Louis Palander
| Louis Palander | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Adolf Arnold Louis Palander 02 Ekim 1842 Karlskrona, İsveç |
| Ölüm | 07 Ağustos 1920 (77 yaşında) Djursholm, İsveç |
| Bağlılığı | İsveç |
| Branşı | İsveç Deniz Kuvvetleri |
| Hizmet yılları | 1864-1910 |
| Rütbesi | Amiral |
| Ödülleri | Kurucular Medalyası (1880) Vega Medalyası (1882) |
| Eşi | Anna Katarina Grischotti |
| Sonraki işi | Kutup kaşifi Deniz İşleri Bakanlığı (1901-05) |
Adolf Arnold Louis Palander af Vega (2 Ekim 1842 - 7 Ağustos 1920) İsveçli bir deniz subayıdır ve çoğunlukla Adolf Erik Nordenskiöld'ün Kuzeydoğu Geçidi'ne yönelik ilk başarılı girişimi olan Vega seferinin kaptanı olarak hafızalara kazınmıştır.[1]
Donanmadaki Başlangıç Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Louis Palander İsveç'in Karlskrona kentinde doğdu. Babası Axel Fredrik Palander İsveç Donanması'nda tuğamiraldi ve Karlskrona'daki Kraliyet Donanması tersanesinde yöneticilik yapıyordu. Annesi Emelie Jacquette Constance du Rées idi. Louis Palander 14 yaşında deniz harp okulu öğrencisi oldu. 1864 yılında Karlberg Sarayı'ndaki İsveç Kraliyet Deniz Harp Okulu'ndan asteğmen rütbesiyle mezun oldu ve Gefle korvetiyle Akdeniz, Sierra Leone ve Liberya seferlerinin yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri'ne yapılan bir geziye katıldı. Louis Palander, denizdeki diğer birkaç görevinden sonra 1868 yılında Nordenskiöld'ün Spitsbergen seferine Sofia vapuruyla katıldı. Geminin kaptanı Baron Fredrik von Otter'di. Aynı yıl Anna Katarina Grischotti ile evlendi.[2]
Daha sonra Palander, 1869-1870 yıllarında Akdeniz'e yapılan bir seferde Vanadis gemisinde görev yaptı. Daha sonra teğmenliğe terfi etti ve önce 1870-1871 kışında Gotland ile İsveç'in ana karası arasında, daha sonra da 1871-1872 yıllarında Øresund üzerinden geçen posta yolunu ağır kış koşullarında güvence altına almak için posta vapuru Polhem'de gemi kaptanlığı yaptı. Ayrıca Nordenskiöld'ün 1872-1873 yıllarında Spitsbergen adalarına yaptığı kış seferi sırasında Polhem vapurunda gemi kaptanlığı yapmış ve bilimsel çalışmalara önemli katkılarda bulunmuştur. Mosselbay'daki ana kamptan Palander ve diğer dokuz adam Mayıs-Haziran 1873'te Nordenskiöld'ün başarısız Kuzey Kutbu'na ulaşma girişimine eşlik etti. İsveç'e döndükten sonra Palander'in donanmadan onurlu bir şekilde terhis edilme talebi kabul edildi ve önce İngiltere'ye giden kargo gemilerinde kaptan olarak, daha sonra da Göteborg merkezli bir vapur hattında kaptan olarak işe başladı.
Vega Seferi
[değiştir | kaynağı değiştir]1877'de Palander Kraliyet Donanması'na geri döndü ve Kuzeydoğu Geçidi'ne yapılacak keşif gezisinde kaptan olmayı teklif etti. Palander bu amaçla Vega adlı balina avlama gemisini temin etti ve mürettebat ile subayları seçti. Gemi 22 Haziran 1878'de Karlshamn'dan yola çıktı ve 17 Temmuz'da Nordenskiöld'ün gemiye bindiği Tromsø'ya (Norveç) vardı. 1878-1879 yılları arasında gerçekleştirilen sefer sonunda başarılı oldu ve yolculuğun bitiminden kısa bir süre önce kaptanlık mertebesine terfi etti.[3]
İsveç'e döndükten sonra Kral 2.Oscar tarafından Palander af Vega soyadıyla asilzade ilan edildi ve İsveç Parlamentosu kendisine yıllık 4.000 İsveç kronu emekli maaşı bağladı. Palander başarılı bir amatör fotoğrafçıydı ve seyahati ve seyahat sırasında karşılaştığı insanları tasvir eden yaklaşık 60 fotoğrafik plakayı eve getirdi.
Sonraki Donanma ve Siyasi Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Palander, 1881-1883 yılları arasında Karlskrona'daki Kraliyet Donanması tersanesinin yöneticisinin emir subayı olarak ve 1886-1889 yılları arasında Deniz Harp Dairesi'nde görev yaptı. 1889 yılında komutanlığa terfi etti ve 1893 yılında İsveç Kraliyet Donanması Malzeme İdaresi'nin ikmal servisi (intendenturavdelningen) şefi olarak atandı. 1896'da tuğamiralliğe ve kralın birinci yaverliğine terfi etti ve ardından 1897'de Karlskrona'daki Kraliyet Donanması tersanesinin yöneticiliğine atandı. 1899 yılında İsveç Kraliyet Donanması Malzeme İdaresi Şefi oldu ve 1900 yılında tümamiralliğe terfi etti. 1901 yılında Deniz İşleri Bakanlığı'ndan sorumlu kabine bakanı oldu. 1903 yılında koramiralliğe terfi etti.
2 Ağustos 1905'te hükûmetin geri kalanıyla birlikte kabine bakanlığı görevinden istifa etti (Norveç ve İsveç arasındaki birliğin dağılmasından kaynaklanan siyasi krizin bir sonucu olarak) ve İsveç Kraliyet Donanması'ndaki görevine devam etti.
Onur Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kurucular Madalyası, 1880[4]
- Vega Madalyası, 1882
- Victoria Kraliyet Nişanı Onursal Şövalye Büyük Haçı (GCVO), 1908[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Wilhelm Odelberg. "A A Louis Palander af Vega". Svenskt biografiskt lexikon. 31 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: Nisan 1, 2019.
- ^ Erik Norberg. "Fredrik W Otter, von". Svenskt biografiskt lexikon. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: Nisan 1, 2019.
- ^ Esko Häkli. "N Adolf Erik Nordenskiöld". Svenskt biografiskt lexikon. 1 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: Nisan 1, 2019.
- ^ "Gold Medal Recipients". Royal Geographical Society. 25 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021.
- ^ "No. 28106". The London Gazette. 4 Şubat 1908. s. 803.
Diğer Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Svenskt Biografiskt Handlexikon (SBH), 2. baskı, Albert Bonniers Förlag, Stockholm, 1906.
