğiyle ön plana çıkmıştır. Muhammed'in oturduğu meclisleri takip ettiği, o ayrıldıktan sonra gelerek, “Vallahi ey Kureyşliler! Ben ondan daha güzel konuşurum. Bana gelin, ben size onun sözünden daha güzelini aktarırım” dediği ve yolculuk ettiği ülkelerde öğrendiği hikâyeleri Kureyşlilere anlattığı söylenir. Muhammed ile Nadr'ın aynı mecliste karşı karşıya gelerek tartıştıkları da olmuştur. Nadr’ın, bir kişinin Müslüman olacağını duyduğu zaman o kişiyi, satın aldığı şarkıcı cariyesine götürerek cariyesinden bu kişiyi yedirip içirmesini, ona şarkılar söylemesini istediği, sonra da ona bu hayatın Muhammed'in davet ettiği dinden daha iyi olduğunu söylediği anlatılır.[6][7][8] Bedir'de esir alınan Nadr, Muhammed'in emriyle Ali tarafından öldürülür. Nadr'ın bizzat Muhammed tarafından öldürüldüğü de söylenir.[5][9][10]
Ukbe bin Ebi Muayt
[değiştir | kaynağı değiştir]Mekke zenginleri ve ileri gelenleri arasında yer alan Ukbe bin Ebi Muayt, İslam'ın ilk günlerinden beri Muhammed'i davetten vazgeçirmeye ve yeni Müslüman olanları dinlerinden döndürmeye çalışıyordu. Muhammed'e komşuydu ve onun kapısının önüne pislik atıyordu. Bir gün Muhammed Kâbe'nin yanında namaz kıldığı sırada onun yanına gitti ve secdeye vardığı sırada elbisesini boynuna dolayarak onu boğmaya çalıştı. Bedir Muharebesi sonrasında esir düşen Ukbe bin Ebi Muayt, Muhammed'in emriyle ölüme mahkûm edildi ve Asım bin Sabit veya Ali tarafından öldürüldü.[11]
Ka'b bin Eşref
[değiştir | kaynağı değiştir]Ka'b b. Eşref, Tayoğullarından olup anne tarafından soyu Nadiroğulları Yahudilerine dayanıyordu.[12] Medine şairlerinden olan Ka'b bin Eşref, Bedir Muharebesi'nin Müslümanların lehine sonuçlanması sonrası Mekke'ye giderek söylediği şiirlerle Kureyşlilerin intikam duygularını tahrik etti.[13] Daha sonra Medine'ye dönerek şiirleriyle Müslüman kadınların iffetleri hakkında kötü sözler söylemeye başladı.[3] Bunun üzerine Muhammed bu duruma son verilmesini istedi. Ka'b bin Eşref 4 Eylül 624'te Muhammed b. Mesleme, Ebû Nâile b. Selâme, Abbâd b. Bişr, Hâris b. Evs ve Ebû Abs tarafından öldürüldü.[13]
Ebu Rafi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ebu Rafi, Muhammed'e muhalefetiyle bilinen ve politik olarak aktif olan Yahudi bir aileye mensup bir şairdi. Müslümanlara karşı savaşan Putperest Araplara Ebu Rafi tarafından destek sağlanmaktaydı.[12] Ebu Rafi'nin adamlar toplayıp Muhammed'e karşı savaşmak için törenler düzenlediği haberi duyulunca Muhammed; Abdullah bin Atîk, Abdullah bin Üneys, Ebû Katâde, el-Esved bin Huzâ'î ve Mesud bin Sinan'a Ebu Rafi'yi öldürmelerini emretti.[14] Abdullah bin Atîk'in önderlik ettiği grup onu evinde öldürüp Medine'ye geri döndü.[15] Bir diğer görüş Ebu Rafi'nin öldürülme nedeninin kabile rekabetinin bir sonucu olduğu yönündedir.[16] Ka'b bin Eşref için Evs kabilesi aracılığıyla suikast düzenlenmişti. Evs kabilesine rakip olan Hazrec kabilesi, Evs kabilesinden geri kalmamak amacıyla Ebu Rafi'yi öldürmek için Muhammed'den izin istedi.[16]
