Glossofobi
| Glossofobi | |
|---|---|
| Diğer adlar | konuşma anksiyetesi |
| Uzmanlık | Psikoloji |
Glossofobi veya konuşma kaygısı halka açık konuşma ya da genel olarak konuşma korkusudur.[1] Kelime glossofobi Yunancadaki γλῶσσα glōssa, dil anlamına gelir ve φόβος phobos, korku veya endişe anlamına gelir. Birçoğu yalnızca bu korkuya sahipken, küçük bir azınlık diğer sosyal fobi veya sosyal anksiyete bozuklukları yaşayabilir.
Sahne korkusu, Glossofobi'nin bir belirtisi olabilir.[1]
Semptomları
[değiştir | kaynağı değiştir]Semptomlar, bunları içerir:
- Herhangi bir grupla sözlü iletişim kurmadan önce yoğun endişe duyma,
- Gruptaki bireylerin dikkatini çekinmekten kaçınma,
- Fiziksel sıkıntılar, mide bulantısı veya panik duyguları.
Konuşma kaygısının daha spesifik belirtileri üç ana kategoriye ayrılabilir: fiziksel, sözlü ve sözsüz. Fiziksel semptomlar sinir sisteminin sempatik (ANS) kısmından "dövüş ya da uçuş" tepkisi ile yanıt verir. Adrenalin salgısının, sempatik sistemin modus operandi veya ameliyat yöntemi tamamen olmadığından, aynı anda çok çeşitli semptomlar üretir, bunların hepsi tehlikelidir ve mücadele etme yöntemleri geliştirmelidir. Garcia-Lopez'in (2013)[2] yılında söylediği gibi, bu semptomlar, şiddetli işitme, artmış kalp atış hızı, artmış kan basıncı, irileşmiş gözbebekleri, artan terleme, artmış oksijen alımı, boyun/sırt üstü kasların sertleşmesi ve ağız kuruluğunu içerir. Kontrol edilemeyen sallanma da, (özellikle sunumdan önce), yaygın bir semptomdur. Bunlardan bazıları, (örneğin beta-blokerler gibi adrenalinin sebep olduğu) reseptörlere bağlanan ilaçlar ile hafifletilebilir. Sözlü belirtiler arasında gergin bir ses, titreyen bir ses ve vokal duruşlar bulunur; endişeli konuşanları rahat etmeye eğilimlidir. Konuşma kaygısının bir biçimi, işlevsel olmayan konuşma kaygısıdır; burada, kavga veya uçuş tepkisinin yoğunluğu bir kişinin etkili bir şekilde konuşmasını engeller.
Araştırmalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Birçok kişi, yalnızca halka konuşma sırasında var olan stres kaynaklı konuşma bozukluğuna sahip olduklarını belirtir. Bazı glossofobikler, dans edebiliyor, halka açık sunum yapabiliyor ya da konuşabiliyor (örneğin oyunda) ya da seyirciyi görmüyorlarsa şarkı söyleyebiliyorlar. Bir grupta (koro ya da müzik grubu gibi) çalışma yapabilmek, glossofobi'nin neden olduğu kaygıyı hafifletebilir.
Bütün insanların 4'te 3'ünün, halka yapılan konuşmalardan önce korku ya da endişe yaşadığı tahmin edilmektedir.[3] Aslında, anketler çoğu insanın grup konuşması yapma korkusunun, ölüm korkusundan daha fazla olduğunu gösterdi.[4] Tedavi edilmezse, halka açık konuşma kaygısı (diğer zihinsel sağlık sorunları gibi) genel olarak insanlara ve özellikle lisans öğrencilerine ciddi zarar verici etkilere neden olabilir; çünkü eğitim hedeflerine ulaşmalarını engelleyebilir. Garcia-Lopez, Diez-Bedmar ve Almansa-Moreno (2013) tarafından yürütülen yakın tarihli bir araştırmada daha önce eğitilen öğrencilerin diğer öğrencilere eğitimci olarak davranabileceğini ve halka karşı konuşma becerilerini geliştirmelerine yardımcı olabileceklerini bildirildi.[5]
Sebepleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Glossofobinin nedenleri değişebilir.[6] Bununla birlikte, tüm fobilerin başlıca nedeni, özellikle yaygın ve basit olanları, çocukluk, ergenlik ve erken erişkin döneminde gelişir. Konuşmacı, halka konuşmayla alakalı travmatik bir çocukluk deneyimi yaşamış olabilir.
Ayrıca bir kalıtsal bir fobi olabilir; çünkü konuşmacının yakın akrabaları seyirci karşısında aynı tepkiyi gösterebilir. Konuşmacı fobiyi bulunduğu ortamdan öğrenebilir, bu diğer türlerine kıyasla daha önlenebilirdir.[7]
Glossofobinin nadir bir nedeni bir sağlık durumundan veya bir sağlık endişesinden gelebilir. Oldukça ciddi bir beyin hasarı, glossofobi de dahil olmak üzere birçok fobiden birine neden olabilir.[8]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Fritscher, Lisa. "Glossophobia". About.com. 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2011.
- ^ Garcia-Lopez, L.J. (2013). Treating...social anxiety disorder 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Madrid: Piramide
- ^ Hamilton, C. (2008/2005). Communicating for Results, a Guide for Business and the Professions (eighth edition). Belmont, CA: Thomson Wadsworth
- ^ Croston, Glenn (28 Kasım 2012). "The Real Story of Risk". Psychology Today. Sussex Publishers. 17 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Garcia-Lopez, L. J., Diez-Bedmar, M.B., & Almansa-, Moreno, J.M. (2013). From being a trainee to being a trainer:helping peers improve their public speaking skills 20 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Journal of Psychodidactics, 18, 331-342.
- ^ Ireland, Christopher (2020). "Apprehension felt towards delivering oral presentations: a case study of accountancy students". Accounting Education. 29 (3): 305-320. doi:10.1080/09639284.2020.1737548.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2017.
- Rothwell, J. Dan. In The Company of Others: An Introduction to Communication. New York: McGraw Hill, 2004.
