Jeongjo
Kral Jeongjo (1752-1800) Joseon Hanedanlığı'nın 22. hükümdarıdır. Ülkenin gelişmesi için çeşitli reformlara girişmesi nedeniyle Joseon'da reformcu hükümdar olarak kabul edilir. Büyükbabası Kral Yeongjo (1724-1776)'dan sonra ve oğlu Kral Sunjo (r. 1800-1834)'dan önce gelmekteydi. Kendisi birçok kişi tarafından Joseon'da Kral Sejong'la beraber en başarılı ve ilerigörüşlü hükümdar olarak kabul edilmektedir.[1]
Babası Kral Yeongjo tarafından öldürülen Veliaht Prens Sado'nun oğludur. Annesi Hanımefendi Hyegyeong'un yazdığı Hanımefendi Hyegyeong'un Hatıratı adlı otobiyografisinde Kore'nin Talihsiz Veliaht Prensesi olarak yaşamını ayrıntılarıyla anlatmıştır. Paha biçilemeyecek kadar değerli olan bu eser Kral Yeongjo, Kral Jeongjo ve Kral Sunjo'nun saltanatları süresince yaşanan politik olaylara kaynaklık etmektedir.
Reformu nedeniyle Kral Jeongjo, kralın gücünü geliştirmesi için çok çalışan ancak sonunda suikast girişiminde bulunan ihtilaflı politikacı Hong Guk-yeong ile tanışmıştır.
Jeongjo, babasının adını temize çıkarmak için uzun süre saltanatta kalmıştır. Sarayın yanı sıra babasının mezarının da bulunduğu şehir olan Suwon'a gitmiştir. Babasının mezarını koruması için Hwaseong Kalesi'ni yaptırmıştır. Kale, bugün UNESCO Dünya Miras Alanı olarak kabul edilmektedir.
Göreve gelişi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bulunduğu dönem babasının öldürülmesiyle oldukça karışıklık içindeydi. Kral Yeongjo'nun en son kararı Prens Sado'ya karşı olan sözü geçen nüfuz sahibi politikacılar aracılığıyla Prens Sado'yu öldürmekti.
Bu olaydan sonra çok sayıda çalkantılı zamanlar yaşadıysa da Hong Guk-yeong'un yardımıyla üstesinden geldi.
İnkılâpçılığı
[değiştir | kaynağı değiştir]Kral Jeongjo, Joseon Hanedanlığı'nda yeni devrimlere öncülük etti. Başlangıçta Yeongjo'nun Tangpyeong politikasına devam ederek adım atıldı. Ulusal kalkınmanın menfaati için, ulusun tüm politikasını kontrol etmeyi denedi.
Saltanatında birçok değişik reformlar yaptı, özellikle imparatorluğa ait bir kütüphane olan Kyujanggak (규장각)'ı kurmuştur. Bununla birlikte amacı Joseon'un kültürel ve politik tutumunu geliştirmek ve yetenekli devlet memurlarıyla ulusu yönetmekti. Aynı zamanda sosyal konumları yüzünden yasaklanmış olanlara yönetim kadrolarını açarak cesur yeni sosyal inisiyatife öncülük etmiştir. Joseon'da soylu sınıftan gelen bir babadan (yangban) ve alt sınıf bir anneden (cheonmin) doğan bir kişi yarı kan taşıdığı için "lekelenmiş" olarak görüleceğinden idari işlerde çalışması yasaklanmıştır. Ayrıca Kore'nin tarihinde çoğu zaman yer almış olan kraliçenin akrabalarını ve çok sayıdaki varlıklı aristokratları azaltmak için hüküm verilmiştir. Jeongjo, Park Je-ga gibi birçok Silhak bilginine destek olarak hem kraliyet gücünü artırmış hem de Joseon'un popüler kültürünün ileri gitmesini sağlamıştır.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Joseon'da bu gibi yenilikçi kişilerin statülerine rağmen tarihi bir unvan almıştır. Jeongjo'nun döneminde diğer uluslar ilerleme için birçok iç savaşla kendilerini göstermiştir. Ancak ani ölümünden dolayı başarmak istediklerini başaramamıştır. Oğlu Sunjo'nun gerçekleştirmek istediklerini göremeden esrarengiz bir sebepten dolayı 1800 yılında ölmüştür. Jeongjo'nun bu esrarengiz ölümü hakkında bugün bile birçok kitap vardır.
Hwaseong şehrinde bulunan Geonneung kraliyet mezarlığında eşiyle beraber defnedilmiştir.
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Babası: Prens Sado (1735-1762)
- Annesi: Hong Boyu'na mensup Kraliçe Heongyeong (1735-1815)
- Eşleri:
- Kim Boyu'na mensup Kraliçe Hyoui (1753-1821)
- Hong Boyu'na mensup Asilzade Eşi Won (1766-1779)
- Yun Boyu'na mensup Asilzade Eşi Hwa (1765-1824)
- Seong Boyu'na mensup Asilzade Eşi Ui (1753-1786)
- Park Boyu'na mensup Asilzade Eşi Su (1770-1822)
- Çocukları:
- Prens Sanggye (1770-1786), Hong Boyu'na mensup Asilzade Eşi Won'dan tek oğlu.
- Veliaht Prens Munhyo (1782-1786), Seong Boyu'na mensup Asilzade Eşi Ui'den tek oğlu.
- Kral Sunjo (1790-1834), Park Boyu'na mensup Asilzade Eşi Su'dan tek oğlu.
- Seong Boyu'na mensup Asilzade Eşi Ui'den tek kızı.
- Prenses Sukseon (1793-1836), Park Boyu'na mensup Asilzade Eşi Su'dan tek kızı.
Ölümünden sonraki adı
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kral Jeongjo Gyeongcheon Myeongdo Hongdeok Hyeonmo Munseong Muryeol Seongin Janghyo the Great of Korea
- 정조경천명도홍덕현모문성무렬성인장효대왕
- 正祖敬天明道洪德顯謨文成武烈聖仁莊孝大王
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hwaseong Kalesi Resmi İnternet Sitesi (İngilizce)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "영조 40년 2월 21일". 10 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2021.