Süfyan bin Halid (Halid bin Süfyan)
[değiştir | kaynağı değiştir]Muhammed, Medine'ye yürümek için adam toplamakta olan Yahudi lideri Halid b. Süfyan'ı (veya Süfyan bin Halid) öldürmek amacıyla daha önce Ebu Rafi'yi öldürme görevinde yer alan Abdullah bin Üneys'i görevlendirdi.[17] Abdullah, Muhammed'den yalan söyleme konusunda izin istedi.[12] Muhammed, Abdullah'a ona güven verebilmek için gerekirse kendi aleyhinde rahatça konuşabileceğini söyledi.[17] Abdullah, Lihyan[12] veya Huza'a[18] kabilesinin yaşadığı bölgeye gitti ve onu buldu. Tanınmamak için kıyafetini değiştirmişti. Abdullah, Muhammed aleyhinde konuşarak Süfyan'ın sevgisini kazandı.[12] Süfyan'ın arkadaşları dağılıp uyuyunca Abdullah, Süfyan'ı öldürdü ve başını kesip Muhammed'e götürdü.[18]
Ebu Azze
[değiştir | kaynağı değiştir]Ebu Azze, asıl adı Amr bin Abdullah olan ve Kureyş'in Cumahoğulları boyuna mensup bir şairdir. Mekke ordusuyla birlikte Bedir Savaşı'na katılmış ve Müslümanlara esir düşmüştü. Bunun üzerine Ebu Azze, fakir olduğunu ve bakıma muhtaç 5 kız çocuğunu gerekçe göstererek kendisinin serbest bırakılmasını istedi. Buna karşılık Müslümanlara karşı bir faaliyette bulunmayacağına dair söz verdi. Bunun üzerine Muhammed onun karşılıksız salıverilmesini emretti ve Ebu Azze Mekke'ye döndü. Ebu Azze Mekke'de şiirler söyleyerek halkın intikam duygularını tahrik etti. Uhud Muharebesi'ne de katılan Ebu Azze savaşta Müslümanlara esir düştü. Ebu Azze, tekrar fakirliğini ve bakıma muhtaç 5 kızını gerekçe göstererek salınmasını istedi. Muhammed “Mekke'ye gidip 'Muhammed'i iki defa kandırdım' demene fırsat vermeyeceğim” ve “Mümin, bir delikten iki defa sokulmaz” diyerek Asım bin Sabit veya Zübeyr'e Ebû Azze'nin boynunu vurmasını emretti.[3]
Ümmü Kırfe
[değiştir | kaynağı değiştir]Ümmü Kırfe, Vadi el-Kura'daki pagan Beni Fezare kabilesinin lideri[19] ve nüfuz sahibi bir kimseydi.[19] Malik İbn-i Huzeyfe İbn-i Bedir el-Fezari'nin karısıydı.[20] Zeyd bin Hârise tarafından Muhammed'in verdiği emirler üzerine Ümmü Kırfe'nin iki bacağına iki ayrı ip geçirildi ve bacakları iki deveye bağlandı, ardından kadın iki parçaya ayrılıncaya dek develer sürüldü.[21][22] İnfazdan sonra Ümmü Kırfe'nin başı kesildi ve daha sonra Medine sokaklarında gezdirildi.[23]
| “ | Ümmü Kırfe Arapların dillerine destan olmuştu. Araplar:
"Ümmü Kırfe'den daha emniyette, daha şerefli kimse yok" derlerdi. Evinde elli kişinin kılıcı asılı dururdu ki onların hepsi de Ümmü Kırfe'nin ev halkı idi. (İbni Seyyidi'n-nas-Uyunu'l-Eser) Kays b. Muhassir, Ümmü Kırfe'nin bir ayağını bir deveye, öbür ayağını da başka bir deveye bağladıktan sonra develeri ayrı istikamette yürütmeye zorladı. Develer yürüyünce Ümmü Kırfe ikiye ayrıldı." (İbni Sa'd-Tabâkat)[24] |
„ |
Kaynakların güvenilirliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Esma bint Mervân
[değiştir | kaynağı değiştir]Klasik ve klasik sonrası hadisçiler bu rivayeti reddetmiş ve bunun uydurma (mevzu') olduğunu ilan etmiştir. Olayın gerçekliğine karşı argümanlarında, hikâyenin nakledildiği rivayet zincirlerinin (isnadlar) hepsinin en düşük dereceden (mevzūʻ) zayıf (zaʻif) olduğuna işaret ederler.[22]
Nadr Bin Hari
[değiştir | kaynağı değiştir]Dr. Muhammed Abdullah el-Avsan, Peygamberin Biyografisinde Söylenenler ve İspatlanamayanlar adlı kitabında bu olayı yalanlamış ve El-Elbani'nin hadisin rivayet zincirini eleştirirken söylediği şu sözlerini aktarmıştır: "Zayıftır. El-Beyhaki (9/64) tarafından Şafii'den rivayet edilmiştir: Kureyş'ten bazı alimler ve diğer savaş alimleri, Allah'ın Elçisi Bedir günü Al-Nadr ibn Al-Haris Al-Abdi'yi yakaladı ve çölde öldürdü. Veya Al-Asîl sabırlıydı ve Ukbe bin Ebi Muayt'ı yakaladı ve onu sabırla öldürdü. diye rivayet ettiler. Gördüğünüz gibi bu problemlidir (ikilemdir)." Ayrıca Nadr bin Haris ile birlikte esir düştükten sonra başı kesilerek öldürüldüğü söylenen Ukbe bin Ebi Muayt, Buhari'ye ve hadisçilerin güvenilir bulduğu bazı kaynaklara göre Bedir Savaşı esnasında savaş meydanında öldürülmüştür.[7][9][11]
Ümmü Kırfe
[değiştir | kaynağı değiştir]Sahih-i Müslim’deki rivayette Ümmü Kırfe'nin esir alındığı belirtilmekle beraber katledildiğine dair bir bilgi mevcut değildir.[25] Savaşlarda ibadetle meşgul olanların, yaşlıların, savaşmayan sivillerin, özellikle çocukların ve kadınların öldürülmesinin yasak ve günah addedilmesi Ümmü Kırfe'nin katledilmesi olayına karşı ileri sürülür.
Bir görüşe göre Ümmü Kırfe'nin bacaklarının ayrılıp öldürülmesi iddiasının kaynağı Vâkidî'dir. Vakıdi; Buhari, Müslim, Nesai, İbn Hanbel, Hakim, Zehebi gibi en büyük hadis alimleri ve diğer hadis otoriteleri tarafından yalancılıkla itham edilmiş, oldukça zayıf ve metruku'l-hadis olarak kabul edilmiştir.[26]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Güler, Zekeriya. "UMEYR b. ADÎ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2020.
- ^ İbn Sa'd. "Umeyr b. Adî Seriyyesi". Kitabü’t Tabakati’l Kebir - Cilt:2: Resulullah’ın (Sallallahu Aleyhi Vesellem) Gazve ve Seriyyeleri. Siyer Basim Yayin Dagitim San. Ve Tic. Ltd. Sti.
- ^ a b c Arslan, İhsan (30 Haziran 2020). "İslâm Devleti'nin İstiklal ve İstikbalini Tehdit Eden Şairlere Karşı Hz. Peygamber'in Tavrı". Akademik Siyer Dergisi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2020.
- ^ İbn Sa'd. "Sâlim b. Umeyr Seriyyesi". Kitabü’t Tabakati’l Kebir - Cilt:2: Resulullah’ın (Sallallahu Aleyhi Vesellem) Gazve ve Seriyyeleri. Siyer Basim Yayin Dagitim San. Ve Tic. Ltd. Sti.
- ^ a b Aycan, İrfan. "NADR b. HÂRİS". TDV İslâm Ansiklopedisi. 24 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2020.
- ^ Köse, Feyza Betül (30 Haziran 2018). "Bir Entelektüel Müşrik: Nadr b. el-Hâris el-Abderî ve Mücadelesi". İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 1 (9). ss. 69-85. 18 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2020.
- ^ a b Vâkıdî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ömer b. Vâkıd el-Vâkıdî el-Eslemî el-Medenî (ölm. h.207/m.823), Kitâbü'l-Megāzî, c.1, sh. 134
- ^ İbn Hişâm, Ebû Muhammed Cemâlüddîn Abdülmelik b. Hişâm b. Eyyûb el-Himyerî el-Me'âfirî el-Basrî el-Mısrî (ölm. h.218/m.833), es-Sîretu’n-Nebeviyye, sh. 542, 596
- ^ a b İbn Hazm, Cevâmiu’s-Sîre, 114.
- ^ İbn Kuteybe, Ebû Muhammed Abdullah b. Müslim b. Kuteybe ed-Dineverî (h.276/m.889), el-Ma'ârif, c. 2, sh. 155
- ^ a b Yiğit, İsmail. "UKBE b. EBÛ MUAYT". TDV İslâm Ansiklopedisi. 24 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2020.
- ^ a b c d e Ayyıldız, Esat (28 Ekim 2020). "Klasik Arap Edebiyatında Yahudi Şairlere Düzenlenen Suikastlar". Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 15 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2020.
- ^ a b Kapar, Mehmet Ali. "KÂ'B b. EŞREF". TDV İslâm Ansiklopedisi. 25 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2020.
- ^ İbn Sa'd. "Abdullah b. Atîk'in Ebû Râfi'ye Karşı Seriyyesi". Kitabü’t Tabakati’l Kebir - Cilt:2: Resulullah’ın (Sallallahu Aleyhi Vesellem) Gazve ve Seriyyeleri. Siyer Basim Yayin Dagitim San. Ve Tic. Ltd. Sti.
- ^ Çakan, İsmail Lütfi. "ABDULLAH b. ATÎK". TDV İslâm Ansiklopedisi. 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2020.
- ^ a b Akbaş, Mehmet (28 Ekim 2020). "Hz. Peygamber'in İslam Düşmanlığı Yapan Müşrik ve Yahudi Elebaşlarının Öldürülmesi İçin Görevlendirdiği Sahâbîler" (PDF). Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 37. Erişim tarihi: 6 Aralık 2020.
- ^ a b Çakan, İsmail Lütfi. "ABDULLAH b. ÜNEYS el-CÜHENÎ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2020.
- ^ a b İbn Sa'd. "Abdullah b. Üneys'in Seriyyesi". Kitabü’t Tabakati’l Kebir - Cilt:2: Resulullah’ın (Sallallahu Aleyhi Vesellem) Gazve ve Seriyyeleri. Siyer Basim Yayin Dagitim San. Ve Tic. Ltd. Sti.
- ^ a b Ibn Kathir, Ismāʻīl ibn ʻUmar Ibn Kathīr (2000). The Life of the Prophet Muhammad: Al-Sira Al-Nabawiyya. trans. Trevor Le Gassick. Garnet & Ithaca Press. s. 314. ISBN 9781859641453. 9 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2018.
- ^ Ibn 'Abd Rabbih (2012). The Unique Necklace, Volume 3. trans. Issa J. Boullata. UWA Publishing. s. 6. ISBN 9781859642405. 9 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2018.
- ^ The History of Al-Tabari: the Victory of Islam. trans. Michael Fishbein. SUNYP. 1997. ss. 95-97.
- ^ a b The Muslim Empire and the Land of Gold, p.287, Rodney J. Phillips, Strategic book publishing
- ^ Al-Jamal, Khalil Abd al-Karim Manshurat. Al-Nass Al-Muasas wa Mujtamauhu. s. 174.
- ^ ""Zeyd b. Harise'nin Beni Fezarilere Gönderilmesi, İslam'ın Hareket Metodu 3", davetulhaq.com". 27 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2018.
- ^ Cihâd, 46
- ^ ^ bk. el-Mizzi, Tehzibu’l-Kemal, Muhakkik Beşşar Avvad Maruf’un taliki, 26/193-195; Nevevi, el-Mecmu, 1/114